اما این روزها بار دیگر هدفمندی یارانهها خبر ساز شده؛ یعنی از روز یکشنبه هفته جاری که آرای موافق نمایندگان مجلس برای توقف فاز دوم این قانون ثبت شد و دولت در حالی با این تصمیم مخالفت کرد که پیش از این اعلام کرده بود برنامهای برای اجرای فاز دوم ندارد.
تیر ماه سال جاری بود که مسعود میرکاظمی، رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفت دولت اعلام کرده که برای اجرای فاز دوم هدفمندی برنامهای ندارد. بر مبنای همین اعلام دولت بود که کمیسیون انرژی دیگر نشستی در این زمینه با دولتیها در این زمینه نداشت.
این موضع وزیر سابق نفت و رئیس کمیسیون انرژی شاید باز میگشت به آنچه شمسالدین حسینی، وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت در همان روزها گفته بود. اواعلام کرده بود: گام دوم هدفمندی کردن یارانهها در پاییز اجرا نمیشود و گام دوم هدفمندی یارانهها با تلقی افزایش قیمت از دستور کار خارج شده است.
محمدرضا فرزین دبیر ستاد هدفمندی یارانههاهم در همان تیر ماه بود که گفت: فعلا برنامهای برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها نداریم.
*تکلیف فاز دوم تیر ماه روشن بود
هرچند تکلیف فاز دوم هدفمندی یارانهها با توجه به سیگنالهایی که از مجلس و دولت میرسید از همان تیرماه مشخص بود اما دو ماه بعد لطفالله فروزنده، معاون پارلمانی رئیسجمهور با بیان اینکه دولت در حال حاضر برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها برنامهای ندارد، بار دیگر بر این موضوع صحه گذاشت و گفت: با بودجهای که برای این موضوع پیشبینی شده است، فاز دوم قابل اجرا نخواهد بود.
با این همه تلاطم بازار ارز و مسائل اقتصادی اخیر بار دیگر نگاهها را متوجه فاز دوم هدفمند کردن یارانهها کرد و در حالی کهبرخی معتقد بودند این به هم ریختگیها ارتباطی با اجرای قانون هدفمندی ندارد اما برخی هم معتقد بودند توقف فاز دوم میتواند یک اقدام پیشگیرانه تلقی شود و با همین نگاه بود که طرح فوریتی توقف فاز دوم هدفمندی یارانهها به مجلس ارائه و تصویب شد.
غلامرضا مصباحیمقدم، رئیس کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی در مجلس هشتم و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نهمبه عنوان طراح این طرح در صحن علنی مجلس در روز یکشنبه هفته جاری گفت: دولت در راستای اجرای قانون یارانهها، مبلغ 9 هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی استقراض کرد و بیشتر یارانهها توزیع شد و میزان یارانههای توزیع شده از درآمد حاصل از اصلاح قیمتها بیشتر بود.
او تاکید کرد: هماکنون در شرایطی هستیم که با تلخی تمام ناگزیریم اجرای فاز دوم قانون یارانهها را متوقف کنیم چرا که معلوم نیست چگونه قرار است اجرای این قانون دنبال شود؛ ما نمیخواهیم اینطور شود ولی نمیتوانیم فاز دوم یارانهها را اجرایی کنیم.
*یک پایان تلخ!
محمدرضا باهنر، نائب رئیس دوم مجلس هم با همین تلخی از پایان فاز دوم هدفمندی یارانهها حرف زد اما نه از تریبون مجلس که در یک گفتوگوی زنده تلویزیونی. او گفت: گام اول هدفمندی به خوبی انجام شد، اما در مورد اجرای فاز دوم با دولت اختلافنظر داریم؛ چرا که دولت معتقد بود، گام دوم را باید بلندتر و سنگینتر برداشت و میگوییم باید این قضیه آهستهتر حرکت کند. باهنر با بیان اینکه سوگمندانه میخواهیم مرحله دوم اجرای هدفمندی را متوقف کنیم، خاطرنشان کرد: انجام این کار به معنای توقف قطعی اجرای پروژه عظیم هدفمندی نیست، چرا که بخش اول هدفمندی در حال اجراست و مانند سابق یارانهها پرداخت میشود و حتی ممکن است از سال آینده فاز دوم هدفمندی را کلید بزنیم.
*نیازی به توقف نبود، دولت نمیخواست اجرا کند
مخالفان این طرح اما نظر دیگری دارند و مصوبه مجلس را چیزی شبیه به توقف اجرای قانون میدانند. محمد سلیمانی نماینده مردم تهران و وزیر سابق دولت نهم در گفتوگو با فارس با اعتقاد بر اینکه نوسانات بازار ارز و سکه هیچ ربطی به اجرای طرح هدفمندی یارانهها ندارد، تاکید میکند: اگر خدای ناخواسته این طرح لغو شود، بیعدالتی گستردهتر میشود و مشکلات دیگری را پیدا میکنیم. سلیمانی خاطرنشان کرد: دولت میگوید که الآن توان اجرایی را ندارم، پس دیگر طرح نمیخواهد که آن را متوقف کنیم و بعد آن خطراتی را داشته باشد که نشود دوباره آن را راهاندازی کرد، چه تضمینی وجود دارد که همین یارانه فعلی را مجددا بدهند.
به گفته این عضو کمیسیون صنایع بر اساس پیشبینی طراحان، اگر این طرح در مجلس تصویب شود، احتمال قریب به یقین همان پولی را که امروز به ملت میدهند دیگر نخواهند داد و این طرح میتواند ریشه پولی که به مردم داده میشود را بزند.
ارسلان فتحیپور رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اما از جمله دلایل مخالفت مجلس با اجرای فاز دوم هدفمندی در سال جاری را سخت تر نشدن معیشت مردم با موج گرانیها عنوان کرده و میگوید: دولت هم نمیخواست فاز دوم را در شرایط فعلی اجرا کند.
* یارانه نقدی چه میشود؟
با این حال لطفالله فروزنده معاون پارلمانی رئیس جمهور با بیان اینکه دولت با طرح نمایندگان مجلس در ارتباط با متوقف شدن فاز دوم هدفمند کردن یارانهها در سال جاری مخالف است، تاکید میکند: دولت در تلاش است که با رایزنی و گفتوگو نمایندگان مجلس را متقاعد کند که میتوان فاز دوم قانون هدفمند کردن را با یک رویکرد اصلاحی و با در نظر گرفتن شرایط جامعه و مردم اجرا کرد.
با این همه معاون پارلمانی دولت این اطمینان را به مردم میدهد که در صورت تصویب مجلس و متوقف شدن مرحله دوم فاز هدفمندی یارانه ها، یارانههای نقدی خانوارها پرداخت خواهد شد.