به گزارش مشرق، اتصال شبکه برق ایران به کشورهای همسایه یکی از مهمترین راهبردهایی است که می‌تواند افزایش پایداری شبکه برق کشورها را به دنبال داشته باشد و از سوی دیگر زمینه ایجاد بازارهای متعدد برای صادرات انرژی در قالب برق را فراهم کند.
در این راستا، موقعیت استراتژیک و جغرافیای سیاسی ایران این امکان را به وجود می‌آورد تا کشور ما به قطب برق منطقه غرب آسیا بدل شده و حلقه مفقوده اتصال شمال به جنوب و شرق به غرب را در این پازل تکمیل کند.
علاوه بر موقعیت راهبردی ارزنده، گستردگی شبکه برق ایران در کنار ظرفیت قابل توجه تولید این حامل انرژی در مقایسه با کشورهای همسایه یکی دیگر از مزایایی است که زمینه تبدیل شدن ایران به قطب برق منطقه را فراهم می‌کند.
با توجه به نکات ذکر شده، اخیرا خبر اتصال شبکه برق ایران به کشورهای شمالی از مسیر شرق دریای خزر به عنوان راهبردی اساسی در عالی‌ترین سطوح دیپلماسی پیگیری می‌شود.
*جزئیات اتصال شبکه برق ایران به اعضای پیمان شانگهای
در همین راستا، محمدعلی فرحناکیان، مشاور وزیر نیرو در امور بین‌الملل ضمن تشریح وضعیت مطلوب شبکه برق ایران و موقعیت جغرافیای سیاسی قابل توجه اظهار داشت: طرح اتصال شبکه برق کشورمان از سمت شرق دریای خزر طرحی است که امکان تبادل برق را در کشورهای عضو سازمان شانگهای فراهم‌تر می‌سازد.
مشاور وزیر نیرو در امور بین‌الملل ادامه داد: موضوع اتصال شبکه برق ایران به کشورهای شاملی از مسیر شرق دریای خزر در «اجلاس دریای خزر» مطرح شد تا تصمیم‌گیری‌های لازم اتخاذ شود.
وی در بیان ظرفیت‌های به وجود آمد در پس این اتصال برقی از مسیر شرق دریای خزر گفت: کشورهای عضو شوروی سابق بیشتر از نظر اتصال شبکه برق با یکدیگر امکان اتصال دارند و تنها لازم است خط سوم اتصال شبکه برق ایران با ترکمنستان که قبلاً خط دوم آن به بهره‌برداری رسیده بود، برقرار شود.
فرحناکیان با اشاره به آخرین وضعیت اجرایی خط مذکور تاکید کرد: این خط از سوی ایران تا نزدیک مرز کشیده شده و نیاز است از سوی ترکمنستان اقدام شود که این کشور نیز فعالیت‌های لازم را شروع کرده و فعال‌شدن آن ظرفیت انتقال را ۲۰۰ درصد افزایش خواهد داد.
مشاور وزیر نیرو در امور بین‌الملل در بیان دستاوردهای اتصال برقی مذکور تاکید کرد: با این افزایش ظرفیتی که اتفاق خواهد افتاد و با وجود امکان اتصالی که در سایر کشورهای شوروی سابق وجود دارد می‌توانیم برقمان را از طریق شرق دریای خزر منتقل کنیم.
*جزئیات برنامه توسعه صادرات برق
رویکرد پویای دیپلماسی اقتصادی در دولت سیزدهم سبب شده تا وزارت نیرو همین روند را ارتباط با دیپلماسی برق نیز در پیش گیرد. در همین راستا اخیر مذاکرات متولیان صنعت برق ایران و ترکیه در آنکارا پیگیری شد و دستاوردهای قابل توجهی نیز در این سفر به دست آمد.
در همین راستا علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو با اشاره به برنامه دولت سیزدهم در حوزه توسعه دیپلماسی برق گفت: ما برنامه تبدیل ایران به قطب برق منطقه را با جدیت در دستور کار داریم و در این راستا با کشورهای همسایه طی یک سال اخیر توافق یا مذاکره کرده‌ایم.
وزیر نیرو در تشریح توافقات صورت گرفته تاکید کرد: خطوط برق ایران به افغانستان، پاکستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق متصل است و اخیراً پروژه‌ای در ترکیه اجرا شده که به زودی به بهره‌برداری می‌رسد.
وی افزود: زیرساخت تبادل برق Back to Back را با ترکیه برقرار کرده‌ایم که نخستین بار است و تاکنون این شیوه را اجرایی نکرده بودیم، در زیرساخت تبادل برق خوی‌باش‌قلعه، قرار بر این است که اتصال برقی دو کشور از طریق این شیوه نوین با توان ۶۰۰ مگاوات انجام شود و از این طریق با ارتقای ضریب بار مؤثر، شاهد افزایش ظرفیت تبادل انرژی باشیم.
*افق‌های روشن دیپلماسی برق در دستور کار دولت مردمی
محرابیان ضمن تاکید بر اینکه اتصال شبکه برق ایران و ترکیه به نوعی دسترسی شبکه برق ایران به کشورهای اروپایی را نیز فراهم می‌کند، گفت:سنکرون شبکه برق با روسیه در مراحل اجرایی و نصب تجهیزات فنی است و با قطر هم از طریق کابل دریایی می‌خواهیم این تبادل را برقرار کنیم و در حال مطالعه و انتخاب مشاور هستیم.
وزیر نیرو با اشاره به برنامه‌های وزارت نیرو تاکید کرد: افق روشنی برای صادرات برق و همین طور تبادلات داریم و ما تمام ظرفیت‌ها را در این زمینه فعال کرده‌ایم.
با توجه به جزئیات فرض شده به نظر می‌رسد، برنامه تبدیل ایران به قطب برق منطقه در دستور کار دولت قرار گرفته و حرکت به سوی این راهبرد به پیش می‌رود. بر این مبنا به نظر می‌رسد، توسعه ۳۵ هزار مگاواتی نیروگاه در دستور کار دولت در شرایطی اتفاق می‌افتد که بیشتر از اینکه هدف تامین برق را دنبال کند در جهت صادرات برق مورد استفاده قرار می‌گیرد.