به گزارش مشرق، طی روزهای گذشته و پس از شروع مجدد مذاکرات برجام، فیلمی قدیمی از محمدجواد ظریف وزیر خارجه دولت سابق در شبکه‌های اجتماعی فراگیر شد که در آن ظریف منتقدانش را به عدم توانایی در نوشتن متن توافق متهم می کند و خطاب به آنها می گوید: « آقایانی که می گویند به ما توافق را نخوانده ایم بیایند به ما نشان دهند که خودشان فقط دو صفحه متن توافق نوشته اند!»
اینکه این فیلم بعد از مدتها به چه منظوری مجددا به صورت گسترده منتشر شد، جای تامل دارد اما به نظر می رسد که فعالان رسانه ای و سیاسی وابسته به جریان اصلاح طلب تلاش دارند اینگونه القا کنند که تیم مذاکره کننده دولت سیزدهم توانایی لازم را ندارد. این در حالی است که کارشناسان مسائل بین الملل معتقدند مقاومت مذاکره کنندگان در مقابل آمریکایی که نه حاضر است امتیاز بدهد و نه تضمینی برای عمل به تعداتش می دهد، بهترین اقدام است.
این مسائل در حالی است که محمدجواد ظریف اخیرا نیز در نشستی که با تعدادی از دانشجویان و اساتید داشته؛ به عدم شناخت نقش اروپا در مذاکرات اذعان کرده و گفته که: اگر ما نقش اروپایی ها را درست تشخیص داده بودیم می‌فهمیدیم که اروپایی ها در برجام چه باید می‌کردند، اروپا بازی اش بازی هنجارسازی بود یعنی شما عوامل رفتار بین المللی را بسازید.
اظهارات ظریف در این نشست درباره عدم شناسایی نقش اروپایی‌ها در مذاکرات در حالی مطرح شده که بارها منتقدان برجام، به همدستی اروپا با آمریکا و نقشی که اروپائیان در برجام داشتند اشاره کرده بودند.
وزیر سابق امور خارجه همچنین در این جلسه گفته که اروپایی‌ها یک مشخصه ای دارند که آمریکایی ها ندارند، و در تشریح آن تاکید کرده: آمریکایی ها از دنیا دور هستند و ۶۰ درصد سناتورهای آمریکایی تا قبل از مسئولیت خود از آمریکا خارج نشدند.
ظریف در این نشست مطالبی را نیز درباره چین و روسیه و اینکه چین و روسیه علاقه ای به ورود ایران به شانگهای ندارند، مطرح کرده! و معتقد است همکاری روسیه با ایران در سوریه بعد از برجام شکل گرفت!
ظریف به نقش نیروی قدس سپاه در حمایت از دولت سوریه مقابل گروهک‌های وهّابی و تکفیری و همکاری ایران و سوریه در بخشی از این مسیر اشاره نمی‌کند.
وزیر سابق امور خارجه در بخش دیگری از این نشست هم به تلاش آمریکا برای ایجاد هژمونی نظامی بعد از جنگ سرد تا پایان دوره اول بوش پسر اشاره می کند و ضمن ارائه توضیحاتی درباره جنگ عراق و کویت می گوید: هدف حمله اول آمریکا ( ائتلاف نیروهای ملل متحد به رهبری ایالات متحده آمریکا) به عراق، عراق نبود، هدف آزادی کویت هم نبود هدف این بود که آمریکا بگوید در دنیا جدید من قدرت اول هستم. در زمان کلینتون هم آمریکا هر سال یک حمله نظامی انجام می‌داد برای اینکه خود را قدرت برتر جهان نشان دهد.
ظریف در بخش دیگری از این نشست به تحولات بعد از ۱۱ سپتامبر و تلاش آمریکا برای نهادینه کردن قدرت خود در افغانستان اشاره کرده و گفته است که آمریکا دشمنان خودش را دشمن جهانی نشان دهد و اسرائیل هم در این بازی بسیار فعال است به دلیل آنکه فضای جهانی بعد از جنگ سرد و تک بعدی شد.
ظریف در این نشست با بیان اینکه امنیت سازی جهان مبتنی بر روایت هاست، گفته که روایت ها تعیین کننده هستند و در این بازی اسرائیل قدرت بسیار خوبی دارد.
وزیر سابق امور خارجه همچنین تاکید کرده که: اسرائیل دشمن جهان عرب است و به تدریج با روایت سازی ایران را به دشمن جهان عرب تبدیل کرده و خود را از دشمنی کنار زده است. این رژیم با روایت سازی و تهدید نشان دادن ایران، خود را به متحد جهان عرب تبدیل کرده و زمین جنگ خود را به جای لبنان به بحرین آورده، که به این بازی می گویند بازی امنیتی سازی از طریق روایت سازی.
وی تاکید می کند: اسرائیل می‌خواهد دو روایت متفاوت در دنیا مطرح کند که اولین روایت مظلومیت است. یک پیام و روایت اسرائیل مظلومیت است و همزمان یک پیام دیگر هم دارد که آن هم شکست ناپذیری اسرائیل است!
ظریف در ادامه با بیان اینکه در هالیوود فیلمی بر ضد رژیم غاصب اسرائیل وجود ندارد، می گوید: یک فیلم اگر توانستید در هالیوود بر ضداسرائیل پیدا کنید، در صورتی که فیلم بر ضد آمریکا و خدا و... هم ساخته شده است. از طرفی هالیوود هرچه فیلم می سازد سرباز اسرائیلی و آمریکایی را شکست ناپذیر نشان می دهد.
وی معتقد است که رژیم صهیونیستی نگران مشکل جمعیتی و افزایش جمعیت عرب در اسراییل است.
وزیر سابق امور خارجه در بخش دیگری تاکید می کند جامعه ما درک روابط بین الملل را کم دارد.
ظریف همچنین گفته است که هر زمان آمریکا امنیتی رفتار کرد ضرر کرده اما هر زمان امنیتی سازی کرد ایران را به تهدید امنیتی جهان تبدیل کرد.
وزیر سابق امور خارجه در بخشی دیگری از سخنانش درباره شوخی های که با «جان کری» داشته می گوید و تاکید می کند که: من با آقای کری یک قاعده ای داشتم، کری می‌گفت «اگر شما برجام را امضا کنید آنقدر می آیند در ایران سرمایه گذاری کنند که وقت نمی کنید برایشان ویزا صادر کنید» و من به او گفتم: « ببین ما یک اصطلاحی داریم در فارسی می گوییم هندوانه زیر بغل ما نگذار، از این به بعد تو هر وقت خواستی یک چیز بگویی که من را خر کنی من می گویم هندوانه زیر بغل ما نگذار! من که می دانم محصولات سرمایه گذاری در ایران چیست تو به من نگو صف می‌بندند سرمایه گذاری کنند! »
ظریف در بخش دیگری از این نشست به این سوال که آیا در شرایط بین المللی هیچ قراردادی با تضمین وجود دارد؟ پاسخ منفی می دهد و می‌گوید: هر کس به شما گفت وجود دارد دروغ گفته!
وزیر امور خارجه سابق کشورمان در حالی امروز معتقد است که در شرایط بین المللی هیچ قراردادی با تضمین وجود ندارد که خودش زمانی معتقد بود امضای «کری» تضمین است!
وی به اظهارات برخی کارشناسان و مسئولان فعلی هم انتقاد می کند و می‌گوید که برخی می گویند اگر کنگره آمریکا برجام را تصویب کرده بود تضمین بود! اما در روابط بین الملل من که نمی‌توانستم دختر اوباما را در ایران گروگان نگه دارم که تعهداتشان را انجام بدهند!
ظریف ادامه می‌دهد: در روابط بین‌الملل بالاترین تضمین شورای امنیت است که آمریکا عضو دائم آن است؟ یا دیوان بین‌المللی دادگستری است یا تصویب یک کنوانسیون یا قرارداد در کنگره؟
وی تاکید می کند: ما یک قرارداد داریم با آمریکا به نام عهدنامه مودت ایران و آمریکا در سال ۱۹۵۵میلادی، هم مصوبه سنای آمریکا را دارد هم مراجعه به دیوان بین‌المللی دادگستری و بارها هم به دیوان مراجعه کردیم و دیوان هم رای داد خب چه شد؟ اجرا شد؟ در نتیجه آمریکا از معاهده خارج شد عین برجام آیا سنای آمریکا آمد بگوید چرا خارج شدی؟ آیا خود دیوان بین المللی دادگستری آمد یک بیانیه بدهد؟
ظریف در ادامه مجددا تکرار می کند که در روابط بین الملل تضمین وجود ندارد، و ادامه می دهد که اگر دنبال تضمین رفتید؛ سرکار هستید! تضمین در روابط بین الملل این است که در زمینی باز کنید که خودتان در آن مزیت ببرید. در زمینی که دشمن مزیت می‌برد بازی کنید، این تضمین در روابط بین الملل است. تضمین در روابط بین‌الملل این است که شما روایتی بسازید که برای طرف تخطی را هزینه زا کند. کاری کنید که علیه ترامپ ۱۱۰ رای جمع شود، نه اینکه شما را ببرد آنجا بر ضد شما قطعنامه صادر کنند.
وی می گوید: اتفاقا بزرگ ترین تضمین برجام همان اسنپ بک است یعنی هر دو طرف می‌توانند به شرایط قبل از برجام برگردند، یعنی تو تخطی کردی من بر می گردم، من تخطی کردم تو برگرد! برای همین است که امروز ما زمانی که دولت را تحویل دادیم وضع هسته ای ما در سپتامبر ۲۰۲۱ بهتر از سپتامبر ۲۰۱۳ است.
ظریف در ادامه مدعی می‌شود که دولت قبل توانسته بدون اینکه شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه ای صادر کند، صنعت هسته ای را گسترش دهد! ادعایی که البته خیلی از کارشناسان صنعت هسته‌ای در گذشته و امروز آن را رد کرده‌اند.
وی تاکید می کند که: نمی گویم با این قطعنامه ها دنیا زیر رو می‌شود، ممکن است هیچ تاثیری نداشته باشد، اما یکی از حوزه های قدرت است.
ظریف تصریح می کند: آیا شما می توانید با آمریکا درگیری نظامی پیدا کنید؟ آمریکا ۷۸۰میلیار دلار سالانه هزینه نظامی می کند ما چقدر هزینه کردیم ؟ چین ۳۰۰میلیارد دلار هزینه می‌کند با این همه امکانات، آمریکا ۷۸۰ میلیارد دلا، عربستان ۷۸ میلیارد دلار، امارات متحده ۲۲میلیارد دلار، خب شما باید تشخیص بدهید حوزه مزیت نسبی شما کجاست؟
وزیر خارجه دولت سابق، در بخش دیگری به جنگ با رژیم بعث هم اشاره می‌کند و از قدرت مردم می گوید و از مسئولان می خواهد حواسشان را جمع کنند تا مردم را از دست ندهند! وی اشاره ای به عملکرد و کارنامه اقتصادی دولت قبل نمی کند؛ عملکردی که تحلیل‌گران مشارکت ۵۰ درصدی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را معلول آن می‌دانند.
ظریف در ادامه به ماجرای اوکراین هم اشاره می کند و با تاکید بر اینکه آمریکا را بزرگ ترین برنده جنگ اوکراین می‌داند، می گوید: اوکراین را قربانی جنگ اوکراین و اروپا را بزرگ ترین بازنده جنگ اوکراین می دانم حتی از روسیه بیشتر! روسیه بازنده است در جنگ اوکراین چرا که در جنگ روایت ها، جنگ امروز فقط نبرد میدانی نیست ضمن اینکه در نبرد میدانی هم باخته.
وزیر سابق امور خارجه ادامه می دهد: روسیه ابر قدرت است و دو سه ماه است در اوکراین گیر کرده و حتی نتوانسته هنوز منطقه شرقی اوکراین را به صورت کامل تصاحب کند. روسیه به دنبال این بود که ظرف یک هفته اوکراین را صاحب شود و یک حکومت دست نشانده در اوکراین ایجاد کند حتی اگر روسیه این کار را هم کرده بود در جنگ روایت ها شکست خورده بود.
FATF موضوع دیگری است که ظریف به آن اشاره می کند و در این باره می گوید: شما اگر عضو FATF نباشید یک آزادی هایی دارید اما با شما معامله نمی‌کنند، و به بانک شما که می‌خواهد معامله کند به جای اینکه شما بگویی مشتری ات چه کسی هست، می گویند مشتری، مشتری ات کیست، اما شما اگر عضو FATF باشی مجبوری بگویی مشتری شما چه کسی است ولی دیگر مجبور نیستی بگویی مشتری مشتری مشتری شما کیست. اینجا محدودیتی پذیرفتی اما این محدودیت را قانونمند کردی!
ظریف در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به این سوال که آیا کوتاه آمدن ما در برجام و رفتار دیپلماسی باعث خروج آمریکا نشد؟ می گوید: الان که اروپایی‌ها و آمریکایی ها خارج نشدند، هر دو هستند! اتفاقا الان دارند یک بازی را انجام می دهند به اسم بازی شماتت! یعنی ما بازی را از دست دادیم.
وی تاکید می کند: من نمی‌خواهم از خودم تعریف کنم، ولی بازی شماتت را ما در زمان ترامپ بردیم، و این بازی را ما در زمان بایدن به خصوص بعد از دولت (دوازدهم)، باختیم! حالا بعد از اینکه شما بازی شماتت را باختی الان دیگر اگر دوباره آمریکا رفت به شورای امنیت یک رای نمی آورد. یعنی اگر اروپا، اسنپ بک کند نه آمریکا به وتو نیاز دارد نه انگلیس، نه فرانسه برای اینکه قطعنامه ۹ رای نخواهد آورد.
ظریف همچنین تصریح می کند: بر اساس منشور ملل متحد شما در شواری امنیت هیچ قطعنامه ای با کمتر از ۹ رای تصویب نمی شود. وِتو مرحله بعد است، یعنی اگر ۹ رای آورد وتو نیاز است، آمریکا و اروپا می‌توانند رای ممتنع بدهند. روسیه و چین را داریم و حداکثر ۴ کشور دیگر که رای بدهند به نفع ایران. آیا این وضعیت پارسال هم بود؟ یقینا نبود و خود این برای آمریکا هزینه ایجاد کرد.
وزیر امور خارجه دولت سابق ادامه می دهد: آنچه که باعث می‌شود آمریکا نتواند شما را تحریم کند نه قطعنامه است نه اخلاق آنها، این است که از تحریم شما چقدر ضرر کنند. آمریکا وقتی می‌خواست نفت ایران را تحریم کند بازار جهانی را از نفت ما بی نیاز کرد و این وضعیت درست شدنی نبود جز در این قضیه روسیه که آن هم نکاتی دارد.
ظریف در بخش دیگری می گوید که ما خیال کریم اگر تنش در خلیج فارس بالا برود نفت ۱۵۰ دلار می شود، اما نفت چقدر شد؟ مفت شد، برای این که آمریکا کل ذخایرش در بازار ریخت.
وی در ادامه نکاتی را هم درباره مصوبه لغو تحریم ها بیان می کند و می گوید: آن کسی که خیال می‌کرد ظریف می‌خواهد کاندیدای ریاست جمهوری شود، آن کسی که این مصوبه را دنبال کرد و می‌خواست خودش کاندیدای ریاست جمهوری شود نمی‌دانست نه خودش می شود نه ظریف قصد کاندید شدن داشت.