سرویس سیاست مشرق– در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم. در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
******
وقتی تهران میزبان نشست مهمی چون اجلاس آستانه با حضور دو رهبر پرآوازه در جهان سیاست باشد، بهصورت طبیعی همه رسانهها از نگاه خودشان به این موضوع پرداخته و نقطه نظراتی خاص را بیان میکنند.
بسیاری از رسانهها به متن ماجرا و دیدارهای دیپلماتیک بهویژه دیدار ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه و رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه با رهبر معظم انقلاب اسلامی پرداخته و با انتشار تیترهای مهم از این دیدارها به استقبال این ماجرا رفتهاند.
برخی دیگر از روزنامهها نیز با استفاده ازنقطهنظر کارشناسان به اثرات این دیدار سهجانبه در کشورمان پرداخته و حاشیههای نشست را نیز پوشش دادهاند. تذکر مهم و بهجای حضرت آیتالله خامنهای به رئیسجمهور ترکیه پیرامون چند عملیات ارتش آن کشور در مرزهای شمالی کشور سوریه ازجمله مواردی است که در بسیاری از روزنامهها با تیتر درشت به آن اشارهشده است. همچنین اتحاد سه کشور در تلاش برای مبارزه با تروریسم و حضور اشغالگران غربی در منطقه ازجمله مواردی است که به آن توجه ویژه شده است.
اگرچه دستورالعمل نشست کشورهای ضامن روند آستانه در تهران بررسی آخرین وضعیت و موقعیت ژئواستراتژیک سوریه بهویژه در مناطق شمالی آن بود؛ اما امضای یک تفاهمنامه بزرگ سرمایهگذاری میان جمهوری اسلامی ایران و روسیه در زمینهٔ انرژی ارزشگذاری ترافیک دیپلماتیک در ایران را بسیار بالا برد. بر اساس این تفاهم شرکت گازپروم روسیه بزرگترین سرمایهگذاری خارجی در صنعت نفت کشورمان باارزش ۴۰ میلیارد دلار را انجام داده است.
بر اساس اخبار رسیده سرمایهگذاری ۱۰ میلیارد دلاری برای توسعه میادین گازی در پارس شمالی و کیش و نیز توسعه ۶ میدان نفتی ازجمله میادین منصوری، آب تیمور و آذر مواردی است که تهران و مسکو برای سرمایهگذاری و اکتشاف مشترک روی آن تفاهم کردهاند. از نگاهی بسیاری از روزنامهها این سرمایهگذاری عظیم بدون توجه به تحریمهای کشورهای غربی و موارد دستوپا گیری چون FATF نقطه عطفی برای اتحاد استراتژیک در شرق است. بسیاری از کارشناسان اجلاس تهران دست برتر در برابر سفر ناکام بایدن به مناطق اشغالی و عربستان سعودی میدانند.
روزنامه کیهان با اشاره به این موضوع نوشته است:
نشست سهجانبه تهران نوعی بازتعریف سیاستهای کلان کشورهای محوری در سوریه پس از سفر ناکام جو بایدن به منطقه تلقی میشود. ازآنجاکه بایدن در تشکیل ائتلاف عبری- عربی علیه ایران و محور مقاومت شکست خورد، بهخوبی نشان داد که متحدان آمریکا در منطقه اعتمادشان را به توانمندیهای آمریکا و اتکا به این کشور بهویژه پس از بحران اوکراین ازدستدادهاند.
بنابراین، نشست تهران پاسخ مناسبی به لفاظیهای بایدن علیه ایران و روسیه نیز بود و قطعاً خروجی آن به تقویت ایران و محور مقاومت در منطقه منجر شده و از طرفی فصل جدیدی را در روابط راهبردی و نظامی تهران- مسکو در آینده رقم خواهد زد.
تحکیم رابطه با روسیه و هشدار به ترکیه!
اما روزنامه اصلاحطلب اعتماد در تیتر اول خود به نشست آستانه در تهران پرداخته و با اشاره به دیدار رهبر انقلاب با پوتین و اردوغان نوشته است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با اردوغان به سیاستهای منطقهای ترکیه انتقاد فرمودهاند. این روزنامه توجه حضرت آقا به مسئله امنیت سوریه را هشداری به دولت ترکیه قلمداد کرده است.
پاسخ به این ابهام را روزنامه رسالت داده است:
حنیف غفاری طی یادداشتی در شماره امروز رسالت با عنوان دیپلماسی به معنای تعارف نیست! نوشت: حوزه سیاست خارجی و روابط بینالملل بهمانند یک «ماتریس» است! حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه و هیئت همراه با تأکید بر لزوم افزایش همکاریهای دو کشور بهویژه همکاریهای تجاری، رژیم صهیونیستی را از عوامل اصلی ایجاد اختلاف بین کشورهای اسلامی برشمردند.
ایشان صراحتاً برخی سیاستهای دولت ترکیه در منطقه را ناقض امنیت در غرب آسیا دانسته و عملاً حرکت آنکارا بهسوی پذیرش تلآویو بهعنوان یک شریک منطقهای و بینالمللی را بهمثابه خطایی بزرگ مورد شناسایی و تحلیل قراردادند.
در کنار این موارد، معظم له تأکید کردند که حفظ تمامیت ارضی سوریه بسیار مهم است و هرگونه حمله نظامی در شمال سوریه قطعاً به ضرر ترکیه، سوریه و همه منطقه و به نفع تروریستها خواهد بود.
این پیامهای آشکار و صریح از جنس تبشیر نیست و بیشتر جنبهای انذار گونه دارد! آنچه مسلم است اینکه فرمایشات دیروز رهبر معظم انقلاب در دیدار اردوغان، خود یک درس سیاست خارجی برای مسئولین حوزه دیپلماسی کشور و متصدیان جمهوری اسلامی در عرصه روابط بینالملل محسوب میشود. دال مرکزی و گزاره اصلی این درس بزرگ، مربوط به تعارفبردار نبودن عرصه دیپلماسی است.
با وجود برخی اختلاف سلایق در تحلیل نشست آستانه در تهران؛ در میان همه گزارشها و یادداشتهای منتشر شده در روزنامههای کشور، نکاتی ظریف و مشترک نیز وجود دارد. کلاس درس حضرت آقا و ارائه تحلیلی جامع مبتنی بر ارزشهای اسلامی و قرآنی در اتاقی ساده و بی آلایش برای دو رهبر مهم منطقهای و جهانی پس از سفر مفتضحانه رئیسجمهور آمریکا به مناطق اشغالی برای اهل نظر اشاراتی دارد!