به گزارش مشرق، حجج اسلام ابراهیمی، طباطبایی نسب و موسوی دامغانی در گفتگو با آدینه تهران، دیدگاه های خود درباره مرحوم حجت الاسلام والمسلمین را تشریح کردند.
حجتالاسلام والمسلمین عبدالعلی ابراهیمی:
اصولگرایی مرحوم غفوری در عمل بود؛ نه در حرف
معاون امور استانهای شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور بر این باور است که مرحوم حجتالاسلام والمسلمین غفوری ولایت فقیه را پیشرو و در رأس تمامی جریانها و قضایا میدید. حجتالاسلام والمسلمین عبدالعلی ابراهیمی در این گفتوگو به گوشهای از سجایای اخلاقی، برجستگیهای علمی و بصیرت سیاسی مرحوم حجتالاسلام والمسلمین غفوری اشاره کرده است.
به عنوان اولین سئوال اینکه شخصیت اخلاقی و رفتاری مرحوم حجتالاسلام والمسلمین حاج آقا غفوری را چگونه ارزیابی مینمائید؟
مرحوم غفوری ظرفیت اخلاقی ساخته و پرداخته شدهای داشت. در مورد ویژگی اخلاقی ایشان هیچ گونه ناخالصی، خود بینی و خود پسندی وجود نداشته و کاملاً انسانی متواضع و فروتن بودند. برخورد و رفتار ایشان در راستای معادلات اخلاقی قرار داشت و هیچ گونه افراط و تفریطی در این مورد نداشتند. هیچ موقع راضی نبودند که دیگران را فدای خودشان کنند و از دیگران به عنوان سکوی ترقی استفاده نماید. مرحوم غفوری هیچ وقت از روشهای ناصحیح برای رسیدن به اهداف استفاده نمیکردند و به شدت از سوء استفاده در مسائل دینی و اخلاقی پرهیز میکردند. در گفتار و رفتارش همیشه سعه صدر، متانت و اخلاص را رعایت مینمودند. در ارتباط با دیگران رئوف و مهربان بودند و احساسات لطیفی در مقام دوستی و رفاقت داشتند. در رفتار با دیگران از هر گونه افراط و تفریطی دوری داشتند.
ممشا و دیدگاه مرحوم غفوری به مسائل سیاسی چگونه بود؟
مرحوم حجتالاسلام والمسلمین غفوری به مسائل سیاسی شناخت کامل داشتند و سعی ایشان این بود که در مسیر سیاسی به صورت جبههای عمل و حرکت کند. ایشان رویکردی اصولگرایانه نه در مقام حرف بلکه در عمل داشتند و هرگز اصول گرایی را در حیطه مسائل سیاسی خلاصه نمیکردند. مرحوم غفوری اصول گرایی را به عنوان یک شاخص و صراط مستقیم دنبال میکردند. در مسائل و جریانات، تقوای سیاسی و دینی داشتند. همچنین در موضوعات سیاسی حتی با آنهایی که از نظر خطی موافق نبودند سعی میکردند امتیازاتشان را همراه با نواقص در نظر داشته باشند؛ کاری که سیاسیون کمتر رعایت میکنند.
ولایت فقیه در دیدگاه مرحوم حجتالاسلام غفوری چه جایگاهی داشت؟
حاج آقا غفوری بهشدت ولایت پذیر و تابع ولایت فقیه بودند و هرگز حاضر نبود ولایت فقیه را در انحصار گروه و یا جریان خاصی خلاصه کند و ولایت فقیه را پیشرو و در رأس تمامی جریانها و قضایا میدید. و خط فکری و حرکتی ایشان بر این راستا استوار بود.
حضرتعالی فعالیت و عملکرد مرحوم حاج آقا غفوری را در معاونت سیاسی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه چگونه ارزیابی مینمایید؟
در این معاونت ایشان خیلی منظم، پیگیر و دقیق بودند. در معاونت سیاسی در واقع یک بخش از مهمترین کارها به گزینش ائمهجمعه مربوط میشود و بخش دیگر در مشارکت با دیگر معاونتهای موجود در شورای سیاستگذاری است و بخش دیگر هم در ارتباط با خود امام جمعه است. بخشی که مربوط بهامام جمعهها میشود این است که در طول هفته مناسبتهای عمده سیاسی داخلی و بینالمللی را رصد نمایند و پس از اولویتبندی، مباحث اصلی را در اختیار ائمه جمعه قرار دهند. حجتالاسلام غفوری خط سیاسی نزدیک به 770 شهر که نماز جمعه برگزار میشود را مشخص و تنظیم میکردند. در عین حال ایشان امام جماعت بودند و فعالیتهای ایشان در منصب امامت و مدیریت مسجد باعث انتخاب بهترین امام جماعت از سوی ائمه جماعت میشد. مدیریت ایشان در مسجد ولیعصر(عج) خوب و قابل ستودن بود و کارها و اقدامات ایشان در این مسجد باعث شده بود که مسجد ولیعصر به یکی از بهترین مساجد محوری تهران تبدیل شود.
فعالیتهای علمی و روزنامه نگاری مرحوم حاج آقا غفوری را چگونه ارزیابی مینمایید؟
ایشان در عرصه فکـر و اهل قلم صاحب سبک بودند. مدیر مسئولی و صاحب امتیازی هفتهنامه وظیفه را عهدهدار بود و همچنین مدرس رشته روزنامه نگاری در دانشگاه بودند. همچنین ایشان از جمله نویسندگان کتاب ارزشمند شرح اسم (زندگی و سوابق مبارزاتی قبل از انقلاب مقام معظم رهبری) بوده است.
در گفتوگو با حجتالاسلام والمسلیمن سید محمدرضا طباطبایینسب مطرح شد؛
دلدادگییک روحانیتکلیفمدار به ولایت
این روزها شورای سیاستگذاری ائمهجمعه کشور در سوگ فقیه مبارز و مجاهدی نستوه است که دلداده واقعی ولایت بود. حجتالاسلام والمسلیمن محمدرضا طباطبایینسب مشاور رئیس و مدیر حوزه سیاست ائمهجمعه کشور میگوید مرحوم غفوری همیشه این تذکر را میدادند که باید بدانیم و بدانید که اگر قرار است این انقلاب پابرجا بماند در سایه حفظ ارزشها است. در ذیل گفتوگو ما با ایشان از نظرتان میگذرد:
حضرتعالی مهمترین ابعاد و شاخصههای اخلاقی و شخصیتی مرحوم حجتالاسلام غفوری را چه میدانید؟
سخن در رابطه با ابعاد شخصیتی مرحوم حجت السلام حاج آقا غفوری واقعاً سخت میباشد. سابقه آشنایی بنده با ایشان حدود 20سال میباشد. در طول این 20سال جز اخلاص، صفا، تعهد کاری، اخلاق و منش خوب چیزی دیگری از ایشان سراغ ندارم. از مهمترین ابعاد و خصوصیات شخصیتی مرحوم غفوری موارد زیر را میتوان نام برد. اولین بعد شخصیتی مرحوم غفوری تکلیف مداری میباشد. او یک روحانی تکلیف مدار بود. ایشان خودش را مأمور به انجام تکلیف میدانست نه مأمور به نتیجه، کسی که هدف و محور کارش انجام تکلیف باشد این انسان، انسانی ممتاز میشود. دومین ابعاد اخلاقی ایشان تعهد به کار بود. او کار را خوب انجام میداد و هم خوب کار میکرد. ما وقتی به عملکرد ایشان در مسولیتهای مختلف نگاه کنیم مرحوم غفوری سعی میکردند که کار و مسئولیتش را درست و به نحو احسن انجام دهد. شاید رمز موفقیت مرحوم غفوری همین تعهد کاری میباشد. سومین خصوصیت اخلاقی ایشان توجه به نماز و عشق به اهلبیت(علیهم السلام) میباشد. ایشان همیشه سعی میکرد که اول وقت نماز را برگزار نماید و نماز مهمترین دغدغه اش بود. در مجلس توسل ایشان با ادب و خضوع حضور پیدا میکردند. چهارمین خصوصیت اخلاقی آن بزرگوار توجه به ارزشها بود و یکی از مهترین ارزشهایی که مورد توجه آن مرحوم بود حفظ فرهنگ ایثار و شهادت بود. بیشتر سخنان ایشان در مسجد زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهداء بود و همیشه این تذکر را میدادند که باید بدانیم و بدانید که اگر قرار است این انقلاب پابرجا بماند در سایه حفظ ارزشها میباشد. پنجمین خصوصیت اخلاقی مرحوم غفوی عشق به ولایت بود. در این مورد مهمترین فرمایش ایشان این بود که چراغ راه و زندگی ما همین فرمایشات رهبری انقلاب میباشد. دلدادگی به رهبری در رفتار ایشان شعاری نبود و سعی میکرد در تمامی جهات زندگی رعایت کند. در هر صورت مرحوم غفوری یک نیروی کارآمد، زبده و تاثیرگذار در محیط کار، مسجد، دوستان و خانواده بودند.
نوع نگاه ایشان به مسائل سیاسی چگونه بود؟
جریان فکری ایشان بر مبانی ولایت استوار بود. هر کسی شاید در مسیر کارهای سیاسی شاید دچار ضعفها و انحرافاتی شود ولی ایشان استوار و ولایت فقیه را نصب العین خود قرار داده بود و سعی میکرد به نقشه راهی که ولایت بر او ترسیم کرده بود عمل کند. منش سیاسی ایشان ولایتی بود و سعی میکرد سرباز خوبی در مباحث سیاسی برای ولایت فقیه باشد.
مرحوم غفوری اهل قلم، فکر و اندیشه بودند. در این زمینه هم توضیحاتی را بفرمایید.
کسی که اهل فکر و اندیشه باشد حتما اهل قلم هم میباشد و کسی که میخواهد خودش را انسان مفیدی در جامعه نشان دهد باید در عرصه قلم هم بدرخشد. تصور ایشان این بود که در عرصه نوشتن خیلی بهتر میتواند موفق و موثر باشد.
مرحوم حجتالاسلام والمسلمین غفوری یک سال به عنوان امام جماعت نمونه شهر تهران برگزیده شدند. نقش و جایگاه مرحوم غفوری را به عنوان امام جماعت مسجد ولیعصر(عج) را چگونه ارزیابی مینمائید؟
مرحوم غفوری یکی از شاخصههای امام جماعت را برگزاری نماز جماعت صبح میدانست و ایشان مقید به نماز جماعت صبح بود و ارتباط صمیمی با مردم در مسجد داشتند و همانطور که اشاره کردید حتی یک سال به عنوان برترین امام جماعت و مسجد ایشان نیز به عنوان برترین مسجد در تهران انتخاب شد که مورد تقدیر قرار گرفت. مسجد ولیعصر(عج) به واسطه امامت مرحوم غفوری مسجدی فعال، زنده و پویا بود.
مهمترین خاطره شما از مرحوم غفوری از زمانی که ایشان را میشناختید چه میباشد؟
مهترین خاطره بنده به زمانی برمی گردد که ایشان به عنوان معاونت سیاسی ائمه جمعه معرفی شدند. قرار بر این شد که بنده ایشان را معرفی نمایم. در جلسه معرفی مرحوم غفوری این صحبت را نمودند که من یک سربازم و من آمدم تا در اینجا کار کنم و هر کسی که کار انجام دهد من مخلصش هستم و هر کسی نخواهد کار کند بدانید که نمیتواند در کنار من باشد و اینجا میدان کار و عمل است.
در گفتوگو با حاج آقا موسوی مطرح شد؛
خوش فکری و نگاه عالمانه غفوری در مسائل سیاسی زبانزد بود
حجتالاسلام والمسلمین سید ابوالفضل موسوی دامغانی معاون فرهنگی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور در گفتوگو با خبرنگار ما ضمن بیان خاطراتی از مجاهد وارسته مرحوم حجتالاسلام والمسلمین غفوری به ارزیابی عملکرد معاونت شورای سیاستگذاری در دوره مسئولیت مرحوم غفوری پرداخته که در ادامه از نظرتان میگذرد:
به عنوان اولین سئوال اینکه کمی در خصوص سجایای اخلاقی مرحوم حاج آقا غفوری صحبت بفرمایید؟
مرحوم حجتالاسلام والمسلمین غفوری انسانی عالم و مبارزه بودند. ایشان قبل از انقلاب نیز مجاهد بوده و زندان رژیم پهلوی را تحمل کرد و بعد از انقلاب در جبهه بارها شرکت داشت. مرحوم غفوری انسانی خستگی ناپذیر و بهشدت دلسوز نسبت به جامعه و نظام جمهوری بودند. ایشان از روحیهای متعهد، اخلاقی متین و منش بسیار خوبی برخوردار بودند.
ذکاوت سیاسی مرحوم حجتالاسلام والمسلمین غفوری برای خیلیها زبانزد بود. شما رویکردهای سیاسی ایشان را چگونه ارزیابی میکنید؟
مرحوم غفوری از آنجایی که یکی از رجال سیاسی کشور بودند، دیدگاه سیاسی ایشان نسبت به مسائل مختلف قابل توجه بود. تمام دیدگاهها و رویکردها را رصد میکردند و اظهارنظر و تحلیل مینمودند. ایشان انسانی فرهیخته و خوش فکر در مسائل سیاسی بودند. مرحوم حاجآقا غفوری تمامی جریانهای سیاسی را در نظر میگرفت و با نگاهی عالمانه و مثبت مورد ارزیابی قرار میداد. خلاصه باید بگویم خوش فکری و نگاه عالمانه غفوری در مسائل سیاسی زبانزد بود.
عملکرد مرحوم حاج آقا غفوری را به عنوان معاونت سیاسی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه چگونه ارزیابی مینمایید؟
در انجام وظایف معاونت سیاسی طبیعتاً گروهی با ایشان همکاری داشتند. آنها گروهی بودند که اهل کار، اطلاعات و توانمندی بودند و هر هفته گزارش هفتگی را برای ائمه جمعه تهیه مینمودند و یک کمک فکری به ائمه جماعات در کل کشور داشتند. تحلیلها و مسائل روز داخلی و جهان را از طریق سایت امامت به ائمه جمعه منتقل میکردند. و کار دیگر ایشان تهیه مجله رویدادها بود که مسائل سیاسی، اخبار اجتماعی و فرهنگی کشور و جهان را به ائمه جماعت به صورت ماهانه انتقال میدادند. که بسیار مفید و موثر بودند. همچنین مرحوم غفوری مسئول کمیسیون گزینش و مصاحبه ائمه جمعه نیز بودند.
فعالیتهای علمی و روزنامه نگاری مرحوم حاج آقا غفوری را چگونه ارزیابی مینمایید؟
ایشان یک نیروی فعال بودند تدریس دانشگاهی داشته و برنامههای را برای امور مساجد تهران در بخش فرهنگی انجام داده اند. همچنین ایشان یکی از محققان کتاب ارزشمند شرح اسم (زندگی و سوابق مبارزاتی قبل از انقلاب مقام معظم رهبری) بوده است.
نقش و جایگاه مرحوم غفوری را به عنوان امام جماعت مسجد ولیعصر(عج) را چگونه ارزیابی مینمائید؟
مرحوم غفوری از همان ابتدای ساخت مسجد ولیعصر(عج) نظارت داشتهاند و امام جماعت این مسجد را بر عهده گرفتند. ایشان امام جماعتی موفق بودند. این مسجد هم فعال میباشد و هم نیروهای انقلابی در این مسجد نماز برگزار میکنند. حضور نیروهای سپاهی و وزارت دفاع در مسجد ولیعصر(عج) به وضوح دیده میشود و امام جماعت یک جمع خوش فکر، انقلابی و مبارز بودن کار سادهای نیست. جلب رضایت این نیروها هم سعه صدر و اخلاق خاص و هم دانش روز میخواهد که مرحوم غفوری از همه این علوم و سجایا برخوردار بودند.
مهمترین خاطره شما از مرحوم غفوری از زمانی که ایشان را میشناختید چه میباشد؟
خاطرات زیادی را از مرحوم غفوری از زمانی که معاونت سیاسی و اجتماعی شورای سیاستگذاری ائمهجمعه را به عهده داشتند دارم. به این نکته باید اشاره کنم که مردم کشورما از نظر بینش و آگاهی سیاسی در سطح بالایی قرار دارند. بنده با مرحوم غفوری مباحثات زیادی داشتیم و گاهی مباحثات ما بالا میگرفت و گاهی اتفاق میافتاد که در این بحثها تند میشدیم ولی هیچ گاه یک کلمهای خلاف ادب از زبان ایشان جاری نمیشد و در مباحاث بسیار جسور و اهل بحث بودند. بلافاصله بعد از بحث با ادب با طرف مقابل برخورد مینمودند.