به گزارش مشرق، اعتراضات سال گذشته که در پی در گذشت مهسا امینی در شهریورماه اتفاق افتاد موجی از واکنش‌ها را در فضای مجازی به وچود آورد به نحوی که حجم محتوای منتشرشده درباره مهساامینی تنها در توئیترفارسی ۳۲ برابر مجموع اعتراض‌های گذشته بوده است از این رو واکاوی این جریان مجازی و بررسی ریشه‌ها، مضامین، مهمترین نقاط اوج و فرود و پیداکردن کاربران و جریان‌های تاثیرگذار می‌تواند در تحلیل جریان‌شناسی و نقاط عطف این ناآرامی‌ها بسیار مفید فایده باشد.
از سوی دیگر برای بررسی میزان نفوذ پلتفرم‌های مختلف می‌توان به نظرسنجی‌ها و سابقه مطالعات پیشین استفاده کرد. براساس نتایج نظرسنجی ایسپا در سال ۱۴۰۱، ۷۸.۵ درصد مردم ایران دست کم عضو یک شبکه اجتماعی هستند یا از یک پیام رسان استفاده و ۹۶.۹ درصد شرکت کنندگان بین ۱۸ تا ۲۹ ساله بیان داشته‌اند حداقل از یک شبکه اجتماعی یا پیام رسان استفاده کنند.
ادعا شده واتس اپ با سهم ۷۱.۱ درصدی، محبوب‌ترین پیام رسان در بین شهروندان ایران است. اینستاگرام هم در بین مردم ایران در جایگاه دوم قرار دارد و ۴۹.۴ درصد افراد از آن استفاده می‌کنند. ادعا شده محبوبیت تلگرام با کاهش ۹ درصدی نسبت به تیرماه ۱۴۰۰ به ۳۱.۶ درصد رسیده است.
محبوبیت توییتر هم تنها ۳ درصد عنوان شده است. همین آمار نشان می‌دهد افراد با تحصیلات بالاتر بیشتر از پیام رسان‌ها یا شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و محبوبیت آنها در بین افراد با تحصیلات پایین‌تر اما با سواد کمتر است.
به دلیل اهمیت سه بستر تلگرام، توئیتر و اینستاگرام در ایران، گروه داده‌کاوی ما به تجزیه و تحلیل کمی و کیفی داده‌های این سه بستر در جریان ناآرامی‌های پس از درگذشت مهسا امینی پرداخته است.
این گزارش به طور دقیق در بازه زمانی ۲۵ شهریور تا ۳ دی انجام شده و اتفاقات پس از درگذشت مهسا امینی را به عنوان مهمترین رویداد سیاسی اجتماعی سال در شبکه‌های اجتماعی مورد رصد و بازبینی قرار داده است:
۱. توئیترفارسی
الف: تحلیل آماری محتوای توئیتری
براساس داده‌های استخراج شده در سامانه پایشگر شبکه‌های اجتماعی در بازه زمانی ۱۰۰ روزه نخست اعتراضات یعنی از ۲۵ شهریور تا ۳ دی ماه، ۳۷۳ میلیون توئیت از سوی کاربران مختلف منتشر و موفق به جذب ۲ میلیارد و ۷۷۱ میلیون لایک شده‌اند. این در حالیست که نزدیک به ۱۱ میلیارد ریتوئیت نیز در این مدت بازنشر شده که حکایت از تمایل زیاد کاربران به محتوای بازنشری دارد. این سامانه همچنین از ثبت ۲۱ میلیون کوت که به معنی نوشتن متن روی محتواب بازنشری است، اشاره دارد.
ب: واژگان پرتکرار توئیت‌ها
گراف ابرنمای تگ‌های پرتکرار، پرتکرارترین واژگانی که در کل محتوا از سوی کاربران به کار برده شده را به نمایش در می‌آورد. در این گراف که از مجموع ۳۷۳ میلیون توئیت گردآوری شده، کلیدواژه «جمهوری اسلامی» پرتکرارترین واژه‌ای است که اشاره به ادبیات سیاسی معترضین و براندازان در ارتباط با ناآرامی‌های اخیر ایران دارد.
سایر کلیدواژه‌های به کار برده شده نیز در فضای جغرافیایی و سیاسی این حوادث قرار دارد و به طورکلی برخی اشخاص از قبیل علی کریمی، حسین رونقی، حامد اسماعیلیون تا برخی مکان‌ها از قبیل دانشگاه شریف، اشنویه، دانشگاه تهران را شامل می‌شود. اشاره به برخی شعارها از قبیل زن زندگی آزادی و برخی استان‌هایی که بیشتر درگیر این ناآرامی‌ها بودند از قبیل سنندج، کردستان، سیستان و بلوچستان و مهاباد نیز از دیگر کلمات پرتکرار این نمودار بوده‌اند.
ج. هشتگ‌های برجسته توئیت‌ها
هشتگ‌ها با توجه به اهمیتی که در اجماع کاربران و ایجاد کمپین‌های مجازی دارند در پلتفرم‌های مختلف قابل اهمیت و بررسی هستند. پرتکرارترین هشتگ‌های توئیتر فارسی در ۱۰۰ روز نخست اعتراضات در نمودار میله‌ای زیر ارائه شده است:
مهسا امینی با بیش از ۲۰۰ میلیون تکرار و اختلاف قابل ملاحظه نخستین هشتگ پرکاربرد توئیتری‌ها در این ایام بوده است که در گزارش جداگانه‌ای این هشتگ مورد تحلیل قرار گرفته است.
اعتصابات سراسری دیگر هشتگ پرتکراری است که حدود ۵۰ میلیون تکرار داشته و از جمله هشتگ‌های مورد استفاده کاربران برانداز توئیتر به شمار می‌رفت که در بیشتر اوقات با هشتگ مهسا امینی استفاده شده است.
opiran مخفف opertaion of iran به معنی عملیات ایران است که هشتگ مرتبط با گروه‌های هکری است که با دستکاری سایت‌های مختلف داخلی، هدف ناامنی و افشاگری اطلاعات را دنبال کرده‌اند.
نیکاشاکرمی، محسن‌شکاری، حسین رونقی و توماج صالحی دیگر افراد بازداشت‌شده ناآرامی‌های اخیر بودند که نامشان به طور هشتگ پرتکرار شدند.
هشتگ StopHazaraGenocide عنوان هشتگی بود که کاربران توئیتر در واکنش به نسل‌کشی در هزاره افغانستان پرتکرار شد.
د. روند انتشار محتوا در بازه زمانی ۱۰۰ روزه
روند انتشار محتوای توئیتری در بازه زمانی ۱۰۰ روزه نخست اعتراضات از حجم قابل توجه داده‌ها حکایت دارد به طوری که توئیتر فارسی را یکی از فعال‌ترین پلتفرم‌های تولیدمحتوا پیرامون حوادث پس از درگذشت مهسا امینی تبدیل کرد.
این حجم بالای تولیدمحتوا تا اواخر آذر ماه نیز ادامه داشت و بیشترین تمرکز معترضین و براندازان با تاکید روی انتشار هشتگ مهسا امینی صورت گرفته است.
بیشترین حجم تولیدمحتوا در روز ۲ مهرماه و حدود ۳۱ میلیون توئیت بوده که شامل توئیت، ریتوئیت، کوت و ریپلای بوده است.
ه: تاثیرگذارترین کاربران توئیتری
تاثیرگذارترین کاربران توئیتر در این مدت به کاربرانی اتلاق می‌شود که بیشترین تعداد لایک را با توجه به تعداد توئیت‌هایشان از کاربران دریافت کردند چرا که لایک معیاری برای پذیرش و همراهی کاربران مختلف توئیتر با محتوای منتشرشده محسوب می‌شود.
در میان ۱۰ چهره و رسانه نخست کاربران تاثیرگذار، جملگی به جریان برانداز و مخالف نظام تعلق داشته‌اند: ممد پوری با ۴۵ میلیون لایک پیشتاز است. outfarsi، ایران اینترنشنال و ۱۵۰۰ تصویر سه رسانه تاثیرگذار توئیتری‌ها با ۳۹، ۲۷ و ۲۱ میلیون لایک بوده‌اند.
پوریا زراعتی مجری شبکه من و تو و ایران اینترنشنال، از فعال‌ترین و تاثیرگذارترین کاربران توئیتر بوده که به طور لحظه‌ای و مداوم توئیت‌های براندازانه خود را در حمایت و تهییج اغتشاش‌گران منتشر می‌کردند.
فریبرز کرمی‌زند کاربر مجهول‌الهویه و با عکس پروفایل نظامی است که توئیت‌های زیادی با هشتگ مهسا امینی منتشر و با ۳۰ میلیون لایک جزو تاثیرگذاران توئیتر بوده است.
سیما ثابت دیگر عضو تحریریه ایران اینترنشنال بوده که به طور مستمر و مداوم اخبار و حوادث ناآرامی‌های ۱۴۰۱ را پوشش داده است.
توماج صالحی و علی کریمی نیز از دیگر چهره‌های محبوب توئیتری‌ها بودند که در مدت اعتراضات شهریور تا آذرماه به شدت از ناآرامی‌ها حمایت و بر طبل اغتشاش و براندازی کوبیدند.
و. پرلایک‌ترین توئیت‌ها
پرلایک‌ترین توئیت‌های این موج به سه چهره مخالف نظام یعنی حامد اسماعیلیون، وریا غفوری و حسن رونقی اختصاص داشته است.
توئیت حامد اسماعیلیون با ۱۵۴ هزار لایک و ۴۱ هزار ریتوئیت درباره هزارمین روز جانباختگان هواپیمای اوکراینی در تاریخ ۱۲ مهرماه بود که با استفاده از هشتگ مهسا امینی به این اتفاقات پیوند داده شد.
توئیت وریا غفوری در آبان ماه و توئیت حسن رونقی در آذرماه نیز به ترتیب در حمایت از ناآرامی‌ها و انتشار خبر آزادی حسین رونقی منتشر شده بود.
۲. تلگرام فارسی
الف: تحلیل آماری محتوای تلگرامی
براساس داده‌های استخراج شده در سامانه پایشگر شبکه‌های اجتماعی در بازه زمانی ۱۰۰ روزه نخست اعتراضات یعنی از ۲۵ شهریور تا ۳ دی ماه، ۳۳۷ میلیون پست تلگرامی و ۷۶ میلیون پست فوارواردی(در مجموع ۴۱۳ میلیون) منتشر شده که در مجموع ۲۶۰ میلیارد بازدید داشته‌اند.
میانگین بازدید پست‌ها با این حساب، ۶۲۸ ویو محاسبه شده که نشان از توجه ویژه کاربران تلگرامی به اخبار کانال‌های خبری این پلتفرم دارد.
ب: واژگان پرتکرار پست‌های تلگرامی
گراف ابرنمای زیر، پرتکرارترین واژگانی که در کل محتوا از سوی کانال‌های تلگرامی به کار برده شده را به نمایش در می‌آورد. برخلاف محتوای توئیتری، جام جهانی و تیم ملی فوتبال در صدر اخبار پربازنشر تلگرامی‌ها بوده است و علاقه به محتوای مربوط به فوتبال و تیم ملی باعث شده این کلیدواژه‌ها در صدر محتوا قرار گیرد.
محتوای تبلیغاتی دیگر بخش برجسته کلیدواژهای تلگرامی بودند که در قالب پست‌های تجاری با عباراتی چون گرم طلا، انس طلا، جهت سفارش، خرید و فروش و فری سایز مطرح شدند. از ناآرامی‌های اخیر نیز تگ مهسا امینی به طور ویژه در میان کلمات پرتکرار این گراف به نمایش درآمده است.
ج. هشتگ‌های برجسته پست‌های تلگرامی
هشتگ‌ها با توجه به اهمیتی که در اجماع کاربران و ایجاد کمپین‌های مجازی دارند در پلتفرم‌های مختلف قابل اهمیت و بررسی هستند. پرتکرارترین هشتگ‌های تلگرام فارسی در ۱۰۰ روز نخست اعتراضات در نمودار میله‌ای زیر ارائه شده است:
مهسا امینی در تلگرام نیز همچون توئیتر پرتکرارترین هشتگ مورد استفاده در کانال‌های تلگرامی با بیش از یک میلیون تکرار بوده است. این هشتگ با اختلاف زیاد نسبت به هشتگ‌های دیگر در صدر هشتگ‌های پرتکرار تلگرام قرار گرفته است.
در تلگرام نیز همانند توئیتر هشتگ دوم پرتکرار اعتصابات سراسری است که گویا براندازان همزمان با توئیتر، این هشتگ را در تلگرام نیز ترند کرده‌اند.
زن زندگی آزادی با حدود ۳۰۰ هزار بار تکرار هشتگ سومی است که در تلگرام پرتکرار شده است. این هشتگ همراه با هشتگ مهسا امینی به نوعی به اسم رمز براندازان و معترضین بدل شده بود.
cup۹۰ برخلاف دیگر هشتگ‌ها، یک هشتگ غیرسیاسی و ورزشی است که به اتفاقات جام جهانی فوتبال در قطر مربوط می‌شود. این هشتگ به طور ویژه در سایت‌های شرط‌بندی برای تعیین نتایج جام جهانی استفاده شده بود.
اعتراضات سراسری همراه با اعتصابات سراسری از هشتگ‌های پرتکراری بود که در خبرهای تلگرامی کانال‌های برانداز نمود زیادی داشت و در اینجا نیز به عنوان هشتگ پنجم برجسته شده است.
هشتگ‌هایی چون انقلاب ایران، قیام تا سرنگونی و آزادی آزادی آزادی در کنار نام افرادی چون نیکا شاکرمی و ژینا امینی از دیگر هشتگ‌هایی بود که به طور ویژه از شهریور تا دی ماه در تلگرام پرتکرار شدند.
د. روند انتشار محتوا در بازه زمانی ۱۰۰ روزه
گراف زیر نمایش‌دهنده حجم محتوای تلگرامی در بستر زمانی شهریور تا دی‌ماه ۱۴۰۱ بوده است. علت کاهش محتوا در بازه زمانی مهر تا دی ماه تغییراتی است که سامانه پایشگر در ماژول زبانی خود انجام داده است و دلیل این نقصان، فنی عنوان شده است.
بیشترین محتوای تلگرامی در هفته آخر مهرماه و در حدود ۴۰ میلیون پست در روز بوده است که به نقطه اوج محتوای تلگرامی در بازه ۱۰۰ روزه بدل شده است.
در بازه زمانی بعد از تغییرات سامانه نیز شاهد روند افزایشی تولیدمحتوا تا ۲۶ آذرماه بودیم که بیشترین میزان تولیدمحتوا در نیمه دوم این بازه زمانی در ۲۶ در ماه و ۲۱ میلیون پست بوده است.
ه: تاثیرگذارترین کانال‌های تلگرامی
تاثیرگذارترین کانال‌های تلگرامی در بازه زمانی ۱۰۰ روزه اعتراضات از نظر میزان بازدید مورد مقایسه قرار گرفته‌اند. با این احتساب، کانال‌های تلگرامی اقتصادی که نرخ لحظه‌ای ارز و سکه و طلا را گزارش می‌دادند بیشترین بازدید را داشته‌اند به نحوی که طوفان هریرود با ۹۹ میلیون بازدید در صدر این تاثیرگذاری و بازدید قرار گرفته است.
و: پربازدیدترین پست‌ها
در اینجا نیز سه پست پربازدید در بازه زمانی ۱۰۰ روزه از شهریور تا دی ماه مرتبط با حوزه ورزش و اقتصاد و درباره پیش‌بینی جام جهانی قطر و تبلیغات دو بانک شهر و تجارت بوده است. این پست‌ها به ترتیب مربوط به کانال‌های تلگرامی بست فوروارد، بانک شهر و بانک تجارت با یک میلیون و ۴۰۰، یک میلیون و سیصد و یک میلیون بازدید بوده است.
۳. اینستاگرام فارسی
الف: تحلیل آماری محتوای اینستاگرامی
به دلیل محدودیت‌های اینستاگرام در رصد اکانت‌های خصوصی و مشکلاتی که سامانه پایشگر در استخراج داده‌های این پلتفرم داشته، در این بخش تنها داده‌های پیج‌های خبری فارسی زبان و برخی هشتگ‌های خاص جمع‌آوری و از نظر کمی و کیفی مورد تحلیل قرار گرفته است. براین اساس، در بازه زمانی ۱۰۰ روزه نخست اعتراضات یعنی از ۲۵ شهریور تا ۳ دی ماه، ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار پست اینستاگرامی استخراج شده که این تعداد پست در مجموع ۱ میلیارد لایک و ۷۷ میلیون کامنت گرفته‌اند. ویدئوهای این صفحات در حدود ۴.۵ میلیارد بازدید داشته‌اند که به روشنی به توجه کاربران اینستاگرامی در این روزها و دنبال‌کردن اخبار و ویدئوها دلالت دارد.
ب: واژگان پرتکرار پست‌های اینستاگرامی
گراف ابرنمای زیر، پرتکرارترین واژگانی که در کل محتوا از سوی کاربران به کار برده شده را به نمایش در می‌آورد. در اینستاگرام نیز مانند تلگرام و برخلاف توئیتر، کلیدواژه‌های مربوط به جام جهانی قطر در مرکز این نمودار برجسته و مشخص شده که نشان از توجه اینستاگرامی‌ها به بازی‌های جام جهانی و صفحات سرگرمی پیش‌بینی مسابقات دارد.
نام برخی شهرها از جمله زاهدان، کردستان، کرج، چابهار، سنندج، مشهد، کرمانشاه و اهواز نیز می‌تواند به شهرهای درگیر در ناآرامی‌های بعد از درگذشت مهسا امینی مربوط باشد که به طور پراکنده و همه جانبه برجسته شده‌اند.
کلیدواژه‌های مرتبط با صفحات فروش اینستاگرام از جمله جهت سفارش، بازار بزرگ و هزینه ارسال نیز با توجه به تکرار در پست‌ها برجسته و در ابرکلمات مشخص شده است.
ج: هشتگ‌های برجسته پست‌های اینستاگرامی
هشتگ‌ها با توجه به اهمیتی که در اجماع کاربران و ایجاد کمپین‌های مجازی دارند در پلتفرم‌های مختلف قابل اهمیت و بررسی هستند. پرتکرارترین هشتگ‌های اینستاگرام در ۱۰۰ روز نخست اعتراضات در ابرکلمات زیر ارائه شده است:
مهسا امینی با نگارش‌های مختلف و زبان‌های مختلف در اینستاگرام نیز از هشتگ‌های پرتکرار و برجسته کاربران محسوب می‌شود. نام برخی کشته‌شدگان از جمله حدیث نجفی، نیکا شاکرمی و سارینا اسماعیل زاده در کنار اشخاصی چون علی کریمی از هشتگ‌های محبوب و پرکاربرد اینستاگرامی‌ها بوده که همگی به ناآرامی‌های بعد از درگذشت مهسا امینی مربوط بوده است.
برخی هشتگ‌های تبلیغاتی از جمله اکسپلور ۲۰۲۰ نیز به عنوان هشتگ‌های پرتکرار بعد از هشتگ‌های سیاسی در این پلتفرم پرتکرار شده‌اند.
د. روند انتشار محتوا در بازه زمانی ۱۰۰ روزه
نمودار حجمی تولیدمحتوای اینستاگرامی در بستر زمان در گراف زیر به نمایش در آمده است. در این بخش نیز اشکالات فنی پالایش داده‌ها از سوی سامانه سبب شده از اواسط آبان ماه به بعد حجم تولیدمحتوای استخراج شده با واقعیت تطبیق نکند. در هر صورت، اوج تولیدمحتوای اینستاگرامی در این پلتفرم در هفته اول آبان ماه و در حدود ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار پست بوده است.
روند انتشار پست‌های اینستاگرامی از ابتدای مهرماه روند افزایشی داشته تا در هفته نخست آبان ماه به اوج خود رسیده است.
ه: تاثیرگذارترین کاربران اینستاگرامی
تاثیرگذارترین صفحات اینستاگرامی آن دسته از صفحاتی انتخاب شدند که پست‌های آنها بیشترین بازدید را دریافت کرده بودند. در این مقایسه که بیشتر در میان صفحات خبری فارسی زبان صورت گرفته من و تو فارسی با حدود ۹۰ میلیون بازدید در بازه زمانی ۱۰۰ روزه در صدر است.
مسیح علینژاد با حدود ۸۵ میلیون بازدید دومین صفحه اینستاگرامی و نخستین اکانت شخصی است که بیشترین بازدید و به نوعی تاثیرگذاری را داشته است.
در میان صفحات خبری ایران اینترنشنال، بی‌بی سی فارسی، ۱۵۰۰ تصویر و ورزش سه بیشترین بازدید را از مخاطبان اینستاگرامی خود دریافت کردند این در حالی است که از میان صفحات شخصی بعد از مسیح علینژاد به ترتیب علی کریمی، گلی فراهانی، سینا ولی‌الله با ۴۹ و ۴۳ و ۲۷ میلیون، تاثیرگذارترین صفحات این پلتفرم بودند که جملگی به انتشار مطالب براندازانه و مخالف نظام پرداختند.
و: پرلایک‌ترین پست‌های اینستاگرامی
پرلایک‌ترین صفحات اینستاگرامی در بازه زمانی ۱۰۰ روزه اعتراضات به مطالب دو ورزشکار فعال در این پلتفرم اختصاص داشته است. علی دایی و علی کرمی با ۳۲۰ و ۲۵۰هزار پیشتاز در جذب لایک کاربران این بستر پربازدید بوده‌اند.
پست علی کریمی که ۲۵۰ هزار لایک گرفته بود نزدیک ۱۱ میلیون باز بازدید شده است که در تهییج و تقویت اتحاد کاربران منتشر شده است.
اگرچه علی دایی چندین بار تاکید کرده که هیچ صفحه مجازی در شبکه‌های اجتماعی ندارد اما اکانت توئیتری و اینستاگرامی منتسب به وی در مدت ناآرامی‌ها به شدن فعال و از نظر جذب لایک و بازدید تاثیرگذار بوده است.
جمع‌بندی
۱. حجم بالای محتوای منتشرشده درباره ناآرامی‌های پس از درگذشت مهسا امینی در پلتفرم‌های مجازی با ثبت ۳۷۳ میلیون توئیت در توئیترفارسی و ۴۱۳ میلیون پست در تلگرام فارسی به وضوح نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی یکی از برجسته‌ترین منابع منعکس‌کننده اعتراضات و به طورکلی اتفاقات سیاسی و اجتماعی در ایران هستند، از سوی دیگر حجم قابل تامل این داده‌ها نشان از اهمیت فزاینده این موضوع در میان کاربران مختلف اط طیف‌های مختلف فکری و سیاسی دارد.
۲. بررسی خط سیر تولیدمحتوا در بسترهای مختلف مجازی نشان می‌دهد که بیشترین حجم تولیدمحتوا در یک ماه نخست رخ داده به نحوی که در روز ۲ مهرماه ۳۱ میلیون توئیت در توئیترفارسی و در ۲۳ مهرماه در حدود ۴۰ میلیون پست در تلگرام فارسی رکورد زده است. این روند اگر چه در ادامه کاهش یافت اما تا اوایل دی‌ماه نیز میزان قابل توجهی بوده است.
۳. هشتگ مهسا امینی با نگارش و زبان‌های مختلف نه تنها به عنوان پرتکرارترین هشتگ جریان ناآرامی‌ها در بسترهای مختلف توئیتر، تلگرام و اینستاگرام مطرح شد بلکه به نوعی به اسم رمز براندازان در مجازی بدل شد به نحوی که هر محتوای اعتراضی و براندازی در این فضا با هشتگ مهسا امینی همراه بود و این اتفاق علاوه بر تحلیل کیفی در بالابردن کمی این هشتگ نیز بسیار موثر بود.
۴. واکاوی چهره‌های تاثیرگذار مجازی در بسترهای مختلف از نظر میزان فعالیت و تعداد لایک و بازدید نشان می‌دهد که جملگی این افراد به جریان برانداز نظام تعلق داشته‌اند. ممد پوری و پوریا زراعتی در توئیترفارسی و صفحات اینستاگرامی من و تو، مسیح علینژاد و علی کریمی از جمله چهره‌های برجسته این جریان بودند که در بازه ۱۰۰ روزه اعتراضات محتوای منتشرشده آنها از حیث کمی و کیفی مورد توجه کاربران قرار گرفته بود.
۵. تحلیل محتوای کیفی مطالب منتشرشده در پلتفرم‌های مختلف با استفاده از ابرکلمات واژگان پرتکرار نشان می‌دهد که برخلاف توئیترفارسی که ماجرای ناآرامی‌های مهسا امینی و مضامین سیاسی در صدر تولیدمحتوا بودند، در تلگرام و اینستاگرام فارسی محتوای ورزشی مرتبط با جام جهانی قطر از هیجان مسابقات تا سایت‌های شرط‌بندی در صدر واژگان پرتکرار این دو بستر پرمخاطب قرار گرفته‌اند.