دیگ بخار یا بویلر یکی از تجهیزات صنعتی به‌شمار می‌آید که با تبدیل انرژی می‌تواند بخار لازم برای مصارف صنعتی و حتی سیستم‌های تاسیساتی را تولید کند.
در بویلر با استفاده از فشار حاصل از انرژی موجود در سوخت‌های فسیلی مانند گازوئیل، مایع درون محفظه استوانه‌ای را به‌واسطه گرما به بخار یا بخار مایع تبدیل می‌کنند.
این دستگاه در مدل‌های مختلف و برای کاربردهای گوناگونی تولید می‌شود. برای آشنایی کامل با دیگ‌های بخار، کاربرد و مزیت آنها تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
معرفی دیگ بخار و نحوه کارکرد آن
بویلر یک محفظه استوانه‌ای مستحکم است که در آن مایعات را تحت فشار قوی قرار می‌دهند تا بخاری با فشار قوی برای استفاده در صنایع مختلف تولید شود.
دیگ‌های بخار را می‌توان به نوعی سیستم تبدیل یا انتقال انرژی دانست که با استفاده از آن انرژی موجود در سوخت فسیلی را به انرژی گرمایی تبدیل می‌کنند.
بخار تحت فشار تولیدشده کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف دارد اما این کاربرد به نوع بویلر وابسته است. یعنی بویلرها را در مدل‌های مختلفی می‌سازند که هرکدام برای مصارف خاص قابل استفاده خواهد بود.
نحوه عملکرد بویلر برای تولید بخار با توجه به نوع آن ممکن است به‌صورت مستقیم و با استفاده از سوخت‌های فسیلی مانند ذغال‌سنگ، گازوئیل، چوب و احتراق گاز باشد.
برای تولید بخار توسط بویلر همچنین می‌توان از روش‌های غیر مستقیم مانند بازیافت حرارت‌های ائتلافی در فرایندها استفاده کرد.
انواع دیگ بخار از نظر نحوه عملکرد
دیگ بخار در مدل‌ها و انواع مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شود. اما 2 دسته‌بندی کلی برای آنها وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم:
بویلر آتش در لوله یا فایرتیوب(Fire Tube)
بخار تولیدی در این نوع بویلر، با کمک احتراق سوخت در کوره انجام می‌شود. گرمای لازم برای تبدیل آب به بخار از طریق بدنه و لوله‌ها فراهم خواهد شد.
به این صورت که گازهای ناشی از احتراق که در اصطلاح به آنها آتش نیز گفته می شود از لوله‌های پاس دوم و سوم عبور کرده و آب موجود در محفظه را به بخار تبدیل می‌کنند.
این نوع بویلر در صنایع مختلفی مانند لاستیک‌سازی، بیمارستان‌ها و صنایع غذایی کاربرد دارد. هر صنعتی فشار کار بخار سوپرهیتی نیاز دارد که در این صنایع می‌توان گفت بین 10 تا نهایتا 21 بار است.
بویلر آب در لوله یا واترتیوب (Water Tube)
در بویلرهای فایرتیوب، آتش یا همان گاز درون لوله گرمای لازم را به محفظه انتقال می‌داد اما در دیگ بخار واترتیوب، درون لوله‌های رابط بین درام بالا و پایین آب جریان دارد.
آب درون این لوله‌ها حرارت مورد نیاز خود را از طریق احتراق سوخت‌ها به‌دست آورده و در نهایت بخار لازم را تولید می‌کند. نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها برای ظرفیت‌های بیشتر از 100 تا 1000 تن بخار در ساعت می‌توانند از این دیگ بخار استفاده کنند.
دیگ‌های بخار از چه قسمت‌هایی تشکیل می‌شوند؟
بویلر از چندیدن بخش ساخته می‌شود که عبارت‌اند از:
- بدنه اصلی بویلر
- لوله‌های دود (پاس 2)
- لوله‌های دود (پاس 3)
- کوره یا آتش‌دان
- اتاق دود
- محفظه احتراق
- اتاق دود پشتی
- پوسته
- شاسی
- پمپ تغذیه
- تغذیه آب ورودی
- مشعل
- سوپاپ اطمینان
- شیر خروج بخار
- لوله کنترل
- مجموعه ابزار دقیق
- شیر تک‌ضرب تخلیه
- مانومتر
- پرشر سوئیچ
مهم‌ترین کاربردهای بویلر
با توجه به قدرت بالای دیگ بخار مدل‌های مختلفی از آن به بازار عرضه شد که هر کدام برای استفاده در صنعت خاصی مناسب هستند. در ادامه مهم‌ترین کاربردهای بویلر را معرفی می‌کنیم:
- صنایع شیمیایی
- صنایع نوشیدنی
- صنعت چاپ
- صنعت داروسازی
- کارواش بخار
- کارخانه‌های صنعتی
- تعمیرات خودرو
- نظافت ساختمان
- صنعت بلوک‌زنی
- نماشویی
- میکروب کشی
- پرورش قارچ
- دامداری
- صنعت جدول‌زنی
- شست‌وشوی مبلمان
صنایع بسیار زیاد دیگری نیز وجود دارند که برای پیش‌برد اهداف خود باید از دیگ بخار استفاده کنند. به‌همین دلیل نیز قبل از خرید این محصول باید حتما کاربرد آن را در نظر داشته باشید.
استفاده از بویلر چه مزایایی دارد؟
استفاده از بویلر در صنایع مختلف مزایای خاصی برای آنها به‌همراه دارد اما در ادامه مهم‌ترین مزیت‌های این دیگ‌های بخار را بررسی می‌کنیم.
- دیگ‌های بخار بسیار متنوع هستند و افراد می‌توانند با توجه به نیازشان نوع، ظرفیت و فشار کار مناسب را تهیه کنند.
- استفاده از فولاد در تولید محفظه دستگاه باعث افزایش استحکام و مقاومت و در نتیجه بالابردن راندمان کاری شده است.
- استفاده از سوخت‌های فسیلی در دسترس برای احتراق در بویلر و تولید بخار کار با آنها را راحت کرده است.
- بویلرها می‌توانند فشار قوی را به‌راحتی تحمل کنند.
قیمت دیگ بخار
علاوه‌بر اینکه در حال حاضر قیمت‌ها با نوسان زیادی همراه هستند باید گفت بویلرها مدل‌های مختلفی دارند که برای هر کدام قیمت خاصی تعیین می‌شود.
از مهم‌ترین مواردی که روی قیمت دیگ بخار تاثیرگذارند می‌توان به ظرفیت، کیفیت، نوع بویلر، برند سازنده، کارایی و استانداردهای به‌کار رفته در آن اشاره کرد.
به‌طور کلی باید گفت قیمت پایین این محصول می‌تواند نشان‌دهنده عدم کیفیت آن باشد. با خرید بویلر بی‌کیفیت شما نمی‌توانید کارایی لازم را از آن ببینید و در نتیجه سرمایه پرداخت شده نیز به هدر می‌رود.
پس نتیجه می‌گیریم که برای خرید هر مدل بویلر باید تمام فاکتورهای لازم را مد نظر داشته باشید و همچنین این محصول را از فروشگاهی معتبر تهیه کنید.
بویلر باکیفیت را از کجا خریداری کنیم؟
از آنجایی که برای خرید بویلر معمولا باید هزینه نسبتا بالایی پرداخت کرد نمی‌توان بدون تحقیق و بررسی کامل این محصول کاربردی را خرید.
یکی از راه‌های آسان که خرید مطمئنی برای شما به‌همراه دارد انتخاب فروشگاهی معتبر است. شما می‌توانید دیگ بخار مورد نظر خود را با مناسب‌ترین قیمت و بهترین کیفیت از فروشگاهی شناخته‌شده و دارای اعتبار خریداری کنید.
جمع‌بندی
دیگ بخار از مهم‌ترین تجهیزاتی است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول که با نام بویلر نیز شناخته می‌شود با ایجاد بخار فشار قوی توانسته کارایی خود را در مصارف مختلف نشان دهد.
انواع مختلفی از بویلر تولید می‌شود اما مهم‌ترین دسته‌بندی را می‌توان به نحوه عملکرد آنها اختصاص داد. بویلرهای فایرتیوب یا آتش در لوله و واترتیوب یا آب در لوله شامل این دسته‌بندی می‌شوند.
دیگ‌های بخار با استفاده از فولاد ساخته شده و از این رو مقاومت بالایی دارند. تحمل فشار بالا، تنوع در مدل‌ها، ظرفیت و فشار کار از دیگر مزایای این محصولات به‌حساب می‌آید.
از کاربردهای آن نیز می‌توان به استفاده در صنایع غذایی، صنایع شیمیایی، داروسازی، صنعت چاپ، کارواش بخار، دامداری، بلوک‌زنی و جدول‌زنی اشاره کرد.