سرویس ورزش مشرق - روماریو، جواهر ارزنده فوتبال و فرهنگ برزیل که قبل و بعد از خداحفظ رسمی خود با فوتبال فعالیتهای ورزشی، سیاسی و فرهنگی جالب و منحصربه فردی داشته است.
به باور یوهان کرایف، روماریو "نابغه محوطه جریمه" بود. او برای هر فرصت گلزنی، سناریوی ویژه‌ای داشت و مانوئل استبان نویسنده آس اسپانیا او را یگانه ستاره خلاق برزیل توصیف کرده است.
روماریو دوسوزا فاریا ۲۹ ژانویه سال ۱۹۶۶ در ریودو ژانیرو به دنیا آمد. او فعالیت حرفهای خود را در سال ۱۹۸۵ در باشگاه واسکو دوگاما آغاز کرد و با این تیم دو بار قهرمان لیگ منطقه ریودو ژانیرو شد. از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲ برای آیندهوون به میدان رفت. با این تیم نیز در سال‌های ۱۹۸۹، ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ قهرمان باشگاه‌های هلند شد و در سال ۱۹۸۹ به عنوان مرد سال فوتبال این کشور رسید.
روماریو و بارسلونا
او در سال ۱۹۹۳ به بارسلونا پیوست و در این تیم آقای گل باشگاه‌های اسپانیا شد و قهرمانی لیگا را به دست آورد. مربی او یوهان کرایف بود که روماریو را به عنوان "نابغه محوطه جریمه" توصیف می‌کرد. بسیاری از مردم روماریو در لباس باشگاهی را به نام بارسلونا می شناسند و معتقدند که او و بارسلونا به یکدیگر مدیون هستند.
در سال ۱۹۹۵ ابتدا به صورت قرضی به برزیل برگشت و پیراهن باشگاه فلامینگو را به تن کرد. در فصل ۱۹۹۷ - ۱۹۹۶ در والنسیا مشغول فعالیت بود و پس از آن دوباره به فلامینگو بازگشت. از سال ۲۰۰۰ دوباره عضوی از تیم واسکو دوگاما لقب گرفت و با این تیم قهرمان کوپا مرکوسور (جام باشگاهی در آمریکای جنوبی که از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۱) شد و قهرمانی باشگاه‌های برزیل را به دست آورد. روماریو در همان سال به عنوان فوتبالیست سال آمریکای جنوبی برگزیده شد.
از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ در تیم فلومیننسه ریودو ژانیرو توپ می‌‍زد. در همان زمان مدتی کوتاه برای تیم السد قطر بازی کرد که این دوره تنها پس از ۱۰ هفته در آوریل سال ۲۰۰۳ با فسخ پیش از موعد قراردادش به پایان رسید. در اکتبر سال ۲۰۰۴ روماریو که به داشتن طبعی احساساتی و تند معروف بود، پس از اختلاف با مربی فلومیننسه از این تیم اخراج شد و دوباره به واسکو دوگاما بازگشت. در فصل ۲۰۰۵ در سن ۴۰ سالگی ۲۲ گل برای واسکودو گاما زد و به این ترتیب آقای گل لیگ فوتبال برزیل شد. این در حالی بود که وی از ابتدای فصل با انتقادهای شدید رسانه‌ها به عنوان کسی که به پایان دوران اوجش نزدیک شده، مواجه بود.
در اواخر مارس سال ۲۰۰۶ به باشگاه میامی آمریکا پیوست که تحت مالکیت شرکت ورزشی برزیلی ترافیک بود. در پایان ماه سپتامبر قراردادی با تیم دسته اولی آدلاید یونایتد برای انجام چهار بازی در لیگ استرالیا امضا کرد.
این کار باعث شد بسیاری از مردم برزیل دلخور شوند و از او بخواهند دیگر خود را برای خداحافظی آماده کند.
روماریو از ژانویه سال ۲۰۰۷ دوباره با واسکو دوگاما قرارداد بست. او ابتدا از سوی فیفا اجازه بازی نداشت، چرا که طبق قوانین فیفا یک بازیکن در یک فصل حداکثر در دو باشگاه می‌تواند بازی کند. در حالی که پس از میامی و آدلاید، واسکو دوگاما سومین تیم روماریو در یک فصل محسوب می‌شد اما پس از آن فیفا رضایت داد زیرا فصل فوتبال در برزیل با تقویم فوتبال در اروپا مطابق نبود.
هزارمین گل نابغه
در ۲۰ مه ۲۰۰۷ روماریو هزارمین گل خود را در طول مدت فعالیتش به ثمر رساند. در پیروزی ۳ بر یک تیمش در مقابل اسپورت رسیف وی با یک ضربه کاشته در دقیقه ۴۸ بازی گل سوم تیمش را زد. البته گل شماری روماریو از سوی فیفا به رسمیت شناخته نشد زیرا وی ۹۸ گلی را هم که در دوره نوجوانی زده به حساب آورده بود؛ در حالی که وی تنها موفق به زدن ۹۰۲ گل در بازی‌های رسمی شده بود.
در اکتبر سال ۲۰۰۷ در سن ۴۱ سالگی آزمایش دوپینگ وی مثبت و حاوی مصرف ماده فیناسترید اعلام شد. به گفته خودش، او ماه‌ها از این دارو برای جلوگیری از ریزش مو استفاده می‌کرد که این ماده را در بر داشت. در فوریه سال ۲۰۰۸ روماریو اعلام کرد که در ۳۰ مارس ۲۰۰۸ به فعالیت خود پایان می‌دهد. از آنجایی که او به دلیل استفاده از داروی ریزش مو تا اواسط آوریل ۲۰۰۸ از انجام بازی محروم بود، دیگر در هیچ بازی حضور نداشت. در آغاز فوریه ۲۰۰۸ به عنوان مربی - بازیکنان واسکو دوگاما، بعد از اختلاف با مالک باشگاه، اوریکو میراندا استعفا داد.
بازنشستگی
روماریو پس از اعلام بازنشستگی به عنوان نماینده حامی مالی باشگاه آمریکا اف.سی مشغول کار شد. در ۱۳ آگوست سال ۲۰۰۹ روماریو که ۴۳ سال داشت، اعلام کرد که می‌خواهد دوباره بازی کند: "می‌خواهم در یک یا دو بازی رسمی به میدان بروم تا آرزوی پدرم را تحقق بخشم." پدر روماریو، اده وایر، هوادار این باشگاه بود!
فعالیت ملی
روماریو در ۷۰ بازی برای تیم ملی برزیل، ۵۵ گل وارد دروازه حریفان کرد و بدین ترتیب پس از پله و رونالدو سومین گلزن موفق تمام دوران تیم ملی برزیل است. او اولین بار در ۲۳ مه سال ۱۹۸۷ در دوبلین مقابل ایرلند به میدان رفت و اولین گلش را پنج روز بعد در هلسینکی برابر فنلاند به ثمر رساند. در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۸ با تیم ملی کشورش به مدال نقره دست یافت و خودش در این تورنمنت ۵ گل زد.
در جام جهانی ۱۹۹۰ در ایتالیا فقط در یک بازی به میدان رفت زیرا مقابل اسکاتلند دچار مصدومیت شد. به علاوه با کادر فنی تیم نیز اختلاف داشت. چرا که او و چند بازیکن دیگر با فیزیوتراپ خودشان به مسابقات آمده بودند.
او در جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا نقشی تعیین کننده در قهرمانی برزیل داشت و خود نیز به عنوان بهترین بازیکن جام، برنده توپ طلا شد. پنج گل در این جام زد که یکی از آنها گل تساوی در آخرین بازی مرحله گروهی مقابل سوئد و یکی نیز گل از روی نقطه پنالتی در فینال مسابقات برابر ایتالیا بود. او در کنار زوج خط حمله‌اش، به‌به‌تو در طول جام جهانی خوش درخشید.
پس از جام جهانی رونالدو جوان زوج او در خط حمله تیم ملی برزیل شد. آن دو در فینال جام کنفدراسیون‌ها در سال ۱۹۹۷ در ریاض هرکدام سه گل در پیروزی ۶ بر ۰ تیمشان به ثمر رساندند. روماریو خود با زدن هفت گل، آقای گل تورنمنت شد. قرار بود در جام جهانی ۱۹۹۸ در فرانسه هم این دو در خط حمله برزیل حضور داشته باشند اما روماریو مصدوم شد و پزشکان گفتند نمی‌تواند تا جام‌جهانی به فرم مطلوب برسد و بدین ترتیب جای خود را به به‌به‌تو داد.
قبل از جام جهانی ۲۰۰۲ و در حالی که ۳۶ سال سن داشت، با بازی‌های عالی و نمایش‌های خوبش، هواداران و رسانه‌ها را وادار کرد که خواستار دعوت او به تیم ملی شوند، این در حالی بود که تیم ملی برزیل در مسابقات انتخابی جام جهانی عملکرد خوبی نداشت و در گروه خود در منطقه آمریکای جنوبی تنها به رتبه سوم بسنده کرده بود اما سرمربی تیم ملی در آن زمان، لوئیز فلیپه اسکولاری از دعوت او امتناع کرد و بدون روماریو راهی ژاپن و کره‌جنوبی شد.
در ۲۷ آوریل سال ۲۰۰۵، تقریبا چهار سال پس از آخرین بازی ملی‌اش بازی خداحافظی‌اش را مقابل گواتمالا انجام داد که به پیروزی ۳ بر صفر برزیل انجامید و وی نیز یکی از گل‌های این تیم را به ثمر رساند.
زندگی شخصی
روماریو به کسی که مدام و به طرزی افراطی زندگی‌اش را تغییر می‌دهد، معروف بوده و همین امر هم در تیم ملی و باشگاه‌های مختلفی چون بارسلونا و فلامینگو برایش مشکلاتی ایجاد می‌کرد. او دو فرزند از ازدواج اول و یک فرزند از ازدواج دومش دارد.
ستاره برزیلی در سال ۲۰۰۵ نیز جنجال آفرید و در یک مسابقه فوتبال شرکت کرد که یک قاچاقچی معروف همبازی‌اش بود. روماریو در یک مصاحبه برای چندمین بار علاقمندی خود را برای ورود به دنیای سیاست اعلام کرد.
عناوین و موفقیت‌ها
مدال نقره المپیک: ۱۹۸۸
قهرمانی جهان: ۱۹۹۴
قهرمانی در کوپا آمه‌ریکا: ۱۹۸۹، ۱۹۹۷
قهرمانی در جام کنفدراسیون‌ها: ۱۹۹۷
مقام سوم جام جهانی فوتبال ساحلی: ۲۰۰۵
باشگاهی:
قهرمانی در جام حذفی هلند: ۱۹۸۹، ۱۹۹۰
قهرمانی در لیگ باشگاهی هلند: ۱۹۸۹، ۱۹۹۱، ۱۹۹۲
قهرمانی در لیگ باشگاهی اسپانیا: ۱۹۹۴
قهرمانی در جام مرکوسور: ۱۹۹۹، ۲۰۰۰
قهرمانی در لیگ باشگاهی برزیل: ۲۰۰۰
عناوین و افتخارات شخصی
مرد سال فوتبال جهان: ۱۹۹۴
بهترین بازیکن جام جهانی: ۱۹۹۴
بهترین بازیکن آمریکای جنوبی حاضر در اسپانیا: ۱۹۹۴
آقای گل مسابقات منطقه ریو دوژانیرو: ۱۹۸۶، ۱۹۸۷، ۱۹۹۶، ۱۹۹۷، ۱۹۹۸، ۱۹۹۹، ۲۰۰۰
آقای گل المپیک: ۱۹۸۸
آقای گل لیگ هلند: ۱۹۸۹، ۱۹۹۰، ۱۹۹۱
آقای گل جام حذفی هلند: ۱۹۸۹، ۱۹۹۰
آقای گل لیگ قهرمانان اروپا: ۱۹۹۰، ۱۹۹۳
آقای گل لیگ اسپانیا: ۱۹۹۴
آقای گل جام کنفدراسیون‌ها: ۱۹۹۷
توهین رکیک روماریو به بلاتر
یک سال از آن روز گذشت، روماریو در یک برنامه تلویزیونی نسبت به سپ بلاتر، حرفهای رکیکی زد. وی که از چند سال قبل به عنوان نماینده مجلس برزیل فعالیت می‌کند و همواره با میزبانی کشورش در مسابقات جام جهانی ۲۰۱۴ مخالفت کرده، با موضع‌گیری تندی اظهار داشت: بلاتر، دزد، رشوه‌خوار و فرزند نامشروع است.
این الفاظ زشت از زبان وی در حالی عنوان شد که در صفحه خود در یک شبکه اجتماعی نوشت: واقعا می‌خواهم بدانم فیفا خارج از قضیه حمایت‌اش از برزیل برای میزبانی جام جهانی، دنبال چه چیزی در این موضوع می‌گردد.
روماریو که با «سلسائو» در جام جهانی ۱۹۹۴ به مقام قهرمانی رسید، در مصاحبه تلویزیونی حرفهای دیگری هم زد. او بیان کرد: ما مجبور شدیم به خاطر فیفا، هزینه بس گزاف میزبانی جام جهانی را تحمل کنیم. مطمئن باشید از حالا به بعد اوضاع باز هم بدتر خواهد شد.