وزیر امور خارجه در نخستین سفر رسمی دوجانبه و به منظور رایزنی با مقامات آفریقای جنوبی و شرکت در پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور به پرتوریا سفر کرد.

به گزارش مشرق، روز پنجشنبه ۱۹ مرداد ماه پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و آفریقای جنوبی بعد از وقفه‌ای سه ساله به دلیل شیوع کرونا، در پرتوریا برگزار شد.

روز سه‌شنبه ۱۷ مرداد ماه «آنیل سوکلال» نماینده آفریقای جنوبی در کنفرانس ایران و بریکس در تهران، ایران را شریک بسیار مهم و راهبردی برای بریکس خواند و از سفر امیرعبداللهیان به آفریقای جنوبی برای شرکت در نشست کمیسیون مشترک اقتصادی در آخر هفته خبر داد.

امیرعبداللهیان هم در حاشیه این نشست در جمع خبرنگاران سفرش به آفریقای جنوبی را تأیید کرد و صبح چهارشنبه ۱۸ مرداد ماه نیز ناصر کنعانی از انجام این سفر خبر داد و در نهایت حسین امیرعبداللهیان بدین منظور و در نخستین سفر دوجانبه رسمی خود بعد از تصدی وزارت امور خارجه بعدازظهر چهارشنبه ۱۸ مرداد ماه در رأس هیأتی راهی پرتوریا شد.

هواپیمای حامل وزیر امور خارجه بعد از حدود ۱۰ ساعت بامداد پنجشنبه در پرتوریا به زمین نشست. این سفر همچنین به نوعی آماده سازی سفر رئیس جمهور در دوم شهریور ماه به ژوهانسبورگ برای شرکت در نشست سران بریکس و دوستان بریکس و همچنین سفر پاییز (آبان ماه) دوجانبه و رسمی آیت‌الله رئیسی به این کشور آفریقایی بود.

آنچنانکه رئیس دستگاه دیپلماسی پیش از ترک تهران در جمع خبرنگاران گفت: بعد از سه سالی که از کرونا می‌گذرد برای اولین بار با یک وقفه سه ساله نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و آفریقای جنوبی در پرتوریا برگزار می‌شود. این نشست فرصتی است که با رئیس جمهور آفریقای جنوبی و همتای خودم آخرین وضعیت مناسبات دوجانبه و برخی موضوعات بین‌المللی را مورد بحث قرار دهیم.

براساس توافقات صورت گرفته در سفری که معاون وزیر خارجه آفریقای جنوبی در خرداد ماه ۱۴۰۱ به تهران داشت قرار بود که این نشست پاییز ۱۴۰۱ در پرتوریا برگزار شود که در نهایت نشست مذکور در ۱۹ مرداد ۱۴۰۲ برگزار شد.

چهاردهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران و آفریقای جنوبی مهر ماه ۱۳۹۸ با حضور محمدجواد ظریف وزیر سابق امور خارجه و خانم «نالدی پاندور» وزیر روابط و همکاری‌های بین‌المللی آفریقای جنوبی در تهران برگزار شد.

سیزدهمین نشست هم اول آبان ۱۳۹۶ به ریاست محمدجواد ظریف وزیر سابق خارجه ایران و ماشابانه وزیر خارجه وقت آفریقای جنوبی در محل وزارت خارجه آفریقای جنوبی در پرتوریا برگزار شد.دوازدهمین نشست کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی با حضور محمدجواد ظریف و خانم ماشابانه وزرای خارجه ۲ کشور اردیبهشت ۱۳۹۴ در تهران برگزار شده بود.

* سفر رئیسی به آفریقای جنوبی بزودی

رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین بعدازظهر چهارشنبه ۱۸ مرداد ماه در جمع خبرنگاران گفت که آیت‌الله رئیسی دوم شهریور از سوی همتای خود برای شرکت در نشست دوستان بریکس به این کشور دعوت شده و علاوه بر آن، تاریخی در پاییز مورد توافق قرار گرفته برای بخش دوجانبه سفر رئیس جمهور که در جریان سفر کنونی هماهنگی‌ها برای دو سفر رئیس جمهور به آفریقای جنوبی نیز در دستورکار ماست.

وی آفریقای جنوبی را کشور مهم در قاره آفریقا خواند و با اشاره به روابط دیرینه دو کشور، گفت که احیای کامل روابط نیز از دیگر برنامه‌های دردستورکار این سفر است.

امیرعبداللهیان پیش از این هم به آفریقای جنوبی سفر کرده بود، البته نه سفر دوجانبه بلکه برای شرکت در نشست دوستان بریکس. او خرداد ماه سالجاری به کیپ تاون رفت و در حاشیه این نشست با خانم «نالدی پاندور» وزیر روابط خارجی و همکاری‌های بین‌المللی آفریقای جنوبی هم دیدار و گفت‌وگو کرد.

صبح روز پنجشنبه ۱۹ مرداد وزیر امور خارجه برای ملاقات با همتای خود و گشایش رسمی پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی وارد محل وزارت خارجه آفریقای جنوبی شد و مورد استقبال «نالدی پاندور» همتای خود قرار گرفت و پس از آن وزرای خارجه دو کشور دیداری خصوصی داشتند و بعد از آن نشست عمومی وزرای خارجه با حضور اعضای دو هیأت آغاز شد.

از روز دوشنبه ۱۶ مرداد ماه تیمی متشکل از معاونان وزرای بیش از ۱۲ وزارتخانه دولتی و بخش خصوصی در آفریقای جنوبی حضور داشتند و آنگونه که امیرعبداللهیان هم به آن اشاره کرد این هیأت‌ها با مدیریت مدیران کلی سیاسی دو وزارتخانه موضوعات مربوط به همکاری‌های دو کشور و آماده کردن اسناد برای سفر آینده رئیس جمهور ایران به آفریقای جنوبی را در دستورکار داشتند.

وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی در دیدار همتای ایرانی در پرتوریا ضمن تأکید بر اهمیت روابط ایران و کشورش، حمایت آفریقای جنوبی از عضویت ایران در بریکس را مورد اشاره قرار داد.

وزیر خارجه ایران ضمن تشریح ظرفیت‌های استراتژیک و ژئوپولیتیک ایران در همکاری با بریکس، بر علاقه‌مندی ایران جهت عضویت در این ائتلاف بزرگ اقتصادی تأکید کرده و خواستار حمایت آفریقای جنوبی از عضویت ایران در بریکس شد. وی همچنین سفر پیش روی آیت‌الله رئیسی به آفریقای جنوبی را فرصتی ارزشمند برای تعمیق همکاری‌های اقتصادی و سیاسی دو کشور خواند.

پس از آن هم وزرای خارجه و هیأت‌های همراه به محل برگزاری نشست کمیسیون مشترک آمدند و دو وزیر به ایراد سخنرانی پرداختند و به سؤالات خبرنگاران پاسخ دادند و بعد از آن هم بیانیه مشترک این نشست توسط پاندور و امیرعبداللهیان به امضا رسید.

وزیر خارجه آفریقای جنوبی در نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و آفریقای جنوبی گفت که روابط بسیار قوی و مثبتی با ایران داریم و از سفر آتی آیت‌الله رئیسی به کشورش ابراز خرسندی کرد و گفت: گفت‌وگوی بسیار خوب و مفصلی درباره مسائل دوجانبه و منطقه‌ای و جهانی داشتیم و بحث‌های شفافی داشتیم و توانستیم نظرات خود را در خصوص سیاست خارجی با هم در میان بگذاریم. ما یکسری مواضع مشترکی در خصوص مسائل بین‌المللی با هم داشتیم.

امیرعبداللهیان هم در نشست کمیسیون مشترک خاطرنشان کرد: ما در مقابل خود نقشه راهی را داریم که در چارچوب آن بتوانیم همکاری‌های دو کشور را در تمامی زمینه‌ها بدون محدودیت و بیش از پیش گسترش دهیم. وی افزود: امیدواریم جمهوری اسلامی ایران با حمایت قوی دولت آفریقای جنوبی و سایر اعضا، فرصت عضویت سریع در بریکس را به دست آورد.

وزیر خارجه گفت: یکی از وظایف کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی، یافتن راهکارهایی است که بتواند استقرار صلح و سعادت مردم در مناطق آفریقا و آسیا را فراهم کند. همچنین ما امید فراوانی به نتایج و دستاوردهای این اجلاس در جهت تقویت مناسبات دو کشور داریم. جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارد تا مناسبات دوجانبه ایران و آفریقای جنوبی را بدون محدودیت و در تمامی زمینه‌ها شامل همکاری‌های علمی، فناوری‌های نوین، فرهنگی، گردشگری، اقتصادی، تجاری، انرژی، انرژی‌های جدید و سایر زمینه‌ها ارتقاء دهد.امیدوارم با برگزاری این اجلاس اولا شاهد افزایش همه جانبه مناسبات دوجانبه باشیم و ثانیا مقدمه سفر رسمی رئیس جمهور کشورمان آقای رئیسی را فراهم آورد.

وزیر امور خارجه در پاسخ به سؤالی در نشست خبری مشترک گفت: در جنگ اوکراین در کنار هیچ یک از طرفین برای تداوم جنگ نبوده و نیستیم و مقامات روسیه به ما اطمینان داده‌اند که در چارچوب همکاری‌های دفاعی موجود هیچگاه از تجهیزات ایرانی در جنگ علیه اوکراین استفاده نکرده و نخواهند کرد.

* عضویت در بریکس از نگاه ایران

خبرنگاری از امیرعبداللهیان پرسید هدف شما از عضویت در بریکس چیست؟ گفت: نگاه ما به عضویت در بریکس نگاه به تقویت چندجانبه گرایی است. ترکیه، عربستان، امارات و اندونزی و بسیاری از کشورهایی که علاقه‌مندی خودشان را به همراه ایران برای عضویت در ائتلاف بریکس اعلام کرده‌اند، دوستان جمهوری اسلامی ایران هستند. ما از عضویت کشورهای مختلف با هدف نیرومندسازی هر چه بیشتر بریکس استقبال می‌کنیم. آقای رئیسی در پاسخ به دعوت همتای خود در روزهای آینده به آفریقای جنوبی سفر و مواضع ایران در خصوص بریکس را در این اجلاس به روشنی بیان خواهد کرد .

امیرعبداللهیان پس از آن در مراسم ضیافت رسمی ناهار همتای خود شرکت کرد و با بدرقه خانم پاندور راهی کاخ یونیون محل استقرار «سیریل رامافوزا» رئیس جمهور آفریقای جنوبی شد.

* علاقه‌مندی آفریقای جنوبی برای عضویت ایران در بریکس

بعدازظهر پنجشنبه ۱۹ مرداد با «سیریل رامافوزا» رئیس جمهور آفریقای جنوبی در محل کاخ یونیون دیدار و درباره مناسبات دوجانبه و تحولات بین‌المللی گفت‌وگو کرد. امیرعبداللهیان در این دیدار از پذیرش دعوت از جمهوری اسلامی ایران برای شرکت رئیس جمهور در اجلاس سران بریکس خبر داد.

در این دیدار مهدی آقاجعفری سفیر ایران در پرتوریا، ولی‌الله محمدی مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه و عبدالله سهرابی مدیرکل شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور نیز حضور داشتند.

رامافوزا، رئیس جمهور آفریقای جنوبی نیز در این ملاقات ضمن ابلاغ سلام به رئیس جمهور ایران و ابراز خرسندی از پذیرش دعوت وی از سوی رئیسی به منظور شرکت در اجلاس سران بریکس و بریکس پلاس و همچنین سفر رسمی دوجانبه پاییز به آفریقای جنوبی، سفر وی را مهم ارزیابی کرده و گفت که حضور رئیس جمهور ایران در اجلاس بریکس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و مورد توجه آفریقای جنوبی قرار دارد.

وی عنوان کرد که اجلاس سران بریکس در جهان مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفته و آفریقای جنوبی علاقه‌مند است تا ایران به عنوان کشور دوست آفریقای جنوبی، به عضویت بریکس پذیرفته شود و ایران در این خصوص، حمایت کامل آفریقای جنوبی را دارا است. رامافوزا افزود: ما از توافقات حاصله در کمیسیون مشترک خرسندین و آماده اجرای توافقات هستیم. رئیس جمهور آفریقای جنوبی در پایان این ملاقات ابراز امیدواری کرد که در سفر رسمی رئیس جمهور ایران چندین سند همکاری به امضا رسیده و در زمینه‌های مختلف، همکاری دو کشور جنبه اجرایی به خود گیرد.

امیرعبداللهیان همچنین در پیامی در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: در دیدار با آقای رامافوزا رئیس جمهور آفریقای جنوبی در پرتوریا، پیرامون مهمترین موضوعات دوجانبه و بین‌المللی و نشست آینده سران بریکس پلاس گفت‌وگو شد. پانزدهمین کمیسیون مشترک دو کشور نیز در جلسه‌ای با حضور همتایم خانم پاندور جمع بندی شد. در دیدارها یاد نلسون‌ماندلا را گرامی داشتیم.

آخرین برنامه وزیر امور خارجه در پرتوریا حضور در جمع ایرانیان مقیم آفریقای جنوبی بود. «مهدی آقاجعفری» سفیر ایران در پرتوریا نیز در جمع ایرانیان مقیم آفریقای جنوبی، این کشور را مهمترین شریک ایران در قاره آفریقا و روابط دو کشور را راهبردی خواند و گفت: البته هنوز روابط اقتصادی به سطح قابل انتظار سران ارتقاء نیافته است.

وی گفت: برای دومین بار در سالجاری افتخار میزبانی وزیر امور خارجه را داریم و این بار ایشان برای برگزاری پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران به آفریقای جنوبی سفر کرده‌اند.این کمیسیون یکی از پویاترین و منظم‌ترین کمیسیون‌های مشترک ایران با دیگر کشورهاست. همین که در ۳۰ سال رابطه دو کشور بعد از فروپاشی آپارتاید ۱۵ کمیسیون مشترک برگزار شده است خود دلیل روشنی بر این مدعاست. اگر ادعا کنیم آفریقای جنوبی مهمترین کشور و مهمترین شریک ما در کل آفریقاست، اغراق نکرده‌ایم .

وزیر امور خارجه در جمع ایرانیان مقیم آفریقای جنوبی با اشاره به تأکید رئیس جمهور بر توجه به موضوع ایرانیان خارج از کشور گفت: آقای رئیسی بر تقویت پیوند جامعه ایرانیان خارج از کشور با سرزمین مادری تأکید دارد.

* رایزنی‌های مقامات ایران و آفریقای جنوبی در دولت سیزدهم

پس از آنکه آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی پیروز انتخابات ریاست جمهوری شد، هیأتی از پارلمان آفریقای جنوبی به ریاست «تاندی مودیسه» رئیس پارلمان در مراسم تحلیف رئیس جمهور شرکت کردند. رئیسی ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ در دیدار رئیس پارلمان آفریقای جنوبی، گفت: با توجه به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های دو کشور، روابط دوجانبه قابلیت زیادی برای افزایش و گسترش در عرصه‌های مختلف دارد. رئیس پارلمان آفریقای جنوبی هم از علاقه‌مندی این کشور بری گسترش همه جانبه روابط با ایران سخن گفت و افزود: هیچگاه تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران را به رسمیت نشناختیم و بر این باوریم که به موازات غلبه بر تحریم‌ها، سطح روابط دوجانبه را ارتقاء دهیم.

رئیس پارلمان آفریقای جنوبی همچنین در این سفر با محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ دیدار کرد و قالیباف در این دیدار با اشاره به توانمندی‌های فراوان اقتصادی و تجاری دو کشور بر لزوم توسعه و تقویت همکاری‌های فیمابین تأکید کرد و افزود: امیدواریم برگزاری پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی بین دو کشور در اولویت قرار گیرد تا بتوانیم همکاری‌ها را به سطح بالاتری ارتقاء دهیم.

چند روز پس از آنکه حسین امیرعبداللهیان در سوم شهریور ۱۴۰۰ عهده‌دار دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم شد، خانم «نالدی پاندور» وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی در ۱۱ شهریور ۱۴۰۰ در پیامی خطاب به امیرعبداللهیان اخذ رای اعتماد و آغاز به کار وی را تبریک گفت و در این پیام آمادگی خود را برای همکاری با امیرعبداللهیان در جهت تقویت روابط بین دو کشور و ارتقای مناسبات دو جانبه، منطقه‌ای و همکاری‌های بین‌المللی اعلام کرد. وی ابراز امیدواری کرد هر زمانی که فرصت مناسب باشد، در چارچوب کمیسیون مشترک دوجانبه با همتای ایرانی دیدار و در خصوص توسعه روابط بین آفریقای جنوبی و جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگو کند.

۲۴ شهریور ۱۴۰۰ هم «ویکا خومالو» سفیر آفریقای جنوبی در دیدار با وزیر امور خارجه با تسلیم پیام تبریک نالدی پاندور، ضمن تکرار دعوت از آیت‌الله رئیسی برای سفر به پرتوریا، ابراز امیدواری کرد که این سفر در سال آینده میلادی انجام شود.

دوم مهر ۱۴۰۰ وزرای خارجه ایران و آفریقای جنوبی برای نخستین بار در حاشیه هفتاد و ششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک دیدار و گفت‌وگو کردند. وزیر امور خارجه ایران روابط دو کشور را بسیار خوب توصیف کرد و گفت که هیچ مشکلی در روابط وجود ندارد. پاندور هم گفت که این کشور خواهان رفع تحریم‌ها علیه ایران است و افزود: آفریقای جنوبی خواستار همکاری‌های گسترده‌تر دوجانبه و همچنین تماس‌ها بین مردم دو کشور و همکاری دوجانبه در مجامع بین‌المللی است. وی علاقه مندی کشورش به همکاری و گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران را نیز یادآور شد.

چند روز بعد از این دیدار حضوری، تماس تلفنی بین وزرای خارجه برقرار شد و ۱۹ مهر ۱۴۰۰ در رایزنی تلفنی امیرعبداللهیان با خانم پاندور وزیر روابط خارجی و همکاری‌های بین‌المللی آفریقای جنوبی درباره سفر آیت‌الله رئیسی به پرتوریا و برگزاری پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک در شش ماهه اول سال ۲۰۲۲ گفت‌وگو شد.

وزیر خارجه آفریقای جنوبی همچنین ۲۵ فروردین ۱۴۰۱ در گفت‌وگوی تلفنی با امیرعبداللهیان روابط با ایران را برای این کشور مهم خواند و ابراز امیدواری کرد که سفر آتی رئیس جمهور ایران به پرتوریا باعث جهش در روابط دوجانبه شود. وزیر امور خارجه ایران هم با اشاره به اهمیت قاره آفریقا در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، بر عزم جدی دولت جدید ایران برای توسعه روابط با این قاره به ویژه با آفریقای جنوبی تأکید کرد.

اوایل خرداد ۱۴۰۱ نیز دهمین نشست کمیته مشورتی سیاسی وزارتخانه‌های امور خارجه دو کشور در تهران برگزار شد. بر همین اساس خانم «کاندیت ماشگو دلامینی» دوم خرداد ۱۴۰۱ در چارچوب این نشست با علی باقری دیدار کرد و شتاب‌بخشی بیشتر به توسعه سطح مناسبات موجود و ورود به عرصه‌های جدید در همکاری‌های اقتصادی و سیاسی و بین‌المللی بین ایران و آفریقای جنوبی را ضروری خواند و با تأکید بر استقبال آفریقای جنوبی از عضویت جمهوری اسلامی ایران در نشست سال آینده سران بریکس افزود: تلاش می‌کنیم ایران از طریق آفریقای جنوبی بتواند بهتر و بیشتر از گذشته با دیگر کشورهای آفریقایی، ارتباطات اقتصادی و تبادلات تجاری داشته باشد. وی همچنین با اعلام برگزاری پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در پرتوریا در پاییز ۱۴۰۱، خواستار تبادل نظر و رایزنی مستمر در خصوص تحولات مهم آفریقا و رویدادهای منطقه‌ای و بین‌المللی شد.

خانم «دلامینی» همچنین دوم خرداد ۱۴۰۱ در دیدار با «مهدی صفری» معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه بر اهمیت روابط دو کشور تأکید کرد. صفری هم در این دیدار در خصوص راه‌های گسترش هر چه بیشتر مناسبات تجاری، اقتصادی و بازرگانی فیمابین تبادل نظر کرد. طرفین همچنین توافق کردند مشکلات مربوط به اجرایی شدن پروژه‌های اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد.

۱۷ شهریور ۱۴۰۱ نیز تماس تلفنی بین وزرای خارجه ایران و آفریقای جنوبی برقرار شد و امیرعبداللهیان در این گفت‌وگوی تلفنی به بحران اوکراین اشاره کرد و افزود: به تلاش‌های خود برای برقراری آتش بس در اوکراین ادامه می‌دهیم و موضع اصولی ما مخالفت با جنگ و خاتمه دادن به بحران اوکراین از طریق سیاسی است. خانم نالدی پاندور هم در این گفت‌وگو دعوت «سیریل رامافوزا» رئیس جمهور آفریقای جنوبی از همتای ایرانی برای سفر رسمی به پرتوریا را مورد تأکید قرار داد و ابراز امیدواری کرد که این سفر پایه‌گذار جهش در روابط دوجانبه باشد. امیرعبداللهیان هم ضمن اشاره به مقدمات برگزاری پانزدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، ابراز امیدواری کرد از فرصت‌ها و ظرفیت‌های فراوان دو کشور بیش از پیش بهره برداری شود.

دومین دیدار امیرعبداللهیان و وزیر خارجه آفریقای جنوبی ۱۱ خرداد ۱۴۰۲ و در حاشیه نشست دوستان بریکس در کیپ تاون آفریقای جنوبی صورت گرفت.

وزیر امور خارجه ایران ۱۱ خرداد ماه ۱۴۰۲ در دیدار با همتای خود در آفریقای جنوبی ضمن تشکر از خانم پاندور به خاطر دعوت به عمل آمده جهت حضور و مشارکت جمهوری اسلامی ایران در نشست مشترک با گروه بریکس، ابراز امیدواری کرد که سازوکار عضویت ایران و دیگر کشورهای علاقه‌مند به عضویت در بریکس هر چه زودتر توسط اعضای اصلی مشخص شود. وزیر خارجه آفریقای جنوبی همچنین از پیوستن کشورهای جدید به بانک همکاری بریکس استقبال کرد و همچنین نسبت به تقویت همکاری‌های اقتصادی دو کشور استقبال و ابراز امیدواری کرد که زمینه سفر رئیسی به پرتوریا و دیدار روسای جمهور دو کشور در آینده نزدیک فراهم شود. وزیر امور خارجه ایران با اشاره به برنامه ریزی انجام شده برای برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در پرتوریا، این نشست را در توسعه مناسبات فیمابین حائز اهمیت خواند.

وزیر خارجه همچنین در سخنان خود در نشست دوستان بریکس اعلام کرد که بزودی کنفرانسی در تهران با همکاری سفارتخانه‌های کشورهای عضو بریکس برگزار خواهد شد تا ظرفیت‌های همکاری ایران با بریکس تبیین شود. این نشست ۱۷ مرداد ماه ۱۴۰۲ در تهران برگزار و یک روز بعد هم امیرعبداللهیان راهی پرتوریا شد تا در نخستین سفر رسمی دوجانبه در پانزدهمین نشست کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی در پرتوریا شرکت کند.

روز جمعه ۱۲ خرداد ماه کیپ تاون شهر بندری و دومین شهر پرجمعیت آفریقای جنوبی میزبان نشست بریکس پلاس (گروه بریکس و دوستان بریکس) بود. وزرای خارجه و مقامات عالیرتبه کشورهای آفریقای جنوبی، ایران، برزیل، روسیه، هند، چین، آرژانتین، بنگلادش، کومور، کوبا، بروندی، کنگو، مصر، گابن، گینه بیسائو، اندونزی، قزاقستان، عربستان سعودی، امارات عربی متحده و اروگوئه در این‌ نشست شرکت کردند. امیرعبداللهیان هم در اظهاراتی در کیپ تاون اعلام کرد: پنج کشور عضو بریکس ( برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) و از عضویت ایران در این گروه حمایت کرده و منتظر اعلام سازوکار پذیرش عضو جدید هستیم.

وزیر امور خارجه همچنین بعد از این سفر در مقاله‌ای نوشت: تجربه ایران در مقابله با یکجانبه گرایی افسارگسیخته، یک دارایی کم نظیر برای بریکس خواهد بود و عضویت در این گروه، جمهوری اسلامی ایران را از ظرفیت جدیدی در دیپلماسی اقتصادی چندجانبه بهره مند خواهد ساخت. وی همچنین یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران صرفا منتظر عضویت رسمی در بریکس نمی‌ماند و راه‌های شراکت با این بلوک مهم جنوب را مدنظر قرار خواهد داد.

وزرای خارجه ایران و آفریقای جنوبی همچنین ۱۲ تیر ماه ۱۴۰۲ تلفنی گفت‌وگو کردند و نالدی پاندور با اشاره به ارسال دعوتنامه رسمی رئیس جمهور این کشور برای آیت‌الله رئیسی، بر حضور رئیس جمهور ایران در اجلاس بریکس تأکید کرد. امیرعبداللهیان هم بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه مناسبات همه جانبه با آفریقای جنوبی تأکید کرده و از تعیین تاریخ برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی بین دو کشور ابراز خرسندی کرد.

در این میان «علی‌اکبر احمدیان» دبیر شورای عالی امنیت ملی برای شرکت در نشست دبیران و مشاوران امنیت ملی کشورهای عضو و دوست بریکس به ژوهانسبورگ سفر کرد و ضمن ایراد سخنرانی در این نشست با برخی همتایان دیدار و گفت‌وگو کرد. خانم «خومبودزو وانتشاونی»وزیر ریاست جمهوری آفریقای جنوبی نیز سوم مرداد ماه در دیدار دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: آفریقای جنوبی از درخواست ایران برای عضویت در بریکس حمایت می‌کند.

وزیر امور خارجه ۱۷ مرداد ماه نیز نشست ایران و بریکس در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه برگزار شد، نمایندگان کشورهای عضو بریکس از جمله سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و «آنیل سوکلال» نماینده آفریقای جنوبی از جمله حاضر در این نشست بودند و وزیر خارجه ایران طی اظهاراتی در این نشست گفت: ایران در حوزه انرژی و تامین امنیت پایدار آن، یک ارزش افزوده مطلق برای اعضای بریکس و اعضای آتی آن است .