به گزارش مشرق، کمبود معلم در مدارس ایران به یکی از چالش‌های اساسی تبدیل شده است. این مشکل ناشی از عوامل متعددی از جمله افزایش جمعیت دانش‌آموزان، بازنشستگی گسترده معلمان و ناکافی بودن جذب معلمان جدید است.
پیامدهای این کمبود شامل افزایش تعداد دانش‌آموزان در کلاس‌های درس، افزایش فشار کاری بر معلمان شاغل، کاهش کیفیت آموزش و ایجاد نابرابری‌های آموزشی است.
این وضعیت به‌ویژه بر عدالت آموزشی تأثیر منفی می‌گذارد. افزایش تعداد دانش‌آموزان در کلاس‌ها و کاهش زمان و توجه معلمان به هر دانش‌آموز، به‌طور مستقیم بر کیفیت آموزش اثر می‌گذارد. متأسفانه این مشکل بیشتر در مدارس دولتی عادی دیده می‌شود، زیرا مدارس خاص نظیر مدارس شاهد، سمپاد و نمونه دولتی در اولویت توجه مسئولان آموزش و پرورش قرار دارند.
تأمین ۹۳ هزار معلم از ۱۷۶ هزار کمبود
مسئولان وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده‌اند که در سال تحصیلی جدید با کمبود ۱۷۶ هزار معلم مواجه‌ایم. تاکنون ۹۳ هزار نفر از طریق آزمون استخدامی، فارغ‌التحصیلان دانشگاه فرهنگیان و معلمان خرید خدمات تأمین شده‌اند و مابقی نیز با اضافه تدریس معلمان شاغل و تدریس معلمان بازنشسته جبران می‌شود. به همین دلیل، کلاس‌های بدون معلم در مدارس دولتی وجود نخواهد داشت.
وضعیت خاص ۵ استان
به گفته مسئولان وزارت آموزش و پرورش، امسال تمام کشور وضعیت نسبتاً آرامی دارد، اما در ۵ استان خراسان رضوی، شهرستان‌های تهران، اصفهان، کرمان و یزد شرایط خاص‌تری برقرار است که به‌دقت رصد می‌شود تا از وجود کلاس‌های بدون معلم جلوگیری شود.
استخدام ۷۴ هزار معلم جدید
امسال ۷۴ هزار معلم تازه‌نفس از طریق آزمون استخدامی و فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی وارد مدارس کشور می‌شوند.
علی فرهادی؛ سخنگوی وزارت آموزش و پرورش، درباره استخدام‌های این وزارتخانه در سال ۱۴۰۳ گفت: در آزمون جذب آموزگار ابتدایی ۲۸ هزار ظرفیت وجود داشت که ۲۱ هزار نفر شرایط لازم را داشتند و استخدام شدند. در آزمون جذب دبیر و هنرآموز (معلم هنرستان) نیز به ترتیب ۲۴ هزار و ۱۷ هزار نفر جذب شدند. همچنین نتایج استخدام ۱۱ هزار مربی پرورشی، تربیت بدنی و مشاور مدارس در این هفته اعلام خواهد شد. ۱۸ هزار نفر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی نیز مهر امسال وارد کلاس‌های درس خواهند شد.
تدریس ۲۶ هزار معلم بازنشسته
امسال ۷۴ هزار معلم بازنشسته شدند که ۲۶ هزار نفر از آن‌ها درخواست ادامه خدمت دادند و از مهرماه به تدریس مشغول می‌شوند. همچنین مجوز استفاده از معلمان خرید خدمات در مدارس تمدید شده و آن‌ها نیز همچنان به تدریس ادامه خواهند داد.
به گفته مسئولان وزارت آموزش و پرورش، با این برنامه‌ریزی‌ها، بیش از ۹۰ هزار نیروی جدید در مهر امسال نسبت به سال گذشته جذب شده‌اند.
چرا کمبود معلم ایجاد شد؟
سخنگوی وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده که مشکل کمبود معلم مربوط به سال‌های ۹۲ تا ۹۶ است. در این سال‌ها تنها راه ورود به شغل معلمی از طریق دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی بود، اما جمعیت دانشجو معلمان از ۲۵ هزار نفر به ۳ هزار نفر کاهش یافت. همزمان با این کاهش، جمعیت دانش‌آموزی از ۱۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر به ۱۷ میلیون نفر رسید و تعداد معلمان بازنشسته نیز افزایش یافت که همه این عوامل منجر به کمبود معلم شد.
طبق اظهارات سخنگوی وزارت آموزش و پرورش، جمعیت دانش‌آموزی تا سال ۱۴۰۸ تغییر چندانی نخواهد داشت، اما پس از آن تا سال ۱۴۱۲، با کاهش جمعیت دانش‌آموزان، تعداد آن‌ها مجدداً به ۱۲.۷ میلیون نفر خواهد رسید. بنابراین، باید در استخدام معلمان دقت کافی صورت گیرد تا در سال‌های آینده با مشکل مازاد نیرو مواجه نشویم. به همین دلیل، سیاست وزارتخانه بر حداقل جذب از طریق آزمون استخدامی و ورود معلمان صرفاً از دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی متمرکز است.