به گزارش مشرق، پدر بزرگ‌ها و مادربزرگ‌های این روستاها معلم قرآن هستند. محافل قرآنی با حضور پیر و جوان برگزار می‌شود و جمعی از حافظان و قاریان قرآن دور هم جمع‌هستند. این ویژگی ۳ روستای قرآنی اردبیل است که آنها را در کشور منحصر به فرد کرده؛ روستای اندبیل که به قم کوچک معروف شده و روستاهای سوها و ایوریق.
دورهمی قاریان ممتاز
روستای اندبیل در غرب خلخال ۱۵۰۰ نفر جمعیت دارد و شاخص‌ترین روستای قرآنی اردبیل شناخته می‌شود. این روستا به‌دلیل داشتن ۴۰۰قاری ممتاز در رده‌های مختلف سنی و ۱۲۰ حافظ قرآن کریم، قم کوچک لقب گرفته است. از میان حافظان قرآن ۶ نفر حافظ کل قرآن و مابقی حافظ بیش از ۴ جزء قرآن هستند. ۵۰نفر از قاریان قرآن روستای اندبیل هم در سطح ممتاز و کشوری‌اند.
مدیر دفتر امور روستایی و شوراهای اردبیل به همشهری می‌گوید: سابقه فعالیت‌های قرآنی در اندبیل به ۶۰ سال پیش برمی‌گردد، زمانی که مرحوم جهانبخش مددی، پیشکسوت قرآنی شاگردان زیادی در حوزه حفظ قرآن در این روستا تربیت کرد. از هر خانواده دست‌کم ۲ یا ۳ نفر به سمت فراگیری آموزش‌هایی نظیر حفظ، تفسیر، ترتیل یا قرائت رفته‌اند و بسیاری از این قاریان که در سطح ملی هم درخشیده‌اند، در این روستا متولد شده‌اند.
شاهپور آذروند با بیان اینکه به‌طور میانگین از هر خانواده روستای اندبیل یک نفر قاری ممتاز یا مربی قرآن است می‌افزاید: اهالی روستا با قرآن مأنوسند و برخی در حوزه کتابت قرآن گام برداشته اند. حاج عبدالحسین‌زاده و حاج اویس جعفرزاده ۲کاتب روستای اندبیل هستند.
موفقیت اهالی
سیداسماعیل هاشمی اندبیلی، یکی از اهالی روستا که مسئول دارالقرآن آن است، به همشهری می‌گوید: در متون تاریخی به‌جامانده از ۴۰۰ سال پیش می‌خوانیم که علما در این روستا زندگی می‌کردند. حدود یک قرن پیش، ۱۳ روحانی در روستا بودند. یکی از استادان قرآن من که ۱۲۰ سال عمر کرد، تعریف می‌کرد که از قدیم جلسه‌های قرآن و مکتبخانه‌ای در روستا رونق داشته است.
هاشمی ادامه می‌دهد: بیشتر اهالی روستا کشاورز، دامدار و باغدارند، اما فعالیت ویژه در حوزه قرآن موجب شده است تا در سایر علوم هم حرفی برای گفتن داشته باشند.
درباره ۲ روستای دیگر
مدیر دفتر امور روستایی و شوراهای اردبیل درباره فعالیت‌های قرآنی روستای سوها هم می‌گوید: ۳۰۰ نفر از بانوان روستای مرزی و ۲ هزار نفری سوها حافظ بیش از ۲۰ جزء قرآن هستند.
سال ۱۳۷۷ سیدحسام‌الدین مرجاعی به روستای سوها می‌آید و در منزل قلی شکیب، از اهالی روستا مستقر می‌شود و آموزش تلاوت و حفظ قرآن را برای بانوان برگزار می‌کند.
آذروند درباره روستای ایوریق در بخش هیر اردبیل هم که ۲۹ حافظ قرآن دارد، توضیح می‌دهد: کوچک‌ترین فرد روستا که مشغول حفظ قرآن شده، ۹ سال دارد. بیش از ۸۰ درصد از جمعیت ۲ هزار نفری این روستا سواد قرآنی دارند و می‌توانند قرآن تلاوت کنند.
شهید عادل باستانی، یکی از معلمان قرآن از اوایل دهه ۱۳۶۰ کلاس‌های قرآن در این روستا برپا کرده و راهش همچنان ادامه دارد.