سرویس جهان مشرق- اگرچه جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین، ابعاد و زوایای مختلفی دارد اما در عرصه روابط بین الملل اثرگذاری ویژه و ماندگاری داشته که مورد توجه کارشناسان و اتاق فکرهای مختلف قرار گرفته است. یکی از مهمترین محورها هم رفتارشناسی جدید چین به عنوان یکی از اصلی ترین قدرت های اقتصادی و سیاسی جهان است که در حال بازتعریف و نهادینه کردن جایگاه و نقش خود در معادلات بین المللی است. اما چه تغییر و تحولی صورت گرفته که موجب توجه بسیاری شده است.

در این زمینه بخوانید:

چینی‌ها در جنگ غزه دقیقا چه می‌کنند؟

این روزها، شاهد تغییر گفتمان و راهبردهای چین در مناقشات بین المللی هستیم که رفتاری اگر نگوییم بدیع به شمار می رود، کم سابقه بوده است. این موضوع تا بدانجاست که نشریه فارن افرز را به مقایسه دولت چین با هوش مصنوعی کشانده است. آنها بر این باورند که دولت پکن، در مواجهه با مناقشات بین المللی، مانند هوش مصنوعی رفتار می کند که با داده های جدید، پاسخ خود را به روز کرده و عملکردش را بهبود می بخشد. هر بحران جدید موجب تکامل رفتاری آنها در مقابله با جهان غرب و رویکردشان در تعامل با کشورهای در حال توسعه (این نشریه از آن با لفظ جهان جنوب یاد کرده) شده است. نمونه واضح را نیز می توان در جنگ اوکراین و جنایات غزه به وضوح دید و مورد بررسی قرار داد.

وقتی در سال 2022 حمله روسیه به اوکراین آغاز شد، مدت زیادی طول کشید تا دولت چین بتواند به اصطلاح، خودش را پیدا کند. آنها که به نظر می رسید در پس تمام واکنش هایشان در حال انتقاد به سیاست های ناتو و امریکا بودند، به نگرانی های معقول امنیتی روس ها نیز اشاره می کردند تا همراهی خود را با مسکو نشان دهند. اما ارزیابی ها بر این بود که چین نتوانست به آنچه در نظر داشت، دست پیدا کند و به قولی، "ناشیانه" و شاید کمی منفعل رفتار کرد. در واقع، جنگ اوکراین آزمونی برای پکن بود که نتوانست آنگونه که می خواست، بهره برداری کند و تجربه موفقی به شمار نمی رفت اما در جنایات صهیونیست ها در غزه، به یک باره رفتاری مبتکرانه و پیشرو از خود نشان داد.

این بار، چین به سرعت واکنش نشان داد و همانگونه که ارزیابی های اولیه هم نشان می داد، پکن به خوبی توانست از فشار سنگین افکار عمومی جهان علیه جنایات تل آویو، در جهت حمله به استانداردهای دوگانه غرب، به ویژه ایالات متحده، بهره ببرد. واکنش فوری پکن در هشت اکتبر (فردای عملیات حماس در اراضی اشغالی) با صدور بیانیه ای مبنی بر تاکید بر آتش بس و تایید راه حل دو کشوری، بسیاری را شگفت زده کرد. اما نکته قابل توجه در این بود که نه تنها حمله حماس محکوم نشد؛ حتی انتقادی هم از آن صورت نگرفت. در نظر داشته باشید که در کشته شده های روز هفت اکتبر، چهار نفر تبعه چینی حضور داشتند!

اما این آغاز یک فرآیند چندوجهی در چین بود. در این زمینه، محققی به نام توویا گرینگ به مستندسازی رفتارهای چین در سطح رسانه های رسمی و غیر رسمی درباره این ماجرا پرداخته که آنها را ضداسرائیلی و حتی در مواردی ضدبهودی دانسته. این موضوع تا بدانجا پیش رفت که چاینا دیلی، روزنامه رسمی دولت، به صورت رسمی عنوان کرد که "آمریکا در طرف اشتباه تاریخ در غزه ایستاده است." حتی تلویزیون رسمی چین مستندی را پخش کرد که نشان می داد چگونه یهودیان فقط سه درصد جمعیت آمریکا را تشکیل می دهند اما بیش از 70 درصد ثروت این کشور را در اختیار و کنترل دارند!

اتفاقات روی داده در دو مناقشه مهم بین المللی، مقایسه چین و هوش مصنوعی را دقیق و هوشمندانه نشان می دهد. پکن با آموختن از ماجرای اوکراین، در جنگ غزه ورودی به موقع و پیشدستانه داشت تا بتواند با تاثیرگذاری بر افکار عمومی جهان، به ویژه کشورهای در حال توسعه، بتواند خود را به عنوان جایگزینی قابل اعتنا برای آمریکای جنگ طلب، هژمونیک و ریاکار نشان دهد. اتفاقی که با درس از گذشته، توسط چینی ها با جدیت و اهتمام، در حال پیگیری است و البته، ادامه نیز دارد.