سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
**********
واکنش‌ها به احیای برجام همچنان در صدر توجه و تحلیل برخی از مطبوعات قرار دارد، برگزاری جلسه غیر علنی مجلس با حضور وزیرامور خارجه، دبیر شورای عالی امنیت ملی و علی باقری مسئول ارشد پرونده ایران در مذاکرات بار دیگر بازار گمانه‌زنی‌ها را داغ کرده است.
روزنامه اعتماد با تیتر «دوگانه تصویب یا عدم تصویب برجام» می‌نویسد:
بعد از مدت‌ها سکوت و بی‌خبری، سرانجام اهالی بهارستان دیروز توانستند با حضور چهره‌هایی چون علی شمخانی (دبیر شعام)، امیرعبداللهیان (وزیر خارجه)، علی باقری (رییس تیم مذاکره‌کننده) و محمد اسلامی (رییس سازمان انرژی اتمی) پاسخ بخشی از ابهامات برجامی خود را دریافت کنند. هرچند عنوان «غیرعلنی» بر تارک نشست دیروز نشسته بود، اما اخبار برآمده از محتوای آن، حاکی از وجود اختلافات جدی میان نمایندگان اصولگرا در خصوص برجام است. عضو هیات رییسه مجلس بدون اشاره به جزییات گزارش میهمانان جلسه غیرعلنی دیروز مجلس مسیر احیای برجام را یک میدان مین‌گذاری شده عنوان و به سایر اصولگرایان این پیام را ارسال کرد که توپ مشکلات برجامی را به زمین دولت قبل بیندازند! سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به روزنامه اعتماد گفته است که متن توافق نیاز به تصویب در مجلس ندارد، اما گزارش دولت از رفع تحریم‌ها باید در مجلس بررسی شود.
هم‌میهن، روزنامه رادیکال اصلاح‌طلبان نیز در تحلیلی از نشانه‌های نهایی شدن برجام خبر داده و نوشته است:
در جلسه غیرعلنی مجلس نمایندگان توجیه شده و بازار فردایی دلار نیز نشان از توافق دارد. این روزنامه در سرمقاله خود نوشته است که برجام گام اولیه است، ایا قرار است با برجام شرایط بهتر شود؟ قطعا خیر! کما اینکه در توافق قبلی نیز وضعیت بهتر نشد. برجام تازه یک گام اولیه است مانند بیماری که غده سرطانی داشته و نیاز به یک عمل جراحی سنگین دارد.
اشاره این روزنامه ازعمل جراحی همان پروژه صهیونیستی- آمریکایی برجام ۲و۳ است که پس از امضای توافق در سال ۲۰۱۵ از اصلاح‌طلبان رادیکال و برخی مقامات دولتی در داخل با اشاره رئیس‌جمهور وقت آمریکا پیگیری می‌شد.
آرمان ملی دیگر روزنامه اصلاح‌طلب درباره جلسه غیر علنی مجلس نوشته است:
جلسه‌ای که برگزار شد در نوع خود کم نظیر است. در این جلسه علاوه بر دبیر شورای عالی امنیت ملی، نماینده‌ها، وزیر خارجه، مذاکره کننده ارشد کشورمان و مقامات ارشد سازمان انرژی اتمی هم حضور داشتند. عباس مقتدایی گفت: در این جلسه مفاد مدنظر ایران در نامه‌ها مطرح و تاکید شد که منافع ملت را باید در بالاترین سطح تامین کنیم و قانون اقدام راهبردی در بالاترین سطح اجرا شود. وی افزود: آنچه توضیح داده شد این بود که مذاکرات تمام شده و روند توافق در حال انجام است و تصمیم سیاسی ایران گرفته شده و طرف مقابل خصوصا آمریکا باید تصمیم سیاسی خود را بگیرد آیا منافع ایران را می‌پذیرد یا باز بدعهدی می‌کند.
روزنامه کیهان نیز با تشریح جلسه دیپلماتیک در مجلس می‌نویسد:
در جلسه غیرعلنی دیروز مجلس شورای اسلامی، «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی به همراه «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر خارجه، «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی و «علی باقری» مذاکره‌کننده ارشد کشورمان ضمن تشریح آخرین وضعیت مذاکرات رفع تحریم‌ها به سؤالات نمایندگان پاسخ دادند. براساس اعلام حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی عضو هیئت‌رئیسه مجلس، وزیر خارجه کشورمان و مذاکره‌کننده ارشد ایران در مذاکرات، گزارشی را از روند کاری تیم مذاکره‌کننده ارائه کردند که این گزارش از عملکرد بهتر این تیم فعلی نسبت به تیم مذاکره‌کننده دولت قبل حکایت داشت.
عضو هیئت‌رئیسه مجلس بدون اشاره به جزئیات گزارش میهمانان جلسه غیرعلنی امروز مجلس درباره مذاکرات اظهار داشت: مسیری که تیم مذاکره‌کننده فعلی پیموده یک مسیر مین‌گذاری شده است، اما با وجود این عملکرد خوبی را در مذاکرات داشته است.
سلیمی خاطرنشان کرد: در این جلسه نمایندگان نقطه نظرات و دغدغه‌های خود را درباره برداشته شدن تحریم‌ها، تصمیم لازم برای تداوم اجرای تعهدات از سوی غربی‌ها مطرح کردند.
مسأله انتفاع است
روزنامه وطن امروز در تحلیلی از جلسه غیر علنی مجلس و شرایط رسیدن به توافق نوشته است:
پس از پاسخ مکتوب ایران به متن پیشنهادی اروپا و مندرج کردن انتظارات کشورمان نسبت به آن- که البته متن ارائه شده توسط «جوزپ بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی دارای ایرادات و اشکالات جدی هم هست- طی روزهای گذشته، جلسات متعددی از سوی مسؤولان دخیل در مذاکرات در سطوح مختلف برگزار شده است.
طبق آنچه علی شمخانی و حسین امیرعبداللهیان بعد از این نشست مطرح کرده‌اند، این گزاره استنباط می‌شود که ایران توافقی را می‌پذیرد که خطوط قرمز تهران مبتنی بر حصول «انتفاع کامل اقتصادی ایران» لغو تحریم‌ها و حفظ ماهیت برنامه هسته‌ای ایران ذیل قانون هسته‌ای مجلس- اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران- کاملا رعایت شده باشد.
می‌توان وعده یک کاندیدای دیگر را از رئیسی مطالبه کرد؟
روزنامه جوان با تشریح مطالبه وعده برخی نامزدهای انتخاباتی از رئیسی از سوی اصلاح‌طلبان نوشت:
برخی رسانه‌های اصلاح‌طلب نوشته‌اند که سید ابراهیم رئیسی سال گذشته در جریان برنامه‌های انتخاباتی گفته که «اقتصاددان‌ها را به‌خط و سه‌روزه مشکل بورس را حل می‌کنم!»؛ و بعد هم گفته که «اما به‌رغم گذشت یک سال، به‌جز سفرهای استانی، عکس‌گرفتن و... اقدامی صورت نگرفته است... آیا گناه بورس و سرمایه‌گذارانش این است که آقازاده نیستند!؟ لطفاً یک بار به قول‌هایی که در این زمینه داده‌اید، بنگرید و به نجابت و استغنای طبع این صاحبان سرمایه اندک احترام بگذارید و به فوریت دستوری در جهت احقاق حق‌شان بدهید. آن‌ها هیچ گناهی جز اعتماد و عمل به توصیه‌های اقتصادی و مدیران وقت ندارند. اگر از مدیران آن وقت مهری به دل ندارید، حداقل به خاطر قولی که خودتان دادید، کاری بکنید و به داد این مردم مظلوم برسید.»
این در حالی است که از اساس چنین نقلی خلاف واقع است و رئیسی وعده‌ای درباره بورس نداد. جمله‌ای هم که به رئیسی نسبت داده شده، حرف قاضی‌زاده هاشمی، یکی دیگر از کاندیداهای انتخاباتی سال ۱۴۰۰ است.
جوان در ادامه نوشته است:
البته کل یادداشت گرچه خواسته دلسوزی اقتصادی برای بورس کند، آمیخته به سیاست بازی است. آنجا که می‌گوید: «مؤسسات مالی و اعتباری که با دادن سودهای کلان به مردم، سرمایه‌های زیادی را جذب و آن‌ها را در امور دلالی و سفته‌بازی به کار می‌گرفتند، به‌تدریج از عهده پرداخت سود و در نهایت اصل سپرده سرمایه‌گذاران برنیامده و آن‌ها را راهی خیابان‌ها کردند. این مؤسسات که مثل شعبات بانک صادرات دهه ۴۰ بر سر هر چهارراهی سبز شدند و اکثراً نیز نام‌های خاصی بر خود نهاده بودند، از دولت «احمدی‌نژاد» به دولت روحانی به ارث رسیدند!» در حالی که برخی از آن‌ها قبل از ریاست جمهوری احمدی‌نژاد تأسیس شده بودند و مربوط به زمان خاتمی بودند. یا آنجا که اعتنایی ندارد که روحانی و دولتمردان اقتصادی‌اش برای جبران کسری بودجه، مردم را به بورس فراخواندند و در آن دستکاری کردند.