امروزه در اکوسیستم بلاکچین شاهد رقابت دو سیستم مالی متمرکز و غیرمتمرکز هستیم که هر دو این سیستمها محصولات و خدمات مالی مختلفی را ارائه میدهند، اما به طور دقیق نمیتوان گفت که کدامیک از این سیستمها بر دیگری برتری دارد چرا که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند. در حالی CeFi یا سیستم مالی متمرکز برای مدتی سیستم اصلی تجارت ارزهای دیجیتال بوده است، اما DeFi اکنون در بین سرمایه گذاران محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. اما آیا این بدان معناست که CeFi کاربرد خود را از دست داده است؟ در این راهنما از تتر ایران قصد داریم به بررسی مزایا و معایب این دو سیستم مالی و همچنین تفاوت سیستم مالی متمرکز و غیرمتمرکز بپرداریم.
سیستم مالی غیرمتمرکز DeFi چیست؟
DeFi یک سیستم مالی جهانی و باز است که شفافیت و دسترسی را در بازار جهانی بلاک چین به ارمغان میآورد. از طریق سیستم مالی غیرمتمرکز میتوانید خدماتی مانند تجارت، بیمه، وام دادن، صدور پول، سهام، پرداختها، دادههای مالی، تجارت خارج از بورس (OTC)، داراییها و موارد دیگر را به صورت شخصی مدیریت کنید. DeFi همچنین با اطمینان از اینکه داراییهای دیجیتال میتوانند در پلتفرمهای غیرمتمرکز معامله شوند، تمرکززدایی بیشتری را به دنیای مالی میآورد. سیستم مالی غیرمتمرکز DeFi امکان مبادله محصولات مالی همتا به همتا را از طریق برنامههای غیرمتمرکز (DApps) در بلاک چین فراهم میکند. این محصولات و خدمات توسط برنامههای کاربردی ساخته شده بر روی بلاک چینهای موجود مانند اتریوم، BNB Chain، Tron، Avalanche و Solana ارائه میشوند. این برنامهها در واقع با استفاده از قراردادهای هوشمند ساخته شدهاند، که قوانینی را که پروتکل DeFi بر اساس آن کار میکند، تعیین میکند.
سیستم مالی متمرکز CeFi چیست؟
CeFi یا Centralized Finance جایی است که به شرکتهای متمرکز مانند پلتفرمهای تبادل ارز دیجیتال برای ذخیره وجوه و مدیریت خدمات خود اعتماد میکنید.
اکثر ارائه دهندگان خدمات CeFi یکسری قوانین خاص مطابق با حوزه قضایی دارند. و این بدان معناست که شما باید اطلاعات شخصی خود را با شرکتهای ارائه دهنده خدمات CeFi به اشتراک بگذارید و اطمینان حاصل کنید که وجوه شما از هیچ گونه فعالیت غیرقانونی به دست نمیآید. در حالی که پلتفرمهای رمزنگاری CeFi بار مدیریت داراییهای دیجیتال را از دوش شما برمیدارند، اما با محدودیتهایی مانند عدم امکان دسترسی به داراییها و کنترل آنها همراه هستند. از جمله ویژگیهای کلیدی سیستم مالی متمرکز میتوان به پشتیبانی یکپارچه از مشتریان، تسهیل فرایند تبدیل ارز فیات به ارز دیجیتال، خدمات مبادلههای زنجیرهای متقابل و همچنین تسهیل فرایند تجارت، وام دهی و استقراض وجه اشاره کرد.
* برای اطلاع از قیمت ارزهای دیجیتال مانند: اتریوم، بیت کوین و ... میتوانید به وب سایت رسمی تتر ایران مراجعه کنید.
تفاوت سیستمهای مالی متمرکز و غیرمتمرکز
اگرچه سیستمهای مالی متمرکز و غیرمتمرکز هر دو بر افزایش پذیرش بلاک چین در جهان تمرکز دارند، اما تفاوتهای اساسی بین این دو وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
تأیید عمومی
اگر در مواردی کد DeFi منبع باز نباشد، اجرای آن باید به طور عمومی قابل تأیید باشد تا به آن یک سیستم مالی غیرمتمرکز گفته شود. بنابراین، برخلاف CeFI، هر کاربر DeFi میتواند اجرای تغییرات حالت DeFi را مشاهده و سپس تأیید کند.
اتمیک بودن
تراکنشهای بلاک چین امکان انجام اقدامات متوالی را فراهم میکند. این اقدامات را میتوان اتمی کرد، به این معنی که تراکنشها یا با تمام فعالیتها کامل میشوند و یا با هم لغو میشوند. قابلیت اتمیک بودن تراکنشها در CeFi وجود ندارد.
توسعه ناشناس
تأمین مالی سیستم مالی غیرمتمرکز برخلاف سیستم مالی متمرکز به صورت ناشناس انجام میشود و این نیز جزو تفاوت سیستم مالی متمرکز و غیرمتمرکز محسوب میشود. برخلاف CeFi اکثر پروژههای DeFi توسط گروه های ناشناس از افراد اداره میشود.
نحوه کنترل داراییها
برخلاف سیستم مالی متمرکز، DeFi به مشتریان خود کنترل کاملی بر داراییهای آنها میدهد. با این حال، کنترل داراییهای به صورت شخصی با چالشهایی همراه است. پلتفرمهای مالی متمرکز به عنوان نگهبان عمل میکنند و به عنوان یک انتخاب محبوب برای مدیریت داراییهای ارزهای دیجیتال شناخته میشوند.
هزینه تراکنش
کارمزد تراکنش در سیستمهای مالی غیرمتمرکز نسبت به سیستمهای مالی متمرکز بسیار بیشتر است. از آنجایی که CeFi قوانین KYC و AML را اجرا میکند، موسسات CeFi تراکنشها را بدون هزینه اضافی انجام میدهند.
انعطاف پذیری در تبدیل فیات
از آنجایی که یک پلتفرم CeFi بر روی مدلی کار میکند که در آن ارز فیات برای معامله درگیر است، معامله در CeFi در مقایسه با DeFi برای کاربران آسانتر است. در واقع سیستمهای مالی متمرکز انعطاف پذیری بیشتری برای تبدیل ارز فیات به ارز دیجیتال دارند.
امنیت
اگرچه CeFi تمام تلاش خود را برای حفظ امنیت کامل انجام میدهد، اما موارد متعددی از نقض امنیت در پلتفرمهای مبادله ارزهای دیجیتال مبتنی بر CeFi وجود داشته است، درحالیکه میتوان گفت سیستمهای مالی غیرمتمرکز از امنیت بیشتری برخوردارند.
* قیمت تتر برابر با دلار آمریکا است. برای اطلاع از قیمت لحظهای این استیبل کوین و همچنین خرید تتر، به صرافی تتر ایران مراجعه نمایید.
مزایا و معایب سیستم مالی متمرکز
مزایا:
- پلتفرمهای CeFi مانند ارائه دهندگان خدمات مالی سنتی عمل میکنند. این بدان معناست که اکثر مردم آنها را میشناسند و به آسانی از آنها استفاده میکنند.
- پشتیبانی فیات به کریپتو: میتوانید به راحتی ارز دیجیتال خود را در یک صرافی متمرکز ارز دیجیتال خریداری کنید. CEXها بر اساس محل کارشان از ارزهای مختلف فیات پشتیبانی میکنند.
معایب:
- صرافیهای متمرکز کنترل داراییهای دیجیتال در کیف پول و حسابهای کاربران و همچنین کلیدهای خصوصی آنها را دارند. بدون این کلیدهای خصوصی، در صورتی که پلتفرم برداشت و واریز را به حالت تعلیق درآورد، کاربران میتوانند از دسترسی به داراییهای خود محروم شوند.
- کاربران برای استفاده از صرافیهای متمرکز اطلاعات شخصی خود مانند نام، آدرس محل سکونت، مشخصات شناسه ملی و تصاویر سلفی و ... را به اشتراک بگذارند.
- عدم شفافیت: شرکتهای CeFi تصمیمات خود را بدون دخالت نظر کاربران اجرایی میکنند. بنابراین، کاربران ممکن است ندانند از چه شیوههای معاملاتی استفاده میکنند. علاوه بر این، سیستمهای آنها خارج از زنجیره هستند، به این معنی که تراکنشهای درون صرافی در بلاک چین (کاربرد های بلاک چین) ثبت نمیشوند.
مزایا و معایب سیستم مالی غیرمتمرکز
مزایا:
- کاربران کنترل داراییهای خود را دارند زیرا کلیدهای خصوصی را در اختیار نهاد و شخص دیگری قرار نمیدهند. این بدان معناست که هیچ کس نمیتواند دسترسی به وجوه کاربران را مسدود کند.
- کاربران DeFi از حریم خصوصی بیشتری بهرهمند هستند؛ زیرا صرافیها به اطلاعات شخصی آنها برای راه اندازی کیف پول نیاز ندارند.
- بدون مجوز: هر کاربری تا زمانی که کیف پول و دسترسی به اینترنت داشته باشد میتواند از امکانات DeFi استفاده کند.
- شفاف: تراکنشهای DeFi در بلاک چین برای مشاهده عمومی قابل دسترس هستند.
معایب:
- هکرها ممکن است از آسیبپذیریهای قرارداد هوشمند برای سرقت داراییهای رمزنگاری شده در پروتکل DeFi استفاده کنند.
- پروتکلهای DeFi جدید هستند از این رو برای مبتدیان ممکن است استفاده یا درک آنها دشوار باشد. این بدان معناست که افراد باید زمان بیشتری را صرف درک DeFi و محصولات ارائه شده آن کنند.
- پروتکلهای DeFi به بلاک چینهایی که بر روی آنها ساخته شده اند متکی هستند. بنابراین، آنها مسائل مقیاس پذیری چنین شبکههای بلاک چین را به ارث میبرند. مسائل مقیاس پذیری شامل توان عملیاتی کم تراکنش است که در صورت شلوغ شدن شبکه منجر به کارمزد تراکنشهای بالایی میشود.
** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است