سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.
در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید
************
روزنامه‌های امروز یکشنبه دوم اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که رژیم صهیونیستی به دنبال احیای نداشته، افزایش تحرکات اردوغان هم‌زمان با بازنگری قطر در نقش میانجی میان اسرائیل و حماس، گیرپاچ گرانی خودرو در سراشیبی بنزین ارزان و بایدن به دنبال احیای برجام در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
درحالی‌که با توجه به تحولات منطقه‌ای و جهانی، احتمال احیای برجام کم‌رنگ‌تر از هر زمان دیگری است، اخیرا نشریه انگلیسی آی خبر داد که کاخ سفید در حال بررسی توافق هسته‌ای جدید با ایران در ازای لغو برخی تحریم‌های اقتصادی علیه تهران است تا از یک جنگ تمام‌عیار در منطقه جلوگیری کند. این خبر غیر مستقیم مورد توجه بسیاری از روزنامه‌های اصلاح‌طلب قرار گرفته است.
روزنامه شرق در گزارش تیر یک خود زمان را برای احیای برجام در مقطع فعلی و پس از عملیات وعده صادق مناسب دانسته و نوشته است:
حتی سیاست داخلی به حاشیه رفته است. یکی از این موضوعات به پرونده فعالیت‌های هسته‌ای و آینده برجام بازمی‌گردد. اگرچه در این مدت شاهد برگزاری دو نشست فصلی شورای حکام بودیم، اما مشخصا دولت بایدن در این دو نشست سعی بر آن داشت که از بغرنج‌ترکردن پرونده هسته‌ای ایران و به دنبال آن واداشتن تهران به اقدامات و تصمیمات جدی‌تر جلوگیری کند؛ چراکه بحران هسته‌ای به موازات تداوم جنگ در غزه به‌هیچ‌وجه سناریوی ایدئال واشنگتن نبوده و نخواهد بود.
در بخشی دیگر از این گزارش آمده است:
از این‌رو سعی شد هم در گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دبیرکل این نهاد (آژانس) و هم در روند برگزاری نشست فصلی شورای حکام، عملا از تنش‌زایی در قالب صدور قطعنامه یا ارجاع پرونده به شورای امنیت خودداری شود. هرچند در این مدت رافائل گروسی به دفعات ناخشنودی و همچنین نگرانی خود را از به حاشیه رفتن اختلاف‌های آژانس و تهران به دلیل تحولات ناشی از جنگ حماس و اسرائیل ابراز کرده است.
روزنامه اعتماد نیز در گزارشی خواهان تغییر فاز از نظامی به دیپلماتیک در شرایط موجود و ارتباط با آمریکا شده و می‌نویسد:
بهترین راه در هر معادله‌ای در حوزه سیاست خارجی، مذاکره و گفت‌وگوست. این مسیر می‌تواند خشم میان ایران و اسراییل و حتی امریکا را کاهش دهد. سفر امیر عبدالهیان وزیر خارجه ایران به نیویورک و دیدار اعلام نشده او با وزیر خارجه مصر حکایت از این دارد که مصر در حال ایفای نقش واسطه در این بحران است. حتی برخی از مقامات اروپایی هم به صورت پنهانی با یک دیپلماسی محرمانه این وضعیت را تغییر دادند تا اسراییل اقدام غیر متعارفی صورت ندهد. در واقع شرایطی که پس از حمله ایران به اسراییل شکل گرفت، ناشی از تلاش‌هایی است که در کانال دیپلماتیک صورت گرفته است.
روزنامه آرمان ملی نیز خبر از تلاش‌های بایدن رئیس‌جمهور آمریکا برای احیای برجام داده و می‌نویسد:
جوک نیست، واقعیت است. احیای برجام نقطه سرخط. بعد از قرمز شدن وضعیت در خاورمیانه بین تهران و تل‌آویو دم دست‌ترین تحلیل در مورد توافق وین آن است که ایالات متحده آمریکا با توجه به اقدامات ویران‌کننده ایران علیه اسرائیل و تصمیم تل‌آویو برای پاسخ دادن به آن اقدام و زحمتی که انگلستان، آمریکا و چندین کشور منطقه برای سرنگونی موشک‌ها و پهپادهای تهران در آسمان گرفتند، ایالات متحده نه تنها به احیای برجام نمی‌اندیشد بلکه با توجه به اینکه بایدن در آخرین اقدام لغو تحریم‌های حوزه هسته‌ای ایران را امضا نکرده است دیگر نباید در انتظار تصمیمی از سوی غرب برای احیای برجام بود و نباید شاهد تلاش تهران برای احیای توافقنامه وین باشیم.
با وجود ساده‌انگاری رسانه‌های اصلاح‌طلب درباره احیای برجام بیان چند موضوع قابل ملاحظه است.
۱- در برهه فعلی هیچ دورنمای مثبتی از مذاکرات برجامی مشاهده نمی‌شود و جمیع شرایط حاکی از آن است که رویکرد خصمانه غرب نسبت به ایران تداوم خواهد داشت.
۲- حتی به‌نظر می‌رسد با فرارسیدن اکتبر ۲۰۲۵ که موعد انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل و لغو کلیه تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران است، این رویکرد تقابلی باز هم تداوم خواهد داشت.
۳- همان‌گونه که در مهرماه امسال و کلیدخوردن دومین بند غروب برجام که مربوط به رفع تحریم‌های موشکی و پهپادی است، اروپایی‌ها به صراحت از عدم پایبندی خود به رفع تحریم‌های تسلیحاتی ایران سخن گفتند و انتظار نمی‌رود که با پایان محدودیت‌های ۱۰ ساله ایران و قطعنامه ۲۲۳۱، افق مشخصی در روابط ایران و غرب مشاهده شود.
۴- این اقدام اخیر دولت دموکرات بایدن هم گواه این مسئله است که امکان تعامل در چهارچوب برجام وجود ندارد و چه‌بسا زودتر از آنچه که تصور می‌شد، ناقوس مرگ توافق هسته‌ای به‌صدا درآمده است.
عملیات رسانه ای -سیاسی اصلاح طلبان برای انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی
رسانه‌های جریان اصلاح طلب عملیات رسانه ای- سیاسی خود را برای دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی آغاز کرده اند. روزنامه هم‌میهن خیز اول را برای این ماجرا برداشته و نوشته است:
با آنکه نمایندگان مجلس یازدهم با ادعای «انقلابی بودن»، «پیرو راه امام و رهبری» و «حرکت در چارچوب منویات رهبری» وارد شدند، اما در عملکرد رویکرد اتخاذی این نمایندگان تا آنجا پیش رفت که به نقطه نقد و اخطار از سوی رهبری رسید. فارغ از اینکه عملکرد مجلس در قبال مردم چقدر منویات و خواست جامعه را تامین کرده که قطعاً از اهمیت بسزایی برخوردار است و وظیفه نمایندگی حکم می‌کند که صدای مردم باشد و خواست آن‌ها را پیگیری و محقق سازد. این مجلس که براساس شعارهایش پرچمدار برآوردن منویات رهبری بود هم با اخطار چندباره رهبری روبه‌رو شد تا جایی که این ادعا مطرح شد که اخطار علنی آن رکورددار اخطار مجالس از سوی رهبری بوده است.
مروری بر اظهارات و مطالب مطرح شده از سوی چهره ها و رسانه های جریان اصلاح طلب نشان می دهد که آنان در اولین محور تلاش های خود به دنبال تولید شکاف میان اضلاع مختلف جریان اصولگرایی بوده و تلاش دارند تا رقابت میان آنان را به نزاع تبدیل و دامنه آن را به انتخابات هیئت رئیسه مجلس و نیز ادامه فعالیت مجلس جدید تعمیم دهند.
این رسانه‌ها در محور دوم اما تلاش دارند تا رئیس مجلس فعلی را به عنوان محور نزاع در جریان اصولگرایی تعریف کرده و از سوی دیگر این بازنمایی را داشته باشند که قالیباف برای جبران شکست درون گفتمانی و نیز دست یافتن به ریاست مجلس دوازدهم می بایست با طیف اصلاح طلبان و اعتدالیون به توافق دست یابد.
گفتنی است تامل بر کنش های سیاسی-رسانه ای اصلاح طلبان نشان می دهد که آنان تلاش وسیعی دارند صحنه مجلس دوازدهم را صحنه جدال میان طیف های مختلف اصولگرایی نموده و با فرعی کردن برخی مسائل و اصلی کردن برخی فرع ها به کنش انتخاباتی برای ریاست جمهوری ۱۴۰۴ بپردازند.