سرویس جهان مشرق - حوالی ساعت ۲ بامداد امروز، چهارشنبه، ۱۰ مرداد ۱۴۰۳، «اسماعیل عبدالسلام احمد هنیه[۱]» رئیس دفتر سیاسی حماس، در تهران ترور شد. شهید هنیه که برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیسجمهور جدید ایران، به تهران سفر کرده بود، در اقامتگاه خود به شهادت رسید. جزئیات این حادثه هنوز به صورت رسمی منتشر نشده، اما آنچه واضح است این است که با وجود سکوت قبلی و اکنون تکذیب مقامات رژیم صهیونیستی، این رژیم به مرزهای ایران تعدی کرده و مرتکب جنایت در تهران شده است. به علاوه، هنیه مذاکرهکنندهی ارشد حماس در مذاکرات بر سر آتشبس و پایان جنگ غزه بود و ترور او در این مقطع بهصراحت نشان میدهد رژیم صهیونیستی ادامه و تشدید جنگ را به آتشبس و صلح ترجیح میدهد. مقامات کشورهای مختلف، از جمله ایران، روسیه، چین، ترکیه، پاکستان، عراق، لبنان، عمان، اردن و قطر، تا کنون ترور هنیه را محکوم کردهاند[۲]. «محمود عباس» رهبر سازمان فتح و رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین که جامعهی جهانی او را به عنوان رئیسجمهور یا رئیس دولت فلسطین به رسمیت میشناسد، نیز این جنایت را محکوم کرد و خواستار اعتصاب در کرانهی باختری در اعتراض به این اقدام شد.
در همینباره بخوانید:
در حالی که کشورهای مختلف همچنان بیانیههایی در محکومیت ترور شهید هنیه صادر میکنند، دولت جدید ایران سه روز، دولت یمن سه روز، و تشکیلات خودگردان فلسطین یک روز عزای عمومی اعلام کردهاند. رهبر انقلاب اسلامی ایران طی بیانیهای ضمن محکومیت این جنایت، تأکید کرد: «شهید هنیه سالها جان گرامیاش را در میدان مبارزهای شرافتمندانه بر سر دست گرفته و آمادهی شهادت بود، و فرزندان و کسان خود را در این راه تقدیم کرده بود. او از شهید شدن در راه خدا و نجات بندگان خدا باک نداشت، ولی ما در این حادثهی تلخ و سخت، که در حریم جمهوری اسلامی اتفاق افتاده است، خونخواهی او را وظیفهی خود میدانیم.» در ادامه، مروری بر پوشش خبری رسانههای برجستهی بینالمللی دربارهی ترور شهید هنیه خواهیم کرد.
در همینباره بخوانید:
›› نشریه روسی: «خاورمیانه جدید» شکل میگیرد؛ اما بدون اسرائیل
خبرگزاری آمریکایی «آسوشیتدپرس» در گزارش خود دربارهی شهادت هنیه، تحت عنوان «حماس میگوید رهبرش، اسماعیل هنیه، در تهران در یک حملهی هوایی اسرائیلی کشته شده[۳]»، مینویسد: «حماس اسرائیل را عامل این ترور میداند؛ تروری که خطر تشدید درگیریهای منطقهای در چندین جبهه را به دنبال دارد. اسرائیل که بلافاصله در اینباره اظهارنظر نکرده، قسم خورده بود هنیه و سایر رهبران حماس را به خاطر حملات ۷ اکتبر در جنوب اسرائیل، به قتل خواهد رساند.» آسوشیتدپرس همچنین خاطرنشان میکند که این قتل ممکن است جرقهی اقدام تلافیجویانه از سوی ایران یا متحد قدرتمندش، حزبالله، را بزند و موجب شود حماس از فرآیند چندینماههی مذاکرات بر سر آتشبس در غزه خارج شود.
شهید «اسماعیل هنیه» از شخصیتهایی بود که جناحهای مختلف فلسطینی، حتی مخالفان حماس، او را فردی عملگرا و مایهی نزدیکی احزاب و گرایشهای مختلف در فلسطین میدانستند. اقدام رژیم صهیونیستی به ترور شهید هنیه در مقطع کنونی، بهوضوح نشان میدهد این رژیم به دنبال جلوگیری از اتحاد فلسطینیان و دستیابی به آتشبس و توقف جنگ غزه است. (+)
شبکهی خبری آمریکایی «سیانان» به نقل از رسانههای ایران مینویسد: «حوالی ساعت ۲ بامداد به وقت محلی، هنیه مورد اصابت یک «پرتابهی هدایتشوندهی هوابرد» قرار گرفته است.» اگرچه حماس اسرائیل را مسئول این عملیات معرفی کرده، اما ارتش اسرائیل میگوید «به [سؤالات دربارهی] گزارشها در رسانههای خارجی پاسخ نمیدهد.» سپاه پاسداران ایران میگوید این حادثه در دست تحقیق است و نتایج این تحقیقات متعاقباً اعلام خواهد شد. قتل هنیه تنها چند ساعت پس از آن رخ داد که اسرائیل گفت «فؤاد شکر» فرماندهی نظامی ارشد حزبالله و مشاور نظامی دبیرکل این جنبش، سید حسن نصرالله، را در یک حملهی پهپادی به قتل رسانده است[۴]. این قتل از آنجایی اهمیت دارد که در مقطع حساسی در خاورمیانه رخ داده که شاهد تشدید درگیریها میان اسرائیل و حزبالله و خطر گسترش این درگیریها به یک جنگ منطقهای است؛ و همچنین آیندهی مذاکرات اسرائیل-حماس را در هالهای از ابهام فرو میبرد.
شهید «اسماعیل هنیه» مذاکرهکنندهی حماس در مذاکرات بر سر آتشبس و توقف جنگ در باریکهی غزه بود. اقدام رژیم صهیونیستی به ترور مستقیم مذاکرهکنندهی طرف مقابلش نشان داد، تداوم جنگ و ماندن در قدرت برای «بنیامین نتانیاهو» از جان صهیونیستهای زندانی در نوار غزه، که سرنوشتشان به مذاکرات و دستیابی به صلح وابسته است، اهمیت بیشتری دارد. (+)
روزنامهی آمریکایی «واشینگتنپست» به نقل از «موسی ابومرزوق» از مقامات ارشد و عضو دفتر سیاسی جنبش حماس، نوشت که این جنبش وعده داده انتقام قتل رهبر شاخهی سیاسیاش را خواهد گرفت. ابومرزوق تأکید کرده: «ترور فرمانده، اسماعیل هنیه، اقدامی بزدلانه است و بیپاسخ نخواهد ماند.» این روزنامهی آمریکایی همچنین به نقل از «لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا، نوشته: «من فکر نمیکنم جنگ، اجتنابناپذیر باشد. عقیدهی من این است. فکر میکنم همیشه فضا و فرصت برای دیپلماسی وجود دارد. ما هر کاری بتوانیم، انجام خواهیم داد تا نگذاریم تحولات تبدیل به یک جنگ گستردهتر در سراسر منطقه شوند.» آستین در عین حال گفته هنوز با «یوآو گالانت» همتای اسرائیلیاش صحبت نکرده است[۵].
در همینباره بخوانید:
›› رژیم صهیونیستی کدام اخبار را درباره جنگ غزه سانسور میکند؟
روزنامهی آمریکایی «نیویورکتایمز» یادآور شد که هنیه مذاکرهکنندهی ارشد حماس در مذاکرات با اسرائیل بر سر آتشبس و پایان جنگ غزه بود، که حدود ۱۰ ماه است ادامه دارد. نیویورکتایمز، به علاوه، خاطرنشان کرد که هنیه سال ۲۰۰۳ همراه با شیخ «احمد یاسین» رهبر معنوی و بنیانگذار حماس، هدف سوءقصد ناکام اسرائیل قرار گرفته بود. در حالی که یاسین سال بعد توسط اسرائیلیها ترور شد، هنیه تا امروز به عنوان رهبر سیاسی حماس خدمت میکرد. هنیه از سال ۲۰۱۷ به قطر نقلمکان کرده بود و از آنجا هدایت شاخهی سیاسی حماس را به عهده داشت، اما خانوادهاش در نوار غزه باقی مانده بودند[۶]. ترور هنیه در تهران، کمتر از یک روز پس از اقدام اسرائیل به ترور یکی از فرماندهان حزبالله در حاشیهی بیروت، تلآویو را با واکنشهای احتمالی از سوی هم حماس و هم حزبالله به خاطر ترور رهبرانشان، و هم ایران به خاطر قتل در خاکش مواجه میکند[۷].
شهید «اسماعیل هنیه» (چپ)، ۱۳ ژوئن ۲۰۰۳، گوشی تلفن را مقابل «شیخ احمد یاسین» بنیانگذار و رهبر معنوی حماس گرفته تا او بتواند صحبت کند. این دو همان سال از سوءقصد اسرائیل جان سالم به در بردند. شیخ یاسین سال بعد توسط اسرائیلیها ترور و شهید شد و شهید هنیه امروز در تهران به فیض شهادت نائل آمد. (+)
روزنامهی آمریکایی «نیویورکپست» در گزارش خود در اینباره تحت عنوان «گروه تروریستی حماس: رهبر حماس در تهران در یک حملهی هوایی اسرائیل کشته شد[۸]» به نقل از حماس ادعا میکند هنیه در «حملهی هوایی رژیم صهیونیستی به تهران» به شهادت رسیده است. این روزنامه همچنین اشاره میکند که اخیراً سه پسر و چهار نوهی هنیه در یم حملهی هوایی اسرائیل در نوار غزه به شهادت رسیده بودند. در حالی اسماعیل هنیه ساکن قطر بود، رهبر ارشد حماس درون نوار غزه، «یحیی سنوار» است که گفته میشود مغز متفکر عملیات ۷ اکتبر بوده و در حال حاضر در شبکهی پیچیدهی تونلهای زیرزمینی غزه زندگی میکند.
شهید «اسماعیل هنیه» (چپ) رهبر سیاسی جنبش حماس، و «یحیی سنوار» (جلوی تصویر، راست) فرماندهی نظامی این جنبش در باریکهی غزه، اواسط ماه دسامبر سال ۲۰۱۷، در گردهمایی سیامین سالگرد تأسیس حماس در شهر غزه دستان خود را به نشانهی پیروزی مقابل جمعیت حامیان حماس، بالا آوردهاند. سنوار نیز از فلسطینیانی است که رژیم صهیونیستی بارها قصد ترور او را داشته است. این رژیم همین چند روز قبلتر مدعی ترور سنوار شد، اما گفته میشود مقامات این رژیم هنوز اطلاع موثقی از موفقیتآمیز بودن این سوءقصد ندارند. (+)
شبکهی خبری انگلیسی «بیبیسی» با اشاره به قرار گرفتن خاورمیانه در آستانهی یک جنگ فراگیر در نتیجهی ترور هنیه، به نقل از «آنتونی بلینکن» وزیر خارجهی آمریکا، مینویسد: آمریکا «از این اتفاق اطلاع یا در آن دخالت نداشت.» به نوشتهی بیبیسی بلینکن بار دیگر حماس را مقصر تحولات غزه دانست و در عین حال تأکید کرد هیچچیز نباید مانع از دستیابی به آتشبس شود. این در حالی است که ترور هنیه احتمالاً دستیابی به آتشبس را دشوارتر خواهد کرد. چنانکه محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آلثانی، نخستوزیر قطر (کشوری که اصلیترین میانجیگر مذاکرات میان اسرائیل و حماس است) میگوید: «ترورهای سیاسی و تداوم هدف قرار دادن غیرنظامیان در غزه همزمان با ادامهی گفتوگوها ما را به طرح این سؤال وامیدارد که چگونه ممکن است در میانجیگری موفقیت حاصل شود، وقتی یک طرف، مذاکرهکنندهی طرف مقابل را ترور میکند؟ صلح نیازمند شرکای جدی و اتخاذ موضع جهانی علیه بیاعتنایی به جان انسانهاست[۹].»
شهید «اسماعیل هنیه» (مرکز تصویر) روز سهشنبه، ۹ مرداد، یک روز پیش از شهادتش، در مراسم تحلیف «مسعود پزشکیان» شرکت میکند. عملیات تروریستی رژیم صهیونیستی حوالی ساعت ۲ بامداد چهارشنبه اتفاق افتاد. (+)
در همینباره بخوانید:
›› خنجر یمنی زیر گلوی اسرائیل در دریای سرخ
›› چرا یمنیها از فلسطین حمایت میکنند و چرا آمریکا در یمن شکست خواهد خورد؟
روزنامهی انگلیسی «گاردین» به نقل از مسعود پزشکیان، رئیسجمهور جدید ایران، نوشت: ایران «از تمامیت ارضی، عزت، حیثیت، افتخار و شرف خود دفاع، و اشغالگران تروریست را از اقدام بزدلانهی خود پشیمان خواهد کرد[۱۰].» این روزنامه همچنین مینویسد چین و قطر به جمع کشورهایی پیوستهاند که قتل هنیه را محکوم کردهاند. وزارتخانههای خارجهی این دو کشور در بیانیههایی جداگانه، این اقدام اسرائیل را خطرناک و عامل تشدید بیثباتی در منطقه دانستهاند. گاردین به نقل از «هاکان فیدان» وزیر خارجهی ترکیه، نیز نوشت: «[هنیه] زندگی خود را وقف آرمان فلسطین و بازگرداندن صلح و آرامش به فلسطین کرده بود. ما شاهد تلاشهای اخیر او برای دستیابی به آتشبس بودیم. حتی بعد از اینکه اعضای خانوادهاش توسط اسرائیل قتلعام شدند، هرگز اعتقادش به صلح را از دست نداد[۱۱].»
در همینباره بخوانید:
›› «دیوانه نسلکش»؛ آیا نتانیاهو به آرزوی «جنگ ایران و آمریکا» میرسد؟
روزنامهی انگلیسی «فایننشالتایمز» مینویسد هنیه که از سال ۲۰۱۷ رهبر سیاسی حماس بود، عالیرتبهترین عضو این جنبش است که از زمان عملیات ۷ اکتبر این سازمان و آغاز حملات اسرائیل در غزه، به قتل میرسد. او مذاکرهکنندهی ارشد و نمایندهی حماس در گفتوگو با میانجیگرانی بود که به دنبال توافق بر سر آتشبس در غزه و آزادی گروگانهای اسرائیلی در این باریکه هستند. در نتیجهی ترور چند ساعت قبلترِ «فؤاد شکر» که ارتش اسرائیل او را عالیرتبهترین فرماندهی نظامی حزبالله و دست راست حسن نصرالله، رهبر این گروه، توصیف کرده، تنشها در منطقه پیشاپیش بهشدت افزایش پیدا کرده بودند. حزبالله که یکی از مسلحترین بازیگران غیردولتی جهان محسوب میشود، پیشتر به اسرائیل دربارهی «هرگونه تروری در خاک لبنان علیه یک لبنانی، سوری، ایرانی یا فلسطینی» هشدار داده بود[۱۲].
در همینباره بخوانید:
›› گزارش اطلاعاتی محرمانه آمریکا: اسرائیل در جنگ با حزبالله پیروز نخواهد شد
خبرگزاری فرانسوی «فرانس۲۴» مینویسد «یواو گالانت» وزیر دفاع اسرائیل طی بازدید از یک آتشبار پدافند هوایی، به طور خاص در اشاره به جنگ احتمالی با حزبالله لبنان، گفت «اسرائیل به دنبال تشدید جنگ نیست، اما برای مواجهه با تمام سناریوها آماده است.» در همین حال، وزیر خارجهی مصر با صدور بیانیهای تأکید کرد که ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس، در تهران نشان میدهد اسرائیل ارادهی سیاسی برای کاهش تنش را ندارد. رهبر ایران نیز پس از ترور هنیه وعدهی «مجازات سخت» اسرائیل را داده است[۱۳].
دیدار شهید «اسماعیل هنیه» (چپ) رهبر سیاسی حماس، با رهبر انقلاب اسلامی ایران، در تهران. رهبر ایران در بیانیهای که به مناسبت شهادت هنیه صادر کرد، وعده داد که جمهوری اسلامی خونخواهی مهمانش را وظیفهی خود میداند. (+)
در همینباره بخوانید:
›› «وعده صادق» از بزرگترین موفقیتهای نظامی تاریخ معاصر ایران بود
شبکهی قطری «الجزیره» مینویسد دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به وزرای کابینه دستور داده از اظهارنظر در قبال ترور هنیه خودداری کنند[۱۴]. این شبکه همچنین گزارش داد که «میخائیل بوگدانوف» معاون وزیر خارجهی روسیه، در واکنش به ترور رهبر سیاسی حماس گفت: «این، یک قتل سیاسی مطلقاً غیرقابلقبول است و به تشدید بیشازپیشِ تنشها منجر خواهد شد[۱۵].» وزارت خارجهی ترکیه طی بیانیهای در محکومیت ترور هنیه نوشت: این ترور «نشان میدهد دولت نتانیاهو در اسرائیل به هیچ عنوان قصد دستیابی به صلح را ندارد. اگر جامعهی بینالملل برای متوقف کردن اسرائیل اقدام نکند، منطقه شاهد جنگهای بسیار بزرگتری خواهد بود.»
در همینباره بخوانید:
[۱] Ismail Haniyeh Link
[۲] China, Jordan and Lebanon join condemnation of killing Link
[۳] Hamas says its leader Ismail Haniyeh was assassinated in Tehran by an Israeli airstrike Link
[۴] Hamas' political leader was killed in Iran. Here's the latest Link
[۵] Hamas leader Ismail Haniyeh assassinated in Iran, group says Link
[۶] Ismail Haniyeh, a Top Hamas Leader, Is Dead at ۶۲ Link
[۷] What We Know About the Assassination of Ismail Haniyeh Link
[۸] Hamas leader Ismail Haniyeh killed in Tehran by Israeli airstrike, terror group says Link
[۹] Iran vows to avenge killing of Hamas political leader Haniyeh Link
[۱۰] Middle East crisis: Hamas says leader Ismail Haniyeh killed in Iran – latest updates Link
[۱۱] Hamas leader Ismail Haniyeh killed in raid on Iran residence, says Palestinian group Link
[۱۲] Hamas political leader Ismail Haniyeh killed in Iran Link
[۱۳] Iran’s supreme leader vows 'harsh punishment' for Israel over killing of Hamas chief Haniyeh Link
[۱۴] Hamas political chief Ismail Haniyeh assassinated in Iran Link
[۱۵] World reacts to killing of Hamas political chief Haniyeh in Iran Link