به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، شاید تا یک دهه پیش هر زمان که صحبت از جنگنده های چینی به میان می آمد بسیاری به یاد جنگنده های مختلف روسی می افتادند که در کشور چین به صورت تحت لیسانس تولید شده اند. باید گفت که این روند سالها در این کشور دنبال شده اما دستاوردهای چند سال اخیر چین در بخش هوانوردی نظامی نشان از یک پیشرفت جهش گونه در توانایی های نظامی این کشور است.

اگر بخواهیم نگاهی کوتاه به بحث تاریخچه هواپیماسازی در کشور چین بیاندازیم باید این گونه بگوییم که از زمان جنگ کره که جنگنده های جت میگ 15 روسی به چین تحویل شده و سپس در این کشور تولید شدند بحث صنعت هواپیمایی و ساخت جنگنده در چین آغاز شد. به طور سنتی چینی ها جنگنده های روسی مثل سری میگ و یا سوخو را در کشور خود تولید می کردند.

با تیره شدن روابط دو کشور در زمان جنگ سرد و به عبارتی شکاف افتادن بین دو ابرقدرت جهان کمونیسم، صنعت نوپای هوایی چین ضربه شدیدی را متحمل شد. این کشور از این پس با ترکیبی از توان داخلی و البته استفاده از بحثی به عنوان "جاسوسی صنعتی" سعی در بدست آوردن دانش مورد نیاز خود کرد. چینی ها از منابع مختلفی مثل کشورهای اروپایی تا نمونه های بدست آمده از هواگردهای ساقط شده آمریکایی در ویتنام برای افزایش دانش خود در زمینه هوانوردی بهره بردند.

با پایان جنگ سرد و فروپاشی اتحاد شوروی سابق دشمن قدیمی به دوستی نزدیک بدل شد. در این زمان چین در ابتدای دوره شکوفایی اقتصادی خود بود و در همین حال روسیه نیز به شدت به منابع مالی برای رسیدگی به وضیعت به هم ریخته خود نیاز داشت. در این دوران چینی ها با تولید تحت امتیاز جنگنده های سوخوی 27 روسی به اسم جی 11 توان تهاجم هوایی خود را افزایش دادند.

به طور سنتی نیروی هوایی چین یک نیروی دفاعی به حساب می آمد که دارای تعداد محدودی بمب افکن H-6 به عنوان نمونه بومی از بمب افکن روسی Tu 16 برای عملیات های بمباران بود که البته تهدید آنچنانی برای دشمنان چین در سالهای جنگ سرد مثل شوروی یا آمریکا به حساب نمی آمد. حجم بالای جنگنده هایی مثل سری میگ 21 نیز بیشتر جنگنده هایی برای دفاع هوایی به حساب می آمدند.

اما در دوره پس از سال 2000 میلادی و خصوصا پس از حادثه 11 سپتامبر و حضور نظامی آمریکا و ناتو در قاره آسیا، چین به سرعت به سمت تغییر در نگرش خود به سمت نیروهای نظامی خود رفت. در یک دهه اخیر چین به سرعت به سمت تقویت گسترده توان هوایی و دریایی خود رفته و دو نیروی هوایی و دریایی خود را از یک نیروی دفاعی صرف یک قوای تهاجمی با توان آفندی بسیار بالا تبدیل کرده است.

در سالهای اخیر کشور چین 3 دستاورد عمده در بحث هوانوردی نظامی داشته است که به ترتیب جنگنده های J-10 ، J-20 و J-31 هستند. دستاورد اولی یک جنگنده نسل 4.5 است که پس از سالها با سرمایه گذاری گسترده و کمکهای متعدد خارجی به تولید انبوه رسیده و در حال حاضر به عنوان یکی از ارکان اصلی نیروی هوایی چین به حساب می آید.

اما در سال 2011 میلادی بود که چین با رونمایی از یک جنگنده با ظاهری پنهانکار باعث تعجب و تحسین بسیاری از کارشناسان هوایی در جهان شد. جنگنده " J-20 " در حقیقت به عنوان اولین جنگنده نسل پنجم چین به جهان معرفی شد. از همان ابتدای پخش تصاویر مربوط به این جنگنده گمانه زنی ها در مورد ریشه های این هواپیما آغاز شد. بنا بر اخبار موجود در اواخر دهه 90 میلادی چینی ها برنامه ای با عنوان J-XX را آغاز کردند.

هدف از این برنامه طراحی و ساخت جنگنده بومی نسل پنجم با قابلیت پنهانکاری بود. پس از رونمایی از " J-20 " منابعی در بالکان اعلام کرده اند که چین توانسته است به بخش هایی از هواپیمای تهاجمی پنهانکار "F-117 " ساخت آمریکا که در جریان عملیات این کشور بر فراز یوگوسلاوی سابق در سال 1999 ساقط شده بود دست پیدا کنند.

صادقانه باید احتمال داد که با توجه به سابقه طولانی چین در بحث سرقت تکنولوژی، به احتمال زیاد این مسئله صحیح بوده و بخش های زیادی از لاشه پرنده آمریکایی به چین رسیده است. در یک نگاه کلی " J-20 " یک تلاش از سوی چین برای ساخت جنگنده ای شبیه به اف 22 آمریکایی است. این جنگنده با بالهایی برزگ و مثلثی به شکل کاملا مشخصی از اف 22 آمریکایی بزرگ تر است. در تصاویر مقایسه ای موجود می توان به شباهت موجود بین دماغه اف 22 با جی 20 و شباهت های ورودی هوا پی برد.

تصاویر موجود نشان دهنده وجود بخش هایی مخصوص حمل مهمات در درون بدنه جی 20 است که خود نکته ای بسیار مهم برای جنگنده های پنهان کار به شمار می رود. نکاتی دیگر همچون طراحی بالهای اف 22 و جی 20 با مقدار کمی تمایل به سمت پایین نشان از شباهتهای این دو پرنده به یکدیگر است.


سکان های عمودی " V " شکل از دیگر خصایص مشترک دو پرنده هستند که به منظور کاهش سطح مقطع راداری در تمامی جنگنده های رادارگریز و همچنین پرنده هایی که دارای سطح مقطع راداری کمی هستند به کار رفته است. اما باید گفت که تا به امروز تنها 3 فروند از جنگنده جی 20 ساخته شده است و بنا بر نظر کارشناسان به عنوان یک بستر آزمایشی برای انواع رادارها و موتورهای بومی ساخت چین به کار خواهد رفت. بنا بر اعلام مقامات نظامی چین این هواپیما در بازه سالهای 2017 تا 2019 به تولید انبوه خواهد رسید.

اما چند روز پیش به تاریخ 31 اکتبر 2012 میلادی چینی ها باردیگر جهان را شگفت زده کردند. از چند ماه قبل تصویری از یک جنگنده استتار شده که بر پشت یک کامیون در چین در حال حمل است منتشر شده و باعث حدس و گمان های زیادی در مورد جنگنده بعدی چین شده بود.


در این روز چینی ها تصاویری از اولین پرواز جنگنده " J-31 " خود را منتشر کردند که به شکل جالب و سوال برانگیزی به هواپیمای آمریکایی " F-35 " شبیه است. سکان عمودی " V " شکل، بالهای کوچک تر، دماغه و ورودی های هوا شبیه به اف 35 همه و همه نشان از یک الگو برداری عمیق از جنگنده آمریکایی بود. اما باید اضافه کرد که جنگنده چینی بر خلاف نمونه آمریکایی از دو موتور بهره می برد که این امکان را به نمونه چینی خواهد داد که بتواند با سرعت بیشتر و در مسافتهای طولانی تر پرواز کند.

تصاویر موجود نشان از استفاده " J-31 " از دو موتور روسی مدل " RD-93 " است. البته چین شدیدا به دنبال طراحی و ساخت مدلهای پیشران بومی خود است اما به جهت انجام آزمایش های اولیه از موتورهای روسی استفاده کرده است. چین خود در حال تکمیل موتورهای سری " WS-10 " و " WS-15 " است که بنا بر اطلاعات موجود دارای تغییر دهنده های بردار رانش نیز خواهند بود. توان موتور فعلی " J-31 " برابر با 98 کیلو نیوتون است که به دلیل دو تا بودن موتورها به 196 می رسد. این عدد برای جنگنده آمریکایی اف – 35 که از یک موتور استفاده می کند 125 است.


بخش هایی برای حمل مهمات در درون بدنه این جنگنده نصب شده است و البته در زمانی که پنهان کاری الویت اصلی ماموریت نباشد می توان تا مهمات را در زیر بال و بدنه " J-31 " نیز نصب کرد. کارشناسان به صورت تخمینی طول این جنگنده را 16 متر و فاصله بین دو نوک بال آن را 10 متر اعلام کردند.

نکته دیگری که به نوعی باعث ترس در بین رقبای چین شده است بحث استفاده از دو چرخ در ارابه فرود جلویی " J-31 " است. کارشناسان معتقد هستند که این مسئله در جنگنده های ناونشین به کار می رود و منظور از این گونه طراحی ایجاد توان برای نشست و برخاست بر روی ناوهای هواپیمابر است. خبر افزایش توان دریایی چین و به آب افتادن اولین ناوهواپیمابر این کشور به اندازه کافی برای رقبای چین بد بود و حالا احتمالا این کشورها با ناوهایی مجهز به جنگنده های پنهان کار به دریا خواهد آمد که این خود مشکل دشمنان چین را دو چندان خواهد کرد.


در حال حاضر صحبت کردن در مورد توانایی های واقعی جنگنده های جدید چینی زود است. به هر حال چین یک کشور پرسابقه در زمینه هوانوردی به مانند روسیه و یا آمریکا به حساب نمی آید و مسلما برای رسیدن به حد کمال در این صنعت راه دشواری را پیش رو دارد. اما باید این مسئله را خاطر نشان کرد که دستاوردهای اخیر چین در زمینه های گوناگون از جمله بحث جنگنده های پنهان کار نشان از برنامه ریزی و سرمایه گذاری صحیح مسئولین چینی در این بخش دارد.

این مسئله که چگونه کشوری که 50 سال قبل کوچکترین حرفی در زمینه هوانوردی برای گفتن نداشت امروزه از بسیاری از کشورهای اروپایی که سابقه ای بیش از 100 صد سال در این زمینه دارند پیش افتاده خود گویای مسائل بسیاری است.


فراموش نکنید که کشورهایی مثل فرانسه و انگلستان سالها زودتر از چین به این وادی وارد شده و در زمان خود از فناوری های پیشرفته ای برخوردار بودند. اما چین موفق شده تا با سرمایه گذاری صحیح در زمینه های مختلف از جمله صنایع هوایی امروزه با معرفی دو جنگنده نسل 5 نه تنها خود را به عنوان سومین کشور دارای این توانایی معرفی کرده و از این منظر اروپایی ها را کنار بگذارد، بلکه با نزدیک شدن به روسیه و آمریکا در این رقابت زنگ های خطر را برای هر دو این کشورها به صدا در آورده است.