به گزارش مشرق، چهارمین دور از مناظرات انتخابات ۱۴۰۳ با موضوع سیاسی و با عنوان «ایران در جهان امروز» آغاز شده است.
مشروح کامل اولین مناظره اقتصادی انتخابات ۱۴۰۳
مشروح کامل دومین مناظره انتخابات ۱۴۰۳ +عکس و فیلم
مشروح کامل مناظره فرهنگی انتخابات ۱۴۰۳ +عکس و فیلم
نماز جماعت نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری
نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم پس از ورود به سازمان صداوسیما و پیش از ورود به محل برگزاری مناظره نماز خود را جماعت اقامه کردند.
شماره صندلی نامزدها در مناظره چهارم
شماره یک قالیباف
شماره دو پزشکیان
شماره سه قاضی زاده هاشمی
شماره چهار پورمحمدی
شماره پنج جلیلی
شماره شش زاکانی
پخش سرود ملی و تلاوت قرآن
بعد از استقرار ۶ نامزد انتخابات ریاست جمهوری سرود ملی کشور مان پخش و آیاتی چند از کلام الله مجید توسط قاری قرائت شد.
سوالات کارشناسان مناظره چهارم نامزدهای ریاست‌جمهوری
پاک آیین: برنامه های شما برای بهره مندی از فرصتهای توافقات با چین و روسیه چیست؟
سجادپور: توازن و تعادل در سیاست خارجی را چطور دنبال می کنید؟
میرکریمی: پیمان منطقه‌ای با اوراسیا موفق بود؛ برنامه دولت شما برای تکرار این موافقتنامه چیست؟
آل اسحاق: ۱۲۰۰ میلیارد دلار تعامل همسایگان است؛ سهم ما از این تعاملات چقدر است و برای استفاده از این فرصت چه برنامه ای دارید؟
رئوف شیبانی: با توجه به حرکت رو به پیشرفت مقاومت در منطقه و دستاوردهای این مقاومت، برنامه سیاسی دولت شما برای تثبیت و تقویت این دستاوردها چیست؟
قالیباف: فرصت‌ها در دل تهدیدات است
قالیباف در اولین وقت مناظره چهارم گفت:
_ شهید سلیمانی باورش این بود که فرصتهای ما در دل تهدیدات است و هر چقدر تهدیدها بزرگ باشد، فرصت‌ها هم بزرگ است.
_ ما تعداد قابل توجهی و ده‌ها پرونده باز و نیمه باز داریم که بسته نشده ا اگر بسته نشده اجرا نشده و سال‌ها ادامه یافته است. اولویت اول ما این است که به این سمت برویم که پرونده بازی نداشته باشیم و آنها را پیگیری و حل و فصل کنیم و مهمترین موضوعی که می‌تواند ما را در این موضوع موفق کند آن است که ما بتوانیم یک اجماع ایجاد کنیم و ما در سطح ملی نیازمند اجماع و وحدت هستیم لذا این مجموع ضرورت کار چه در داخل و چه خارج است.
_ سیاست داخلی ما امتداد سیاست خارجی است و برعکس و بر این اساس اجماع داخلی اهمیت زیادی دارد. ما هر توافقی را که در آن انتفاع اقتصادی داشته باشد، گام به گام و اقدام به اقدام انجام خواهیم داد و در حوزه داخلی هم به خنثی سازی تحریم‌ها را دنبال خواهیم کرد.
_ این روزها می‌بینیم که در ستاد پزشکیان و مشاوران وی نکاتی را مطرح می‌کنند که یک مقدار اظهار نگرانی داریم. پزشکیان حرف از وحدت می‌زند اما در گفته‌ها و میتینگ‌های وی کمتر به اجماع نظر و وحدت توجه می‌شود.
_ چه در برنامه تلویزیونی و میتینگ‌ها دیدم که این حرف‌ها را مطرح کردند و اینها باعث تنش مردم با مردم و مجموعه دستگاه‌ها و افراد با یکدیگر می‌شود، در حالی که ما برای رفع مشکلات نیاز به وحدت داریم. وقتی این بحث‌ها مطرح می‌شود، صدای مردم گم می‌شود و به حل مشکلات مردم توجه نمی‌شود.
_ درباره قانون اقدام راهبردی به صراحت مشاور پزشکیان گفت که قانون اقدام راهبردی مانع هرگونه کاری است، این در شرایطی است که مقام معظم رهبری فرمودند که این قانون مبنای کار ما است؛ این تضاد و دوگانه را چگونه می‌خواهیم دنبال کنیم؟
_ اگر از همین الان این بحث‌ها مطرح شود، قطعاً برای آینده بهانه‌ای می‌شود که بگوییم نگذاشتند، همان طور که درباره واکسن هم گفتند نگذاشتند واکسن وارد شود. این حرف‌ها مردم را خسته می‌کند و کشور را از ریل خارج می‌کند و باعث می‌شود دهه ۹۰ تکرار می‌شود که دهه ۹۰ دهه خیلی تلخی بود.
_ قبل از اینکه بگوییم می‌خواهیم چه کار کنیم، همه ما باید به مردم قول دهیم که دغدغه همه ما حل مشکلات مردم با اولویت بحث‌های اقتصادی باشد و باید از ظرفیت‌ها استفاده کنیم. در اینجا هرچی از پزشکیان شنیدیم درباره وحدت و انسجام بود، اما در میدان و میتینگ‌های انتخاباتی وی برخلاف آن را شاهد هستیم.
پزشکیان: باید با اجماع عموم مردم را راضی نگه داریم
مسعود پزشکیان اظهار داشت:
_ اونی که بیشتر از همه باید دوست داشته باشی این است که به وسط حق عمل کند و رضایت همه مردم را در آن ببیند. چیزی که ما در داخل با آن مشکل داریم. نارضایتی‌ها زایده بی عدالتی‌هایی است که در سیستم شکل می‌گیرد. عمود دین، عده و عُده در مقابل دشمنان همه مردم هستند و باید به عموم مردم توجه کنیم.
_ اگر به دنبال حل مشکلات اقتصادی و بین المللی هستیم باید اجماع با عموم مردم صورت گیرد. در مورد مسایل اقتصادی همین برجام برای همان دولتی است که برادران به نقد می‌کنند و حالا هم به دنبال ادامه آن به هر شکلی هستند. برجام یک مزیتی بود که دولت گذشته توانست انجام دهد ولی با موانعی که ایجاد شد نگذاشتند ثمر ببیند. دعوا سر آن است که به اسم من نباشد و به اسم شما نباشد. آن مدتی که دولت داشت با برجام مشکلات را حل می‌کرد اما وقتی اختلافات ما جلوی آن را گرفت و مشکلات ایجاد کرد وضعیت ما روز به روز بدتر شد.
_ مزایای اقتصادی ما در مملکت نفت و گاز است و وضعیت ژئوپولتیکی ما به گونه‌ای است که ما در منطقه می‌توانیم ترانزیت شرق به غرب باشیم. چرا توانستیم؟ ما هم با خودمان دعوا داریم. همه با همسایگان. کار شهید رییسی همین بود که تلاش کردند با همسایگان روابط برقرار کنند و برجام را نهایی کنند اما ما داریم کاری می‌کنیم که باز با مشکلات داخلی در این روند خلل ایجاد کنیم.
_ اگر می‌خواهیم مشکلات اقتصادی حل شود و رونق پیدا کند باید تحریم‌های ظالمانه را حل کنیم. ما باید اف ای تی اف را یک روز نهایی کنیم. ما ارزان می‌فروشیم و گران می خریم. معاملات و توافق نامه ما با چین چرا انجام نمی‌شود؟ به این دلیل که تا مشکل خود را در مورد ارتباطات بین المللی حل نکنیم مشکلات حل نمی‌شود.
_ همان چین و عراق و روسیه اگر قرار باشد مشکل حل کنند باید روابط بین الملل بهبود یابد. معاملات ما قابل قیاس نیست.
_ ما سهم خودمان را از بازار با گفتگویی که با همسایگان خواهیم داشت و با وحدت و انسجام داخلی باید حل کنیم. هیچ وقت نخواستم اینجا با کسی بحث کنم که مدام نقد می‌کنند گروه شما و جریان شما. تمام کسانی که ستاد من آمدند خودشان آمدند.
قاضی زاده هاشمی: مردم از واضح حرف نزدن ما انتقاد می‌کنند
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در ابتدای این مناظره گفت:
_ مردم این روزها انتقاد می‌کنند که چرا واضح صحبت نمی‌کنید؟ چه در این برنامه و چه برنامه‌های دیگر که اعضای رسمی ستادها در حضور کاندیداها اظهارنظر می‌کنند بهش پرداخته و جواب داده نمی‌شود. امشب تصمیم گرفتم کمی مصداقی تر موضوعات را عرض کنم.
_ در حوزه همسایگان سیاست ایران همیشه برقراری صلح و جلوگیری از دخالت بیگانگان بوده است. یادتان هست که دولت آقای روحانی زمانی که دولت را تحویل داد به معنای واقعی کلمه جایگاه ما در منطقه نامطلوب بود.
_ با دولت سابق افغانستان تنش جدی داشتیم؛ تهدید جدی از سمت پایگاه‌های آمریکا در افغانستان بود.
_ اما جریان رسانه‌ای این آقایان می‌خواست جامعه را به نحوی تحریک کند که جنگ با طالبان را آغاز کنیم!
_ حامیان جناب برادرم پزشکیان تعادلی در سیاست خارجی و مناسبات بین المللی ندارند و تک چشمی به دنیا نگاه می‌کنند.
_ هر وقت این جریان بر سر کار آمده سایه جنگ را داشتیم و حتی امنیت را می‌خواستند گدایی کنند.
_ دیپلمات‌های دولت روحانی، آقایان اسدی و نوری هم با اقتدار دیپلماتیک آقای رئیسی آزاد شدند. علی اف اواخر دولت آقای روحانی برای ایران خط و نشان می‌کشید؛ بحرین و جیبوتی هم روابط را با ما قطع کرده بودند. حامیان پزشکیان تک‌چشمی به دنیا نگاه می‌کنند.
پورمحمدی: سیاست خارجی در امتداد سیاست داخلی است
پورمحمدی با تبریک عید غدیر گفت:
_ سیاست خارجی نیازمند سیاست داخلی است و اگر در داخل توانمند باشیم می‌توانیم در عرصه خارجی هم توانمند باشیم. الان بحث انتخابات هست و این مناظره هم مناظره سیاسی است. در کجا بحث سیاست داخلی شد؟ این همه میز گرد و گفتگو حرفی از سیاست خارجی به میدان نیامد. صحبت همین سه بزرگوار هم بخش زیادی از آن سیاست خارجی بود. چرا نمی‌خواهیم از سیاست داخلی حرف بزنیم؟
_ موضوع امروز جامعه انتخابات است و مشارکت در آن مهم است. رهبری فرمودند مشارکت بالا اقتدار ملی می‌آورد و اقتدار بالا باعث دفع خطرات دشمن و رفع مشکلات داخلی می‌شود. باید برای افزایش مشارکت کار کنیم. اما در نظرسنجی‌ها افزایش مشارکت نمی‌بینیم. هیچ حس و حال جدیدی در جامعه نمی‌بینیم. این مسئله بزرگ امروز ایران است و باید به آن برگردیم. بحث انتخابات ناموس سیاسی کشور است. جمهوری اسلامی با رای مردم شکل گرفته است و از روز اول امام بزرگوار ما بحث انتخابات را جدی مطرح کرد.
_ وقتی وزیر کشور شدم دیدم مشکل انتخابات مشکلی جدی است و باید برای آن فکری بکنیم و نامه‌ای برای رهبری فرستادم و مشکلات انتخابات را مطرح کردم و ایشان به مجمع تشخیص ارجاع دادند و مجمع تشخیص هم دغدغه‌های من را مطرح کرد و حتی آن را معضل دانست. و هشت سال طول کشید تا سیاست‌های کلی انتخابات نوشته شود و من اعتراض کردم به مرحوم رفسنجانی که چرا موضوع مهم انتخابات چرا عقب می‌افتد؟ در اتفاقات سال ۸۸ گفتند به مصلحت نیست و سال ۹۵ تصویب شد اما هنوز قانون انتخابات نوشته نشده است. هم مجلس دهم هم مجلس یازدهم، هنوز قانون انتخابات که بر اساس سیاست‌های کلی باشد را ننوشته‌اند.
_ من معتقدم سال ۸۸ بسیاری از گرفتاری‌هایمان به دلیل این بود که سیاست‌های انتخاباتی مان درست نبود. این مسئله جدی است. مسئله انتخابات جدی است. تعدادی از افراد مثل جهانگیری و لاریجانی تایید نشدند. اینها با چه فرقی دارند؟ چرا ما باشیم و آنها نباشند؟ دوستان شورای نگهبان میگویند ما قاضی هستیم و حق داریم. نباید قوانین انتخابات ما و تعیین صلاحیت شناور باشد. در دنیا قانون انتخابات شان جزو قانون اساسی است.
_ کاندیداهای حاضر کدامشان نماینده فلان جریان سیاسی هستند؟ هیچکدام پشتوانه سیاسی ندارند. حتی آقای پزشکیان هم برنامه خودش را دارد. اینها دغدغه‌های مهم کشور است و اصلاً نمی‌خواهیم به این مسائل بپردازیم و تا اینها حل نشود وفاق و اجماع شکل نمی‌گیرد و یخی که در فضای سیاسی جامعه می‌بینیم و عدم اشتیاق و مشارکت باقی می‌ماند و تا این باقی بماند نه مسائل سیاسی حل می‌شود نه مسائل بین‌المللی.
جلیلی: نباید فقط به ۳ کشور اعتماد کنیم
جلیلی در ۵ دقیقه نخست از بخش اول مناظره، پیرامون برنامه‌های خود برای تقویت رویکرد اقتصادی ایران در سیاست خارجی گفت:
_ وقتی فرصت از صحبت‌ها می‌کنیم یکی از بخش‌های عمده این فرصت‌ها در سیاست خارجی است سوال مردم این است که این فرصتهای سیاست خارجی به زندگی ما می‌رسد؟ فرصت اینگونه شکل می‌گیرد که کشورها با هم اشتراکاتی دارند و با هم تعاملاتی انجام می‌دهند و از آن فرصت به وجود می‌آید به ویژه در حوزه اقتصادی و وقتی صحبت می‌کنیم در روابطمان با کشورهای جهان چه اشتراکاتی داریم ما از آنها چه فرصت‌هایی استفاده می‌کنیم نکته اول این است که ما روی دو سه کشور تمرکز کنیم که بیشترین اختلاف را با ما دارند و بلکه ما را تهدید می‌کنند.
_ ما باید تمام کشورهای دنیا را ببینیم ما در دنیا کشورهای فراوانی داریم که زمینه کار بسیاری با آنها داریم و باید اولویت بندی داشته باشیم و بدانیم هدفمان در اقتصاد چیست. امروز دو موضوع اصلی در کشور داریم نخست اشتغال و دوم ارزآوری و اینها باید عملیاتی شود و عملاً در سیاست خارجی خودش را نشان دهد.
_ باید در دولت مشخص بشود که سیاست‌های خارجی ما با محور اقتصاد چقدر اشتغال ایجاد می‌کند و چقدر ارزآوری دارد در پایان یک سال اینها بررسی شوند و باید اولویت‌ها مشخص شوند. باید بدانیم که با کشورهای همسایه که اولین اشتراک را با ما دارند چگونه استفاده خواهیم کرد. گاهی اوقات از اختلاف کشورها فرصت برای کشور دیگری ایجاد می‌شود. در همچنین در همسایگی ما کشورهایی وجود دارند که تحریم در مورد آنها اثر ندارد.
_ هر سفارت ما باید یک سکوی صادراتی باشد و باید برای آنها ماموریت تعریف بشود در ایجاد اشتغال و ارزآوری برای کشور و اگر این نگاه باشد آن زمان هر سفر سیاسی و دیپلماسی ما باید با خودش عده‌ای از بازرگانان را همراه خود ببرد در کشورهای مختلف می‌توانند فرصتهای بسیاری برای ما ایجاد کنند. یک زمان معاون اروپا با آمریکایی وزارت امور خارجه بودم و همان موقع توانستیم اشتغال و ارزآوری با آمریکای لاتین ایجاد کنیم. شهید رئیسی عزیز در آخرین سفر خود نیم میلیارد دلار در سریلانکا خدمات فنی مهندسی ما را به رخ کشید.
_ با دیپلمات‌های مرتبط به حوزه گردشگری سلامت و مسائل مختلف می‌توانیم فرصتهای فراوانی به وجود بیاوریم ما هم اکنون در منطقه مقاومت بیشترین همکاری‌ها را داشتیم و جوانان ما به حق در آنجا ایستادند. همچنین ما باید بیشترین روابط اقتصادی را با کشورهای همسایه داشته باشیم.
_ ۱۳۵ میلیارد دلار فقط بازار صنایع پتروشیمی در منطقه است و سهم ما بسیار کم است و باید سهم خود را در این بازار احیا کنیم.
زاکانی: ایده‌های سیاست خارجی را در یک کتاب معرفی کرده‌ام
زاکانی در پاسخ به بخش نخست سوالات مناظره گفت:
_ ما در یک کتاب به عنوان سیاست خارجی ایده محور مبتنی بر دیپلماسی منزلت طلبانه، ایده‌های خود را ترسیم کردیم و با یک چارچوب مشخصی مبتنی بر قدرت داخلی انسجام و بهره‌مندی از همه ظرفیت‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی این ظهور و بروز قدرت ایران را بتوانیم بیشتر کنیم و یک جایگاه جدیدی را برای ایران در عرصه منطقه و جهان به ثبت برسانیم.
_ مبانی سیاست خارجی ما از مکتب امام، رهنمودهای مقام معظم رهبری و تکیه بر مردم و اراده مردم است. ما الان دوران گذار هستیم و قدرت دچار یک دگرگونی و پراکندگی شده است و جهان در حال تغییر است. با مدل‌های قبلی و مدل‌های سوخته نمی‌شود جایابی درستی برای منطقه و جهانی داشته باشیم.
_ پنج گام تعریف کردیم که ابتدا ارتقا کرامت انسانی و بازیابی پیام انقلاب اسلامی برای سراسر جهان است. امروز وقتی از آزادسازی قدس صحبت می‌کنید در خود آمریکا این بحث خریدار دارد چون مبتنی بر یافته‌های کرامت انسانی است.
_ نکته دوم این است که باید سیاهنمایی علیه ایران از بین رود و از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور بهره برد. محور سوم سیاست همسایگی و ارتقا محور مقاومت است. ما ظرفیت بزرگی داریم که به زعم بزرگان دشمن در منطقه غرب آسیا، قدرت برتر است و یک تجلی ویژه پیدا کرده است به ویژه بعد از کاری که در وعده صادق صورت گرفت و در طوفان الاقصی اتفاقاتی رقم خورد که معادلات منطقه‌ای تغییر کرد. لذا باید از همه ظرفیت‌ها استفاده کرد سیاست همسایگی باید بهره برد.
_ نکته بعدی دیپلماسی اقتصادی برای بازیابی اقتصاد ملی است و باید از ظرفیت‌های جهانی استفاده کنیم و به دیگران وابسته نباشیم. وقتی در درون کشور ظرفیت‌های خلق می‌کنید و ۳۶ کشور در حوزه شمال و جنوب و انتقال بار از ایران به ایران وابستگی پیدا می‌کند و این برای شما قدرت در منطقه ایجاد می‌کند.
_ لذا دیپلماسی اقتصادی نیاز به یک تحول در وزارت خارجه دارد و نیاز به بسترسازی برای حضور بخش خصوصی دارد که این اتفاق بیافتد. موقعیت ژئوپلیتیک ایران در منطقه باید یک منزلت یابی جدید شود. باید به مکتب امام و رهنمودهای مقام معظم رهبری و مردم خود تکیه کنیم و از همه ظرفیت نهایت استفاده را کنیم و بازیابی قدرت خود را در منطقه و جهان انجام دهیم.
قالیباف: مذاکرات را پیگیری می‌کنم
قالیباف در ادامه گفت:
_ به صورت روشن در حوزه مذاکره معتقدم، حتماً مذاکره می کنیم، همان طور که شهید رئیسی ادامه مذاکرات را دنبال کرد و حتماً به توافقی می رسیم که در چارچوب قانون و سیاست های کلان باشد که در قانون راهبردی به آن اشاره شده و مبنای کار قرار می گیرد.
_ متوجه نشدم که ستاد پزشکیان در این حوزه چه برنامه‌ای دارند، چرا که قانون اقدام راهبردی را مانع می‌دانند و باید این موضوع را روشن کنند که بالاخره راه آنها برای مذاکرات چیست که آقای پزشکیان بهتر است در این مورد توضیح دهد.
_ بنده مذاکرات را قبول دارم و مطابق با قانون اقدام راهبردی معتقدم که باید قدم به قدم پیش برویم. با قانون اقدام راهبردی مجلس پروتکل الحاقی را متوقف کردیم که در مقابل آزادسازی نفتمان می‌توانیم مجدداً آن را برقرار کنیم؛ زمانی که با دشمنی روبرو هستیم که صادق نیست باید گام به گام پیش برویم.
_ شانگهای، بریکس و اوراسیا ظرفیت‌های خوبی است و ما همین الان ۲۴ میلیارد دلار پرونده باز درباره قراردادهایی که داریم که درباره همین کشورهای نوظهور است و همگی مخالف آمریکا هستند و با ما می‌توانند کار کنند. باید این پرونده ها را دنبال و حل و فصل کنیم.
_ اختلاف بین دستگاه‌ها در داخل نباید داشته باشیم و حتی نباید اختلاف میان دستگاهی داشته باشیم. در میزگرد سیاسی هم اشاره کردم که چگونه در حوزه ترانزیت هوایی ما را دور می‌زنند و نشان دادم که همه از اطراف ایران عبور می‌کنند و ما از یک درآمد بزرگ محروم هستیم و عملاً از این طریق مهمترین درآمد اقتصادی ما را از بین بردند و پیشنهاد ما در طرح ۱۴۱۴ آن است که به این ظرفیت توجه شود.
_ الان ۲۵ درصد راه آهن‌های احداثی ما برای ما هیچگونه منفعت اقتصادی ندارد و اگر آنها را بر اساس سیاست‌های کشور دنبال کرده بودیم الان وضع ما بهتر بود.
پزشکیان: من یک اصول گرا هستم اما کاملاً به اصلاحات معتقدم
پزشکیان در بخش دوم سخنان خود گفت:
_ من یک اصولگرا هستم اما به شدت برای رسیدن به اصول اعتقاد به اصلاحات دارم. به حق و عدالت به عنوان اصول اعتقاد دارم. چیزی که در جامعه وی بینیم حق مردم و عدالت و کانون‌هایی که همه مشارکت کنند دیده نشده است. برای اینکه همه مشارکت کنند باید کشور را از اینکه یک دسته و جناح اداره کند خارج شویم. غیر ممکن است مملکت توسط یک جناح، گروه یا دسته هدایت شود.
_ تا مشکلات داخلی خود را حل نکنیم هیچکدام از حرف‌ها قابل اجرا نیست. چه کسی از سفارت انگلستان بالا رفت و آنجا را بست؟ اصلاح طلب‌ها این کار را کردند؟ چه کسی سفارت عربستان صعودی را آتش زد؟ بعد نماز خواندند و در روزنامه‌ای که برای آنها بود گفتند دستاورد بزرگ به دست آوردیم؟ باعث شد همه سفارت خانه‌ها جمع کنند و بروند یا با ایران رابطه خود را به شدت کاهش دهند. همه آنهایی که از سفارت خانه بالا رفتند پست دولتی گرفتند. چرا جلوی اینها را نگرفتند؟
_ صادق باشیم. وا داریم با هم دعوا می‌کنیم. ما نمی‌خواهیم اجازه دهیم یک گروه موفق شود. چه کسی روند مهاجرت جوانان را ایجاد کرده است؟ باید واقعیت را دید.
_ از روز اول که ثبت نام کردم گفتم آنچه پیگیری خواهم کرد سیاست کلی مقام معظم رهبری است. الان می‌توانم بگویم قبول ندارم؟ حالا یکی یک چیزی گفته، که به دیدگاه من بر نمی‌گردد. من نجات کشور را در اجرای سیاست‌های کلی و رفتن به آن طرف می دانم.
_ مگر نمی‌گفتند پول گوشت و مرغ و … به برجام ربط ندارد؟ مگر نمی‌گفتند دلار فلان نمی‌شود؟ پس چرا مرغ شد ۱۰۰ هزار و گوشت شد ۸۰ هزار و ۵۰۰ هزار؟ اینها که به برجام ربط نداشت پس چرا این چنین شد؟ در تئوری چیزهایی که می‌گوییم خیلی راحت است چرا نتوانستیم کاری کنیم. ما می‌گفتیم برجام و اف ای تی اف نباشد مشکلات داخلی ما حل می‌شود. چرا حل نکردیم؟ واقعیت این استما باید بپذیریم در داخل اختلافات را حل کنیم؛ نه پشت تریبون.
_ هیچ ملامت کننده‌ای ملامت نکند مگر خودش را و هیچ حمد کننده‌ای حمد نکند مگر خدایش را. ابن چیزی است که ما به آن گرفتار هستیم که مدام می‌گوییم ما درستش می‌کنیم. در همین اول مجلس قرار بود تورم و مشکلات اقتصادی را درست کنیم. چرا نکردیم؟ حرف زدن که هزینه ندارد.
_ باید مشکلات داخلی را حل کنیم. امکان ندارد، اگر برجام و اف ای تی اف را حل نکنیم کار خل شود. شهید رییسی خودش به شدت پیگیر بود برجام حل شود. حالا بچرخانیم بگوییم ما کردیم شما نکردید. ما باید دست به دست هم دهیم با دنیا مشکلات را حل کنیم واختلاف داخلی را حل کنیم. در جلساتی که باید با هم بنشینیم اینکه به هم طعنه بزنیم صحیح نیست.
_ با تمام وجود معتقد هستم اگر سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری اجرا می‌شد و قدرت مدیریت و توان اجرایی داشتیم و به کارشناسان احترام می کذاشتیم، به آنها انگ نمی چسباندیم، برایشان پرونده درست نمی‌کردیم و بیخود حذفشان نمی‌کردیم؛ ما مردم ایران، شایستگان و نخبگان قادر هستیم مشکلات مردم را حل کنیم. مشکل دعوایی است که با هم داریم. مدام همدیگر را محکوم می‌کنیم. معلوم است چه کسی این کارها را کرده.
قاضی زاده هاشمی: به عنوان یک ایرانی از خود تحقیری‌ها شرمنده‌ام
وی در ادامه مناظره افزود:
_ آقای پزشکیان مطالب درستی می‌فرماید ولی در مقام بیان چه ایشان و چه مشاورانشان و چه اعضای ستادشان حداقل مرزبندی کند، آقای پزشکیان با حرفهایی که اساس انقلاب را زیر سوال می برد.
_ اقتصاد وامنیت همسایگان را امنیت و اقتصاد خود می‌دانیم. اما به عنوان یک ایرانی شرمنده‌ام اگر نگاه خودتحقیری داشته باشیم!
_ برخی بحث جاده های ترکیه را بدون رعایت انصاف درباره نهضت جاده سازی دولت سیزدهم به رخ کشیدند. یک زمانی وقتی رئیس جمهور ایران به ترکیه می رفت خیابان‌های استانبول بسته می شد و مردم آنجا به مسئولانشان می گفتند از مسئولان ایران یاد بگیرید. ولی وقتی دولتهای یازدهم و دوازدهم روی کارآمدند دچار سراشیبی شدیم و عقب افتادیم.
_ الان که شهید رئیسی دوباره این نهضت سازندگی را درست کرده، برخی آقایان که فرصت حرف زدن یافته‌اند طلبکار بوده اند. در دولت شهید رئیسی دنبال احیای قدرت ایران بودیم و موفق شدیم. ایران همیشه الهام بخش کشورهای منطقه بوده و امروز الهام بخش کشورهای جهان است.
_ درباره صحبتهای آقای پورمحمدی بگویم که تا قبل از دهه ۹۰ مسئله مشارکت مردم و قهر مردم از صندوق را نداشتیم؛ اوج مشارکت مردم سال ۸۸ است. اما چرا اینطور شد بعد از ۸۸؟ که حالا اینطور اعضای ستاد آقای پزشکیان مردم را ازمور موهوم بترسانند و بگویند اگر نیایید چه می شود!
_ چرا مردم قهر کردند؟ چون دوگانگی دیدند. وزیر مسکنی که مسکن نداشت و خودش در باستی هیلز بود و الان در ستاد آقای پزشکیان است؛ مردم نجیب ما وقتی اینها را می بینند چه فکری می کنند؟
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: یا اتفاقی که بر سر بنزین در سال ۹۸ رخ داد؛ رفتاری که با مردم شد و نحوه تعامل دولتمردان با مردم، چه اتفاقی رقم زد. سال ۹۸ چه کسی اینترنت را کلا بست؟ الان مسئولیت دارد در ستاد آقای پزشکیان و قائم مقام ستاد اوست. مردم اینها را می بینند دچار تردید می شوند.
_ آقای پور محمدی؛ قبل از دهه نود مساله قهر مردم با صندوق را اینگونه که الان با آن مواجهیم نداشتیم. اوج مشارکت مردم در سال ۱۳۸۸ بود.
_ دوستان آقای پزشکیان با ترساندن مردم می‌خواهند مردم را پای صندوق بیاورند.وزیر مسکنی که خانه‌اش در باستی‌هیل بود، مسکن نساخت و با افتخار و با صدای بلند به این اقدام خود افتخار کرد. ماجرای بنزین ۹۸، فارغ از گرانی نحوه تعامل دولت با مردم بود. چه کسی در سال ۹۸؛ نه تنها تلگرام را فیلتر کرد بلکه اینترنت جهانی را بست.
پورمحمدی: مردم باید با تشکل در سیاست کشور مشارکت کنند
پورمحمدی گفت:
_ باز هم بحث خارجی است اما چون بنظرم اساس، سیاست داخلی است مباحث من به سیاست داخلی برمیگردد. نظام ما با مردم به اینجا رسیده است ولی متاسفانه عده‌ای هنوز نقش مردم را باور ندارند و آنچنان تلاش نمی‌کنند که مردم خوشبین شوند و حضور پیدا کنند. یکی از ساختارهای روشن برای جلب مشارکت مردم و سازماندهی، پاسخگویی و شناسنامه دار کردن فعالیت‌های سیاسی و اینکه جلوی فعالیت‌های مافیایی و پنهان در فعالیت سیاسی گرفته شود فعالیت حزبی است. جریان تحزب در کشور باید وجود داشته باشد که کاندیدها شناسنامه داشته باشند و برنامه داشته باشد و تحلیلشان را از مسائل بگویند. وقتیکه بطور مشخص دوستان تحزب و فعالیت سازمان یافته سیاسی را قبول ندارند ما می‌توانیم امیدی به سامان سیاسی منظم داشته باشیم؟
_ من وزیر کشور بودم دیدم که باید به جریان سیاسی و سازمان‌های مردم نهاد سامان دهیم. آقای جلیلی معاون من را خواست که این چه کاری است؟ می‌خواهی انقلاب مخملی راه بندازی؟ بنظر من قدرت ایران طبقه متوسط آن است. میدانید چرا نظام ایران دیکتاتوری شدید برا آن حاکم نشد؟ چون طبقه متوسط ایران قدرتمند بوده است. اصناف بازاریان هنرمندان و… باعث شدند ما قدرتی از این طبقه متوسط را داشته باشیم و دیکتاتوری در ایران ضعیف باشد. سمن‌ها قوت نظام ماست و مدنیت نظام را تامین می‌کند. مردم باید حضور داشته باشند و حرف بزنند و نقش‌آفرین باشند و بتوانند با سازماندهی و تشکل در نظام سیاسی مشارکت داشته باشند.
_ یکی از مقوله‌های مهم دیپلماسی، اقتصادی است. ما باید سمت و سوی اقتصادی مان را مشخص کنیم. ارتباط با همسایگان، بازارهای مشترک، قراداد های تجاری، گردشگری، اجرای پروژه‌های مشترک مثل انتقال برق و آب و نفت و گاز در دولت شهید رئیسی انجام شده است.
_ بحث sfo سال ۸۱ قراردادی در دولت وقت تصویب می‌شود و بنا می‌شود از یک حوزه مشترک گازی بنام سلمان که بین ما و عمارات هست برداشت مشترک شود و قرار شد سهم خودمان را استخراج کنیم و به عمارات بفروشیم. بعد بیست سال بحث اختلاف قیمت مطرح شد، دیوان محاسبات ورود پیدا کرد و قرار شد در مورد این قضیه تصمیم گرفته شود. من در این قضیه ورود نداشتم. بنا بود گاز را بفروشیم و پول دریافت کنیم و امنیت منطقه را با مشارکت دو کشور تامین کنیم. چرا جلوی آن را گرفتیم؟ ۲۲ سال است که یا آقای زنگنه مجرم است یا کسانی که جلوی این قرارداد را گرفتند. این قرارداد میلیاردها دلار خسارت بر ما وارد کرد و در دادگاه‌ها سه سال است که آقای زنگنه تقاضای مناظره با آقای جلیلی کرده اما پاسخ نمی‌دهد. یا ایشان خائن است یا ایشان. من از صداوسیما می‌خواهم مناظره بگیرد. اینها را باید رفع کنیم. می‌گذاریم استخوان لای زخم و نتیجه آن را در مشارکت می‌بینیم.
جلیلی: حاضرم با پورمحمدی درباره اف ای تی اف مناظره کنم
جلیلی در ادامه بیان کرد:
_ اگر ما از اداره کشور به ویژه شخص رئیس جمهور صحبت می‌کنیم این است که رئیس جمهور باید به مسائل اشراف داشته باشد و راهکار ارائه دهد. اگر پزشکان یک تشخیص غلط دهند متناسب همان درمان هم اشتباه خواهد بود اما در سیاست یک تشخیص غلط باعث می‌شود میلیون‌ها نفر از آن متضرر شوند.
_ وفاق در سیاست خارجی چگونه صورت می‌گیرد این است که ابتدا باید تشخیص درست داشته باشیم. در حالی که آقای پورمحمدی در مورد fatf موارد اشتباهی را مطرح می‌کنند طبق آن آدرسی که شما دادید سه سال بعد fatf پیش آمد. شما می‌خواهید رئیس جمهور شوید وقتی موضوع را نمی‌دانید چگونه مطرح می‌کنید؟ خود اف ای تی اف و آقای طیب نیا در این رابطه می‌گوید ۴۱ بند با ما اجرا کرده است و ۳۹ بند آن را اجرا می‌کنیم و بعد میگویید کارها پیش نمی‌رود و بعد سخنگوی دولت می‌گوید تحریم و fatf مانع خرید واکسن است و این تیتر روزنامه دولت می‌شود.
_ پس چرا ما توانستیم واکسن را بخریم زیرا شما تشخیص غلط می‌دادید، مگر در قضیه برجام شما نمی‌گفتید که مشکلات حل می‌شود همین کار را انجام دادید توافق دادید و ۱۵ بار خود آژانس اعلام کرد که تعهدات را خوب اجرا کردید و حتی بیشتر اجرا کردید در نتیجه چه شد به طور کلی طرف خارج شد و بعد شما می‌آیید و کشور را متهم می‌کنید و این جالب است.
_ اف ای تی اف را امضا می‌کنید به جای آنکه طلبکار باشیم کشور را بدهکار می‌کنید. فساد صورت گرفته است به سمن بخش اموال کشور را و سرمایه ملت را مورد لطمه قرار دادید و باید در دادگاه محاکمه شوید و لازم است که این رفتارتان را جواب دهید. نمی‌دانم خواب نما شده‌اید یا اتفاق دیگری افتاده.
_ شما آمده‌اید بودجه‌های فراوان به شرکت‌های سوری اختصاص داده‌اید و امتیاز گرفته‌اند و این را کار اجتماعی سیاسی مطرح می‌کنید اینها در صورتی است که مسئله را نمی‌دانید و تشخیص غلط می‌دهید و تجویز غلط می‌کنید. من میگویم رئیس جمهور باید بفهمد که چه کار می‌کند.
زاکانی: مشکلات ما جریان تحریف است
زاکانی گفت:
_ آقای روحانی قرار شد که عزت را به پاسپورت برگرداند، اما دانشجویان از نروژ اخراج شدند و به نماینده ایران ویزا ندادند و به هواپیمای آقای ظریف بنزین داده نشد.
_ نباید از غرب گدایی کرد، مشکل ما جریان تحریف است تا جریان تحریف شکست نخورد تحریم نیز نمی‌تواند شکست بخورد.
_ در مورد واکسن چرا به مردم دروغ میگویید؟ چرا خلاف میگویید؟ نامه آقای ظریف به شهید رئیسی موجود است.
_ در خصوص برجام، گزارش‌ها کمیسیون برجام در مجلس موجود است. بند به بند آن حکایت از این دارد که ما درست گفتیم. برجام چیزی نبود که رهبر معظم انقلاب بخواهند و بعد در جمع دانشجویان گفتند خطوط قرمز رفایت نشده است. خواهش می‌کنم گزارش‌های سه ماهه شش ماهه و نه ماهه آقای ظریف به مجلس را بخوانید، ایشان فقط می‌گوید نشد نشد و نشد. چرا یادمان رفته است؟ خلاف به مردم گفتند که همه تحریم‌ها برداشته می‌شود. لذا برجام نیاز به نقد کردن دارد. آیت الله رئیسی دنبال نقد کردن برجام بود.
_ آقای رئیسی توانست قدرت جهانی و منطقه ما را افزایش دهد. هفت و نیم برابر فروش نفت داشته باشیم. در همین تحریم به چین رفتم ۱۳ میلیارد یورو تفاهمنامه نوشتم و الان ۲ میلیارد یورو قرارداد بستم.
_ در مورد کرسنت بنده مدعی آن هستم. مشکل آقای پورمحمدی این است که اسناد را در مجموعه خودش بایگانی کرد. کرسنت دستپخت آقای خاتمی، زنگنه و روحانی است.
بخش دوم سوالات کارشناسان
عمویی: اگر رسیدن به توافق برای رفع تحریم در دولت شما با چالش مواجه شود، آیا پیگیری اهداف اقتصادی شما با چالش مواجه می‌شود؟
سیدعباس موسوی: دشمنان دنبال ایران هراسی و سیاهنمایی هستند؛ دولت شما چه برنامه‌ای برای این موضوع دارد؟
جابری انصاری: روابط با همسایگان در اولویت است یا روابط بین‌المللی یا میان این دو؟
عباس عراقچی: خنثی‌سازی تحریم‌ها و ناامیدکردن تحریم‌کنندگان و رفع عزتمندانه تحریم‌ها، دو مقوله بسیار مهم است و همزمان باید پیش برود. برنامه‌های شما برای هر دو زمینه چگونه است؟
صدرالحسینی: مواجهه دولت شما با صهیونیستم بین‌الملل و استکبار جهانی چگونه تعریف می‌شود؟
قالیباف: شهید سلیمانی به دنبال دوقطبی کاذب نبود
قالیباف گفت:
_ در شرایطی که ۲۴ میلیارد دلار سرمایه گذاری در چهابهار می‌توان بدون مشکل FATF و تحریم هسته‌ای آمریکا داشت، اینجا است که مدیریت قوی و تصمیم درست مهم است.
_ بنده با پیشنهاد پزشکیان موافقم که پشت تریبون‌ها نباید یکسری از حرف‌ها را بزنیم، اما در این چند روز گذشته همه این موضوعات بین مردم مطرح شد و جز ناامیدی چیزی برای مردم نداشت و مردم میگویند که هنوز آنها به قدرت نرسیدند بر سر چه با هم دعوا می‌کنند؟
_ شهید سلیمانی برای همه ما در موضوع رفع تحریم و خنثی سازی تحریم و قدرت منطقه‌ای و فرصت و تهدید الگو است. ایشان ۲۰ سال مسئولیت در نیروی قدس داشت و از نزدیک با ایشان همکاری داشتم و مسائل را دنبال می‌کردیم.
_ شهید سلیمانی به دنبال دو قطبی سازی‌های کاذب نمی‌رفت و بحث و دوگانه میدان و دیپلماسی را مطرح نمی‌کرد. دیپلماسی و میدان یک ابزار هستند و بنده میگویم مذاکره یک روش مبارزه است و این الگوی انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است و قدرت منطقه‌ای ما از این نگاه برخاسته است.
_ شهید سلیمانی موضوعات و مسائل را حل می‌کرد و قدرت داشت و آن را حل می‌کرد، اما ما امروز متاسفانه در کشور یادمان رفته است که آمده‌ایم که به مردم خدمت کنیم و بتوانیم عزت را به کشور بازگردانیم.
_ قدرت شهید سلیمانی این بود که اجماع و وحدت ایجاد می‌کرد و بارها جلساتی بود که حتی خارج از کشور با هم می‌رفتیم که ایشان فقط برای اجماع سازی و هم نظر کردن افراد و گروه‌های مختلف و جریان‌ها در شبانه روز ۳ ساعت هم استراحت نمی‌کرد و جلسات متفاوت می‌گذاشت؛ این به معنای اجماع سازی است و آیا ما واقعاً اینگونه رفتار می‌کنیم؟
_ یک نگاه آن است که روی موشک ننویسیم «الموت لاسرائیل» که برای ما تحریم ایجاد می‌کند و از آن طرف وعده صادق را می‌بینیم که چقدر برای ما فرصت اقتصادی ایجاد کرد.
_ امروز ما با همکاری همسایگان و کشورهای اسلامی جلوی دخالت آمریکا را در منطقه گرفته‌ایم و هژمونی آن را به هم زده‌ایم و باید از فرصتهای اقتصادی آن هم استفاده کنیم. ما امروز باید ترانزیت شمال به جنوب و شرق به غرب و بحث‌های فناوری و بحث‌های مربوط به گردشگری و این اقدامات را در حوزه ترانزیت و حمل و نقل یک فرصت بدانیم چرا که صدها میلیارد دلار برای ما فرصت ایجاد می‌کند و حتی برای ما امنیت ایجاد می‌کند.
_ ما رفع تحریم را با این رویکرد می‌توانیم دنبال کنیم و حق خود را می‌توانیم بگیریم. در خنثی سازی تحریم‌ها هم باید در داخل کشور در وهله اول رشد اقتصادی را در نظر بگیریم. ما همین الان ۲۴ میلیارد دلار قراردادهای آماده داریم. همچنین ارز و طلای زیادی دست مردم و در بانک‌ها است و باید اجماع را ایجاد کنیم و ده‌ها میلیارد دلار سرمایه در اینجا وجود دارد که می‌تواند در سرمایه‌گذاری کشور به کار گرفته شود.
پزشکیان: برجام برای همان دولتی است که برادران میگویند بد است
پزشکیان در بخش سوم سخنان خود تصریح کرد:
_ آنچه که از اول خدمت عزیزان گفتم ابن بود که کار را باید با کارشناسان حل کرد. تا مشکلات را با این نگاه سراغشان نرویم مشکلات تحریم هم به این سادگی حل نمی‌شود. در مورد بحث آقای زاکانی گفتم سوادش را ندارم. مشکل این است که اینها هم سوادش را نداشتند. اما اینها می‌گفتند ما کارشناسیم و من می‌گفتم من کارشناس نیستم. از آنها سوال کردم روش ارزیابی شما چیست و چگونه می‌خواهید تحقیق کنید؟ همین برادر گفت روش یعنی چی؟
_ هر الگویی از نظر علمی روش خود را دارد. نشستند با نگاه خودشان یک چیزی را نوشتند. به برادر ما آقای جلیلی در جلسه‌ای گفتیم اگر اقدام راهبردی را نپذیریم چه؟ گفتند نقشه نداریم. الان به خاطر همین رپندی که در آن گیر کردیم هزاران میلیارد تومان دلار ضرر می‌کنیم و در زیرساخت‌های نفتی و معاملات گازی را بخاطر این تصمیمات را روزانه بیش از چندین هزار میلیارد ضرر می‌دهیم.
_ من می‌فهمم که نمی‌فهمم. مشکل این است که یک عده فکر می‌کنند عقل کل هستند و همه چیز را می‌فهمند. در دوره تحصیل همه مراتب را با رتبه خوب بالا آمدم و در امتحانات برد نفر دوم شدم. بی‌سواد نیستم. چون می‌فهمم می گویم کارشناس باید نگاه کند. مشکلات سیاسی و امنیتی را کارشناس باید بررسی کند. اینها کجا دوره دیدند و چند دوره دیدند؟ که می‌خواهند برای مردم نسخه بنویسند. هر برنامه‌ای با کارشناسان قابل حل می‌شود.
_ ما می‌گوییم برجام بد است. اولاً بگویند جای برجام چه راهی می‌خواهد بروند. ترامپ می‌گفت برجام را آتش می زنم و اسراییل می‌گفت بدترین کاری است که صورت گرفته. ما در مجلس برادرانمان برجام را آتش زدند. چه فرقی میان اینها و آنها وجود دارد؟ الان هم بگویند برجام را نمی‌پذیریم. آدمی که کارشناس نیست و بررسی کرده بگوید آن را قبول نداریم. بگویند چه کسی از دیوار سفارتخانه‌ها بالا رفت و این مشکلات را در دید جهانی برای ما ایجاد کرد؟
_ بگویند وضعیت ترانزیتی ما در چه وضعیتی است؟ اصلاً قبول نمی‌کنند. ما باید بپذیریم کارشناس‌ها تشخیص بدهند. کارشناس بگوید آن غلط درست است یا غلط باید اجماع کارشناسی صورت گیرد نه اینکه به آدم‌های که سوادش را ندارند توهم دانایی دست دهد. استاد تمام دانشگاه هستم و به پیر و پیغمبر می‌فهمم کجا نباید حرف بزنم. این بلا را چه کسی سر مملکت اورده؟ همین تصمیمات غیرکارشناسی این بلا را سر مملکت آورده است.
_ پشت این تریبون اعلام می‌کنم مقام معظم رهبری داده بود به مجلس نظر بدهیم. ما نظر دادیم که مقام معظم رهبری هر نظری بدهد ما اطاعت می‌کنیم من نظر خودم را صادقانه می‌دهم نه آنچه در ذهنم تصور می‌کنم نظر رهبری این است یا آن. نظر من الان هم این است که باید برجام را پی می‌گرفتیم و حتماً مزایا و معایبی داشت و دارد اما اینکه به هم بزنیم و آتش بزنیم و بعد کار با سفارتخانه‌ها و … بعد بگوییم با دنیا می‌خواهیم درستش کنیم.
_ واقعیت همین است که شده است. این را حل نکنیم حرفهای ما فقط حرف است. مشکل مردم و سفره مردم را نمی‌بینیم و هیچ مشکلی هم برای بچه‌ها و خانواده مان نداریم و وضعیت ما خوب است و مردم هر گرفتاری‌ای دارند مهم نیست چون داریم انقلاب می‌کنیم.
قاضی زاده هاشمی: آقای پزشکیان ستادهایشان را کنتراتی به کابینۀ روحانی داده‌اند
قاضی‌زاده هاشمی در ادامه مناظره گفت:
_ آقای پزشکیان ستادهایشان را کنتراتی به کابینۀ روحانی داده‌اند. در کدام دولت به سفارت عربستان تعرض شد و دولت وقت چرا ماجرا را مدیریت نکرد؟
_ آقای ظریف گفتند بگذارید ترامپ بیاید تا ببینیم چقدر نفت می‌فروشید. چرا بایدن پیچ تحریم را برای دولت روحانی شُل نکرد؟ آیا این یک اعتراف تاریخی نیست که رئیسی عرضۀ شُل‌کردن پیچ تحریم‌ها را داشت اما شما نداشتید؟
_ آقای ظریف و روحانی شما گفتید ما زبان دنیا را بلد نیستیم اما شما زبان مردم خودتان را هم بلد نیستید.
_ چون آقای دکتر پزشکیان به سفارتخانه‌ها اشاره کردند؛ بفرمایند چه کسانی لانه جاسوسی آمریکا را تصرف کردند؟ ایشان نقشی داشته یا نه؟ در دوره کدام دولت سفارت عربستان و انگلستان مورد تعرض قرار گرفت و دولت وقت چرا مدیریت نکرد؟ توانش را نداشت که جلوی ۴ نفر را بگیرد؟ رئیس جمهور رئیس شورای عالی امنیت ملی است.
_ درباره نحوه مواجهه با تحریم‌ها به آقای پزشکیان که کنتراتی ستادشان را به دولت روحانی سپرده‌اند می گویم که مشاور سیاسی شما که وزیر خارجه کابینه آقای روحانی بود، حرفهای عجیبی در میزگرد زد. او پذیرفت که دولت شهید رئیسی میلیاردها دلار نفت فروخته ولی عجیب اینکه گفت بایدن پیچ را شل کرده است.
_ فارغ از نادرست بودن اساس تحلیل او، سوال من این است که آیا بعد از سقوط ترامپ و آمدن بایدن، چرا بایدن پیچ را برای دولت آقای روحانی شل نکرد؟ آیا این یک اعتراف تاریخی نیست که شهید رئیسی عرضه وادار کردن آمریکا به شل کردن پیچ تحریم‌ها را داشت ولی این آقایان در دولت آقای روحانی نداشتند؟
_ روحانی منتقدان را متهم می‌کرد که زبان دنیا را بلد نیستید؛ اما شما خودتان زبان ملت خودتان را هم بلد نیستید. آیا الان فهمیدید که چه کسی زبان دنیا و زبان مردم خودش را بلد است؟ برخی در دولت آقای روحانی، به قیمت دلار فعلی، ۷۵۰ میلیون تومان حقوق می‌گرفتند.
پورمحمدی: اینجا جای بزن در رو و بگو در رو نیست
پورمحمدی گفت:
_ بحث تحزب و سازماندهی سازمان‌های مردمی یک بحث جدی است. دوستان نظرشان را بگویند اینکه چیز روشنی است. اینکه می‌فرمایید نمی‌دانید پس نمی‌توانستید تشخیص دهید، من هیچوقت ادعای دانستن نکردم. شما که میدانید و دولت سایه تشکیل می‌دهید و حاضر نیستید با دولت‌ها همکاری کنید بگویید در خصوص مسائلی مثل کرسنت چرا حاضر نیستید با متهم اصلی مباحثه کنید؟ شما مانع انجام قرارداد کرسنت شدید و میگویید در آن فساد بوده است و بنده هم در سازمان بازرسی، افتخار می‌کنم برای هیچکس پرونده‌ای را کنار نگذاشتم. با بعضی افراد مشهور درگیر شدم که جایگاه والایی داشتند پرونده را گزارش کردم و به رئیس قوه قضاییه ارجاع دادم و موجب محکومیت آنها شد. سعی کردم وظیفه ام را بدون ملاحظه انجام دهم.
_ چرا حاضر نیستم با متهمی که میگویم خیانت کار است مناظره کنم؟ ۱۸ سال از این قضیه گذشته و اموال مردم به تاراج رفته و علیه این ملت پرونده ساخته شده است و در مورد آن حکم گرفته‌اند. چرا حاضر نیستید در مورد آن بحث کنید؟ میگویند خوابنما شدند اما بنظرم دیر از خواب بیدار شدند و نمی‌فهمند بسیاری از مسائل را و حوادث خارجی هم این را نشان می‌دهد.
_ اسناد وجود دارد و قابل کتمان نیست. اینجا جای بزن و در رو نیست و این مسائل جای بحث دارد و اینکه نمی‌فهمید و خبر ندارد و… شما که علامه دهر هستید بگویید کجا عمل کردید؟ در رشته خودتان هم در امورتان موفق نبودید. در کدام مذاکره موفق بودید؟
جلیلی: جای متهم در دادگاه است نه اینکه در تلویزیون مناظره کند
جلیلی در ادامه بیان کرد:
_ آقای پورمحمدی نکته خوبی گفتند و بعد از جلسه قبل به من گفتن شما برنامه‌های خوبی دارید و همه آن را به ما بگویید.
_ (پورمحمدی در این میان خطاب به جلیلی مطرح کرد ما برای رئیس جمهوری زنبیل نگذاشته‌ایم) جلیلی پاسخ داد باید اگر اتفاقاً باید -زنبیل- بگذارید، باید برای این موضوع اگر وارد می‌شوید، احساس وظیفه کنید به قول خودتان بی‌گدار نیایید، بدون تحذب و بدون -برنامه در- کار نمی‌شود.
_ اگر شما می‌خواهید کار کشور را اداره کنید، باید به آن اشراف داشته باشید افتخار نیست که من هیچ کاری نکرده‌ام برنامه هم ندارم. بگویی برنامه‌هایت را بده من اجرا کنم. چیزی نداریم یک روز از این سمت بگوییم و یک روز از آن سمت و چیزهای دیگر و فکر می‌کنم اینها وقت ملت را می‌گیرد. ملت ما امروز اتفاقاً بهترین ظرفیت هست. وقتی میگویم نقشه پرشکوه برای هر ایرانی دقیقاً برای همین موضوع است. شما این را قائل باشید و اینکه من در دو سه سال اخیر در هر دانشگاهی گفتم هر دانشگاه یک دولت سایه آن ثمن واقعی این است. آن تشکل نهادهایی که می‌گوییم مردمی این است که ما دانشگاه بها دهیم نه آنکه بگوییم اینها چیست و یا بگوییم دولت در سایه چی است.
_ اینکه ما می‌گوییم باید دولت‌ها را کمک کنیم با تصحیح تکمیل و تایید دقیقاً بر این اساس است که رویکرد می‌خواهد. اینکه رویکرد نداشته باشیم و بعد بگوییم تحزب و بعد بگوییم برنامه می‌خواهم تا اجرا کنم این جواب نمی‌دهد.
_ مردم عزیز ما امروز بزرگترین فرصت‌ها را در سیاست خارجی داریم که متاسفانه عده‌ای در ۸ سال آن را از بین بردند، به بهانه‌های مختلف نمی‌توانستند از این فرصت‌ها استفاده کنند. سوال می‌کنند برجام و بعد گفتند چه شد همین‌هایی که می‌گفتند ما با برجام موضوع را حل می‌کنیم دلار ۳۰۰۰ تومانی به ۳۰ هزار تومان تغییر کرد و تحریم‌های ۸۰۰ مورد تبدیل به ۱۵۰۰ مورد شد و آیا مشکل مردم را حل کرد، باید جواب بدهند.
_ میگویند شما که کارشناسی نیستید از یک طرف کسی را قبول ندارند و از طرف دیگر وفاق می‌کنند. ۶ جلسه از بحث‌هایی که ما در برجام کردیم امروز نه برای شما بلکه برای ملت و تاریخ مانده است. کدام یک از آنها غلط در آمد. عده‌ای نوشتند ظریف گفت می‌شود جلیلی گفت نمی‌شود شما بگویید که شد یا نشد آیا تحریم‌ها برداشته شد؟ نظر کارشناسی این است بله همان زمان که ما گفتیم شما در زمانی این را اجرا می‌کنید و این امتیازات را می‌دهد که خود اوباما آمد گفت ما دیگر هیچ ابزاری نداشتیم و تمام اهرم‌های فشار تصادی آنها به بن‌بست می‌خورد خوشبختانه توانستیم توافق را انجام دهیم.
زاکانی: آقای پزشکیان برنامه‌ای دارم که ۱۰۰ درصد درست از آب درآمده است
زاکانی گفت:
_ در خصوص کمیسیون برجام در مجلس گزارشی را منتشر کردیم که این کارنامه صد در صد درست از آب درآمده است. من دو طرف ماجرا را به کمیسیون دعوت کردم و حرف دو طرف را شنیدم. یعنی هم آقای ظریف آمدند و هم آقای جلیلی آمدند و حرف دو طرف را شنیدم. آقای عراقچی صالحی و شمخانی نیز آمدند و حرف همه را شنیدیم. از مجموعه دانشگاه‌ها ما حقوقدان‌ها را از دو طرف آوردیم که موافقان مخالف صحبت کنند. نهایتاً یک جمع بندی کردیم که صد درست از آب درآمد.
_ بنده هیچ وقت در طول عمرم در مورد آتش زدن برجام حرفی نزدم. کسی را به حمله به سفارت تایید و تشویق نکردم.
_ مردم عزیز این افراد با احساس و پشتوانه نظری تهی به دنبال رای گرفتن هستند.
_ بنده یکی از بزرگترین حزب‌های کشور را با ۲۷۰ شعبه در کشور دارم. بنده یکی از بزرگترین تشکل‌های دانشجویی را سال‌ها اداره کردم.
_ ناظر به حوزه سیاست خارجی نیز آنچه که شما میگویید من عمل کردم. در بروکسل توانستیم موفقیت‌های جهانی به دست آوریم و همچنین در چین کارنامه‌ای وجود دارد که کاملاً مشخص است.
_ در خصوص کرسنت واقعاً تعجب کردم چرا آقای پورمحمدی همچین موضعی گرفتند. در دوره آقای خاتمی بزرگترین خیانت‌های نفتی به کشور شده است. توتال، استات اویل و کرسنت در این دوره است.
_ در مقابل خود آقای روحانی در مجلس گفتم اگر این اتفاق بیافتد ما در این پرونده شکست می‌خوریم. آقای زنگنه گفت من دو هفته حلش می‌کنم و که در آن ۵۳ میلیارد دلار عدم النفع و دو و نیم میلیارد خسارت اول و ۱۸ میلیارد دلار طلب دوم ضرر کردیم. من تعجب می‌کنم چطور شما رویتان می‌شود در این خصوص صحبت کنید.
_ من حاضرم با آقای زنگنه، روحانی و خاتمی مناظره کنم و بگویم چه خیانت‌هایی به کشور شده است. ملت نمی‌گذاریم حق شما را عده‌ای به یغما ببرند.
قالیباف: مردم امروز در حداقل‌های زندگی دچار مشکل هستند
قالیباف در ادامه، گفت:
_ واقعیت آن است که بعد از دهه ۹۰ امروز مردم ما در حداقل‌های زندگی خود دچار مشکل هستند. همیشه در دوران مدیریت خود دغدغه مردم را داشتم که باید کاری برای رفع مشکلات مردم کنیم و باید ذینفع نهایی کارهای ما، مردم باشند.
_ حتماً باید رشد اقتصادی را از مسیر رفع تحریم دنبال کنیم و راه خنثی سازی تحریم‌ها هم رشد اقتصادی است. مردم ما نجابت به خرج دادند و تحمل آنان دیگر به سر آمده است و باید به گونه‌ای عمل کنیم که مشکلات آنان در زمان کوتاهی حل و فصل شود.
_ اولین کاری که می‌خواهم کنم آن است که می‌خواهم یک سپر حمایتی برای مردم در نظر بگیرم و در یک طرح پنج فوریتی خود آوردم که افرادی که حقوق ثابت دارند اما تورم بیشتر است، باید فاصله بین تورم و حقوق آنان را از طریق سپر حمایتی جبران کنیم تا سفره مردم کوچک نشود. این طرح مشمول همه اعم از کارگران، کارمندان، کشاورزان، مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی، کارگران شرکتی و هر فردی است که بین حقوق آنان و تورم فاصله وجود دارد و وظیفه ما آن است که این کار را انجام دهیم.
_ ما باید آگاه باشیم و بدانیم که چه کار می‌خواهیم کنیم و هم باید کارنامه و عملکرد داشته باشیم. ما امروز ۱۷ و نیم درصد اتلاف سرمایه‌ها در دست خود در داخل کشور داریم که با کنترل این شرایط و بدون آنکه مشکلات جدید و بیشتری را ایجاد کنیم، می‌توانیم تورم را مهار کنیم.
_ همین مردم که در معیشت و مسکن مشکل دارند، در سلامت هم مشکل دارند و اگر بچه آنان مریض شود همین پول معیشت و مسکن را صرف سلامت می‌کنند و باید موضوع سلامت را هم در نظر بگیریم. اگر در دولت چهاردهم توفیق خدمت داشته باشم، این کارها را اجرایی خواهم کرد.
_ موضوع مهم دیگر مسکن است. ما به طور روشن گفتیم که به هر فردی که منزل ندارد، در محیطی که کاربری مسکونی دارد ۲۰۰ متر زمین می‌دهیم. البته نباید دست انداز در جلوی کار مردم بگذاریم و باید یک سرمایه‌گذار پیدا شود و با آنان مشارکت کند و خانه را بسازند. این کار باید با سرعت انجام شود و بنده با تجربه‌ای که در ساخت و ساز در شهرداری دارم، میگویم که این کار شدنی است و در همه روستاها و ۸۰ درصد شهرها قادر هستیم این کار را انجام دهیم.
_ موضوع بعدی مربوط به خودرو است؛ صنعت خودرو از ما رانت می‌گیرد، اما نتوانسته ما را خودروساز کند و ما حتماً واردات خودرو سنگین و خودرو شخصی را باید انجام دهیم. در خودروی سنگین بخش قابل توجهی از خودروهای ما اسقاطی است و می‌توانیم با توجه به اینکه قانون واردات خودرو به تصویب رسیده است، خودروهای سنگین را هم وارد کنیم.
پزشکیان: فرق شما با اسرائیل و ترامپ که آنها هم نمی‌خواستند برجام باشد چیست؟
پزشکیان در بخش چهارم سخنان خود گفت:
_ ما اگر برجام را نپذیریم یا نخواهیم آن را حل کنیم و اگر اف ای تی اف را حل نکنیم باید انسجام داخلی را در خود ایجاد کنیم. یعنی مردم سرمایه ما هستند و باید با این مردم آشتی کنیم. مردم با ما در حال حاضر مشکل دارند اینکه تقصیر با چه کسی است اهمیت ندارد و این نگاه است که باعث این موضوع شده است.
_ از اتاق بازرگانی سوال بپرسید که برجام یا اف ای تی اف را بد می‌دانند یا خوب می‌دانند. اینکه عده‌ای به اسم کارشناس نشستند اینها را توجیه کردند بحث دیگری است. با اتاق بازرگانی صحبت کنند ببینند چه بلایی سر تولید کننده و مردم آوردیم. آنها در جلسه به ما گفتند ما نمی‌توانیم با این روند ادامه دهیم حالا اینها میگویند ما ادامه می‌دهیم.
_ همین حالا که ما با جمع گاز و نفت در دنیا اول هستیم زمستان گاز نداریم و تابستان برقشان را قطع می‌کنیم. اینها که در داخل است چرا کاری نکردیم؟ واقعیت این است که بفرمایید در میادین مشترک چقدر داریم ضرر می‌کنیم.
_ کرسنت یا هر چیز که اینها میگویند را نمی‌دانم اما قطر یا همان عمان و کویت در میدان مشترک سهم خود را می‌برند ولی ما اصلاً عین خیالمان نیست از این ور هم خودمان می‌گوییم فلان شرکت‌ها می‌خواستند فلان کار را بکنند.
_ ما داریم سرمایه خود را از دست می‌دهیم. منابع نفتی و گازی را از دست دادیم. حالا بگویند اگر برجام را نپذیرفتند می‌خواهند مشکلات را چگونه درست کنند. وفاق داخلی را چطور می‌خواهند درست کنند؟ چون الان با هم دعوا داریم. تازه آدم‌هایی با هم دعوا دارند که رهبری می‌گفت صادق‌ترین شجاع‌ترین و صالح‌ترین آدم‌ها همین‌ها هستند که اینها میگویند آنها خائن هستند.
_ بعد جوری در مورد صداقت حرف می‌زنند که ترامپ و نتانیاهو هم همان را می‌گفتند آنها می‌گفتند ما نگذاشتیم برجام به نتیجه برسد اینها هم میگویند ما نگذاشتیم. بگویند فرق اینها با آنها چیست؟ اشکال ندارد نشود. برنامه بعدی برای حل مشکلات مردم چیست؟ مشکلات داخلی را که داریم. داریم با هم دعوا می‌کنیم.
_ با سرمایه‌گذاران که مشکل داریم. خودشان و صدا و سیما بروند با آنها مصاحبه کنند ببینند تئوری که اینها میگویند را قبول دارند یا نه. تولید کنندگان و سرمایه‌گذاران باید فرصت را خلق کنند ولی وقتی پای صحبت آنها می‌نشینی ناراحت هستند. یا بعضی وقت‌ها پولشان گم می‌شود. حالا اینها بگویند می‌خواهند مدینه فاضله درست کنند. مدینه فاضله در تئوری می‌توان درست کرد در عمل این است که مردم زندگی‌شان دارد نابود می‌شود.
_ زن بیوه به من می‌گوید پول ندارم خانه کرایه کنم آدم چه به آنها بگوید؟ چه کسی این کار را کرده؟ اصلاً بگوییم تقصیر برای همه آنها است. بخواهیم اینها درست کنیم قدم اول این است که باید وحدت و انسجام داخلی را تقویت کنیم و دست از این دعواها و روکم کردن‌ها برداریم.
_ قدرت دفاعی ما باعث افتخار ماست و قدرت بازدارندگی کشور. کاری که سپاه و ارتش کرده است باعث افتخار جامعه است. یکی از دلایلی که آنها نمی‌توانند به ما طمع کنند به خاطر قدرت بازدارندگی موشک وپهپاد ماست. اگر این را نداشته باشیم امکان اینکه بتوانیم جامعه را درست کنیم وجود ندارد تمایل ما باید به سمت مردم باشد.
_ از مردم بپرسید چرا ما را قبول ندارند و چرا نخبه‌ها دارند از کشور خارج می‌شوند؟ به خاطر رفتار امر و نهی ما است. چون ما خودمان را عقل کل می‌دانیم و برای همه چیز نقشه داریم و آنها چیزی نمی‌فهمند. پس ما باید برای آنها نقشه بنویسیم. نگو من امیرم دستور می‌دهم آنها باید اطاعت کنند. والسلام
قاضی زاده هاشمی: دیپلماسی فقط خندیدن و لبخند زدن نیست
قاضی‌زاده هاشمی در ادامه مناظره گفت:
_ مشکل ما این است آقای پزشکیان به جای اینکه جواب سوال بدهد، سوال طرح می‌کند
_ ما آن‌قدر مرد هستیم که از دولت منتسب به خودمان حمایت می‌کنیم، شما چرا حمایت نمی‌کنید؟ مردمی‌سازی دولت در دورۀ شهید رئیسی قابل مقایسه با دولتهای قبل نیست. ما مردمی‌سازی کرده‌ایم. کسانی که واکسن فایزر زده بودند اجازه واردات واکسن را ندادند.
_ اگر شهید رئیسی از برجام خارج می‌شد ایشان را متهم نمی‌کردید؟ در برجام کاری کردید که مجبوریم مدیریت کنیم و جلو ببریم وگرنه خسارت محض است. این خسارت محض بودن را مدیر عالی خود دولت فخیمه دوستان هم گفته است.
_ در موضوع واکسن، برخی دز اول فایزر را زده بودند و گفتند ما اجازه واردات نمی‌دهیم. اگر می‌توانستید واکسن وارد می‌کردید تا به نام دولت شهید رئیسی نشود. میگویند برجام اگر بد است چرا شهید رئیسی خارج نمی‌شد؛ اگر خارج می‌شد، شما متهم نمی‌کردید که کنار ترامپ و نتانیاهو هستید؟
_ ما یک افزایش فوق‌العاده فروش نفت پیدا کردیم که سناتور آمریکا به وزیر خارجه آمریکا که ۳۰۰ هزار بشکه به ۲ میلیون بشکه رساندند میگویند رئیسی مرد مصممی بود.
پورمحمدی: قطع نامه‌های سازمان ملل ملت ما را بیچاره کرده است
پورمحمدی گفت:
_ الحمدلله دوستانی که دانش لازم برای احراز مقام ریاست جمهوری دارند باید تحمل هم داشته باشند و عصبانی نشوند و اتهام نزنند بهرحال این روزها می‌گذرد. خیلی عجیب است قرادادی سال ۸۱ بسته شده است و ما شش سال بعد رفتیم سازمان بازرسی و ما آن گزارش را منظم کردیم و فرستادیم. آقای احمدی نژاد خواست مشکل را حل کند و هم پرونده فساد تعقیب شود و فاسدین محکوم شوند و هم این قرارداد اجرا شود و این خسارت عظیم به کشور وارد نشود. چرا جلوی آن را گرفتید؟ جواب دهید. با شعار و اتهام زدن و عصبانی شدن مشکل حل نمی‌شود. خوب شد آقای زاکانی گفتند می‌توانیم بحث کنیم. آقای زنگنه می‌گوید شما به کشور خسارت وارد کردید و از دادگاه تقاضا داریم زودتر بررسی کند. ملت باید بدانند در این چند سال چه خسارتی به کشور وارد شده است و چرا وارد شده است و جزئیاتش را بدانند. این آقا باید در دادگاه محاکمه شود. چرا از مسائل جدی قرار می‌کنیم. چرا فساد وجود داشت؟ صد بار اعدام کنیم اما قرارداد که نباید زمین‌گیر شود؟
_ چه کسی از برجام دفاع می‌کند؟ به من این را میگویید؟ من که همان موقع درمورد برجام حرف زدم. قطعنامه‌هایی در سازمان ملل تصویب شده که ملت ما را بیچاره کرده است. شما که مسئول بودید چرا جلوی صدور این قطعنامه‌ها را نتوانستید بگیرید؟ گذاشتید ملت را بیچاره کردند و حالا میگویید چرا قراداد کردید؟ اصلاً چرا گذاشتید امضا شود و قطعنامه صادر شود؟ این همه خسارت به ملت ایران وارد شد. مملکت این همه مشکل دارد؟ چرا قدرت دانش و مذاکراتی‌تان عمل نکرد و قطعنامه‌ها پشت سر هم صادر شد و حالا باید برجام و اف‌ای‌تی‌اف را قبول کنیم. دوران بزن در رو گذشته و باید به اینها پاسخ روشن داد.
_ ما باید در مورد سیاست داخلی حرف بزنیم نه خارجی. امام به ما در عرصه خارجی و داخلی مقاومت را یاد داد. ما فرهنگ استقامت را در جهان ارتقا دادیم و از مردم مظلوم دفاع کردیم. و این فرهنگ با دفاع جوانان عالم از مردم فلسطین تثبیت شد و این نشان داد که گفتمان انقلاب اسلامی قدرت پیشروی دارد. الحمدلله می‌توانیم ادعا کنیم هم غزه هم هم لبنان هم یمن هم قطر هم عمان، جانم فدای ایران و جانم فدای حرم و قهرمانان ایران و جانم فدای این ملت که سختی زیادی تحمل کرد و ان‌شاءالله کام‌های بلندی در آینده برخواهیم داشت.
جلیلی: چرا حتی در زمان تصویب برجام رشد اقتصادی ما صفر شد؟
جلیلی در ۵ دقیقه دوم از بخش دوم مناظره، گفت:
_ من فکر می‌کنم بحث‌ها به جای خوبی رسید البته دوستان که صحبت از تعذب می‌کنند بعد کار عمیق تساوی را بیان می‌کنند زمین گذاشتن و این از کارهای جالب است. نامه اول که در زمان آقای لاریجانی صادر شد آقای پورمحمدی عضو کمیسیون هسته‌ای بود گفتگو با مردم داشته باشید من ده‌ها جلسه در دانشگاه‌ها و با مردم صحبت کردم.
_ این حرفا خیلی خوب است ما یک گذشته داریم و یک آینده گذشته‌ای داریم که هیچ اثری نداشت و دلار ۳۰۰۰ تومنی را ۳۰ هزار تومنی کرد و تحریم‌ها را برطرف نکرد. چرا ترامپ خارج شد می‌گفت شما همه تعهدات را انجام دادید مثل کسی که جنس را فروخته‌اید و میگویید جنسم را نمی‌گیرم در صورتی که این طلب ملت است حق ملت است.
_ قبل از اینکه ترامپ از برجام خارج شود صادرات ما نصف زمان خارج شدن از برجام بود. حالا همین‌ها می‌ترسند چرا که صحنه را نمی‌شناسند و حالا ملت باید انتخاب کنند چرا در آن سال‌هایی که اینها امضا شد رشد اقتصادی ما صفر و منفی شد. ما صحبت از جهش و آن فرصت می‌کنیم یک جهان فرصت در سیاست خارجی داریم. با بحث‌های شما کشور جهشی را نخواهد داشت و نمی‌تواند برای ما موفقیتی بیاورد.
وی گفت: عرصه سیاست خارجی فراوان است. در سریلانکا نیم میلیارد دلار قرارداد خدمات فنی مهندسی منعقد شد. اگر فقط بازار منطقه را تشخیص بدهیم. شما چرا نتوانستید انجام بدهید؟ را بلد نیستید و ادعا دارید و مردم می‌بینند.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، ادامه داد: بله ما از امنیت کشور دفاع می‌کنیم و وقتی ما مسئول شدیم شرق و قلب ما در افغانستان و عراق توسط آمریکا اشغال شده بود. وقتی ما تحویل دادیم، آمریکا با خفت خارج شد. ما هیچ وقت به گفتگوی صرف اکتفا نکردیم. ده‌ها زیر ساخت برای مقابله با تحریم ایجاد شد.
جلیلی، گفت: به مردم میگویم ما باید دشمن را از تحریم پشیمان کنیم و راه‌های عملی برای این داریم. اتفاقاً با دانشمندانمان و با ابزار اقتصادی و با استفاده از جوانان متخصصمان این اقدام را انجام دهیم.
زاکانی: حرفهای تفرقه انگیز نزنیم
زاکانی گفت:
_ همه ایرانی‌ها عزیز هستند و با هر سلیقه و شرایطی عزیز هستند. نگاه ما این است که همه اقوام مذاهب و ادیان رسمی کشور عزیز هستند و نمی‌خوایم بین آنها دیوار بکشیم.
_ ملت ما از عدالت، فساد ستیزی، رفع تبعیض خوشش می‌آید. عده‌ای نمی‌خواهند سر سفره مردم چیزی بیاید و مردم صاحب امکان شوند. باید مردم را بر سفره اقتصادی کشور بیاوریم.
_ در موضوع یارانه طلا می‌خواهیم مردم را در ثروت کشور شریک کنیم که حقشان است. باید زیرساخت کشور را جوری متحول کنیم که افتخارآمیزتر شود. ظرفیت بی‌نظیری از جمله در خشکی و دریایی داریم.
_ کسی جلوی برجام را نگرفته است ما اتفاقاً دنبال اجرای برجام هستیم که برجام اجرا شود. چون ما سهم خود را انجام دادیم. غربی برجام را آتش زدند و خیانت کردند.
_ امروز مردم ویترینی می‌بینند پشت این صحنه صحنه وجود دارد. عده‌ای آن را اداره می‌کنند کسانی که سالیان سال در این کشور آسیب جدی زدند.
_ مردم ما کسانی هستند که پای حاج قاسم و پای شهید رئیسی آمدند. همه آمدند. چرا مردم را دسته‌بندی می‌کنیم چرا مردم را ناامید می‌کنیم چرا به مردم می‌گوییم نمی‌توانیم.
_ دنیا در حال تغییر است و شما به ۲۰ سال گذشته برگشتید. جغرافیا در عرصه منطقه اهمیت پیدا کرده است. الان وقت چیدن میوه‌های اساسی است.
قالیباف: مردم ما می‌خواهند کشور رو به جلو حرکت کند
قالیباف در بخش جمع بندی مناظره چهارم، گفت:
_ خیلی خوشحالم که امشب سعی کردم مطالبی را روشن کنم و برای همه ما مشخص شد که ستادی که امروز جناب آقای پزشکیان با آن کار می‌کند، در حقیقت همان ستاد روحانی است.
_ معنایش آن است که ما به یک دهه قبل که رشد اقتصادی زیر یک درصد، نقدینگی ۲۶ برابر و تنش‌های بین قوا و اختلافات بین مردم وجود داشت، بازگردیم؛ یعنی به تنش‌های بین دولت و ملت بازگردیم و دو مرتبه اخلال در حکمرانی کشور صورت گیرد و آیا واقعا سزاوار است که ما در این مسیر حرکت کنیم؟ این نمونه‌هایی که در چند روز اخیر دیدیم، شاهد و گواهی بر این موضوع است که گذشته تلخی را در کشور تجربه کردیم.
_ مطمئنم مردم ما اینگونه تصمیم می‌گیرند که ما رو به جلو برویم و ایران بزرگ را بسازیم و همانطور که در حوزه دفاعی حسرت آن را همه می‌خورند، در حوزه اقتصادی هم اینگونه باشیم. امروز ما نباید دغدغه‌ای به جز مردم داشته باشیم و این واقعیتی است که امروز باید بدانیم و بر اساس آن پیش برویم.
_ ما نمی‌توانیم سیری را طی کنیم که کشور دچار تنش و مشکلات شود و همه باید امروز در کنار هم باشیم و دست به دست هم دهیم؛ بنده در گذشته خود نشان دادم که اینگونه عمل کردم و ۱۲ سال توفیق خدمت در شهرداری تهران داشتم و هر سه دولت به من کمک نکردند و حتی مصوبات مجلس در حمایت از بودجه شهرداری را به طور کامل عملیاتی نکردند و به تعهدات خود عمل نکردند اما ما با تلاش، کار و تکیه بر مردم و با جوانان خلاق و با جوانان پای کار کارها را انجام دادیم.
_ ما نشان دادیم در عمل که چپ و راست نکردیم و زن و مرد را نگفتیم که مال این گروه هستند یا نه و نگفتیم شیعه هستند یا سنی و نگفتیم از کدام قوم هستند، بلکه بر اساس شایسته گزینی، افراد را انتخاب کردیم و به نخبگان احترام گذاشتیم و بدون نظر آنان تصمیم نگرفتیم و نتیجه این شد که دیدید در ۱۲ سال، تهران جدید را ساختیم و بهانه نیاوردیم و نگفتیم که بودجه ندادند و نداریم.
_ مدیر قوی کسی است که پیش شرط نداشته باشد و مدیر قوی کسی است که درخواست اختیار نکند و نگوید نگذاشتند؛ حرفی که امروز برخی از آقایان زیاد به زبان می آورند.
_ اگر شما بنده را انتخاب کنید حتماً و بدون بهانه‌ای، آرزوهای این کشور را و رویای رشد اقتصادی و مشکلات جاری کشور را حل خواهم کرد. غم و پریشانی و مشکلات را از مردم دور کرده و رشد اقتصادی را محقق خواهیم کرد، به گونه‌ای که به گذشته خود افتخار کنیم. باید راه شهدا و امام شهدا را ادامه دهیم و سیاست‌های کلان رهبری را همواره مدنظر قرار دهیم.
پزشکیان: سیاست خارجی دولتم براساس فرمایشات امیرالمومنین (ع) خواهد بود
وی در بخش پایانی و جمع بندی سخنان خود اذعان داشت:
_ برای چهارنفر در مقابل یک نفر و پنج دقیقه مقابل بیست دقیقه جای حرف و بحث دارد. امیدوارم برادران تا آخر هم بمانند که اشکال نداشته باشد.
_ مردم عزیز ایران، مبنای سیاست خارجی من همان سه اصل عزت، حکمت و مصلحت است اما درک من از این اصول سه گانه با سایر نامزدهای حاضر در این جمع متفاوت است. من حکمت و مصلحت را وسیله‌ای برای رسیدن به عزت می دانم و عزت را در بهبود زندگی شما جستجو می‌کنم. در یک کلام سیاست خارجی را، یعنی ارتقای جایگاه، امنیت و اقتدار ایران در جهان و هم تامین رفاه و آسایش برای تک تک ایرانیان می دانم. سیاست خارجی را وسیله‌ای برای ایجاد فرصت داخل کشور، متوقف کردن موج مهاجرت و ایجاد شوق ماندن و ساختن در دل جوانان می دانم.
_ من می‌خواهم پدران و مادران ایرانی هر نوروز در کنار فرزندان و نوه‌هایشان دور هفت سین بنشینند و خاطرات شیرین بسازند نه اینکه از پشت پنجره سرد تبلت‌ها و موبایل‌هایشان دستی از آن سپس آب‌ها تکان دهند و سپس در سکوت و تنهایی و دلتنگی باقی عمرشان را سپری کنند. یکی از اهداف سیاست خارجی دولت من، فرو نشاندن موج مهاجرت و بازگشت ایرانیان خارج از کشور به وطن خواهد بود. سیاست خارجی را برای آرامش روانی برای مردم می‌خواهم و تلاش خواهم کرد ایرانیان به دور از اضطراب و عدم اطمینان از فردایشان بتوانند برای زندگی خود برنامه ریزی کنند.
_ سیاست خارجی را ابزاری برای بلند آوازه کردن نام ایران و پاسداری از منزلت ایرانی در جهان می دانم. تمدن کهن و قدیمی ایران حرف برای گفتن زیاد دارد. از دل تاریخ و آیین و فرهنگمان تجربه‌ها و حرکت‌های بی شماری برای کمک به درمان دردهای انسان داریم. ما سیاست خارجی را ابزاری برای شناساندن فرهنگ غنی ایرانی، ارزش‌های بشر دوستانه ایرانی و اسلامی و جلوگیری از ایران هراسی و اسلام هراسی می دانم. خواهم ایرانی بودن چه برای ایرانیان داخل چه ایرانیان خارج از کشور یک امتیاز باشد. من سیاست خارجی را مهمترین وسیله برای بهبود روابط با کشورها، عادی سازی روابط تجاری با جهان از طریق رفع تحریم‌ها و احیای صنعت پرشور گردشگری می دانم.
_ دستگاه سیاست خارجی دولت من برای ارتقای سطح فناوری و افزایش تبادلات علمی با جهان و بهره برداری از آخرین دستاوردهای بشر تمام ظرفیت‌های خود را فعال خواهد کرد. من سیاست خارجی را برای ایجاد یک منطقه قوی و تحکیم برادری ب کشورهای همسایه می‌خواهم. من می‌خواهم کشورهای همسایه ثروت و منابع خود را به جای مهار یکدیگر صرف آبادانی و توسعه غرب آسیا و نسل‌های آینده خود کنند.
_ به کشورهای همسایه به چشم فرصت نگاه خواهم کرد. سیاست خارجه دولت من در مورد مردم مظلوم منطقه بر اساس ارزش‌های بر خواسته از فرهنگ ایرانی و آموزه‌های امیر مومنان خواهد بود که به ما می‌آموزد که انسان‌ها یا با تو در دین برادرند یا در آفرینش با تو برابر. فرهنگی که به ما یاد می‌دهد بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند.
_ با غصب و اشغال گری سرزمین دیگران هرگز کنار نمی ایم. نسل کشی و نژاد پرستی را بر نمی تابم. مصمم هستم با یک سیاست خارجی تعامل گرا و عزتمند هزینه مردم را کاهش دهم. اجازه نمی‌دهم با شعارهای دهن پر کن جیب مردم خالی شود. قلب من با قلب ایرانیان می تپد. من هزاران قلب را جراحی کردم. امروز قلب ایران، نادر همه ما ایرانیان آزرده و مجروح است. ای مردم دوست داشتنی من پزشک قلب هستم و آرامش بخش قلب آزرده شما خواهم شد. من تانک و نقطه زن نیستم، غلط انداز و لاف زن نیستم من خاک پا شما عزیزان مسعود پزشکیان هستم.
قاضی زاده هاشمی: سیاست خارجی عرصه عمل است نه شعار
قاضی‌زاده هاشمی در بخش جمع بندی سخنان خود گفت:
_ مردم آگاه و هوشیار ایران سیاست خارجی جای خیالپردازی و ایدئایسم هپروتی نیست. عرصه عمل است نه شعار؛ عرصه اجرای راهبردهای بین‌المللی یک ملت ۷هزار ساله با توجه به محدودیت ها و واقعیت‌هاست.
_ مردم شریف ایران تحریم با همه زحمت‌ها و تلخی‌ها یک واقعیت است، نه بی تاثیر است و نه آخر دنیا. هم باید مذاکره کرد و هم باید آثار تحریم را طوری از بین ببریم بطوریکه طمع دشمن در تحریم را از بین ببریم.
_ کسانی که می‌خواهند لغو تحریم‌ها را بر گرده شما سوار کنند، هرگز نمی‌توانند تحریم را به طور کامل از بین ببرند زیرا تحریم بخشی از راهبرد سیاست خارجی آمریکاست.
_ مردم شریف ایران، تحریم‌های آمریکا روی دو نقطه فروش نفت و منابع ارزی تکیه داشت.
_ شهید رئیسی و امیرعبداللهیان بدون کاسبی و بدون وعده دروغین فروش ۳۰۰ هزار بشکه نفت را به ۲ میلیون رساندند و ۸۰ میلیارد دلار درآمد نفتی نصیب کام خشکیده ایران شد.
_ تقابل و توافق در مقابل هم نیستند برای اینکه با دشمن رو رقیب توافق خوب شکل دهی باید دشمن را به عقب برانی که سر میز بتوانی امتیاز بیشتری بگیری اما برخی دوستان طوری معتاد توافق هستند که انگار در عمر خود یک معامله نکردند.
_ به جای اختلافات باید بر روی اشتراکات با دنیا تمرکز کنیم.
_ موضوع خانواده و عدالت برای کشورهای غربی ارزش است، کشورهای همسایه و ایران فرهنگی ۷۰۰ میلیونی قابلیت دارند که پروژه اقتصادی را با آنان دنبال کنیم؛ سیاست خارجی جای خیالپردازی و ایدآلیسم هپروتی نیست.
پورمحمدی: برخی از نامزدها جاده صاف‌کن تحریم‌ها هستند
پورمحمدی در بخش پایانی و فرصت جمع‌بندی مناظره چهارم گفت:
_ تلاش ما حل مساله کشور در کمترین زمان و با بیشترین سود است.
_ رویکرد ما ایجاد فرصت های جدید است.
_ بیش از 15 سال در تله تحریم ها گرفتار شدیم و برجام راه حل جادویی نیست بلکه رهایی از رفع تحریم هاست
_ برخی از کسانی که از شما رای می خواهند جاده صاف کن دشمن در این دام بودند و برخی تحریم ها را فرصت می دانستند.
_ اکنون باید با انتخاب درست بتوانیم راه را بر فرصت سوزان ببندیم.
_ باید در برابر سیل مهاجرت سد بسازیم و در برابر طرد هنرمندان بایستیم.
_ به بازی موش و گربه فیلتر و فیلتر شکنان پایان دهیم.
_ باید ایران را از شر باند بازی سیاسی رها کنیم.
جلیلی: کار سیاست خارجی دفاع از حقوق ملت است
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در بخش جمع‌بندی گفت:
_ جلسه امشب قرار بود راجع به استفاده حداکثری از فرصتهای سیاست خارجی باشد.
_ کار سیاست خارجی دفاع از حقوق ملت و منافع ملت است. از حقوق هسته‌ای کشور دفاع کردیم و با سازوکارهای جدی موضوع تحریم را به زودی نه تنها خنثی و رفع می‌کنیم بلکه باید تحریم کننده را پشیمان کنیم. جدی این است که چگونه با سیاست خارجی بتوان اشتغال ایجاد کرد و چگونه ارزآوری داشت و با برنامه اینکه چگونه بتوانیم از گردشگری در سیاست خارجی برای افزایش درآمدهای کشور استفاده بکنیم صحبت می‌کنیم.
_ امروز کشور ما یک موقعیت بسیار خوب دارد که بتواند در برخی از کالاها هاب منطقه بشود. به عنوان مثال گندم را به کشور وارد کنیم و استفاده از ظرفیت‌های خالی کارخانه‌های آردسازی را به کار بگیریم و آن آرد را صادر کنیم.
_ امروز می‌توانیم برای موضوع سلامت ظرفیت‌های بزرگ اقتصادی ایجاد کنیم و با کشورها تعامل داشته باشیم. برخی نگرانند دانشمندان ما مهاجرت می‌کنند به این دلیل است که نتوانستیم برای آنها بازار ایجاد کنیم می‌توانیم با فناوری‌های نوین برای آنها بازار ایجاد کنیم و از سوی دیگر قدرت کشور را ارتقا دهیم.
_ امروز اگر صحبت می‌کنیم که کشور ما می‌تواند این کارها را انجام دهد. نیازمند طرحی هستیم که بتوانیم اجماع ایجاد کند و در زمانی که دبیر شورای عالی امنیت ملی بودند بیشترین اجماع را بین قوای سه گانه ایجاد کردم. آهنگی و همدلی بیشترین کارها را پیش بردیم.
زاکانی: مردم اجازه ندهید بین شما دیوار بکشند
زاکانی گفت:
_ مردم این کلید یادتان است در سال ۹۲ گفتن قفل از زندگیتان باز کنم و قفلی را باز نکرد. سال آخر دولت آقای روحانی آمد نه هسته‌ای درست شد و نه نان مردم! مردم الان همان‌ها آمده‌اند تا دولت سوم آقای روحانی را تشکیل دهند مراقب باشید.
_ مردم عزیز اگر صدایم را بلند می‌کنم از درد است. وقتی می‌بینم به سادگی حق مردم را می‌خورند، داد که هیچ فریاد می‌زنم. میگویند جلوی مردم دعوا نکنید، مردم این حرف یعنی خطای ما را نگویید و صدایش را در نیاورید.
_ دعوت به وحدت می‌کنند اما در ستادشان تفرقه افکنی می‌کند.
_ امیرالمومنین به ابو موسی اشعری گفت اگر می‌خواهی مذاکره کنی مذاکره کن اما به عقل و تجربه تکیه کن، کسی که به عقل و تجربه تکیه نمی‌کند شقی است.
_ مردم اجازه دیوارکشی ندهید اجازه ندهید بین شما دیوار بکشند. چه در داخل و چه در خارج از کشور تمام مردم ایران، ایرانی هستند. همه شما خواهان رفع تبعیض، عدالت و مخالف فساد و طرفدار مبارزه با فساد هستید. مردم اجازه ندهید به دروغ میان شما دیوار بکشند. اجازه ندهید به نام جنسیت و مذهب شما را جدا کنند.
_ کسی حق ندارد مردم را در مقابل هم قرار دهد. کسی حق ندارد ایرانی را در مقابل ایرانی قرار دهد. مردم عزیز ناامید نشوید. آمده‌ایم مشکلات کشور را با تکیه بر شما و توکل بر خدا حل کنیم. هم کارنامه داریم و هم برنامه؛ جمعه ۱۸ تیر همه پای صندوق‌های رای بیایید حتی اگر به بنده رای نمی‌دهید یا به مخالف من رای می‌دهید باز هم بیایید چون هر رای شما رای به خط انقلاب و اصل انقلاب و شهدای پرواز اردیبهشت است.