دیگ بخار که در اصطلاح به آن بویلر نیز می‌گویند به‌نوعی یک سیستم گرمایشی محسوب می‌شود که در آن با استفاده از حرارت و فشار، آب را به بخار تبدیل می‌کنند.
استفاده از این دیگ استوانه‌ای در صنایع مختلف کاربرد دارد. در این سیستم معمولا از سوخت‌های مشخصی برای تبدیل آب به بخار استفاده می‌شود.
فشار زیادی درون محفظه بویلر به آب وارد شده و به‌همین دلیل بخار تولیدشده از آن می‌تواند در پیش‌برد بسیاری از فعالیت‌ها به ما کمک کند. در ادامه به‌طور کامل با این محصول و صنایعی که در آنها کاربرد دارد آشنا می‌شویم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
دیگ بخار چه نوع محصولی است؟
بویلر دستگاهی است که با عملکرد خاص خود و اعمال فشار بسیار قوی می‌تواند از طریق مشعل، باعث تبدیل انرژی حرارتی به بخار شود.
نحوه عملکرد این دستگاه به این صورت است که مشعل انرژی حرارتی لازم را تولید می‌کند تا دمای آب افزایش یابد. این حرارت تا رسیدن آب به نقطه جوش ادامه خواهد داشت.
در واقع می‌توان گفت بویلر محفظه بسته‌ای است که در آن بخار با استفاده از انرژی حاصل از اشتعال سوخت به‌وجود می‌آید. درون این محفظه 2 بخش وجود دارد که شامل آب و حریق است.
عملکرد دیگ بخار چگونه است؟
بویلر بخار برای اینکه بتواند کارایی لازم را داشته باشد باید انرژی مورد نیاز خود را از سوخت‌هایی که در کوره یا محیط احتراق می‌سوزند، دریافت کند.
این انرژی حرارتی به سیال درون پوسته منتقل شده و در نتیجه افزایش دمای تدریجی آب را به‌همراه دارد. البته ساختار فنی برخی بویلرها متفاوت است؛ به این صورت که پوسته فقط در بخش‌های خاصی مانند درام‌ها وجود دارد.
فرایند احتراق سوخت دیگ بخار معمولا در کوره یا محیط احتراق آن انجام شده و سپس انرژی تولیدشده از آن به قسمت جذب‌شونده منتقل می‌شود. این فعالیت به‌صورت مداوم تا زمان خاموشی دستگاه ادامه پیدا می‌کند.
دیگ بخار در چه مدل‌هایی تولید می‌شود؟
بویلرها می‌توانند به‌صورت دیگ آبگرم یا آب داغ توسط تولیدکنندگان مختلف ساخته شوند. ازاین‌رو می‌توان گفت انواع متنوعی از بویلر در بازار وجود دارد.
معمولا در ساخت بویلر از فولاد، چدن و آلومینیوم استفاده می‌شود تا مقاومت و استحکام کافی در برابر اعمال فشار و حرارت داشته باشند.
انواع دیگ بخار را می‌توان با توجه به کاربرد آنها دسته‌بندی کرد. چراکه این سیستم گرمایشی برای هر نوع کارایی و استفاده در صنایع به‌خصوص، در اندازه‌های متناسب با نوع خاصی از سوخت تولید می‌شود.
از نظر ظاهر می‌توان بویلر گرمایشی را در 3 دسته تقسیم کرد که عبارت‌اند از:
- افقی
- عمودی
- کاوردار
بزرگ‌ترین دسته‌بندی بویلر براساس نوع دیگ‌های بخار و لوله‌بندی درونشان انجام می‌شود. از دیگر تفاوت‌هایی که در انواع این دیگ‌ها دیده می‌شود می‌توان به مسیر حرارت و ساختمان انتهایی آنها اشاره کرد.
همچنین دیگ بخار می‌تواند یک یا 2 پاس حرارتی داشته باشد. در ادامه به‌بررسی انواع بویلر براساس مسیر عبور آب و گاز داغ می‌پردازیم:
بویلر گرمایشی واترتیوب
در بویلرهای واترتیوب، درون لوله‌ها آب وجود دارد که از طریق حرارت موجود در اطراف این لوله‌ها، دمای آن نیز افزایش پیدا می‌کند.
گازها یا آتشی که در اطراف لوله وجود دارند با برخورد عمودی به آن باعث گرمایش لوله و در نتیجه تولید بخار می‌شوند. این نوع بویلر معمولا دارای دیگ‌های مستطیل‌شکل است.
دیگ آبگرم واترتیوب 2 یا چند درام دارد که درام پایین برای جمع‌آوری لجن مورد استفاده قرار می‌گیرد و جداسازی بخار و آب نیز در قسمت بالایی انجام می‌شود.
دیگ‌های واترتیوب در صنایعی مورد استفاده قرار می‌گیرند که نیروی لازم برای آنها چند 100هزار پوند بخار یا بیش از 750 اسب بخار باشد.
بویلر گرمایشی فایرتیوب
این دستگاه ساختاری شبیه به واترتیوب دارد با این تفاوت که آب، اطراف لوله‌ها جریان داشته و درون لوله‌ها نیز آتش وجود دارد. این بویلرها به‌عنوان دیگ‌های بخار گاز گرم نیز شناخته می‌شوند.
توانایی تولید نیرو در این دیگ‌های بخار معادل با 750 اسب بخار یا 25000 پوند بخار در ساعت است و می‌توان گفت بیش از 80 درصد صنایع از بویلرهای فایرتیوب استفاده می‌کنند.
معرفی کاربردهای دیگ بخار
صنایع مختلف برای تولید مواد گوناگون و حتی سیستم گرمایشی، نیاز به حرارت دارند. با این حساب می‌توان گفت از بویلر در بیشتر صنایع می‌توان استفاده کرد.
استفاده از بویلر به‌عنوان تمیزکننده
کارواش بخار یکی از انوع بویلرها است که با تولید بخاری با فشار مناسب و بالا، می‌تواند در مکان‌های مختلف مانند کارواش‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها و به‌طور کلی اماکن عمومی برای تمیزکردن مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از این نوع بویلر در کارخانه‌ها برای چربی‌زدایی نیز مناسب است.
بویلر برای اتمیزه‌کردن
اتمیزه‌کردن اصطلاحی است که به ریزکردن مایع یا پودرکردن آن گفته می‌شود. در بویلرها و مولدهایی که از سوخت مایع استفاده می‌کنند، می‌توان با اتمیزه‌کردن، ویسکوزیته پودر را کاهش داد و از پودرشدن آن در هوا جلوگیری کرد. با این کار آلاینده‌های خروجی کمتر می‌شوند.
بخار برای حرارت‌دهی پایین
یکی از کاربردهای مهم بویلر حرارت‌دهی پایین‌تر از 110 درجه بوده که در سال‌های اخیر مورد توجه و استفاده بسیاری از افراد قرار گرفته است.
دیگ بخار برای تولید نیروی محرکه
استفاده از بویلر به‌عنوان یک نیروی محرکه در کشتی‌ها، لوکوموتیوها و توربین‌های بخار کاربرد دارد. توربین‌ها یکی از مهم‌ترین تجهیزات در تولید برق محسوب می‌شوند.
بویلر، دستگاهی برای حرارت‌دادن
بخاری که در این دیگ‌ها تولید می‌شود تحت حرارت و فشاری بیش از فشار اتمسفر است و به همین دلیل برای صنایع و تجهیزات مختلف می‌توان از آن استفاده کرد.
پالایشگاه‌ها، کارخانه‌های شیمیایی، صنایع غذایی و تصفیه منازل معمولا برای انجام عملیات و فرایندهای مختلف به این نوع بخار نیاز دارند.
جمع‌بندی
دیگ بخار محفظه‌ای است که با اعمال فشار و از طریق حرارت، بخار لازم برای استفاده در صنایع مختلف را تولید می‌کند. این دیگ‌ها در مدل‌های مختلف با ظرفیت گوناگون تولید می‌شوند.
دسته‌بندی‌های متفاوتی از دیگ‌های بخار وجود دارد که مهم‌ترین آنها به مسیر عبور آب و آتش برمی‌گردد. هر کدام از این مدل‌ها را می‌توان در صنعت خاصی مورد استفاده قرار داد.
بیشتر صنایع برای سیستم گرمایشی یا تولید مواد اولیه خود نیاز به حرارت بخار این دستگاه دارند اما از کاربردهای اساسی آن می‌توان به تمیزکننده‌بودن، اتمیزه‌کردن، تولید نیروی محرکه، حرارت دادن و تولید حرارت پایین اشاره کرد.
برای دریافت مشاوره یا خرید این دستگاه بسیار کاربردی می‌توانید از مجموعه صنایع دما بخار مشهد کمک بگیرید.
** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است