به گزارش مشرق، برنامه امواج شبهه در گفت‌وگو با علیرضا کیقبادی (پژوهشگر حوزه اجتماعی و سیاسی) و ارتباط تلفنی با زینب اصغریان (کارشناس مسائل بین الملل و پژوهشگر رسانه) به بررسی رسانه‌های بیگانه ، از ترکیب موضوعات تا تجمیع بازخوردهای ساخته شده می‌پردازد.
کارشناس مجری برنامه ضمن اشاره به این موضوع که رسانه‌های بیگانه در تلاش هستند تا شرایط را ملتهب نگه‌دارند، گفت: زمانی که به بررسی رفتار رسانه‌های بیگانه در سال‌های اخیر می‌پردازیم درخواهیم یافت که این رسانه‌ها همه تلاش خود را می‌کنند تا حال و هوای اعتراضی در گفتمان‌ها را به کمک تجمیع موضوعات مختلف و یا برجسته‌سازی حفظ کنند.
اصغریان با اشاره به این موضوع که رسانه‌های بیگانه عمدتا رویکردهای دوگانه را در دستور کار خود قرار داده‌اند، گفت: این رسانه‌ها از ابزارهای موجود در دو دسته رسانه‌ها، سیاست گذاری‌ها و تحریم‌ها بهره می‌برند تا جایی که امروزه شاهد این هستیم که در مسئله رسانه عملیات رسانه ای و عملیات روانی نیز در حال رخ دادن است.
وی افزود: امپریالیسم رسانه‌ای در سراسر جهان اتفاق می‌افتد و زمانی که اهداف آن‌ها خلاف منافع ایالات متحده و رژیم صهیونسیتی و دولت‌های اروپایی باشد از کوچک نمایی استفاده می‌کنند، همانند تظاهرات داخلی که در ایالات متحده آمریکا اتفاق افتاد و از دانشگاه کلمبیا به سایر دانشگاه‌ها کشیده شد.
کارشناس مسائل بین‌الملل و پژوهشگر رسانه با اشاره به جنبش دانشجویی در دانشگاه کلمبیا آمریکا، افزود: به اذعان رویترز حدود ۹۰۰ نفر از این دانشجویان بازداشت شدند و در برخی از روزها حدود ۲۰۰ دانشجو دستگیر شدند. این رسانه‌ها همه تلاش خود را به کار گرفتند تا تظاهرات گسترده و بی‌نظیری که در دل آمریکا در اعتراضات به سیاست‌های این کشور رخ داده است را کوچک نشان دهند. در سالیان گذشته مانند این تظاهرات را از دل دانشگاه‌های بزرگی مانند هاروارد و کلمبیا ندیده بودیم و تنها مشابه این جریان را می‌توان در دهه ۷۰ دید که برای مبارزه با آپارتاید آفریقای جنوبی و اعتراض به جنگ ویتنام در برخی از دانشگاه‌های این ایالت به شکلی بسیار محدود رقم خورد.
اصغریان ادامه داد: رسانه‌های بیگانه هر جا که منافع ایالات متحده و کشورهای اروپایی در خطر باشد اقدام به بایکوت خبری و رسانه‌ای می‌کنند و ضریب محدودی از این حوادث را به نمایش می‌گذارند و از آن سو تلاش می‌کنند تا مشکلات دشمنان خود و جبهه مقابل را ضریبی جدی داده و بزرگنمایی کنند، به عنوان نمونه زمانی که فردی در ایران دستگیر و یا محکوم به اعدام می‌شود، تیتر اول بسیاری از رسانه‌های جهان معطوف به این موضوع می‌شود.
وی با تاکید بر این که غرب به دنبال بزرگنمایی مشکلات سایر کشورها است، گفت: غرب در نظر دارد تا با بزرگنمایی مشکلات کشورهای دیگر وضعیت کشور خودش را سفیدتر و بهتر نسبت به سایر کشورها به نمایش بگذارد و کشور مبدأ را کشوری فرهیخته و متمدن نشان دهد. در حالی که اگر بخواهیم با نگاهی یکسان به وقایع جهان نگاه کنیم خواهیم دید که تفاوتی بسیار جدی وجود دارد و رژیم صهیونسیتی، آمریکا و ایالت اروپا به راحتی چشم خود را بر روی به شهادت رساندن ۳۴ هزار شهید فلسطینی که اکثر آنان نیز زنان و کودکان بودند می‌بندند.
کارشناس مسائل بین‌الملل و پژوهشگر رسانه گفت: بسیاری از کشورهای غربی نه تنها در برابر این فجایع سکوت نکردند بلکه در کنار اسرائیل ایستادند و با حمایت مالی و رسانه‌ای از جنایات رژیم صهیونیستی دفاع می‌کنند. رویکرد دیگری که عمدتا در رسانه‌های دیگر وجود دارد مربوط به انگاره سازی این رسانه‌ها برای جوانان است که تلاش می‌کنند تا رویای آمریکایی را زیباترین رویا در سراسر جهان نشان دهند و انگاره سازی تخیلی را رقم بزنند و در گزاره بعدی سعی می‌کنند بر احساسات مردم تسلط پیدا کنند، به عنوان نمونه در واکنش به دانشجویان معترض معتقدند که آن‌ها اقدامی ضد یهود انجام داده‌اند و اینگونه سعی می‌کنند تا این دانشجویان را از عرصه خارج کنند و افکار عمومی جهان را به نوعی تغییر دهند که تعلیق این دانشجویان اتفاقی طبیعی تلقی شود.
اصغریان ادامه داد: این در حالی است که در برخی از کشورهای اروپا شرقی همانند ایران در مراتب نازل‌تر و پایین‌تر زمانی که یک استاد دانشگاه و یا یک دانشجو بارها توهین می‌کنند و یا دانشجویان را تشویق و دعوت به اغتشاشات می‌کنند تنها برای چند ترم تعلیق می‌شوند، همه رسانه‌ها پای خط می‌آیند و تلاش می‌کنند تا با ضریب دادن به این موضوع بگویند که این کشور با خفقان و رویکردهای غیر انسانی مواجه است. با وجود این که در کشور خودشان این موضوعات بسیار پر رنگ‌تر وجود دارد، تلاش می‌کنند تا با بایکوت خبری این عملیات رسانه‌ای و جنگ نرم را به نفع خودشان خاتمه دهند.
بررسی اقدامات رژیم صهیونسیتی از دو جنبه شکلی و محتوایی
کیقبادی گفت: دانشگاه کلمبیا یک دانشگاه تحقیقاتی خصوصی و بسیار معتبر در نیویورک آمریکا است که در سال ۱۷۵۴ میلادی، در زمان حکومت مستعمراتی بریتانیا بر مناطق شرقی ایالات متحده تأسیس شده‌است. براساس آخرین رتبه‌بندی دانشگاه‌های ملی در آمریکا توسط یواس نیوز اند ورلد ریپورت، این دانشگاه در جایگاه هجدهم جهان می‌باشد و از این حیث اعتراض دانشجویان به اقدامات رژیم صهیونیستی را باید از دو جنبه شکلی و محتوایی بررسی کرد.
وی با تأکید بر این موضوع که اگر این اتفاق در مقایس کوچک تری در تهران رخ می‌داد غرب پروپاگاندای رسانه‌ای قوی را شکل می‌داد، گفت: یکی از اقدامات قابل تمجید، حمایت دانشجویان دانشگاه تهران و ویژه تر دانشجویان دانشگاه شریف از دانشجویان معترض دانشگاه کلمبیا است. برای این که مخاطب را هوشمند و مبادرت به روشنگری کنیم باید حقوق بشر و مفهوم حقوق بشر را مبتنی بر اسناد بالا دست خودمان تحلیل کنیم و علاوه بر این مفاهیم در موضوعاتی مانند حجاب و پوشش نیز باید مبتنی بر قواعد ساختاری موجود عمل کنیم.
پژوهشگر حوزه اجتماعی و سیاسی فزود: اگر ساختار رسانه‌های بیگانه را بررسی کنیم خواهیم دید که ذیل شبکه‌ای مانند من و تو، شش وزارتخانه صهیونیستی آن را حمایت می‌کند و یا شبکه اینترنشنال تحت حمایت‌های عربستان و آمریکا است و هماهنگی آن‌ها را انگلستان انجام می‌دهد. در حقیقت کار رسانه نیز همین است که یکسری اقدامات کمی اتفاق می‌افتد و حجم سیگنال رسانی، شبکه و تولید پیام افزایش می‌یابد و از آن طرف نیز روی محتوا کار می‌شود یعنی مخاطب در معرض اثر سنجی قرار می‌گیرد و ذائقه شناسی شده و به اقتضای نیاز پیام تولید می‌شود.
پژوهشگر حوزه اجتماعی و سیاسی گفت: هیجان بسیار تاثیرگذار است و به سرعت در ذهن جوان در حال نقش بستن است همانند اتفاقی که در دانشگاه کلمبیا در حال رخ دادن است و مجموعه مفاهیمی از حجاب، حقوق بشر و خشونت خودش را نشان می‌دهد، به عنوان نمونه زمانی که اتفاقی همانند وعده صادق رخ می‌دهد رسانه‌ها در برنامه دکترین خود یکسری از آمارهای منفی و واژه‌هایی که اساسا ناهنجاری را تبلیغ می‌کند استفاده می‌کنند، واژه‌هایی که به طور طبیعی ذهن از مواجه با واژه‌های منفی و خشونت‌دار پرهیز می‌کند.
وی ادامه داد: در مقابل این رفتارها حیا، عفت و پوشیدگی قرار دارد و به مرور که شما در مقابل این اخبار کاذب قرار می‌گیرید ناخودآگاه ذهنیت منفی در مخاطب شکل می‌گیرد و نوعی رنجیدگی خاطر ایجاد می‌کند از همین رو تاکید می‌شود تا در معرض اخبار کذب و اخباری که از صحت و ثقم آن آگاه نیستید قرار نگیرید.
توقف سرمایه‌گذاریی آمریکا در اسرائیل
اصغریان گفت: برخی از رسانه‌های چینی و وابسته به کشور چین که در بلوک مخالف ایالت متحده هستند همانند تیک تاک از استقبال بسیاری برخوردار هستند. یکی از مهمترین عللی که آمریکا ضرب الاجل برای تیک تاک صادر کرد نیز همین اقبال عمومی بود چرا که این نرم افزارها در راستای آزادی بیان فعالیت می‌کنند و در بین جوانان آمریکایی طرفداران بسیاری پیدا کردند. زمانی که رویکردهای دانشجویان را در برخی از کشورها مانند آمریکا بررسی می‌کنیم برخی از آمارها نشان می‌دهد که در دانشگاه هاروارد که عمدتا سران و بنیان‌گذارانشان یهودی و صهیونیسم هستند اما بیش از ۵۱ درصد از دانشجویان این دانشگاه از آتس بس دائمی در غزه حمایت می‌کنند بنابراین اگر رسانه به درستی وظیفه خودش را انجام دهد قطعا می‌تواند اثر گذار باشد.
وی گفت: این وقایع به تازگی در حال رخ دادن است و برای آمریکایی که یکی از قدرتمندترین حامیان رژیم صهیونیستی است مخالفت دانشجویانش اتفاقی است که نشان از تاثیرگذاری رسانه‌ها دارد. ما شاهد این هستیم که توانسته‌ایم در افکار عمومی جهانی ارتقا خوبی پیدا کنیم، یکی از مهمترین نکاتی که در تجمع دانشجویان به چشم می‌خورد مطالبه آنان است که یکی از مهمترین مطالبه‌شان توقف سرمایه‌گذاری و بودجه‌های کلانی است که آمریکا در حمایت از رژیم صهیونسیتی مصرف می‌کند. آمریکا سال گذشته حدود ۸.۵ میلیون دلار به رژیم صهیونسیتی کمک کرد اما امسال اعلام کرد که با حمایت کنگره قصد دارد این مبلغ را دو برابر کند و ۱۷ دلار به این رژیم کمک کند.
کارشناس مسائل بین‌الملل و پژوهشگر رسانه گفت: دانشجویان در پاسخ به کمک‌های آمریکا به این رژیم دست به اعتراض زدند چرا که این دانشجویان مالیات‌های سنگینی می‌پردازند تا برای پیشرفت علمی خودشان از آن بهره ببرند، اما آمریکا این مالیات‌ها را در حمایت از رژیمی صرف می‌کند که از نظر نظام بین الملل آپارتاید بودنش اثبات شده است. این اعتراضات نشان می‌دهد که در لایه‌های مختلف جامعه آمریکایی این آگاهی در حال شکل‌گیری است و ابعاد جدی‌تری را به خود می‌گیرد.
وی در پاسخ به این سوال که اعتراضات تا بعد از ریاست جمهوری آمریکا ادامه خواهد داشت یا نه گفت: بایدن در برخی از ایالت‌ها شکست جدی خورده است و در آمارها ترامپ یک درصد بالاتر از بایدن است و این برای بایدن که تنها به مدت چهار سال ریاست جمهوری را در دست داشته باشد بسیار سنگین است و تلاش می‌کند با سرکوب و آرام کردن فضا از کشیده شدن این چالش‌های جدی به انتخابات جلوگیری کند.
کیقبادی با تاکید بر این موضوع که از مولفه‌های قدرت، جمعیت و سرزمین است گفت: اسرائیلی‌ها از خود سرزمین ندارند اما جمعیت را هدف قرار دادند اگر ریشه یابی کنیم زمانی را که در جمهوری اسلامی ایران فرزند کمتر زندگی بهتر مطرح شد خواهیم دریافت که یکی از مولفه‌های قدرت مورد هدف قرار گرفته بود.
وی افزود: جنگ فعلی جنگ ترکیبی است زمانی که آمریکایی‌ها در افغانستان بودند هیرمند را حق آبه ایران محروم کردند و سد زدند تا آب به سمت ایران نرود، این تبعاتی با خود دارد برای آن‌ها فرصت ایجاد کرد و برای ایران تبعیات سیاسی، اقتصادی و امنیتی ایجاد کرد. اگر به این موارد عمیق‌تر نگاه کنیم این اتفاقات موجب تنزل قدرت در افکار عمومی می‌شود. زمانی که ما در چنین منظومه قدرتی قرار داریم و منظومه رسانه‌ای دنیا نیز چند بعدی و چند وجهی کار می‌کند اقدامات متقابل و آمادگی‌های متقابل نیز به همان اندازه باید حرفه‌ای باشد.
ایجاد شکاف بین مردم و حاکمیت، مهمترین رویکرد رسانه‌های بیگانه
اصغریان گفت: مهمترین رویکرد رسانه‌های بیگانه فارسی زبان ایجاد شکاف بین مردم و حاکمیت است و همه توان خود را به کار برده‌اند که از گسترش اخبار منفی که در سراسر جهان مطرح است استفاده کنند و موجب ناامیدی در دل مردم شوند. این رسانه‌ها حتی بخشی از صحبت‌های آقای پناهیان را نیز برش دادند و عنوان کردند که ایشان به پیامبر توهین کردند، در حقیقت از هر فرصتی بهره می‌برند و به کمک تحریف و دروغ پراکنی سعی می‌کنند تا افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهند.
وی افزود: اگر رویکرد این رسانه‌ها در مقابل جنایات رژیم صهیونسیتی در غزه و رویکرد تهاجمی پلیس آمریکا در برابر اعتراضات مسالمت آمیز دانشجویان در آمریکا را با حوادثی که پس از فوت خانم مهسا امینی در ایران رخ داد را مقایسه کنیم حاکی از این است که شیوه‌های رفتاری گوناگون و متناسب با منافع خود در موقعیت‌های مختلف داشتند.
کارشناس مسائل بین‌الملل و پژوهشگر رسانه ادامه داد: رسانه‌ها دقیقا و کاملا در راستای اهداف امپریالیسم جهانی حرکت می‌کنند به غیر از جبهه مقاومت و رسانه‌هایی که در مقابل آن‌ها ایستادگی کردند و تحت فشار غرب نیز قرار گرفتند. طبق مفاهیمی که در سازمان ملل در دادگاهی در آفریقای جنوبی مطرح شده است رژیم صهیونسیتی محکوم به آپارتاید و نسل کشی است ما در آمریکا، کشورهای اروپایی و آلمان و فرانسه که در زمان مهسا امینی بسیاری از نمایندگان کنگره و پارلمان در تلاش برای حمایت از مهسا امینی بودند. برخی از رسانه‌ها توسط مسئولین صهیونیستی در سراسر جهان اداره می‌شوند نتانیاهو در انگلستان موسسه تبلیغاتی به نام اسکارا دارد که اقدام به پمپاژ خبری می‌کنند.
کیقبادی افزود: بدون شک اتاق های فکر متعددی با هزینه‌های گزاف و با اندیشه پردازی اقدام به تولید محتوا می‌کنند، امارات وزارتخانه هوش مصنوعی دارد که به این معنا است برای زیر ساخت در حال هزینه کردن است، هوش مصنوعی قادر است متن را تبدیل به رسانه کند و مفهوم رسانه را تغییر دهد.
وی ادامه داد: اخبار قبل از اینکه در اندیشه شکل بگیرد باید رصد و تحلیل شود و پس از آن نیز باید دید که مطابق با اندیشه‌های بالا دستی ما هست یا نه، آیا به صلاح رسانه و افکار عمومی هست یا نه؟! که این اتفاق برعهده مردم است و اگر رقم بخورد کار رسانه ساده‌تر می‌شود. یکسری اقدامات را باید دولت‌ها انجام دهند ما اگر جهان اسلام را واکاوی کنیم ظرفیت‌های بسیاری وجود دارد که می‌توان از آن‌ها بهره برد.
گفتنی است؛ برنامه «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای است، روزهای یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامکی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراک بگذارند. این برنامه به سردبیری دکتر علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و کارشناسی محمدرضا اشراقی به روی آنتن می‌رود. همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، فائزه سلطانی خبرنگار و مائده حیدری به‌عنوان آیتم ساز برنامه امواج شبهه فعالیت می‌کنند.