سرویس دیدگاه مشرق - برنامه زنده «امواج شبهه» شبکه رادیویی گفت‌وگو با حضور دکتر علیرضا داودی (کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی) و دکتر مرتضی محمدیان (کارشناس مسائل رسانه و سیاسی) به موضوع «نقش‌آفرینی رسانه‌های بیگانه با گذار از پروژه حجاب، هدف، تخریب و ترور» پرداخته شد.
رسانه‌های بیگانه در صدد تعریف مصادیق جدید
دکتر علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی گفت: رسانه‌های بیگانه معمولاً چهار سطح را راجع به پروژه‌هایی که عمدتاً پایه ایدئولوژیکی و میدانی دارند در دستور کار قرار می‌دهند، گام اول توسط این رسانه‌ها باز تعریف موضوعاتی است که لزوماً در جامعه به روایت کاملی عنوان نمی‌شود به همین دلیل مفهومی پر از ابهام و متشکل از عبارت‌های چندپهلو و دارای خاصیت چند قرائتی را راه می‌اندازند، همانند کلمه شهید از چند وقت پیش دیدیم که این رسانه‌ها سعی داشتند تا معنای شهید را در اذهان عمومی تغییر دهند.
وی افزود: در گام دوم شروع به تعریف مصادیق جدید می‌کنند؛ یعنی زوایای جدیدی را تعریف می‌کنند که یا پس از پیروزی‌ها در فرا میدان رخ می‌دهد و یا هم‌زمان با شکست‌های افول صورت می‌گیرد، زمانی که به موضوع جورج تاون پرداخته شد و پس از آن اجلاس امنیتی مونیخ و منشور مهسا امینی شاهد این بودیم که فرایند مفهوم‌سازی هم‌زمان با طی مسیر افول و شکست ان‌ها مطرح می‌شود، بنابراین دیگر مسئله موضوع حجاب نیست؛ بلکه عبور از حجاب و ساخت یک‌سری از متغیرهای نشئت‌گرفته از حجاب تلقی می‌شود.
داودی عنوان کرد: در حقیقت مسئله حجاب تا جایی موضوع اصلی تلقی می‌شود که این تغییر را انجام ندادند، تغییر زمانی که اتفاق می‌افتاد و متغیرهای جدیدی اضافه می‌شوند دیگر مسئله فراتر از حجاب و پوشش حرکت می‌کند.
تجهیز نیروها در بازسازی سازمان تخریب
این کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی در ادامه به تبیین مرحله سوم پرداخت و گفت: در این مرحله به دنبال بازسازی سازمان تخریب است که در این مرحله همیشه مجبور به پرداختن به آن هستند، سازمان تخریب دو گام اساسی دارد گام نخست تجهیز نیروها و جریانات داخلی برای طرح موضوعات ثانویه یا موازی است و عمدتاً نیز به سراغ افرادی می‌روند که ورشکسته سیاسی و یا دارای سمت اما دارای رفتار و روابط متناقض هستند که نمونه آن را در ارتباط یک خانم در دولت با یکی از رسانه‌ها مشاهده کردیم.
وی ادامه داد: در گام دوم اقدام به رقیق کردن ریلی می‌کنند که مخاطب تحت عنوان شکست آن را پذیرفته است، بنابراین مسئله تخریب دو بعد پیدا می‌کند، یکی بعد موازی‌سازی و بعد دیگر پرداختن به ارتباطات و مسائلی است که در حال شکل‌گیری است.
داودی گفت: مرحله پایانی مرحله ترور است، اولین گامی که بعد از تخریب در ترور بر می‌دارند، ترور تمامی اقداماتی است که برای سد کردن نوع تهاجم آن‌ها از خارج و امتدادشان از داخل صورت می‌گیرد، همانند قانون و مواجهه قانونی با برخی از موضوعات از این جا به بعد مجری، قانون، محیط اجرا و اجرا پذیرندگان را شروع به ترور می‌کنند در این مرحله هم ترور گرم و هم ترور سرد رخ می‌دهد.
وی افزود: در گام دوم مسئله ترور فیزیکی را عنوان می‌کنند برای این که بتوانند ناکارآمدی، ناقص بودن یا بی‌دلیل پرداختن به آن مسئله قانونی اصلی را تحت‌الشعاع قرار دهند، بنابراین در این مرحله با نظام‌نامه سازمانی جدی روبه‌رو هستیم.
شکل‌گیری تعادل در داخل حول محور قانون
داودی ادامه داد: رسانه‌های بیگانه در این مرحله ۵۱ به ۴۹ عمل می‌کنند، ۵۱ درصد بار این مسئله را در داخل می‌گذارند و ۴۹ درصد آن را در خارج سازماندهی می‌کنند و همچنان رمق داری و میدان‌داری امتداد رسانه‌هایی که قابلیت سوژه‌سازی برای ترور در داخل دارند و رسیدن به نقطه تعادل را در داخل شکل می‌دهند که تعادل در داخل حول محور قانون مواجهه شکل می‌گیرد، این قانون به معنای خط تعادل است.
این کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی در ادامه تصریح کرد: اگر رسانه‌های بیگانه شروع به ترور این قانون کرد به این معنا است که به نقطه‌ای رسیده‌اند که حیثیت خود را در حذف قانون‌گذار، قانون‌پذیر، قانون‌نویس و کلیه افرادی که به دنبال ساماندهی این فضا هستند، می‌بینند؛ بنابراین از این لحظه هدفی متمرکز، جدی و قابل‌اعتنایی پیدا می‌کنند که بر اساس آن محتوا را شکل می‌دهند.
حجاب نقطه حیاتی جمهوری اسلامی ایران
دکتر مرتضی محمدیان کارشناس مسائل رسانه و سیاسی در ارتباط با این موضوع که رسانه‌های بیگانه در روندی که دنبال کردند چگونه از موضوع حجاب به ترور رسیدند، گفت: مسئله حجاب در امتداد طرح کلی فروپاشی نظام در ایران است و در واقع حجاب همان نقطه حیاتی است که هم جمهوری اسلامی ایران به‌درستی تشخیص داده که نباید از آن کوتاه بیاید و هم آخرین ورژن طراحی طرف مقابل در به‌عنوان‌مثال طرح کلی انقلاب‌های مخملین است.
وی افزود: از ورود به بزنگاه‌های انتخابات به سمت به میدان آوردن زنان و دختران برویم، زنان و دختران به دلیل مظلومیت ذاتی که در وجود آنان نهادینه شده است هم افراد سیاسی در داخل یک نظام سیاسی جهت کسب وجاهت و هم در لحظات سخت امنیتی امکان برخوردهای انتظامی و امنیتی را از نظام سیاسی سلب می‌کند بنابراین زن بهترین موضوع مطالعه برای رسانه‌های معاند هستند.
تهاجم چندبعدی رسانه‌های بیگانه
محمدیان عنوان کرد: مشکل آن جایی است که هم‌زمان با تهاجم چندبعدی رسانه‌های بیگانه با حضور برخی از مقامات سیاسی در داخل تقاطع پیدا می‌کند، یعنی در قصه مهسا امینی در سال گذشته هم‌زمان افرادی جلوتر از رسانه‌های بیگانه بهترین سناریویی که می‌شود تعریف کرد آتشی را به‌صورت ناخواسته ایجاد می‌کنند.
وی افزود: موضوع حجاب انباشت نظام را مورد هدف قرار داده است؛ یعنی کل سیاست اقتصادی نظام را با ازبین‌بردن مسئله اقتصاد که مسئله اصلی نظام است و مسئله مشروعیت، مقبولیت و هژمونی نظام را هدف گرفته است، ۴۵ سال است که جمهوری اسلامی ایران بر گزاره‌های اصیل تأکید کرده و سر آن‌ها معامله نخواهد کرد و این برای دشمنان نظام نیز کاملاً روشن است.
این کارشناس مسائل رسانه و سیاسی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین بخشی که در مقوله حجاب مورد هدف قرار گرفته هژمونی نظام است؛ یعنی چارچوب‌های مثلث معنا و رفتار را می‌خواهند از بین ببرند و به هیچ حدی نیز رضایت نمی‌دهند.
وی در ادامه افزود: زمانی که در مورد توالی صحبت می‌شود که به ترور ختم می‌شود باید مراقب باشیم که پیشرانه این مسئله بخشی از سیاسیونی هستند که راه را برای رسانه‌های بیگانه باز می‌کنند و این پیشرانی مهم و خطرناک است.
داودی گفت: گاها زمانی که با افراد در خصوص حجاب صحبت می‌شود آن را ربط به سایر موضوعات و مشکلات فعلی در جامعه می‌دهند و متغیرها را به آن متصل می‌کنند و می‌گوید پراکندگی استدلال، استعمار و استنتاج را ایجاد کن چرا که اساساً جایی مانند قوه مقننه به‌جای اینکه درگیر این موضوع باشد درگیر موضوع دیگری شده است، در این مرحله بی‌بی‌سی شروع به آموزش‌دادن می‌کند و از این طریق جریان موازی ایجاد می‌کند، چون در داخل سوژه گذاری اتفاق افتاده بی‌بی‌سی بر اساس تجربه و مهارتی که دارد تبدیل به متودی برای مواجه با فرایند قانونی می‌کند، بی‌بی‌سی فارسی زمانی که اقدام به این کار می‌کند بخش لمپنی کار را به من و تو، اینترنشنال و مسیح علی‌نژاد واگذار می‌کند.
طراحی مسئله فرار توسط شتاب‌دهنده سوم
داودی در ادامه در خصوص روند رسانه‌ای رسانه‌های بیگانه گفت: این‌ها فضایی را ایجاد کردند که اصطلاحاً به آن مسیر اصلی گفته می‌شود صرفاً کار سرویس‌ها است یکی از کارهای سرویس‌ها طراحی مسیر اصلی است، این مسیر اصلی معمولاً سه ایستگاه شتاب‌دهنده دارد که یا شتاب‌دهنده اول در اختیارشان هست و یا نیست.
وی افزود: شتاب‌دهنده دوم تبدیل به فرایند موضوع ترور می‌شود و شتاب‌دهنده سوم مسئله فرار را طراحی می‌کند، مسئله سوم شتاب‌دهنده سوم در مسیر اصلی به این معنا است که شما فرار کنید از این که مخاطب شما را مسئول رویدادها و اتفاقات بداند.
این کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی عنوان کرد: در این مرحله دو اقدام صورت می‌گیرد، نخست اگر رابطه بین رادیو فردا و بی‌بی‌سی فارسی را کنار یکدیگر بگذارید خواهید دید که به دنبال این هستند در داخل مسیر فرعی را ایجاد کنند که مسائل دیگر را پوشش بدهد و به‌آرامی از کنار آن بگذرند زمانی که مسئله‌ای پوشش داده می‌شود به این منزله است که در داخل فتح باب نشود؛ اما در خارج تبدیل به پرونده شود.
وی با طرح این سؤال که ما در این کشور از سازمان مجاهدین خلق کم ضربه نخوردیم؛ اما چرا مخاطب راجع به سرنوشت ملعون مسعود رجوی سؤالی نمی‌پرسد، گفت: چرا که وقتی فرد اقدامی را انجام می‌دهد در حقیقت دو کار را انجام می‌دهد یکی ایجاد رعب در پایه اطمینان و دوم این که توانمندی را در حوزه ذهن به رخ می‌کشد این دو زمانی به هم می‌رسند که اینترنشنال شروع به سازماندهی علنی میدان برای تخریب، ترور و فرار می‌کند و مخاطب را به نقطه‌ای می‌رساند که حساسیت تخریب، ترور و فرار را در خودش کاهش می‌دهد و به موضوعی می‌پردازد که خلاف مصلحت دینی است.
وی افزود: مسئله ترور و این گونه از پرداخت رسانه‌های بیگانه یعنی عوض‌کردن جای موضوعات اصلی و فرعی، عوض‌کردن جای شهید و جلاد که ما در ایران از ورزشگاه الغدیر ارومیه در انتخابات ۹۶ به این طرف به‌وضوح این مسئله را مشاهده می‌کنیم.
شبکه‌سازی و اقدامات رسانه‌های بیگانه
محمدیان در خصوص بررسی شبکه‌سازی و اقداماتی که رسانه‌های بیگانه دنبال می‌کنند، از ترور سرد تا ترور گرم گفت: پروژه‌ای که در حال حاضر به‌صورت جدی دنبال می‌شود در میدان در قالب تاکتیک امنیتی‌کردن خیابان پیش می‌رود دستگاه‌های امنیتی ما تا امروز به‌عنوان کشوری که هدف بیش‌ترین اقدامات تروریستی هدفمند است موفق عمل کردند.
وی با بیان این که ما هیچ تجربه‌ای از امنیتی‌کردن خیابان با موضوع فرهنگی‌ای مانند حجاب نداشتیم گفت: یکی از دلایلی که می‌بینیم وضعیت حجاب همچنان مدیریت نشده باقی‌مانده است به این دلیل است که با این مدل از مواجهه آشنایی نداشتیم.
بسط نافرمانی مدنی در خیابان‌ها
محمدیان ادامه داد: با امنیتی‌کردن خیابان می‌خواهند آن نافرمانی مدنی سال‌های گذشته را منتشر کنند و مردم به‌صورت روزمره نافرمانی مدنی را در خیابان مشاهده کنند.
وی عنوان کرد: این رسانه‌ها به دنبال این هستند که در ماه‌های آینده به‌خصوص در خردادماه از طریق شورش علیه نظام آموزشی در دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها با اخلالی که در برگزاری امتحانات انجام دهند، شورش را در دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها آغاز کنند و وضعیت ناامنی را به خیابان‌ها و عرصه‌های مهم کشور بازگردانند.
محمدیان گفت: طبق آمار اکثریت قاطع زنان حجاب را رعایت می‌کنند؛ اما بازنمایی رسانه‌ای آن به‌گونه‌ای دیگر است تا به محور سخت نظام بقبولاند که حجاب از دست رفت است.
وی با تأکید بر این که ما بعد از حجاب دیگر سنگری نداریم گفت: پس از حجاب چه مسئله‌ای بنا است توسط جنبش ضدانسانی زن، زندگی، آزادی فتح شود، یکی از اندیشکده‌های آمریکایی گفته بود در فروپاشی جمهوری اسلامی ایران به دو نکته ولایت‌فقیه و حجاب توجه کنید و باتوجه‌به این که امکان برخورد با ولایت‌فقیه را ندارید از طریق حجاب به‌عنوان یک واسطه محکم به فروپاشی مذهبی برسید و از این طریق به فروپاشی سیاسی برسید.
محمدیان گفت: مذهبی‌های صورتی محجبه‌هایی که علی‌الظاهر حجاب دارند ولیکن راه و مسیر حضرت زهرا سلام‌الله‌علیهم را طی نمی‌کنند در شرایط فعلی جامعه با وجود گسترش بی‌حجابی‌ها در جامعه بی‌تفاوت هستند یا افرادی که تذکر می‌دهند برای پوشش را نقد می‌کنند.
طراحی سازمان‌های رفتاری توسط رسانه‌های بیگانه
داودی گفت: یکی از اتفاقاتی که پیرامون این مسئله رخ می‌دهد طراحی سازمان‌های رفتاری توسط رسانه‌های خارجی و بیگانه است و طی‌کردن فرایندی تحت عنوان بازسازی و ترمیم این سازمان‌ها است.
وی ادامه داد: شکل‌دهی سازمان‌های رفتاری معمولاً خیلی در اختیار سرویس‌های خارجی نیست چرا که بخش قابل‌توجهی از آن به میزان رفت‌وآمد رفتاری در داخل کشور بر می‌گردد؛ اما ترمیم این مسئله مهندسی و هدف خوانده می‌شود.
این کارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی افزود: سه هدف را در دستور کار قرار می‌دهند بی‌بی‌سی فارسی در همین چند وقت اخیر باتوجه‌به این که خلاف روال سازمانی بی‌بی‌سی صحبت کردند اخراج کرد، در فرانسه و انگلستان نوع پوشش خانم‌ها حساب شده است، زمانی که از انگلستان صحبت می‌شود؛ یعنی عمق و ضریب نفوذ در ایران، آمریکایی‌ها این توانایی را ندارند.
برنامه «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روزهای یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراک بگذارند. این برنامه به سردبیری دکتر علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و کارشناسی مصطفی صادقی و سید حامد حسینی به روی آنتن می‌رود همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، فائزه سلطانی خبرنگار برنامه امواج شبهه و فاطمه عبدالوند و احمد یوسفی به‌عنوان آیتم ساز فعالیت می‌کنند.