به گزارش مشرق، آمار نشر همیشه یکی از ابزارهای مهم است که بدانیم چه اتفاقاتی در این حوزه رقم خورده و چه تعداد کتاب و با چه کیفیتی منتشر شده‌اند.
حتما اگر روزی کتاب نباشد، زندگی سخت خواهد شد، برای همین است هر گونه رشد یا کاهش در این حوزه برای علاقه‌مندان به کتاب مهم قلمداد می‌شود.
در این سال‌ها سعی کرده‌ایم در حوزه کتاب، آمار نشر را به ریز و جزئیات منتشر کنیم. در این گزارش سراغ آمار و ارقام اولین ماه پاییز رفته‌ایم تا بدانیم آمار چاپ کتاب به نسبت سال‌های ۱۴۰۲، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۰ چه تغییراتی داشته است.
طبق آمار خانه کتاب و ادبیات ایران، مهرماه ۱۴۰۳، ۹۷۲۴ عنوان کتاب منتشر شده که در مقایسه با سال ۱۴۰۲، ۱۰ درصد رشد داشته است. البته نمی‌توان خیلی هم از این ۱۰ درصد خوشحال بود و باید کیفیت و حوزه کتاب‌های منتشرشده را مطالعه کرد تا متوجه چگونگی این رشد شد.
دو نکته مهم در این آمار شمارگان و قیمت دیده می‌شوند، مواردی که نمی‌توان از کنارشان به‌راحتی گذشت. وقتی از کاهش شمارگان صحبت می‌کنیم، می‌شنویم: «گرانی است؛ برای چاپ یک کتاب باید هزینه زیادی شود، برای همین تیراژ را پایین می‌زنیم. اگر فروش داشت، آن وقت دوباره چاپ می‌کنیم.» یا اینکه گفته می‌شود: «وقتی کتاب به‌عنوان نیاز اساسی مردم فرض نشود و مانند غذا و دارو از اولویت‌های اساسی نباشد، نخستین گزینه برای حذف از سبد مصرف و برنامه هفتگی و روزانه آدم‌هاست.»
کاهشی شدن تیراژ کتاب در این سال‌ها روند رو به رشدی داشته و تقریبا همیشه درموردش صحبت شده است، گاهی می‌بینیم برخی ناشران تیراژ را زیر ۵۰ نسخه می‌آورند و حتی ممکن است به تک‌نسخه هم برسند!
با بررسی آمار شمارگان مهرماه ۱۴۰۳ به نسبت سال‌های قبل از آن همین روند کاهشی را شاهدیم. میانگین شمارگان در مهرماه ۱۴۰۳، ۱۰۱۴ بوده و در سال قبل از آن یعنی مهرماه ۱۴۰۲، ۱۰۸۸ که منفی ۷ درصد کمتر بوده است.
با مقایسه شمارگان در مهرماه ۱۴۰۰ که حدودا شمارگان ۱۲۳۴ بوده با تفاوت منفی ۱۷ درصد روبه‌روییم. زنگ خطر شمارگان چندسالی است که صدایش بلند شده اما انگار به گوش مسئولان نمی‌رسد! تا برایش برنامه‌ای داشته باشند.
قیمت کتاب هم خودش داستان دنباله‌دار ترسناکی است که هر روز ترسناک‌تر می‌شود. تنها آماری که در این سال‌ها، همیشه رو به رشد بوده قیمت کتاب است.
میانگین قیمت در مهرماه ۱۴۰۳، حدودا ۲۰۶ هزارتومان است، در مقایسه با مهرماه ۱۴۰۰ که میانگین قیمت کتاب حدودا ۶۲ هزار تومان بوده، با رشد ۲۳۰ درصدی روبه‌روییم! کاغذ و زینک گران شده، هزینه چاپخانه‌ها بالا رفته، پس ناشر متاثر از این اتفاق‌ها مجبور است قیمت کتاب را افزایش دهد.
اما گاهی هم شاهدیم اگر همه اینها تغییری نکند، باز کتاب گران می‌شود و اینجا همان جایی است که باید گفت نظارتی بر آن نیست.
