به گزارش مشرق، دکتر احمدی نژاد که پيش تر نشان داده بود از استعداد ذاتی در برقراری ارتباط با مخاطب عامه و توده مردم برخوردار است، در سخنرانی 22 بهمن امسال به وضوح کارکشته تر شدن خود در اين زمينه را در مواجهه با چالش های داخلی و خارجی به نمايش گذاشت.
رئيس جمهور، پس از تبريک مرسوم فرا رسيدن سال روز پيروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، به تبيين ايدئولوژی خاص خود در زمينه آفرينش و انسان پرداخت و تلاش نمود با جملاتی که ممکن است برخی را به استشمام رنگ و بوی شبه اومانيستی وادار کند، انسان و انقلاب را به هم پيوند دهد: («انقلاب متعلق به انسان و برای انسان‌ها بوده است...»).
اين سخنان آغازين در باب انقلاب اسلامی و انسان با بررسی بدبينانه به کارگيری واژه های انقلاب به جای انقلاب اسلامی در طول سخنرانی (از مجموع حدود 58 مرتبه اشاره به انقلاب، 9 مورد انقلاب اسلامی و 47 مورد انقلاب)، ممکن است اين شائبه را برای برخی پديد آورد که واژه مدنظر رئيس جمهور، «انقلاب انسانی» است. همان گونه که پيشتر واژه «بيداری انسانی» را به جای «بيداری اسلامی» از ايشان شنيده بوديم.
پس از ارائه مبحث انقلاب و تببين جايگاه مردم در کشور که البته اصرار بر استفاده بيش از حد از واژگان ملت(حدود 83 مرتبه) و مردم (حدود 28 مرتبه)، می تواند برای برخی از مخاطبان يادآور سخنرانی های کلاسيک با رويکرد پوپوليستی باشد، که عمده استفاده از واژه ملت در نيمه نخست سخنرانی و اکثر استفاده از واژه مردم در نيمه انتهايي سخنرانی می باشد، رئيس جمهور به ارائه گزارشی از دستاوردهای انقلاب اسلامی و دولت خويش پرداخت.
ايشان در ابتدای گزارش وضعيت جمعيت و فروش نفت دو دوره پيش از انقلاب و وضع کنونی البته در شرايط عادی را با ميزان رفاه و ثروت مردم مقايسه نمود که در نوع خود بيان گر تلاش و کوشش همه خدمت گذاران نظام مقدس جمهوری اسلامی از ابتدا تا کنون بود که به خوبی توسط احمدی نژاد تبيين شد.
در ادامه، دکتر احمدی نژاد با ارائه برخی از آمار و ارقام، به مقايسه عملکرد دولت های خود، دولت های پيش از خود و دوران پيش از انقلاب اسلامی پرداخت. اين دسته بندی سه گانه و ارائه اطلاعات، با فرض صحيح بودن آمار، برتری مطلق عملکرد دولت های آقای احمدی نژاد نسبت به ديگر دولت ها و تمام دولت های پيش از انقلاب اسلامی را نشان می داد. به اين ترتيب سير گفتمان رئيس جمهور به نقطه اوج خود و برجسته سازی گزينشی برخی از آمار پيشرفت های حاصل شده در دولت وی رسيده که هدف گذاری صورت گرفته در تأثير بر مخاطبان را کم کم عيان می کند.
در اواسط اين بحث، سرفصل جداگانه ای برای پرتاب ماهواره به مدار 36 هزار کیلومتری باز شد که با توجه به ارزش تازگی خبر نقش به سزايي در خارق العاده بودن عملکرد دولت ايفا می کند و در ادامه بخش های قابل توجه ديگری از دستاوردهای کشور در حوزه های مختلف متذکر می شود که هر کدام از ديگری غرورآفرين تر و مايه فخر مخاطب می باشد. در اين ميان سير طراحی شده برای اقناع و اغوای مخاطب در هاله ای از تصور خارق العادگی دولت، گاهی هم به بلندای قله های بالاتر نيز اشاره می شود و علت عدم صعود هم رفتار ديگران عنوان می شود تا هيچ شک و شبهه ای برای مخاطب باقی نماند: «اگر برخی از بداخلاقی‌ها نبود، امسال از مرز 75 میلیارد عبور می‌کردیم...»
در انتهای اين بخش از سخنان رئيس جمهور به موضوع هسته ای شدن ايران می پردازد و اذعان می دارد که دشمنان به اين بهانه می خواهند جلوی پيشرفت های ديگر را هم بگيرند.
اشاره مستقيم به موضع اخير مقام معظم رهبری در مورد درخواست مذاکره امريکا، اولين ورود مستقيم به خواست و نظر رهبری است که رئيس جمهور منطق خود را از تغيير نظرش درباره مذاکره با امريکا به نظر رهبری عطف می زند.
رئيس جمهور در بخش تازه سخنان خود مجددا به اغراق در مورد عملکرد دولت خويش روی آورد و به صورت تلويحی عملکرد دولت خود را به نسبت ديگر دولت ها شگفت انگيز توصيف کرد و آن را به عظمت ملت ايران پيوند زد. از آنجا به طور طبيعی رئيس جمهور منتخب مردم، نماينده مردم محسوب می شود، آقای احمدی نژاد در بيش از 35 مرتبه ای که از واژه «ملت ايران» استفاده نمود، نزديک به 24 مرتبه آن را به جای خود به کار برد تا تأکيد مجددی داشته باشد بر اين گزاره که آن کس که با رأی مستقيم اکثريت مردم ايران انتخاب شده است، خود اوست و در ميان سران قوای ديگر، وی مستحق ترين فرد برای صحبت به نمايندگی از سوی مردم ايران است.
اسم گذاری بر خود رئيس جمهور در بخش حساس سخنرانی اش با اين جمله تجلی پيدا نمود که :«با ملت ایران می‌شود کارهای بزرگ انجام داد و قله‌های بلند را فتح کرد"، افزود: ملت عزیز، من خادم همه ملت هستم و دوستدار همه ملت و فدایی ملت هستم چون از خود ملت هستم و ارباب‌زاده نیستم یعنی از خانواده معمولی و رعیت‌زاده هستم پس می‌توانم به سادگی و راحتی با شما سخن بگویم.»
وی با اين تکنيک درصدد برآمد تا ضمن نمايندگی از آحاد مردم و فاصله گرفتن از طيف مسئولينی از کشور که از خانواده های شناخته شده و فرهيخته جامعه هستند، مقدمه را جهت جملات بعدی خود فراهم آورد و سوء استفاده از قدرت و جايگاه خدمت را در مناصب حکومتی مذموم بداند.
رییس‌جمهور با بیان اینکه "انقلاب برای بر هم زدن تبارگرایی و دایره بسته قدرت و مدیریت و باز کردن راه برای فرزندان پراستعداد ملت و باز گرداندن حکومت به ملت و کشور است"، گفت: همه باید مراقب باشیم و با کوچک‌ترین نشانه‌های بازگشت به دوران قبل از انقلاب قاطعانه برخورد کنیم.
وی با بیان اینکه "انقلاب متعلق به متن مردم است و به هیچ حزب، گروه و طایفه‌ای به طور خاص و ویژه تعلق ندارد".
در اينجای سخنرانی تقريبا وی تمام آنچه را که می خواست در مورد حاشيه های استيضاح وزير کار در مجلس با مردم در ميان بگذارد، مطرح کرد و آن چه را که در چند فراز بعد سخنانش اعلام کرد که قصد ندارد، کام مردم را تلخ نمايد و به خاطر رهبری از گفتن آن در زمان کنونی منصرف است، را جهت بزرگ نمايي اطلاعات در اختيارش استفاده کرد، به طوری که مخاطب با کنار هم گذاشتن پازل های مطرح شده توسط وی، هم سوء استفاده کنندگان از مناصب و طوايفشان را بشناسد و هم بداخلاقی خود را در موضوع نمايش فيلم مخفيانه در صحن علنی توجيه کند.
فراز های انتهايي متن سخنرانی رئيس جمهور طوری تنظيم شده بود که در راستای یک فعاليت رسانه ای تمام و کمال پس از طی فراز و نشیب هایی مبتنی بر آماده سازی مخاطب برای دريافت پيام های بسته بندی شده در لایه های مختلف، به یکی از مهمترین اهداف سخنرانی اش بپردازد و آن هم -انتخابات- است.
وی با تأکيد بر لزوم شرکت همه سليقه ها در انتخابات و ايجاد پيوندی ميان اين مبحث با لزوم اصل آزادی، به نوعی با آن دسته از گروههايي که بر طبل «انتخابات آزاد» می کوبند، همراهی نمود تا بتواند بازهم تعدادی از آرای آنان را به سمت گروه مطلوب خود جذب کند.
لزوم وجود مديريتی مهدوی نما بر جهان نيز به معنای نياز امروز جامعه جهانی، ايدئولوژی حاکم بر گروه مطلوب وی را معرفی می کند که در انتهای بحث خويش تبيين می شود.
نطق انتخاباتی رئيس جمهور نيز تکرار سه مرتبه ای شعار گروه منسوب به وی و آقای مشايي است که عنوان شد: زنده باد بهار(3) که در کنار ديگر شعارهای اين طيف نظير بهار می آيد و ... نشانگر عزم جدی رئيس جمهور برای ورود به عرصه رقابتی انتخابات است. از آنجا که شعار ذکر شده به هيچ عنوان مناسبت روشنی با ظاهر مابقی متن صحبت ايشان نداشت، بی ترديد با واکنشهايي مختلفی روبه رو خواهد شد که خود بر تبليغ و همه گير شدن آن می افزايد.
رديف - نمونه عبارت
1- خداوند بهار را وعده داده است...
2 - کسی که بهار حقیقی را با زودن جهل و خرافه و تبعیض و با شاخ گل‌های عشق و پرستش به بشر تقدیم خواهد کرد...
3 - بیاید همه با هم به استقبال بهار برویم...
4 - زنده باد بهار، زنده باد بهار، زنده باد بهار.
به نظر می رسد با وجود اينکه بسياری از دستاوردهای دولت آقای دکتر احمدی نژاد غير قابل انکار می باشد، لکن متن اين سخنرانی بيشتر در پی ايجاد يک حرکت شيب دار به سمت مسائل انتخاباتی است که در خلال آن به صحبت های بعدی نيز وعده داده شد.
در طول سخنرانی، ايشان حدود 14 مرتبه از افعال آينده استفاده نمودند که حدود 9 مرتبه آنان در بخش انتهايي و مسائل حاشیه ای و مرتبط با انتخابات بود.
از آنجا که سابقه آقای دکتر احمدی نژاد در جريان مناظره های انتخاباتی پيشیين نيز نشان می دهد، اتاق فکر ايشان برای پيروزی در انتخابات از هر موقعیتی استفاده خواهند نمود تا طيف عموم و توده مردم را با خود همراه سازد. با کنار هم گذاردن اين رويه سابق، حواشی اخير و متن ارائه شده در اين مراسم، به نظر می رسد تکنيک های پيشين گروه منسوب به وی همچنان باقی است.
رئيس جمهور، پس از تبريک مرسوم فرا رسيدن سال روز پيروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، به تبيين ايدئولوژی خاص خود در زمينه آفرينش و انسان پرداخت و تلاش نمود با جملاتی که ممکن است برخی را به استشمام رنگ و بوی شبه اومانيستی وادار کند، انسان و انقلاب را به هم پيوند دهد: («انقلاب متعلق به انسان و برای انسان‌ها بوده است...»).
اين سخنان آغازين در باب انقلاب اسلامی و انسان با بررسی بدبينانه به کارگيری واژه های انقلاب به جای انقلاب اسلامی در طول سخنرانی (از مجموع حدود 58 مرتبه اشاره به انقلاب، 9 مورد انقلاب اسلامی و 47 مورد انقلاب)، ممکن است اين شائبه را برای برخی پديد آورد که واژه مدنظر رئيس جمهور، «انقلاب انسانی» است. همان گونه که پيشتر واژه «بيداری انسانی» را به جای «بيداری اسلامی» از ايشان شنيده بوديم.
پس از ارائه مبحث انقلاب و تببين جايگاه مردم در کشور که البته اصرار بر استفاده بيش از حد از واژگان ملت(حدود 83 مرتبه) و مردم (حدود 28 مرتبه)، می تواند برای برخی از مخاطبان يادآور سخنرانی های کلاسيک با رويکرد پوپوليستی باشد، که عمده استفاده از واژه ملت در نيمه نخست سخنرانی و اکثر استفاده از واژه مردم در نيمه انتهايي سخنرانی می باشد، رئيس جمهور به ارائه گزارشی از دستاوردهای انقلاب اسلامی و دولت خويش پرداخت.
ايشان در ابتدای گزارش وضعيت جمعيت و فروش نفت دو دوره پيش از انقلاب و وضع کنونی البته در شرايط عادی را با ميزان رفاه و ثروت مردم مقايسه نمود که در نوع خود بيان گر تلاش و کوشش همه خدمت گذاران نظام مقدس جمهوری اسلامی از ابتدا تا کنون بود که به خوبی توسط احمدی نژاد تبيين شد.
در ادامه، دکتر احمدی نژاد با ارائه برخی از آمار و ارقام، به مقايسه عملکرد دولت های خود، دولت های پيش از خود و دوران پيش از انقلاب اسلامی پرداخت. اين دسته بندی سه گانه و ارائه اطلاعات، با فرض صحيح بودن آمار، برتری مطلق عملکرد دولت های آقای احمدی نژاد نسبت به ديگر دولت ها و تمام دولت های پيش از انقلاب اسلامی را نشان می داد. به اين ترتيب سير گفتمان رئيس جمهور به نقطه اوج خود و برجسته سازی گزينشی برخی از آمار پيشرفت های حاصل شده در دولت وی رسيده که هدف گذاری صورت گرفته در تأثير بر مخاطبان را کم کم عيان می کند.
در اواسط اين بحث، سرفصل جداگانه ای برای پرتاب ماهواره به مدار 36 هزار کیلومتری باز شد که با توجه به ارزش تازگی خبر نقش به سزايي در خارق العاده بودن عملکرد دولت ايفا می کند و در ادامه بخش های قابل توجه ديگری از دستاوردهای کشور در حوزه های مختلف متذکر می شود که هر کدام از ديگری غرورآفرين تر و مايه فخر مخاطب می باشد. در اين ميان سير طراحی شده برای اقناع و اغوای مخاطب در هاله ای از تصور خارق العادگی دولت، گاهی هم به بلندای قله های بالاتر نيز اشاره می شود و علت عدم صعود هم رفتار ديگران عنوان می شود تا هيچ شک و شبهه ای برای مخاطب باقی نماند: «اگر برخی از بداخلاقی‌ها نبود، امسال از مرز 75 میلیارد عبور می‌کردیم...»
در انتهای اين بخش از سخنان رئيس جمهور به موضوع هسته ای شدن ايران می پردازد و اذعان می دارد که دشمنان به اين بهانه می خواهند جلوی پيشرفت های ديگر را هم بگيرند.
اشاره مستقيم به موضع اخير مقام معظم رهبری در مورد درخواست مذاکره امريکا، اولين ورود مستقيم به خواست و نظر رهبری است که رئيس جمهور منطق خود را از تغيير نظرش درباره مذاکره با امريکا به نظر رهبری عطف می زند.
رئيس جمهور در بخش تازه سخنان خود مجددا به اغراق در مورد عملکرد دولت خويش روی آورد و به صورت تلويحی عملکرد دولت خود را به نسبت ديگر دولت ها شگفت انگيز توصيف کرد و آن را به عظمت ملت ايران پيوند زد. از آنجا به طور طبيعی رئيس جمهور منتخب مردم، نماينده مردم محسوب می شود، آقای احمدی نژاد در بيش از 35 مرتبه ای که از واژه «ملت ايران» استفاده نمود، نزديک به 24 مرتبه آن را به جای خود به کار برد تا تأکيد مجددی داشته باشد بر اين گزاره که آن کس که با رأی مستقيم اکثريت مردم ايران انتخاب شده است، خود اوست و در ميان سران قوای ديگر، وی مستحق ترين فرد برای صحبت به نمايندگی از سوی مردم ايران است.
اسم گذاری بر خود رئيس جمهور در بخش حساس سخنرانی اش با اين جمله تجلی پيدا نمود که :«با ملت ایران می‌شود کارهای بزرگ انجام داد و قله‌های بلند را فتح کرد"، افزود: ملت عزیز، من خادم همه ملت هستم و دوستدار همه ملت و فدایی ملت هستم چون از خود ملت هستم و ارباب‌زاده نیستم یعنی از خانواده معمولی و رعیت‌زاده هستم پس می‌توانم به سادگی و راحتی با شما سخن بگویم.»
وی با اين تکنيک درصدد برآمد تا ضمن نمايندگی از آحاد مردم و فاصله گرفتن از طيف مسئولينی از کشور که از خانواده های شناخته شده و فرهيخته جامعه هستند، مقدمه را جهت جملات بعدی خود فراهم آورد و سوء استفاده از قدرت و جايگاه خدمت را در مناصب حکومتی مذموم بداند.
فراوانی برخی واژگان مورد استفاده در متن
رییس‌جمهور با بیان اینکه "انقلاب برای بر هم زدن تبارگرایی و دایره بسته قدرت و مدیریت و باز کردن راه برای فرزندان پراستعداد ملت و باز گرداندن حکومت به ملت و کشور است"، گفت: همه باید مراقب باشیم و با کوچک‌ترین نشانه‌های بازگشت به دوران قبل از انقلاب قاطعانه برخورد کنیم.
وی با بیان اینکه "انقلاب متعلق به متن مردم است و به هیچ حزب، گروه و طایفه‌ای به طور خاص و ویژه تعلق ندارد".
در اينجای سخنرانی تقريبا وی تمام آنچه را که می خواست در مورد حاشيه های استيضاح وزير کار در مجلس با مردم در ميان بگذارد، مطرح کرد و آن چه را که در چند فراز بعد سخنانش اعلام کرد که قصد ندارد، کام مردم را تلخ نمايد و به خاطر رهبری از گفتن آن در زمان کنونی منصرف است، را جهت بزرگ نمايي اطلاعات در اختيارش استفاده کرد، به طوری که مخاطب با کنار هم گذاشتن پازل های مطرح شده توسط وی، هم سوء استفاده کنندگان از مناصب و طوايفشان را بشناسد و هم بداخلاقی خود را در موضوع نمايش فيلم مخفيانه در صحن علنی توجيه کند.
فراز های انتهايي متن سخنرانی رئيس جمهور طوری تنظيم شده بود که در راستای یک فعاليت رسانه ای تمام و کمال پس از طی فراز و نشیب هایی مبتنی بر آماده سازی مخاطب برای دريافت پيام های بسته بندی شده در لایه های مختلف، به یکی از مهمترین اهداف سخنرانی اش بپردازد و آن هم -انتخابات- است.
وی با تأکيد بر لزوم شرکت همه سليقه ها در انتخابات و ايجاد پيوندی ميان اين مبحث با لزوم اصل آزادی، به نوعی با آن دسته از گروههايي که بر طبل «انتخابات آزاد» می کوبند، همراهی نمود تا بتواند بازهم تعدادی از آرای آنان را به سمت گروه مطلوب خود جذب کند.
لزوم وجود مديريتی مهدوی نما بر جهان نيز به معنای نياز امروز جامعه جهانی، ايدئولوژی حاکم بر گروه مطلوب وی را معرفی می کند که در انتهای بحث خويش تبيين می شود.
نطق انتخاباتی رئيس جمهور نيز تکرار سه مرتبه ای شعار گروه منسوب به وی و آقای مشايي است که عنوان شد: زنده باد بهار(3) که در کنار ديگر شعارهای اين طيف نظير بهار می آيد و ... نشانگر عزم جدی رئيس جمهور برای ورود به عرصه رقابتی انتخابات است. از آنجا که شعار ذکر شده به هيچ عنوان مناسبت روشنی با ظاهر مابقی متن صحبت ايشان نداشت، بی ترديد با واکنشهايي مختلفی روبه رو خواهد شد که خود بر تبليغ و همه گير شدن آن می افزايد.
نمونه عبارات به کار رفته در متن سخنرانی راجع به بهار
رديف - نمونه عبارت
1- خداوند بهار را وعده داده است...
2 - کسی که بهار حقیقی را با زودن جهل و خرافه و تبعیض و با شاخ گل‌های عشق و پرستش به بشر تقدیم خواهد کرد...
3 - بیاید همه با هم به استقبال بهار برویم...
4 - زنده باد بهار، زنده باد بهار، زنده باد بهار.
به نظر می رسد با وجود اينکه بسياری از دستاوردهای دولت آقای دکتر احمدی نژاد غير قابل انکار می باشد، لکن متن اين سخنرانی بيشتر در پی ايجاد يک حرکت شيب دار به سمت مسائل انتخاباتی است که در خلال آن به صحبت های بعدی نيز وعده داده شد.
در طول سخنرانی، ايشان حدود 14 مرتبه از افعال آينده استفاده نمودند که حدود 9 مرتبه آنان در بخش انتهايي و مسائل حاشیه ای و مرتبط با انتخابات بود.
از آنجا که سابقه آقای دکتر احمدی نژاد در جريان مناظره های انتخاباتی پيشیين نيز نشان می دهد، اتاق فکر ايشان برای پيروزی در انتخابات از هر موقعیتی استفاده خواهند نمود تا طيف عموم و توده مردم را با خود همراه سازد. با کنار هم گذاردن اين رويه سابق، حواشی اخير و متن ارائه شده در اين مراسم، به نظر می رسد تکنيک های پيشين گروه منسوب به وی همچنان باقی است.