آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي با اشاره به تفاوت مسائل اجتماعي با احکام شرعي فردي، اظهار داشت: موضوع و حکم در احکام فردي تقريبا به راحتي قابل کشف است و انطباق حکم بر موضوع نيز پيچيدگي چنداني ندارد و مردم از فقها و مراجع تقليد براي کسب تکليف خود در آن احکام متابعت مي‌کنند، اما در احکام اجتماعي و سياسي غير از برخي عناوين کلي که در بعضي کتب فقهي ذکر شده، منابع ديگري در دسترس نيست، لذا شناخت احکام سياسي دشوارتر است، و حتي به فرض شناخت کامل حکم اجتماعي، شناخت موضوع و فهميدن اين نکته که شرايط حاضر مصداق کدام حکم شرعي اجتماعي است، بسيار پيچيده و دشوار است. وقتي شناخت مسائل کلي اجتماعي چنين دشوار باشد، احکام اجتماعي در مسائل ريزتر، قطعا دشوارتر خواهد بود.
وي با اشاره به مشي کاملا متفاوت علما در مشروطيت به عنوان يك مثال، ادامه داد: در اصل احکام اجتماعي به قدري دشواري وجود دارد که علماي تراز اول، ممكن است به شناختي کاملا متفاوت از يکديگر برسند، و در سطح نازلتر و درميان عوام، اين اختلافات بيشتر شده، گاه به درگيري مي‌انجامد، تا جايي كه در جريان مشروطه کساني از فرصت سوء استفاده کردند و شيخ فضل الله نوري را به داركشيدند.
آيت‌الله مصباح يزدي با اشاره به مسئله انتخابات ابراز داشت: اوايل انقلاب، شرکت در انتخابات براي برخي بزرگان زشت و ننگ بود و البته به همت امام(ره)، اين مسأله رايج شد و جاافتاد.
وي با اشاره به اين كه شناخت شرايط کانديداي اصلح نيز يكي از مسائل اجتماعي و سياسي جامعه اسلامي است، اظهار داشت: کار در زمينه شناخت اصلح و معرفي آن به ديگران، حتي اگر بالاصاله موضوعيت نداشته باشد، از باب مقدمه الواجب نوعي عبادت محسوب مي‌شود، لذا اگر شخص سعي و تلاش خود را براي شناخت کانديداي اصلح انجام دهد، عندالله مأجور است، حتي اگر ناخواسته اشتباه کند.
عضو خبرگان رهبري با اشاره به مشکلات اقتصادي موجود اظهار داشت: به طور طبيعي، اکثريت مردم جامعه، به فردي اقبال دارند که بهتر بتواند مشکلات اقتصادي را حل کند، و اين بدان معناست که جامعه ما از تفکر صحيح اسلامي فاصله گرفته است و متأسفانه در طول بيش از 30 سال گذشته، نظام ارزشي ما افت کرده است.
وي خاطر نشان کرد: نه تنها اکثريت مردم، بلکه خواص و حتي کانديداهايي که چنين انتظاري از آنها نمي‌رود، مهمترين برنامه‌ها و اهداف خود را رفاه اقتصادي، و نه ارزشهاي انقلاب، عنوان مي‌کنند که البته در خوشبينانه‌ترين حالت مي‌توان گفت برخي از آنها ضمن اولويت دادن به ارزشهاي اسلام و انقلاب، سعي دارند با چنين سخناني آراي مردم را براي خدمت به آرمانهاي نظام اسلامي جذب کنند.
وي افزود: هرچند واقعا مشکلات اقتصادي وجود دارد و بر مردم فشار مي‌آورد و دولت وظيفه دارد در اين زمينه کار كند، اما عنوان کردن آن به عنوان مهمترين هدف و نقطه اساسي، نشان از ضعف تفکر ديني و فاصله گرفتن از آرمانهاي امام(ره) دارد، تا جايي كه برخي رسما از مذاکره با آمريکا براي رفع تحريم‌ها سخن مي‌گويند، درحالي که امام(ره) در سخنانش هميشه اسلام و خداوند را محور قرار مي‌داد.
آيت‌الله مصباح يزدي با اشاره به اين‌که فرد اصلح، علاوه بر شرايط عمومي مديريت كلان ازقبيل مشورت‌پذيري، عدم استبداد به رأي و مانند آنها، بايد به‌طور خاص دغدغه دين، فرهنگ و ارزشهاي اسلامي را داشته باشد و در برابر مستکبران کوتاه نيايد، اظهار داشت: مقام معظم رهبري كه به‌دليل نبوغ ذاتي و بيش از سي سال حضور در مديريت کلان نظام اسلامي، بسياري از مسائل نظام را بهتر از ديگران درک مي‌کنند بر چند مسأله از جمله استکبار ستيزي و حفظ عزت اسلامي تأکيد کرده اند.
وي با اشاره به اين‌که بسياري از دولت‌هاي گذشته با اختلاف مراتب، نوعي خودباختگي و وادادگي در برابر غرب داشته اند، اظهار داشت: اگر نبود رهبري قاطعانه مقام معظم رهبري، بارها زمينه تسليم کشور در برابر غرب پيش آمده بودو اين به معناي بازگشت به قبل از انقلاب اسلامي آن هم با فضاحت و بدبختي بيشتر بود که امام(ره) بارها نسبت به آن هشدار داده بود. اما خدا چنان شجاعت و مقاومتي به اين مرد بزرگ داد که در بسياري از موارد که هيچ يک از سياستمداران و حتي مشاوران با نظر ايشان موافق نبودند، با مقاومت ايشان، مواضع نظام حفظ شد و امروز به مرحله‌اي رسيده است که علاوه بر پيشرفت‌هاي مختلف در زمينه‌هاي علمي و فناوري، در سياست خارجي نيز از چنان عزتي برخورداريم که قابل تصور نبود.
استاد اخلاق حوزه علميه با اشاره به مشکلات اقتصادي موجود، ادامه داد: انقلاب اسلامي به خاطر دين بود و پيشرفت‌هاي مادي در سايه دين براي مردم ارزش داشت، لذا در طول 8 سال دفاع مقدس مردم با فقر و گرفتاري زندگي مي‌کردند، اما دست از دين خود برنداشتند، و اين بدان معناست كه اگر مسئولين منحرف نشوند، مردم داراي صلابت ذاتي هستند.
وي با بيان اين‌که متأسفانه بعد از جنگ، مسئولين به تدريج از آرمان‌ها و ارزشهاي انقلاب دور شدند، ادامه داد: دلخوشي ما در دولت نهم و دهم، به خصوص در دولت نهم، اين بود که حداقل شعار اسلام داده مي‌شود.
عضو شوراي فقهاي جبهه پايداري اظهار داشت: برخي مسئولين در دوره‌هايي تصريح مي‌کردند که ابتدا بايد مردم به رفاه نسبي دست يابند تا بتوان مباحث ارزشي و تفکر ديني را در جامعه مطرح کرد، در حالي که تاريخ اسلام خلاف اين مطلب را اثبات مي‌كند و کساني مانند اصحاب صفه که در نهايت فقر زندگي مي‌کردند اسلام را تقويت کردند و به پيش بردند.
وي با اشاره به سخنان حضرت امام(ره) كه مي‌فرمود: همين پابرهنه‌ها بودند که انقلاب را به پيروزي رساندند و نه مرفهين بي‌درد، اظهار داشت: امام(ره) با استفاده از فرهنگ غني شيعي، مردم را چنين تربيت کرده بود، اما برخي مسئولين برعکس رفتار کرده و مردم را به ماديات سوق دادند و حتي به آن افتخار هم کردند، لذا شايسته است که ما نيز آرمان امام را زنده كرده، بر دين تکيه کنيم و به دنبال کسي باشيم که واقعا دغدغه دين داشته باشد.
آيت‌الله مصباح خاطر نشان کرد: به نظر ما، مهمترين شاخص براي کانديداي اصلح، آن است كه دغدغه دين داشته باشد چرا كه کليد سعادت دنيا و آخرت همين دين است، و نامزدي اصلح است كه دغدغه اصلاح نهادهاي مختلف از آموزش و پرورش گرفته تا صدا و سيما را در جهت اهداف و ارزشهاي اسلامي داشته باشد.
وي با اشاره به اين‌که رئيس‌جمهوري كه بر سر کار مي‌آيد دست كم چهار سال كليد بسياري از مسائل کشور را در دست مي‌گيرد، ادامه داد: اصلح را تنها با چند سخنراني نمي‌توان شناخت بلكه اگر بتوان افرادي را از مدت‌ها پيش زير نظر گرفت و تقوا و آشنايي آنها با مسائل کلي جامعه، تخصص و دغدغه آنها در زمينه دين را سنجيد، مي‌توان در انتخابات بهتر تصميم گرفت.
وي با اشاره به تلاش‌هاي جبهه پايداري براي شناخت فرد اصلح ابراز داشت: از طرفي رهبري تصريح کردند که اگر اصلح را شناختيد، معرفي کنيد و از طرف ديگر ممکن بود افراد غير اصلحي در عرصه انتخابات حضور يابند که بتوانند با استفاده از امکانات تحت اختيار خود، کارهايي را انجام دهند که احتمال رأي آوري آنها را زيادتر مي‌کرد، لذا ايجاب مي‌کرد که اگر کسي اصلح را مي‌شناسد زودتر معرفي کند.
علامه مصباح يزدي ادامه داد: دوستان جبهه پايداري با تحقيقات و بررسي‌هاي خود، جوان‌ترين و موفق‌ترين وزير دولت نهم را اصلح دانستند. او وزيري بود که در طول مدت وزارتش، حتي يک مورد خلاف شرع و خلاف قانون از او مشاهده نشده بود چون قسم خورده بود که خلاف قانون عمل نکند. آيا اگر چنين کسي را شناختيم و او را معرفي نمي‌کرديم، نزد خدا حجتي داشتيم؟
وي با اشاره به تأكيد حضرت امام (ره) بر کار جمعي به دليل تأثير بيشتر آن نسبت به کار فردي، اظهار داشت: اعضاي جبهه پايداري براي انجام کار جمعي و تأثيرگذاري بيشتر اين جبهه را تشکيل دادند و براي اين‌که اطمينان پيدا کنند مصوباتشان مخالف شرع و اسلام نيست، تصميم به تشکيل شوراي فقها گرفته، از بنده نيز براي حضور در اين شورا دعوت كردند. از آنجا که اهتمام به امور مسلمين واجب است و از مصاديق بارز اهتمام به امور مسلمين، امور اجتماعي است بنده نيز پذيرفتم.
علامه مصباح يزدي ادامه داد: آنها پس از بررسي‌هاي زياد به اجماع تصميم گرفتند و تصريح به اصلح بودن آقاي باقري لنكراني داشتند. از طرفي هم بنده بيني و بين الله از قريب به هفت سال پيش به اين نکته رسيده بودم و به كسي اعلام نکرده بودم و حتي اظهار تمايل به آن هم نكردم. از آنجا که تصميم آنها مغاير با شرع نبود، تصميم آنها را تأييد کردم، و رأي آوردن يا نياوردن ايشان و يا گله مند شدن ديگران را دليلي بر ترک وظيفه شرعي خود نديدم.
آيت‌الله مصباح ابراز داشت: شرايط به گونه‌اي شد که آقاي باقري لنکراني عليرغم اصلح بودن، با توجه به شرايطي که پيش آمد کنار رفت و با توجه به اين‌که آقاي جليلي به صورت جدي به ميدان آمدند، ايشان تکليف را از دوش خود، برداشته شده ديدند.
رئيس مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) درباره وظيفه امروز ما ادامه داد: بنده و دوستان جبهه پايداري شناختي که نسبت به آقاي لنکراني داشتيم نسبت به آقاي جليلي نداشتيم، لذا اظهار نظر را تا بررسي‌هاي بيشتر به تعويق انداختيم.
وي در ادامه افزود: با توجه به تحقيق‌ها، بررسي‌ها و مشورت‌ها، به نظر مي‌رسد كه ايشان در اصول و مباني ضعف ندارد و در مواردي مانند پايبندي به دين، عشق به ولايت، جديت در اجراي احکام و اهتمام به ارزشهاي اسلامي، بيش از حد نصاب را دارد، هرچند ممکن است هرکسي در مسائل فرعي داراي ضعف‌هايي باشد. از اين رو مقرر شد براي بحث در مسائل فرعي نيز برخي از دوستان با ايشان ديدار کنند تا جبهه پايداري ضمن بررسي بيشتر، نظر خود را در خصوص شخص ايشان ابراز کند.
گفتني است اين ديدار 5 خردادماه جاري در محل سالن تشريفات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) برگزار شد.