به گزارش مشرق، حجتالاسلام علي نصيري مدير موسسه معارف وحي و خرد در گفتوگو با فارس اظهار داشت: تاکنون در جهان اسلام تفسيري به گرانسنگي و ارزشمندي «الميزان» نگارش نشده است و يکي از دلايلي که علامه طباطبايي موفق شده چنين تفسيري را فراهم کند، دو مسئله اساسي است؛ نخست اينکه علامه از نظر رفتاري قرآني زيست و دوم اينکه از نظر بعد انديشگي قرآني انديشيد.
وي افزود: با توجه به اينکه علامه طباطبايي فيلسوف، متکلم، فقيه و عارف بوده است در مقدمه تفسير «الميزان» منتقد همه اين طوائف بوده است که شما قرآني نينديشيد؛ و اين نکته مهمي در سيره و روش زندگي علامه است.
مدير موسسه معارف وحي و خرد گفت: اين تعبير که تفسير «الميزان» صرفا روشي تفسيري از قرآن به قرآن است تعبيري جامع و در حد تفسير «الميزان» نيست؛ «الميزان» بر اساس تفکر قرآني شکل گرفته است و انديشه قرآني قالب خاصي مانند زاويه ديد، نگاه، توجه نظر دارد.
نويسنده کتاب «رابطه خدا و سنت» ادامه داد: علامه طباطبايي در ضمن تفسير «الميزان» درنگهاي در ذيل آيات ميکند که اساساً مفسران ديگر متوجه اين نکات نبودهاند.
نصيري با بيان اينکه علامه طباطبايي از فلسفهاي دفاع ميکند که به قرآن منتهي ميشود؛ خاطرنشان کرد: صدرالمتالهين از فلسفه شروع کرد در نهايت به قرآن رسيد که اين زمان نسبتاً طولاني بود؛ اما علامه با فلسفه شروع کرد و بسيار سريع به قرآن رسيد و فلسفه را در تفسير دخالت نداد.
وي افزود: قدرت فلسفي و عقلاني علامه طباطبايي، پيشينههاي کلامي و فلسفي معتدلانه و واقعبينانه در تفسير است و حاضر نيست قرآن را فداي مفاهيم فلسفي کند به اين ترتيب جنبه عقلاني به تفسير داد.
عضو هيئت علمي دانشگاه علم و صنعت در پاسخ به اين پرسش که علامه طباطبايي با افرادي مانند هانري کربن و روشنفکران جلسه داشت و در جلسهاي ديد که داريوش شايگان مشغول مطالعه کتابي از کارل گوستاو يونگ است که به شايگان توصيه کرد مطالعه کند، آيا ما به مطالعه چنين کتابهاي نيازمند هستيم، گفت: علامه طباطبايي «سماع نفس» و فراخانديشي قابل ستايش داشتند و معناي فراخ انديشي اينست. سيدمرتضي در بغداد شاگرد عبدالجبار معتزلي است و با مذاهب مختلف نشست و برخاست داشت بدون اينکه با اين اشخاص چالشي داشته باشد يا اينکه سيدرضي رفيق و دوستي همدم داشت که ستاره پرست بوده است و حتي در مرگ او گريه ميکند اما روزگار ما فضاي سردي در روابط ما حاکم است؛ نگاه بزرگان به خصوص در فلاسفه و عرفان چنين سعه صدري داشتند و اهل بيت (ع) نيز چنين نگاهي داشتند. تنگ انديشيها از آن اسلام نيست.
نصيري گفت: امام رضا (ع) فرمود: «مردم اگر زيباييهاي کلام ما را بدانند پيروي ميکنند» و معتقدم اسلام با همينها زيباست و معناي فراخ انديشه اين نيست که ما تولي و تبري نداشته باشيم و با دشمن خود بنشينيم منظورم رفتار همراه با فراخانديشي و مهر و محبتي است که از روايات فهميده ميشود. امروز جامعه جهاني و جامعه ديني بسيار به اين نيازمند است؛ چنانچه عالمان در گفتار، کردار و نوشتار سماع نفس را رعايت کنند در جذب دلها و ايجاد جاذبه به اسلام و آموزههاي ديني نسبت به گذشته موفقتر خواهند بود.
مدير موسسه معارف وحي و خرد گفت: با توجه به اينکه علامه طباطبايي (ره) فيلسوف، متکلم، فقيه و عارف بوده؛ در مقدمه تفسير «الميزان» منتقد همه اين طوائف بوده است که شما قرآني نينديشيد؛ و اين نکته مهمي در سيره و روش زندگي علامه است.