سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
******
روزنامه‌های امروز سه شنبه ۹ خردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که دیدار رهبر انقلاب با سلطان عمان و تاکید بر گسترش روابط دو کشور؛ هدف‌گذاری برای صادرات ۷۵ میلیارد دلاری، ضرب‌الاجل شش ماهه به محتکران زمین و پاسخ به این پرسش که شرایط اقتصادی رفتارهای اجتماعی را چطور تغییر می‌دهد؟ در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
رهبر انقلاب در دیدار سلطان عمان از بهبود رابطه ایران و مصر استقبال و از تدبیر دولت در تجدید رابطه با عربستان تمجید کردند. این دیدار مورد توجه تمامی روزنامه‌ها قرار گرفته است.
روزنامه هم‌میهن درباره سوغات حضور سلطان عمان در ایران نوشته است:
روابط ایران و مصر دوران طولانی است که دچار فرود شده و در واقع فرازش به قبل از انقلاب مصر توسط جمال عبدالناصر بازمی‌گردد. پیش از عبدالناصر روابط خوبی بین ایران و مصر برقرار بوده و بعد از آن یک دفعه دچار تنش شد و ایران به جرگه کشورهایی پیوست که عبدالناصر روابطش را با آنها قطع کرد. عوامل متعدد هرکدام برای تنش روابط نقشی ایفا می‌کردند. آن موقع، ناصر در یمن دخالت کرده بود و ایران با کشورهای عربی که آن موقع به آنها کشورهای مرتجع عربی گفته می‌شد، پیوند داشت مقابل دخالت مصر در یمن ایستادگی کردند و این باعث شده بود که یک دشمنی بین ایران و مصر شکل بگیرد. از همین جا بود که بحث نام جعلی برای خلیج‌فارس توسط ناصر هم مطرح شد، تا قبل از آن او هم چنین ادعایی نداشت و همیشه از خلیج‌فارس صحبت می‌کرد.
در ادامه این گزارش آمده است:
اما در دولت مصر افرادی هستند که مخالف روابط مصر و ایران هستند. برخی از مراکز دینی در مصر و کل منطقه که به وهابیت نزدیک هستند، تحریک خواهند کرد. آنها مصر را محدود نمی‌کنند بلکه شرایطی ایجاد می‌کنند که نزدیکی با ایران به‌معنی حمایت از فلسطینی‌ها نباشد، بلکه به معنی عدول از مواضع اهل سنت باشد. بنابراین به نظرم این مخالف‌ها روی این موضوع کار می‌کنند که نگذارند این ارتباط شکل بگیرد. در غرب هم یک رویکرد جدیدی شکل گرفته است که زمینه‌های موجود برای نزدیکی ایران و مصر را از میان بردارد.
روزنامه اعتماد اما پیام آمریکایی‌ها برای ایران از جانب سلطان عمان را مهم ارزیابی کرده و در یادداشتی می‌نویسد:
وقتی عربستان مستقیما با ایران در حال گفت‌وگوست، دغدغه شرکای امریکا تا حد زیادی حل شده است. این موضوع فضای لازم برای مذاکره با ۵+۱ را فراهم می‌سازد. این مذاکرات به خصوص با امریکا مهم است؛ همه می‌دانند که طرف اصلی مذاکرات هسته‌ای، ایران و امریکا هستند. توافق ایران و امریکا بدون تردید معادلات را حل و دریچه‌ای به سمت تفاهم باز می‌کند. اروپا در بسیاری از موارد همگام یا تابع سیاست‌های امریکا هستند. ایران هم می‌تواند از این فرصت استفاده کند و بگوید؛ همان‌طورکه با عربستان و سیر همسایگان منطقه‌ای مراودات نوینی را آغاز کرده با جهان به ویژه با امریکا هم می‌توان مذاکرات و مراودات سالم، دیپلماتیک و مبتنی بر رعایت حقوق متقابل در عرصه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای را آغاز کند.
روزنامه شرق در سرمقاله خود با عنوان عمان و مسئله میانجیگری نوشته است:
در غیاب تماس مستقیم، برای آزادی دارایی‌ها و تبادل زندانی‌ها نیز گریزی از توسل به میانجی نیست. درباره یمن نیز عمان همیشه نقش میانجی داشته و با وجود برقراری روابط بین ایران و عربستان به دلایلی همچنان به یک میانجی نیاز هست. سفر یکشنبه گذشته سلطان به مصر و پیام سیسی برای رئیسی، شایعه فعال‌شدن عمان درباره برقراری رابطه بین ایران و مصر هم مطرح است. آزادی کشتی‌رانی در منطقه در پی توقیف برخی کشتی‌ها، دیگر موضوع مهمی است که می‌تواند به درخواست غرب در دستور کار عمان باشد. ضمن تمجید و تشکر از مساعی جمیله عمان، سؤال اصلی که باقی است، این است که چرا ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کشور منطقه باید برای تنظیم روابط خود با جهان نیازمند این و آن باشد و خود مستقیم و رودررو برای حل مسائل خود با دیگر کشورها اقدام نکند.
روزنامه همشهری نیز در یادداشتی با عنوان ارسال سیگنال‌های مثبت به تهران سفر سلطان عان به تهران را استراتژیک ارزیابی کرده و می‌نویسد:
سلطان عمان در جریان سفر به تهران حامل دوپیام از سوی آمریکا و ۳کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان بود که به‌طور قطع این ۲پیام می‌تواند در شکست قفل بن بست مذاکرات وین مؤثر واقع شود. از آنجایی که آمریکا و ۳کشور اروپایی به‌خوبی دریافته‌اند که اعمال فشار وتحریم‌ها نمی‌تواند ایران را در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا و اروپا وادار به تسلیم کند لذا درصدد ارسال سیگنال‌های مثبت به تهران برآمده‌اند. تلقی اروپایی‌ها این است که بازگشت همه طرف‌ها به میز مذاکره و دستیابی به یک توافق جدید می‌تواند به نگرانی‌های غرب نسبت به فعالیت هسته‌ای ایران پایان دهد و راه را برای تعامل بیشتر بین جمهوری اسلامی وکشورهای اروپایی هموارتر خواهد ساخت.
در ادامه این یادداشت آمده است:
کشورهای اروپایی برای ابراز حسن‌نیت خود آقای اسدالله اسدی دیپلمات برجسته ایرانی را که ۵سال در زندان‌های بلژیک به اتهامات واهی زندانی بود، یک روز قبل از سفر پادشاه عمان آزاد کردند. در چنین فرآیندی به‌نظر می‌رسد هم آمریکا و هم ۳کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان درصدد بازگشت به میز مذاکره وین هستند زیرا گزینه‌های تحریم و تهدید علیه ایران تأثیر خود را از دست داده است.
ارزیابی اصلاح‌طلبان از انتخابات ترکیه
برخلاف انتظار اصلاح‌طلبان، اردوغان در ترکیه پیروز شد؛ فهم اشتباه این جریان از تحولات منطقه و دنیایک سریال ادامه‌دار است. در حالی که این جریان به استقبال شسکت اردوغان رفته بودند امروز دبیر کل یکی از این احزاب برای رئیس‌جمهور ترکیه پیام تبریک فرستاده است!
روزنامه وطن‌امروز دراین‌باره نوشته است:
نوع نگاه جریان اصلاحات به تحولات جهان و منطقه نیز نمونه مشخصی از یک هپروت سیاسی است. برای نمونه دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در حالی روز یکشنبه برگزار شد که بالا گرفتن سطح رقابت میان رئیس‌جمهور مستقر و رقیبش، حواس‌ها را بیش از پیش به نتیجه این انتخابات جلب کرد. اردوغان که در ۲ دهه گذشته در قالب نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور سکاندار قوه اجرایی ترکیه بوده، به عنوان نامزدی اسلامگرا برای ۵ سال دیگر در کرسی ریاست جمهور ابقا شد.
در ادامه این گزارش آمده است:
بیراه نیست اگر انتخابات اخیر ترکیه را سخت‌ترین رقابت سیاسی رجب طیب اردوغان به حساب آوریم؛ انتخاباتی که رقبای وی در آن با جدیت تمام به صحنه آمدند و حتی دولت آمریکا نیز علنا جانبداری خود را از رقبای اردوغان اعلام داشت. در چنین فضایی، جراید و فعالان سیاسی اصلاح‌طلب که در دهه‌های گذشته از هر بزنگاهی برای طرح ادعای پایان عصر اسلامگرایی استفاده می‌کردند، با فرض اینکه اردوغان انتخابات پیش رو را به رقیب غرب‌گرای خود واگذار می‌کند، به دنبال تثبیت روایت داخلی خود از این انتخابات می‌گشتند.