به گزارش مشرق، خودروهای شوتی به خودروهایی اطلاق می‌شود که برای حمل کالاهای قاچاق در جاده‌های کشور استفاده می‌شوند. این خودروها عمدتاً بارهای غیرقانونی را جابه‌جا می‌کنند و به دلیل سرعت بالای رانندگی و بی‌توجهی به قوانین، به خطری جدی برای جاده‌های کشور تبدیل شده‌اند.
چه خودروهایی به شوتی تبدیل می‌شوند؟
خودروهای شوتی به دسته‌ای از خودروهای سواری اطلاق می‌شود که توسط رانندگانی با هدف حمل و نقل کالاهای قاچاق و غیرقانونی در جاده‌های ایران استفاده می‌شوند. این خودروها که بیشتر به دلیل سرعت بالا و قدرت مانور در جاده انتخاب می‌شوند، به عنوان تهدیدی جدی در بحث ایمنی جاده‌ها مطرح هستند.
به طور کلی، خودروهایی مانند پژو 405، سمند، و پژو پارس، به دلیل موتور قوی و در دسترس بودن قطعات، در بین شوتی‌ها محبوبیت دارند. به‌کارگیری این خودروها به دلیل توان بالای موتور و قدرت بالای مانور در جاده‌های پر پیچ و خم و گاهاً به عنوان وسیله‌ای برای گذر سریع از ایست‌های بازرسی غیرقانونی صورت می‌گیرد.
بارهای جابه‌جا شده توسط شوتی‌ها
خودروهای شوتی عمدتاً برای حمل انواع کالاهای غیرقانونی و قاچاق مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کالاها شامل لوازم الکترونیکی، مواد خوراکی، پوشاک، مشروبات الکلی و گاهی مواد مخدر و مواد بهداشتی غیرمجاز هستند. علاوه بر این، برخی از شبکه‌های قاچاق از خودروهای شوتی برای جابجایی انسان‌ها نیز استفاده می‌کنند، به ویژه مهاجران غیرقانونی و عناصر مجرمانه.
شبکه‌های قاچاق کالا از رانندگان شوتی به عنوان نیرویی قابل‌دسترس برای حمل کالاهای قاچاق و ارزان استفاده می‌کنند. این شبکه‌ها با استفاده از خودروهای شوتی در پوشش‌های ظاهری متنوع، کالای قاچاق را جابه‌جا کرده و با دور زدن ایست‌های بازرسی تلاش دارند قوانین را نقض کنند. این شبکه‌ها در بخش‌های مرزی و حاشیه‌های شهرهای بزرگ فعالیت دارند و به دلیل درآمد بالا، به جذب رانندگان جدید روی می‌آورند.
میزان درآمد رانندگان شوتی
درآمدی که رانندگان خودروهای شوتی از جابه‌جایی کالاها به دست می‌آورند، بسیار ناچیز است. به گفته سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا، هر راننده خودروی شوتی برای جابه‌جایی بار قاچاق، دستمزدی ناچیز دریافت می‌کند.
این رانندگان به دلیل نیاز مالی و گاهی ناامیدی از یافتن شغل قانونی، به این کار رو می‌آورند، اما در عمل نه تنها سودی قابل توجه به دست نمی‌آورند، بلکه زندگی خود را به خطر می‌اندازند و احتمالاً با قانون درگیر می‌شوند.
روایتی از زبان یک راننده شوتی
راننده‌ای که ترجیح داد نامش فاش نشود، گفت: ما چاره‌ای نداریم. بار قاچاق حمل می‌کنیم چون شغل بهتری نداریم. خطر زیاد است، اما اگر گیر نیفتیم، مقداری پول به خانه می‌بریم.
او افزود که به دلیل عدم دسترسی به شغل رسمی و درآمد ثابت، با تمام خطرات این کار، ناچار به فعالیت در این حوزه است.
تخلفات دیگر خودروهای شوتی
علاوه بر حمل کالای قاچاق، برخی خودروهای شوتی به دلیل اینکه به شبکه‌های سازمان‌یافته قاچاق وابسته‌اند، ممکن است در انتقال افراد تحت تعقیب، تروریست‌ها و یا اعضای باندهای مجرمانه نیز نقش داشته باشند. هرچند که این موارد محدود است، اما باعث نگرانی جدی در حوزه امنیت ملی و اجتماعی شده است.
پلیس و برخورد با خودروهای شوتی
پلیس امنیت اقتصادی فراجا برای مقابله با این معضل قرارگاه ویژه‌ای ایجاد کرده است. به گفته سردار رحیمی، از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از 20 هزار خودروی شوتی توقیف شده‌اند. با این وجود، مشکلی که وجود دارد این است که بسیاری از خودروهای توقیفی به سرعت آزاد شده و به جاده‌ها بازمی‌گردند.
خلأهای قانونی و محدودیت‌های موجود در زمینه توقیف و ضبط دائمی این خودروها، از دلایل اصلی بازگشت آنها به جاده‌ها است. این موضوع، باعث تداوم مشکل و افزایش نگرانی‌ها شده است.
برخی از پیشنهادات برای مقابله با این چالش شامل ایجاد قوانین سخت‌گیرانه‌تر، بازنگری در سیستم توقیف خودروهای شوتی و همچنین پیگیری جدی‌تر شبکه‌های تأمین بار قاچاق برای کاهش تقاضا در این زمینه است.
خطرات جاده‌ای خودروهای شوتی
خودروهای شوتی به دلیل سرعت بالا و عدم رعایت قوانین رانندگی، تهدیدی جدی برای سایر کاربران جاده هستند. این خودروها عمدتاً در شب و با سرعت بالا حرکت می‌کنند که احتمال بروز تصادفات مرگبار را افزایش می‌دهد.
براساس گزارش‌ها، حوادث ناشی از برخورد با خودروهای شوتی باعث از دست رفتن جان افراد بی‌گناه و از هم پاشیدن زندگی خانواده‌ها شده است. یکی از قربانیان حادثه‌ای در این زمینه می‌گوید: «خودروی شوتی با سرعت زیاد به خودروی ما برخورد کرد و همسر و فرزندم را از دست دادم.»
از طرفی، حضور این خودروها در جاده‌ها نگرانی‌های اجتماعی و روانی نیز به همراه دارد. بسیاری از خانواده‌ها نگران سلامت خود و عزیزانشان در هنگام سفر هستند و به ویژه در شب‌ها از سفر در جاده‌های پر تردد اجتناب می‌کنند.
خودروهای شوتی با تخطی از قوانین و رعایت نکردن ایمنی، خطری برای جاده‌ها و امنیت جامعه به شمار می‌روند. این خودروها با حمل کالاهای غیرقانونی، هم به اقتصاد کشور لطمه می‌زنند و هم باعث ایجاد ناامنی در جاده‌ها می‌شوند. رفع این معضل نیازمند یک رویکرد چندجانبه از سوی قانون‌گذاران و اجرای قوانین موثر توسط پلیس است.