این در حالی است که مارتین کمپ، پروفسور دانشگاه آکسفورد اصرار دارد «هیچ گونه پایه علمی برای این ادعا که تابلو معروف نسخه اولیه‌ای داشته وجود ندارد.»
تابلویی که به ادعای جدید درمورد «مونالیزا» دامن زده است پنجشنبه (ششم مهر) پس از 40 سال نگهداری در گاوصندوق بانکی در ژنو، رونمایی شد. این تابلو «مونالیزای کوچک» (Isleworth Mona Lisa) نام دارد و زنی که در آن تصویر شده حدودا 10 سال جوانتر از زن تابلو معروف «مونالیزا» است.
بنیاد زوریخی اصرار دارد این زن همان لیزا دل ژوکوندو، همسر تاجر ثروتمندی فلورنتیناست که داوینچی تصویرش را کشیده است. بنیاد می‌گوید نقاش معروف دوران رنسانس یک بار پرتره زن را برای همسر او و 10 سال بعد پرتره او را برای یکی از اعضای خانواده مدیسی کشیده است. بنیاد مدعی است مقایسه تطبیقی دو اثر، اسناد تاریخی و آزمایش‌های علمی همگی این ادعا را تائید می‌کنند.
استنلی فلدمن، مورخ هنری و یکی از اعضای بنیاد می‌گوید: «تا کنون هیچ آزمایش علمی نتوانسته ثابت کند این تابلو اثر داوینچی نیست. ما از هر زاویه‌ای که بگویید این پرتره را بررسی کردیم و تمامی اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد این تابلو جوانی مونالیزا را نشان می‌دهد.»
همزمان با رونمایی از «مونالیزای کوچک» کتابی با عنوان «مونالیزا – نسخه اول لئوناردو» منتشر شده است.
تابلو «مونالیزای کوچک» سال 1913 توسط هیو بلیکر مجموعه‌دار در خانه اشراف‌زاده‌ای در سامرست پیدا شد. او تابلو را به استودیو خودش در آیل‌ورث در جنوب غربی لندن برد و در دهه 1960 تابلو را هنری پولیتزر آمریکایی خریداری کرد. اینکه تابلو چطور به دست اشراف‌زاده اهل سامرست رسیده است خودش یک معماست.
پولیتزر تابلو را در بانکی در سوییس نگهداری کرد و کتابی با عنوان «موالیزا کجاست؟» نوشت. او در کتابش گفته بود این تابلو، پرتره ناتمام لیزا دل ژوکوندو اثر لئوناردو داوینچی است.
حتی الساندرو وتزوسی، متخص آثار داوینچی در موزه لئوناردو داوینچی هم با ایده وجود دو نسخه از تابلو موافق است اما پروفسور کمپ که در شناخت آثار داوینچی تبحر ویژه‌ای دارد معتقد است این تابلو نسخه تقلبی از نقاشی معروف است. به نظر او در این نقاشی اثری از شکل مو، شکل دست و لباس اثر اصلی دیده نمی‌شود و پس‌زمینه و سر زن درست مانند دیگر نسخه‌های تقلبی تابلو، هیچ تناسبی با اثر اصلی ندارند.
کمپ اشاره می‌کند «مونالیزای کوچک» روی بوم نقاشی شده درحالیکه همه می‌دانند لئوناردو داوینچی به نقاشی روی چوب تمایل بیشتری داشته است.
بنیاد مونالیزا در زوریخ می‌گوید همیشه درمورد چنین آثاری دعواهایی شکل می‌گیرد و فردی پیدا می‌شود که بگوید بقیه اشتباه می‌کنند.
انگار قرار نیست معماهای پیرامون تابلوی معروف لئوناردو داوینچی خاتمه پیدا کند؛ بسیاری بر سر اینکه هویت واقعی زن تابلو کیست با هم بحث و جدل دارند و حالا تابلو «مونالیزای کوچک» ماجرا را پیچیده‌تر کرده است.