به گزارش مشرق به نقل از فارس، پس از گذشت دو سال از برگزاری برنامه «شب آفتابی» در تهران، از مهرماه امسال بار دیگر این برنامه در تهران با حضور 400 هنرمند و هنرور در بوستان ولایت به روی صحنه رفته است.
شب آفتابی، برنامهای است که در توصیف آن تعابیر مختلفی به کار برده شده است. گاهی آن را «فیلم زنده سینمایی»، گاهی «نمایش زنده» و زمانی هم از آن با عنوان «تئاتر سه بعدی» نام برده شده است.
این نمایش، منشوری از نور، صدا و تصویر است که با تکیه بر تکنیکهای سینمایی همچون جلوههای ویژه، بازی با نور، صحنه و دکور، پخش صدا و افکتهای مختلف و با حضور بیش از 400 هنرور، بازیگر و با مشارکت حدود 200 نفر از عوامل تخصصی در گروههای مختلف در مدت زمانی حدودا سه ساعته قصهای را برای مخاطبانش روایت میکند که از خلقت آدم آغاز و به مقطع ظهور امام زمان (عج) ختم میشود.
شب آفتابی در سه فصل: «قصه انبیاء»، «حوادث صدر اسلام» و «تاریخ معاصر» طراحی شده و در هر پرده نمایش، برخی از تاریخ مرور خواهد شد. نمایش واقعه عاشورای حسینی در وسعت میدانی بسیار عظیم و همچنین اجرای مانور نظامی با همراهی حرکت تانک و ادوات نظامی و انفجارها، برخی از ویژگیهای نمایش عظیم «شب آفتابی» است.
در تمام طول مدت اجرای این نمایش مخاطبان بر روی زمین نشستهاند و سِن این نمایش به وسعت چند صد متر در سه سمت (مقابل و طرفین) آنها قرار گرفته که در طول نمایش برحسب ضرورت در مقابل و یا اطراف مخاطبان رویدادهای «شب آفتابی» شکل میگیرد و گاهی نیز همزمان دو یا سه وجه از نمایش با هم نشان داده میشود.
با بهزاد بهزادپور کارگردان «شب آفتابی» گفتوگویی انجام دادیم که مشروح آن در ادامه میآید:
زمان اجرای نمایش افزایش یابد، در روز سه بار اجرا میرویم
*حدود 2400 نفر در شرایط نامطلوب و بسیار فشرده روی زمین به تماشای شب آفتابی مینشینند. همین امر سبب نارضایتی تماشاچیان را فراهم میآورد و بسیاری از آنها با شروع فصل سوم نمایش، سالن را ترک میکنند. در حالی که با کاهش تعداد تماشاچیان میتوان برای سازماندهی آنها از صندلی استفاده کردید که این امر تماشای نمایش را هم آسانتر میکند.
-وقتی قرار است فقط 45 روز نمایش را اجرا کنید، کمبود جا معلوم میشود، علت اینکه جمعیت روی زمین مینشیند برای این است که تعداد بیشتری در سالن جا شوند، اگر صندلی بگذاریم جمعیت نصف میشود، از جهت دیگه ما نمیتوانیم ابعاد سوله را بزرگ کنیم، چون دید مؤثر را از دست میدهیم؛ یعنی نمیخواهیم بیشتر از چهل متر از جلو فاصله بگیرد و بیشتر از 20 متر طولش بیشتر باشد، چون دید مؤثر و حرارت حوادث را از دست میدهیم.
اگر صندلی بچینیم 1500 نفر جا میشوند، اگر روی زمین بنشینند، 3 هزار نفر میتوانند نمایش را ببینند، ولی اگر قرار باشد یک سال اجرا داشته باشیم، صندلی میگذاریم تا همه محترمانه بنشینند، آن وقت شبی سه اجرا خواهیم داشت، تنها راه حل این است.
امکان اجرای شب آفتابی در طول سال
* حجتالاسلام رسایی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی معتقد است سهم مردم تهران از نمایش آفتابی باید بیشتر از دو بار در سال باشد. مثلاً در دو بازه زمانی اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد (به مناسبت سالروز فتح خرمشهر) یا اواخر شهریور تا اواسط مهر (به مناسبت هفته دفاع مقدس) نمایش اجرا شود. به نظرتان بهتر نیست؟
-شب آفتابی در تمام طول سال میتواند اجرا شود، یعنی به غیر از زمانهایی که برف میآید، در بهار، تابستان و پاییز میشود آن را اجرا کرد. البته باید حمایت بیشتری از نمایش انجام و نیازهای آن تأمین شود تا در طول سال اجرا شود.
نوحه و روضه در شب آفتابی برای ایجاد حس و لطافت است
* برخی صحنههای نمایش مستندات تاریخی محکمی ندارد. یعنی شما بیشتر به روضههای مداحان اصالت دادهاید و صحنهها را بر اساس روضه آنان طراحی کردهاید، در حالی که بهتر بود روایات معتبر و احادیث را ملاک قرار میدادید. در این باره توضیح میدهید؟
- بعد از یک عمر گدایی کردن در خانه اهلبیت و حضور در مجالس شبهای جمعه، از این حرفهای سطحی و شعاری به من میگویند که روایتهای بدون سند در شب آفتابی است. آن جایی که لازم بوده و نوحه آمده، برای ایجاد حس و لطافت است نه اینکه بگوییم تاریخ را اینجا اینگونه روایت میکنیم.
آن جایی که حضرت رباب(س) نزد علیاصغر(ع) نشسته بود، راویان که در کربلا نبودهاند تا اینها را ضبط کنند. اگر نوحهای خوانده میشود، فلسفه آن زندهنگه داشتن تاریخ است وگرنه اگر قرار باشد اینچنین فکر کنیم که همه نوحهخوانها باید بروند!
در شب آفتابی «نوحه و مداحی» تاریخ را روایت نمیکند، بلکه مداحی و شعرخوانی فقط کار خودش را انجام میدهد و در کنار آن حوادث و مسائل به شدت بر اساس منابع دقیق مطرح شده است.
اگر شرایط داخل رضایتبخش باشد، از اجرای خارج کشور استقبال میکنیم
* «ابو احمد قصیر» مستندساز لبنانی از استقبال سید حسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان از نمایش «شب آفتابی» خبر داده است، آیا شما این آمادگی را دارید که در لبنان شب آفتابی را روی صحنه ببرید؟
ـ بله تمایل وجود داشته است، ولی همه رییسجمهورهای کشورهای دیگر هم شب آفتابی را درخواست کنند، این اتفاق (اجرای شب آفتابی در خارج از کشور) نمیافتد. به دلیل اینکه در داخل خود ایران مکانیسمی وجود ندارد که شب آفتابی بتواند نفس بکشد، وقتی حیات شب آفتابی در کشور خودش در خطر است، آن وقت همه رییس جمهورها هم بگویند بیا اجرا کن! خود شب آفتابی دارد از بین میرود!وگرنه از خدایمان هست که در خارج اجرا کنیم، ولی وقتی شرایطش وجود داشته باشد.
شب آفتابی بعد از یکدهه همچنان ناشناخته است
* در این 11 سالی که از اجرای نمایش شب آفتابی میگذرد، تغییر خاصی در صحنههای شب آفتابی دیده نمیشود، هر چند امسال راوی را حذف کردید، نمیخواهید یک نوآوری در کار خود داشته باشید؟!
ـ این حرف بدی است، آن آدمی که این حرف را زد -من نمیخواهم منبعش را نام ببرم- فکر میکنم خودش نوآور نیست! اگر شب آفتابی نوآوری نیست پس این همه جمعیت برای چه هر سال میآید؟!
ما یازدهمین بار است که شب آفتابی را اجرا میکنیم، ولی 10 مرتبه از آن را در بدترین شرایط اجرا کردیم؛ سه بار در مشهد، ایلام، زاهدان و مابقی در همدان و تهران.
آن نمایشهایی که در تهران اجرا شده است، انگار در سلول انفرادی اجرا کردیم، اصلاً کسی متوجه نشد که شب آفتابی اکران شده است، هیچکس در تهران شب آفتابی را ندیده است، آن وقت میگویید نوآوری کنید؟! این آدمها که این حرف را زدند، تنگنظری انگار جزو ذاتشان است و مخالفگویی جزو کاسبی آنها!