به گزارش مشرق ،از آنجا که نظام ملي نوآوري كمك مي كند تا تحقيقات هدفمند شود و متناسب با نيازهاي واقعي كشور و وضع اقتصادی انجام و به دنبال آن تحقيقات به نتيجه رسيده به فناوري تبديل شده و وارد بازار شوند لذا این نظام می‌تواند راه حل مناسبی برای حل مسائل و مشکلات تولیدی بنگاه‌های کشورها به شمار آید.
این نظام به شبکه‌ای از مؤسسات فعال در بخش‌های دولتی و خصوصی اطلاق می‌شود که فعالیت‌ها و تعاملات آنها موجب تغییر، ابداع، نوآوری و انتشار و توزیع فناوري‌های جدید می‌شود. نظام نوآوری ملی هر کشور با توجه به شرایط، نیازها، ویژگی‌های محیطی، اقتصادی، سیاسی و مشکلات آن کشور متفاوت بوده و خاص همان کشور است.
این سیستم در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه دارای ویژگی‌های خاص و متمایزی است که توجه به این ویژگی‌ها از لحاظ تحلیل، سیاستگذاری و برنامه‌ریزی بسیار حساس و کلیدی است.
عواملی از قبیل عوامل مربوط به فناوری و شیوه‌های نوین تولید و مدیریت صنعتی، قوانین و رویه‌های موجود در هر کشور، سطح مشارکت میان مؤسسات و بنگاه‌ها، مدل‌های نوآوری و سرمایه‌گذاری، نوع رویکرد در زمینه ریسک، سامان‌دهی بازار کار، نقش بخش خصوصی و دولتی و شرکت‌های کوچک و بزرگ در اقدامات و فعالیت‌های نظام نوآوری تأثیر گذارند.
همچنین نوع ساختار، عملکرد و تکمیل اجزای مختلف نظام نوآوری ملی، تأثیر بزرگی بر ارتقای قابلیت‌های نوآوری ملی دارند. نوآوری و توسعه فناوري در نظام اقتصادی و تولیدی یک کشور در اثر ارتباط بین عوامل فعال در نظام نوآوری به وجود می‌آیند و فعالیت آنها در راستای رشد عوامل تولید است. این عوامل عبارتند از: بنگاه‌ها، دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی دولتی.
شناخت درست از نظام نوآوری به سیاستگذاران دولتی کمک می‌کند تا عواملی را که به افزایش عملکرد نوآورانه و رقابتی بنگاه‌ها و کارخانجات کمک می‌کند شناسایی كرده و آن را در برنامه‌ریزی راهبردي و اتخاذ خط مشی‌های اجرایی در زمینه نوآوری و پیشبرد اهداف متعالی بخش تولید اعمال نمایند. این امر می‌تواند عدم تطابق‌ها و ناهماهنگی‌هایی که درون سیستم وجود دارد و موجب خنثی‌سازی، عدم پیشرفت و موفقیت در توسعه فناوری و نوآوری در سیاستگذاری در بنگاه‌ها و خط‌مشی‌گذاری‌های دولتی می‌شود را به دقت روشن ساخته و به رفع آن بپردازد.
خط‌مشی‌هایی که موجب بهبود شبکه‌سازی بین مؤسسات و بنگاه‌های موجود در نظام ملی نوآوری می‌شوند و هدفشان رشد و توسعه ظرفیت نوآوری بنگاه‌ها، بویژه توانایی و قدرت آنها در شناسایی و جذب فناوری‌ها می‌باشد از اهداف نظام ملی نوآوری است.
ارزیابی و اندازه‌گیری نظام ملی نوآوری شامل چهار نوع جریان دانش و اطلاعات است که عبارتند از: 1- تعاملات بین بنگاه‌ها، که اساساً شامل تحقیقات مشترک و دیگر همکاری‌های فنی می‌باشد، 2- تعاملات بین بنگاه‌ها دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی دولتی، 3- صدور و نشر دانش و فناوري به بنگاه‌ها، 4- جابه‌جایی نیروی کار که عمده تمرکز آن بر جابه‌جایی و تحرک نیروی کار ماهر فنی میان بخش دولتی و خصوصی است.
وجود ارتباطات بین جریان‌های مختلف مؤثر بر عملکرد بنگاه‌ها نشان‌دهنده این امر است که کیفیت و سطوح بالای همکاری‌های فنی، صدور و نشر فناوری و جابه‌جایی نیروی کار موجب بهبود و رشد ظرفیت نوآورانه بنگاه‌ها در زمینه تولید محصول، بهره‌وری در تولید و یافتن روش‌های نوین فروش و بازاریابی می‌شود.
مفهوم نظام نوآوری ملی بر این اصل استوار است که تمام عوامل فعال در فرایند نوآوری و توسعه تکنولوژی و وجود ارتباطات میان آنها، به عنوان عوامل کلیدی جهت بهبود عملکرد فناوري محسوب می‌شوند. نوآوری و پیشرفت تکنولوژیکی مجموعه پیچیده‌ای از ارتباطات میان عوامل تولید، توزیع و کاربرد انواع مختلف دانش است که در نهايت موجب بهبود کارایی نظام تولید ملی و افزایش بهره‌وری آن می‌شود.
در مورد بهره‌گیری از نظام نوآوری ملی در ایران در راستای ارتقای نظام تولید ملی و اجرایی کردن این نظام در بخش تولید کشور باید به این نکته اشاره کرد که امروزه ديگر محصول تعيين‌كننده نيست بلكه نوآوري در مديريت كسب و كار از اهمیت بسیاری برخوردار است.
نظام نوآوري ملي كمك مي‌كند تا تحقيقات هدفمندشده و متناسب با نيازهاي واقعي كشور و جامعه انجام شوند و این‌که تحقيقات به نتيجه رسيده به تكنولوژي تبديل شده و وارد بازار شوند.
همچنین به منظور ارتقای نظام نوآوری ملی و بهبود تولید ملی در نظام اقتصادی ایران به نظر می رسد افزایش تعامل میان بازیگران اصلی فرایند نوآوری و توسعه فناوري بسیار اثرگذار است.
بهتر است منابع انسانی و دارایی‌های دستگاه‌های دولتی در زمینه‌های مرتبط با تحقیق و توسعه و نوآوری صنعتی و تکنولوژیکی به اشتراک گذاشته شوند و ارتباط بخش تولید دانش و کاربرد دانش و نهایتاً ظرفیت جذب تکنولوژیکی بنگاه‌های صنعتی نیز افزایش یابد.
همچنین اعمال نظام‌های انگیزشی و حمایتی مالی و مالیاتی برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه بنگاه‌ها از عوامل مؤثر بر نظام نوآوری ملی و پیشبرد تولید ملی است. در ادامه و در گزارش‌های آتی به بررسی اجزای زیرمجموعه نظام نوآوری ملی و ضرورت ایران به داشتن نظام NIS و تأثیر این نظام بر ارتقای عملکرد تولیدی کشور پرداخته خواهد شد.منبع:روزنامه ایران