به گزارش مشرق، رسول خادم، مدیر تیمهای ملی کشتی و مسئول فنی تیم ملی کشتی آزاد پس از بازگشت از المپیک لندن انتقادات زیادی را شنید و سکوت کرد.
انتقادهای زیادی به مرد سرد و گرم چشیده کشتی ایران وارد شد و بسیاری به خاطر نتایج نه چندان مطلوب کشتی آزاد در المپیک و به خصوص نحوه ورودش به کشتی پیش از المپیک به او تاختند.
خادم که به قول خودش در این سال‌ها "کتک خورش ملس شده است" زیاد اهل صحبت کردن نیست و ترجیح می‌دهد کارش را با عملش ثابت کند. وی که این روزها حسابی درگیر مسئولیت‌هایش در شورای شهر است دعوت خبرگزاری فارس را پذیرفت و بسیاری از ناگفته‌هایش را بازگو کرد، هر چند که مقداری از این ناگفته‌ها با اصرار وی قابل انتشار نیست و به رسم امانت نزد ما باقی خواهد ماند. خواندن گفت‌وگوی نابغه کشتی ایران و پرافتخارترین کشتی‌گیر کشورمان پس از انقلاب اسلامی خالی از لطف نیست.
گفت‌وگوی رسول خادم با فارس را در زیر می‌خوانید:
* با بلاتکلیفی کشتی فرصت‌ها را از دست می‌دهیم
آقای خادم اوضاع کشتی چطور است؟ شرایط را چطور می‌بینید؟
نمی‌توان زیاد با قاطعیت در این باره صحبت کرد. برخی بلاتکلیفی ها بدون شک در روند کشتی اثر منفی خواهد داشت چون فرصت‌ها را از دست می‌دهیم به خصوص در حوزه فنی که زمان را برای کار کردن از دست می‌دهیم.
امسال هم که اسفندماه جام جهانی را در ایران داریم؛ در کشتی فرنگی قهرمان المپیک هستیم و طبیعی است تیمهای شرکت کننده برای پیروزی مقابل قهرمان المپیک به ایران می‌آیند. در کشتی آزاد هم با توجه به شرایطی که برای ایران و روسیه در المپیک پیش آمد و با وجود شایستگی، قهرمانی و عناوین برتر به تیمهای دیگر رسید طبیعی است که به دنبال جبران در جام جهانی باشند. انتظار هم می‌رود این دو تیم رقابتی جدی را فارغ از نتایج المپیک در این رقابت‌ها با هم و با تیم های آذربایجان و امریکا داشته باشند.
از همه مهم‌تر انتظاری است که مردم با توجه به میزبانی کشورمان دارند که البته من هم در چند ماه اخیر تلاش کرده‌ام این انتظار تا حد ممکن بیشتر هم شود، هر چند که شاید از نظر مدیریتی زیاد منطقی نباشد چون معتقدم جایگاه کشتی در کشور ما فراتر از یک رشته ورزشی است. اگر کشتی با جایگاه ملی و باستانی که در کشور ما دارد، جایگاه فرهنگی خودش را حفظ کند، می‌تواند بر سایر رشته‌های ورزشی هم اثرگذار باشد هر چند که بالا بودن انتظارات مردم برای مدیران فنی وقت، قطعاً هزینه‌های مدیریتی سنگینی را داراست.
* در جام جهانی با شرایط المپیک مواجه نخواهیم بوداین هزینه‌ها برای شما وجود داشت؟
به هرحال در این زمینه نگاه باید فرا فردی باشد. اگر به کشتی فکر می‌کنیم باید موقعیت واقعی و تاریخی این رشته را بر مبنای جایگاه کشتی در افکار عمومی دنبال کنیم. گرچه تدبیرهای مدیریتی موقت به لحاظ تدبیرهای مدیریتی و شخصی منطقی نیست.
فرصت زیادی تا آغاز جام جهانی نداریم؛ با شرایط المپیک در جام جهانی مواجه نخواهیم بود و ممکن است تغییراتی در وضعیت تیمهای خودمان شاهد باشیم در تیمهای دیگر هم همینطور.
برگزاری مسابقات در ایران گرچه می‌تواند فضای مثبتی را در یک بخش فراهم کند، اما فشارهای روانی و حاشیه‌ای بسیار جدی را هم برای مجموعه مدیریتی در این برهه ایجاد خواهد کرد؛ چیزی که مهم است از دست ندادن فرصت‌هاست.
در همین زمان محدود فرصت‌های فنی که برای کشتی؛ هم در فرنگی و هم در آزاد وجود دارد، ممکن است تکرار نشود. تورنمنت‌هایی را داریم که در سال یک بار برگزار می‌شوند و باید تعدادی از چهره‌ها و استعدادهایمان را در این تورنمنت‌ها شناسایی و ارزیابی کنیم. اگر این فرصت را برای کشتی‌گیران جوانمان مانند مسعود اسماعیل‌پور و کمیل قاسمی در مصاف با حریفان اصلی‌شان در تورنمنت‌های بین‌المللی قبل از المپیک داشتیم، به این باور رسیده بودند که واقعاً می‌توانند از کودوخف و تایمازوف برتر باشند، حتی بهتر از رقابت المپیک مقابل آنها ظاهر می شدند و می‌توانستند، نتیجه بهتری کسب کنند. که این موضوع در کشتی فرنگی با توجه به زمانی که وجود داشت فرنگی کاران به آن باور رسیده بودند و باور داشتند که می‌توانند برتر باشند.
* نباید فرصت‌ها به راحتی از دست برود
این فرصت‌ها در حال گذر است و در واقع فرصت‌هایی که به لحاظ فنی داریم را، داریم از دست می‌دهیم و نباید اجازه این کار را بدهیم. البته کادر فنی تیم ملی کشتی آزاد با برنامه‌ریزی مناسبی که انجام داده، کار را شروع کرده، یک اعزام داشته و جام‌های دیگر را هم پیش رو دارد. در کشتی فرنگی هم پیش نویس برنامه های 6 ماهه دوم نوجوانان و جوانان پیش از المپیک تهیه شده که باید با برنامه بزرگسالان تطبیق داده شود. تمایل من این است که نظام فنی و هماهنگی میان برنامه های کشتی فرنگی در تمام سطوح به دلیل ضرورتی که در انتقال شرایط کیفی کشتی فرنگی بزرگسالان به سطوح پایه احساس می شود با محوریت محمد بنا صورت پذیرد. به هر حال نباید این فرصت‌ها به راحتی از دست برود.
از طرف دیگر به عنوان مثال در کشتی آزاد تا جام جهانی رضا یزدانی که عامل قوت ما در جام جهانی گذشته بود را در اختیار نداریم. باید این خلأ را پر کنیم، وی به این مسابقات نمی رسد و این خلأ به سادگی قابل جبران نیست؛ البته نفرات جدیدی را داریم که باید روی آنها کار کرد.
* نحوه مبارزات آزادکاران برای اقشار مختلف مردم در المپیک مشهود بود
اساس حضور در تیم ملی امسال، حضور در مسابقات انتخابی است. نمی‌توانیم تمرکز را روی چند کشتی‌گیر خاص داشته باشیم چون ممکن است از کوران رقابت‌های تیم ملی خارج شوند و انتخاب نشوند. از این رو نمی‌توانیم در فاصله یکی دو ماهه تا مسابقات جهانی شیوه جدیدی را در امر کشتی‌گیری در کشتی‌گیرانی ایجاد کنیم که در طول سال تحت تمرکز نبوده‌اند. به همین دلیل باید از همین حالا مقدمات کار فراهم شود.
البته تغییر شیوه کشتی‌گیری را پیش از المپیک در کشتی آزاد آغاز کردیم که تا به حال این شیوه پیاده نشده بود. نوع مبارزات کشتی آزادکاران برای اقشار مختلف مردم در المپیک خیلی مشهود بود که نحوه مبارزه متفاوتی نسبت به قبل است؛ تمرکز ما روی کشتی ایرانی و تنوع در فنون ایرانی است تا هر کدام از کشتی‌گیرانمان حتی نفرات دوم، سوم و چهارم هر وزن که به تیم ملی رسیدند براساس نوع کلاسی که کشتی می‌گیرند بتوانند این روش را پیاده کنند. برنامه‌ریزی باید به گونه‌ای باشد که تنها یک نفر در هر وزن مد نظر نباشد.
* به غیر از مدال‌آوران المپیک همه باید در قهرمانی کشور شرکت کنند
مبنای انتخابی تیم ملی هم، برای مسابقه جهانی سال آینده براساس مسابقات قهرمانی کشور است. به غیر از مدال‌آوران المپیک تمام نفرات باید در مسابقات قهرمانی کشور شرکت کنند. بر این اساس برنامه‌ریزی فنی کشتی‌گیران ما هم امسال بسیار متفاوت است، چون از قهرمانی کشور، 6 نفر برتر به علاوه مدال آوران المپیکی در انتخابی تیم ملی شرکت خواهند کرد.
این فضا باعث می‌شود تا از فرصت‌های محدودی که داریم و از طریق اردوهایی که می‌توانیم برگزار کنیم، تا جایی که امکان دارد با دعوت از نفرات به اردوی تیم ملی در جهت ارتقاء این شیوه و آشنایی با کلاس‌های فنی مورد نیاز کشتی جهان استفاده کنیم.
بر خلاف تصوری که وجود دارد که باید بعد از مسابقات جهانی و المپیک حوزه فنی رها شود، مهمترین و حیاتی‌ترین مرحله بعد از مسابقات مهم همین زمان است که امکان و فرصتی وجود دارد که روی پشتوانه‌ها کارکرد و ایرادات فنی را برطرف کرد، چون زمانی که دوران آمادگی جسمانی را پشت سر می گذاریم نمی‌توانیم روی این مسائل به خوبی کار کنیم.
* کشتی، امروز کسی را می‌خواهد که به خاطر کشتی وارد شود
نظرتان درباره انتخابات و برگزاری مجمع چیست؟ چه کسی به نظر شما رئیس می‌شود؟
کشتی، امروز کسی را می‌خواهد که به خاطر کشتی وارد شود فارغ از اینکه سابقه ارتباطش با کشتی چقدر بوده است. این موضوع می‌تواند باعث شود فرد منتخب قابلیت مدیریتی پیاده شدن برنامه‌های فنی را در کشتی داشته باشد. باید تلاش کنیم سطح کیفی که در کشتی پیدا کردیم یا داریم را روز به روز ارتقا دهیم. امروز ادبیات فنی که با کشتی‌گیران ما برقرار می‌شود ادبیات پیش از المپیک نخواهد بود. در کشتی فرنگی هم به جایگاهی رسیده‌ایم که انتظار داریم این جایگاه کیفی به پایه کشتی فرنگی هم منتقل شود.
در کشتی آزاد هم، جریان اصلاحی را در حوزه فنی شاهد هستیم که استراتژی‌های کشتی‌های دهه 90 میلادی را که به شیوه کشتی ایرانی نزدیک‌تر بود و مردم هم به دلیل اینکه نمایشی از کشتی ایرانی و تنوع تکنیک‌های خاص ایرانی در دنیا ارائه می‌شد خاطرات خوبی را از آن دارند. البته در این مسیر کشتی ایرانی به‌همراه رفع نقایص که در آن زمان داشتیم به دلیل تغییر کشتی دنیا پیگیری می‌شود.
* دیگر در کشتی دنیا کشتی‌گیر صاحب سبک نداریم
دیگر در کشتی دنیا کشتی‌گیر صاحب سبک نداریم، البته کشتی‌گیران صاحب کلاس داریم. آن زمان تعداد کشتی‌گیران چند کلاسه و صاحب سبک به گونه‌ای بود که خیلی سخت می‌شد از سد آنها گذشت. اگر امروز کشتی‌گیران ما بتوانند به چگونگی بکارگیری کلاس های فنی خودشان و روش‌های مقابله با حریفان مجهز شوند به سرعت می‌توانند جایگاه بالایی در سطح جهان پیدا کنند. نمونه آن هم اسماعیل‌پور و قاسمی که هیچکدام سابقه حضور در مسابقات جهانی را نداشتند یا احسان لشگری که در کنار آنها بهترین کشتی‌ها را در المپیک گرفتند که نشان از برنامه‌ریزی فنی مناسب برای آنها بود و شاید اگر اتفاقات غیرمنصفانه‌ای که در گوی برای کمیل نمی‌افتاد می‌توانست نفر برتر سنگین‌وزن باشد.
* رئیس جدید فدراسیون باید به موفقیت‌های مقطعی قانع نباشد
یکی از نگرانی های اصلی ما پشتوانه است که در صورت کنار رفتن نفرات اول، نفرات بعدی هم توانایی جایگزینی آنها و پیاده کردن این شیوه را داشته باشند که کاری دشوار و زمان‌بر است که اگر نگاه مدیریتی مسلط بر فدراسیون، نگاه کشتی و آینده‌نگر باشد و نخواهد خیلی کوتاه مسیر را دنبال کند و المپیک بعد را ببیند و حضور در مسابقاتی مانند مسابقات جهانی را مسیری برای رسیدن به المپیک بداند باید تحمل کند و هزینه‌هایش را بپردازد و به موفقیت‌های مقطعی قانع نباشد.
چنین فردی در جمع کاندیداها هست؟
کشتی در وضعیتی است که حفظ این جایگاه و ارتقاء آن کار سختی است و نوک پیکان‌ها به سمت کشتی تیزتر خواهد شد. رئیس جدید فدراسیون باید این توانایی و قابلیت را داشته باشد تا این هزینه‌ها را پرداخت کند تا برنامه‌های فنی دنبال شود و حداقل ظرفیت پوشیدن دوبنده تیم ملی در مسابقات مهم را در چندین کشتی‌گیر ایجاد کنیم. اگر قرار باشد بخواهیم موردی نتیجه بگیریم یا صرفاً چند نفر را مد نظر داشته باشیم و همین روند را ادامه دهیم با این روش جریان فنی که می‌تواند کشتی ایرانی را به حریفان تحمیل کند، در کشتی شکل نمی‌گیرد.
* مردم فقط نتیجه را نمی‌بینند
البته مردم در نهایت نتیجه را می‌بینند؟
با این مورد موافق نیستم. معتقد نیستم که مردم فقط نتیجه را می‌بینند، بلکه نتیجه را هم می‌بینند. مردم ما کشتی آزاد را می‌شناسند و یک احساس قرابت تاریخی و عاطفی دارند. این موضوع هم بار مسئولیت را سنگین می‌کند و هم سرمایه ای بزرگ به حساب می‌آید. خیلی مواقع تحلیل‌هایی را که کارشناسان می‌کنند، خود مردم هم تحلیل می‌کنند که سرمایه‌ای بزرگ برای کشتی محسوب می‌شود. اینکه مردم انتظار داشته باشند از عملکرد خوب به نتیجه خوب هم برسیم طبیعی است و طبیعی است وقتی نمی‌شود خستگی به تن همه می‌ماند. زمانی‌که زحمت کشیده شده است و موارد فنی هم ارائه هم شده است وقتی به نتیجه دلخواه نمی‌رسیم خستگی به تن همه می‌ماند.
* باید انتخابی تیم ملی را جایگزین انتصاب کنیم
اگر به دنبال این هستیم کشتی به جایگاه اصلی فنی خودش برسد باید هزینه‌های مقطعی را هم بدهیم، اما نباید کشتی منحصر به تعدادی کشتی‌گیر خاص شود و باید انتخابی تیم ملی را جایگزین انتصاب کنیم. این هزینه دارد. به عنوان مثال در 74 کیلو تنها صادق گودرزی را نداشته باشیم بلکه 4 نفر را در هر وزن داشته باشیم. باعث ایجاد جریانی در کشتی شویم تا کشتی‌گیران با اضافه کردن شیوه‌های کشتی ایرانی به کشتی خودشان در قالبی هجومی، شانس پوشیدن دوبنده تیم ملی و کسب نتایج بین‌المللی را هم داشته باشند. باید این مسیر در کشتی ایجاد شود که البته همیشه پرهزینه بوده است و ازاین رو هم شاید خیلی‌ها پرهیز می‌کردند.
البته این شرایط در کشتی آزاد و فرنگی متفاوت بوده است. شاید کشتی فرنگی به خاطر کمیت پایین و محدودتر نسبت به کشتی آزاد مجبور بوده است به شیوه گلخانه‌ای عمل کند. اما کشتی آزاد حتماً باید به پشتوانه‌هایی که داشته است برگردد که نمونه های آن هم موجود است. در دهه 90 موضوع انتخابی را کم و بیش داشتیم، اما ظهور نفراتی مانند علیرضا دبیر، حیدری و رضایی که چند سال بعد از رفتن نسل طلایی قبل، راه خاصی که آنان در آن دوره رفته بودند را دنبال کردند که نتیجه فضای رقابتی دهه ٩٠ میلادی بود، اما بعد افول کردیم.
* بازگشت من منافع افرادی را در کشتی مخدوش می‌کرد
شرایط حضور شما فراهم نبود تا چند سال قبل از المپیک و زودتر وارد می‌شدید؟
10 سال است؛ از سال 2003 به دلیل مسائلی که نمی‌خواهم مطرح کنم از کشتی رفتم، اما پس از آن نه خواستند و نه گذاشتند که من برگردم؛ شاید دلیلش هم این بود که حضور من منافع برخی افراد یا جریانی را که در کشتی دنبال می‌شود مخدوش می‌کند. این فرصت در این مدت فراهم شد، شاید بخشی از آن هم برای هیچ کس قابل پیش‌بینی نبود. امروز هم بعد از فراز و نشیب‌هایی که بعد از المپیک بوده است احساس می‌کنم کشتی باید مسیر خودش را دنبال کند. انتظار عمومی مردم را در این می‌بینم که حرکتی که در کشتی شروع شده ادامه پیدا کند؛ تلاش من این است که تا جایی که می‌توانم با حضور خودم این حرکت را دنبال کنم و ارتقا دهم؛ مگر اینکه مانند 10 سال بیش نخواهند و نگذارند.
* نقشم در کشتی فرنگی برای کم کردن فضای حاشیه‌ای بود
حضور من در کشتی فرنگی در جایگاه مدیر تیمهای ملی برای کم کردن فضای حاشیه‌ای بود، فضایی که حجم آسیب‌پذیری سرمایه‌ای که در کشتی فرنگی ایجاد شده بود را در چند ماه اخیر بسیار بالا برده بود و شاید بهتر از هر کسی محمد بنا سرمربی موفق تیم ملی کشتی فرنگی در جریان این موضوع بوده است.
* تیم دوم ایران هم باید قهرمان جهان شود
در 10 سال گذشته نیز این اعتقاد را داشتم که تجربه و سرمایه‌ای که سالیان سال در خانواده ما ایجاد شده را اگر فرصتی ایجاد شود باید به دیگران منتقل کنم، اما این فرصت فراهم نشد. سال 2002 یا 2003 هم همین صحبت‌ها را مطرح کردم و گفتم اگر برنامه ای 4 تا 6 ساله در کشتی آزاد فراهم شود تیم دوم ایران قهرمان جهان خواهد شد؛ حالا هم همین اعتقاد را دارم چون این ظرفیت را داریم. اگر ظرفیت‌های جدیدی که در کشتی فرنگی بوجود آمده نیز به تیمهای پایه منتقل شود این امکان وجود دارد، اما واقعیت این است که در چند سال گذشته این مطلب دنبال نشد.
* متناسب با مناسبات فیلا می‌توانیم در فدراسیون جهانی کشتی صاحب جایگاه شویم
چرا کشوری مانند قطر باید در فیلا صاحب کرسی باشد، اما کشوری مانند ایران که جایگاه بالایی در کشتی جهان ندارد موفق نیست؟
متناسب با مناسبات فیلا می‌توانیم در فدراسیون جهانی کشتی صاحب جایگاه شویم و این نیاز به استمرار و حوصله هم دارد. فکر کنم شخصی مانند آلکساندر مدوید که جایگاه بالایی در کشتی دارد 20 سال تلاش کرده و شکست خورده است، اما اینکه ما بتوانیم متناسب با مناسبات فیلا صاحب کرسی شویم نیاز به حمایت‌هایی فراتر از فدراسیون و حتی حمایت وزارت ورزش دارد. باید بپذیریم اینکه قطر صاحب جایگاه می‌شود به یکباره این اتفاق نمی‌افتد. تمام افرادی هم که در فیلا هستند الزاماً دارای سوابق آنچنانی در کشتی نیستند. این موضوع نشان می‌دهد باید مناسباتی را متناسب با چیزی که در فیلا وجود دارد دنبال کنیم، حوصله کنیم و سرمایه‌گذاری کنیم تا به تدریج این شرایط را فراهم کنیم.
در حال حاضر خلأهایی را که در این زمینه داریم باید با برتری فنی جبران کنیم و این همیشه و در هر شرایطی امکان‌پذیر نیست چون حریفان هم کار می‌کنند، در جاهایی هم از ما جلوتر هستند؛ در برخی مواقع می‌توانیم نزدیک شویم و از سد حریفان بگذریم، اما به هر حال باید با حوصله، دستیابی به موقعیت‌های مناسب در فیلا دنبال شود.
امیرخادم چهره شناخته شده‌ای برای فیلا و جهان کشتی است. ضرورت دارد حمایتهای لازم از این نماینده شناخته شده در جهان کشتی را استمرار بخشیم. مارتینتی هم گفته بود که قدم به قدم باید متناسب با مناسبت‌های فیلا صاحب جایگاه شویم.
* باید حضور در فیلا را به چشم یک سرمایه گذاری نگاه کرد
می‌گویند در فیلا لابی حرف اول را می‌زند؟
در نهادی که غیردولتی است طبیعی است، روابط و مناسبات به گونه‌ای دیگر است این هم جزئی از کار است و باید این فضای تعامل را به وجود آورد و حمایت های مختلفی را هم داشت. باید حضور در فیلا را به چشم یک سرمایه گذاری نگاه کرد و خیلی سریع انتظار رسیدن به نتیجه نداشته باشیم. اعتقاد دارم نماینده ما در فیلا باید از خانواده کشتی باشد و با حوصله حمایتش کنیم و با حوصله باشیم. نا امید نشویم؛ مسیر طولانی است و فیلا هم به سادگی نمی‌پذیرد چون پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد، باید با حوصله دنبال کنیم و زمانی هم که به این جایگاه رسیدیم با چنگ و دندان از آن دفاع کنیم.