به گزارش سرویس فرهنگی مشرق- در این مراسم که تا پاسی از شب ادامه داشت دکتر علی‌اکبر ولایتی، دکتر غلامعلی حداد عادل، حجت الاسلام سید محمد خاتمی، دکتر فاطمه طباطبائی ( عروس حضرت امام) دکتر افتخارحسین عارف رییس موسسه فرهنگی اکو، دکتر محمد رجبی رییس کتابخانه مجلس، دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، دکتر احمد مسجدجامعی و دکتر صادق خرازی دبیر اسبق ایران در سازمان ملل، دکتر محقق داماد، دکتر خسروپناه، دکتر دینانی ، دکتر اعوانی ، دکتر شمس، استاد بهاء الدین خرمشاهی، استادسید احمد محیط طباطبائی، مهندس میرسلیم، حجت الاسلام دعایی، احمد مسجد جامعی، و جمعی کثیری از اساتید و چهره‌های برجسته علمی از فرهنگستان علوم و علو پزشکی ایران در این مراسم حضور یافته و سخنرانی کردند.
مراسم نکوداشت 80 سالگی فیلسوف فرهنگ دکتر رضا داوری اردکانی با عنوان "پرسشگر دردمند روزگار ما " با پیام دکتر "سید حسین نصر" فیلسوف و اندیشمند اسلامی و استاد دانشگاه جرج واشنگتن آمریکا که توسط محمدرضا اسدزاده دبیر بزرگداشت جشن 80 سالکی دکتر داوری اردکانی فیلسوف فرهنگ قرائت شد، دیشب برگزار گردید.
محمد رجبی : نوشته‌های «داوری اردکانی» عین گفتارش و گفتارش عین احوالش است
در ادامه دکتر محمد رجبی رییس کتابخانه، موزه و مراکز اسناد مجلس شورای اسلامی طی سخنانی تصریح کرد: دکتر اردکانی متفکر به معنای عمیق کلمه است، زیرا کمتر کسی داریم که مجهولاتی را برای ما معلوم کند و مشکل بزرگ بشر نیز همین است که در مجهولات سیر می‌کند.
وی ادامه داد: دکتر داوری اردکانی با دل و از روی دل‌آگاهی سخن می‌گوید و آنچه را که یافته بدون هیچ تکلفی بر قلم می‌آورد و نوشتارش عین گفتارش و گفتارش عین احوالش است.
رییس کتابخانه مجلس با اشاراه به اینکه «در شرایطی که با بحران کاغذ و کتاب مواجه هستیم، در یک سال سه بار اثر ایشان تجدید چاپ می‌شود» گفت: این اقدام نشان از موفقیت علمی دکتر اردکانی و اعتلای علمی و فرهنگی جامعه است.
وی افزود: فکر دکتر اردکانی مبتنی بر ذکر اوست، زیرا اگر ذکر باشد، فکر و زبان اصیل نیز وجود خواهد داشت.
وی در پایان با بیان اینکه «جامعه فلسفی کشور قدر ایشان را شناخت و او را به عنوان فلیسوف فرهنگ کشور برگزید» خاطرنشان کرد: جامعه علمی نیز حق او را به جای آورد و سه بار ایشان را به ریاست فرهنگستان علوم انتخاب کرد. بنابراین دکتر اردکانی شخصیتی مورد اعتبار و اعتماد جامعه علمی، فرهنگی و فلسفی هستند که افکار ایشان سطوح مختلف جامعه را فرا گرفته است.
دکتر علی اکبر ولایتی در مراسم جشن 80 سالگی دکتر رضا داوری گفت: دکتر داوری به عنوان یک مدافع فرهنگ و هویت اسلامی و ایرانی تلاش کرده در برابر هجوم فرهنگی سینه سپر کند.
دکتر علی اکبر ولایتی عضو فرهنگستان علوم پزشکی و مشاور مقام معظم رهبری در امور بین الملل در این مراسم گفت: داوری به عنوان یک مدافع فرهنگ و هویت اسلامی و ایرانی تلاش کرده در برابر هجوم فرهنگی سینه سپر کند.
وی تصریح کرد: نظری هست که معتقد است مسلمانان و ایرانیان کاری که کردند این بود که علم را از یونانی ها گرفتند و نگه داشتند و این را به صورت امانت به اروپایی ها بازگرداندند. البته این یک بی انصافی است.
وی تصریح کرد: سهم مسلمانان در انتقال تمدن و علوم از سه راه به بار نشست. اول ترجمه آثار دیگران به زبان عربی، دوم توسعه علوم در جهان اسلام و سوم انتقال این علوم و تمدن به اروپا و غرب.
ولایتی افزود: یک متفکر غربی می گوید ما می توانیم تاریخ علم را در سه مقطع در نظر بگیریم. یکی مقطع یونان، دوم ترجمه وانتقال علم به بیزانس و کشورهای اسلامی و سوم رنسانس.
وی تأکید کرد: عصری به نام عصر ترجمه را در ابتدای تاریخ اسلام داریم که حدود 1200 کتاب به زبان عربی ترجمه شد. مدت هزار سال این آثار در گهواره تمدن اسلامی و ایرانی تقویت شد و به اروپا تحویل داده شد.
عضو فرهنگستان علوم پزشکی یادآور شد: ما در جریان تحولات علمی در جهان اسلام بزرگترین نهضت ترجمه دو سویه را داشته ایم که بی سابقه است. 1200 کتاب از زبان سریانی و یونانی به زبان عربی ترجمه شد و 5000 هزار کتاب از عربی به صورت عکس ترجمه و در اختیار غرب قرار گرفت.
وی افزود: ویل دورانت معتقد است آنچه در رنسانس اتفاق افتاد نتیجه اش انتقال علم از جهان اسلام به اندلس و از آنجا به اروپاست.
ولایتی در پایان تأکید کرد: دکتر داوری تلاش کرده تا جوانهای ما را به هویت دینی و ملی ما برگرداند. این یک مبنای علمی قابل دفاع دارد چرا که اگر ما به خودمان برگردیم می توانیم به جایی برسیم که گذشتگان ما رسیده بودند.
احمد مسجدجامعی، در مراسم نکوداشت 80 سالگی دکتر رضا داوری اردکانی با بیان اینکه «این استاد بزرگ همواره در رمان و داستان‌نویسی و تمام مسائل فرهنگی فعالیت زیادی داشته‌اند» اظهار کرد: داوری از اساتیدی بود که از همان ابتدا خود را از فرهنگ و مسائل متناسب با فرهنگ جدا نمی‌کرد. یکی از جذابیت‌های او برای ما همین ویژگی‌اش بود که فیلسوف زمانه بود و در تمام مسائل زمانه نظر می‌داد. وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: از فعالیت‌های مهم داوری اردکانی، نشریه وزین نامه «فرهنگ» بود که این نشریه یک ظرفیت و فصل جدیدی از فضای فکری این استاد فلسفه را پیش روی همگان قرار داد. وی همیشه به تمام مسائل از سیاست، اخلاق، فلسفه، قانون و مطبوعات از بعد فرهنگی نگاه می‌کرد.
وی اظهار کرد: او تنها یک فیلسوف نبود بلکه در زمینه مصاحبه نیز یک فیلسوف به تمام معنا بود و هرگز از زمانه خود غفلت نمی‌کرد. با مصاحبه‌هایی که انجام می‌داد همواره از افراط و تفریط‌های جامعه جلوگیری می‌کرد.
محقق داماد : داوری اردکانی استقلال فرهنگستان علوم را حفظ کرد
عضو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران گفت: از دکتر داوری متشکرم که در مقابل تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی ایستادگی کرد تا هویت و استقلال فرهنگستان علوم حفظ شود.
آیت‌الله مصطفی محقق داماد استاد فلسفه و عضو فرهنگستان علوم ایران در مراسم نکوداشت 80 سالگی «پرسشگر دردمند روزگار ما» گفت: از حکمت دکتر داوری، از فلسفه، شعر و شعرفهمی و ذوق او سخن گفته شد اما آنچه برایم از ایشان جالب است همان نکته‌ای است که آقای تابش به آن اشاره کرد. بنده، عالم، فیلسوف، فقیه، اصولی و ادیب بسیار دیده‌ام اما کسی که میان این دانش‌ها با اخلاق و ادب جمع کند به شدت کم دیده‌ام.
این مجتهد علوم حوزوی تصریح کرد: گزاف نمی‌گویم آنچه برای من از داوری اردکانی جالب بود قرین ساختن دانش، حکمت با اخلاق و ادب است. از این‌رو مطلبی را در حضور علما و دانشمندان، به صراحت مطرح می‌کنم و قضاوت را به وجدان پاک سروان عزیز می‌سپارم.
آیت‌الله محقق داماد با بیان اینکه داوری اردکانی دومین رئیس فرهنگستان علوم ایران است، عنوان کرد: بنده پس از چند سال که از تأسیس فرهنگستان علوم سپری شد به عنوان عضو آن انتخاب شدم؛ آنجا برای من محیط زیبایی جلوه کرد، عالمان زبده و فرهیخته، همه با هم دوست، محیط علمی، تحقیق گفت‌وگو بود که بسیار برایم جالب بود.
وی با اشاره به اینکه نخستین رئیس فرهنگستان علوم ایران علی شریعتمداری بود که سال‌ها پس از آن دکتر داوری اردکانی ریاست آن را برعهده گرفت، تصریح کرد: در دوره ریاست دکتر داوری فرهنگستان علوم با مشت کوبنده آهنین روبه‌رو شده‌اند که استقلال آن را تهدید کرد. من از همین‌جا از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی گله می‌کنم؛ از اعضای روحانی شورا گله‌‌ای نیست چرا که شاید آنها از وضعیت آکادمیک آگاهی کاملی نداشته باشند اما بقیه دانشگاهی هستند.
رئیس فرهنگستان علوم ایران خطاب به مسئولان شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: هویت و ماهیت حقوقی فرهنگستان علوم به استقلال آن است اما چرا شما در سال 88 در پشت درهای بسته نشستید و این امتیاز را از آن گرفتید؟! تاریخ درباره شما قضاوت خواهد کرد. وی یادآور شد: دکتر داوری اردکانی در آن مقطع تمام تلاش خود را گذاشت تا این مسئله در فرهنگستان علوم اجرا نشود و افراد به وسیله ابلاغیه در فرهنگستان منصوب نشوند و من آمده‌ام این تشکر را از ایشان داشته باشم. آیت‌الله محقق داماد خاطرنشان کرد: از آقای احمدی‌نژاد رئیس جمهور فعلی انتظار دارم که ای کاش یک بار در مصاحبه‌های تلویزیونی اجازه می‌دادند که یک طلبه دلسوخته نیز حرف می‌زد. منولوگ دیگر برای بشریت خسته‌کننده شده و دوران، دوران گفت‌وگوی دوجانبه است. آقای رئیس جمهور ما از شما متشکریم که درخواست داوری اردکانی را قبول کردید و این ویرانی در دوران شما و به نام شما به وجود نیامد.
عضو فرهنگستان علوم ایران گفت: امیدوارم رئیس جمهور آینده که فردی دردآشنای فرهنگ و فرزند حوزه و دانشگاه است درد ما را بشنود؛ این درد بی‌دردمان را به کجا ببریم که آکادمی علوم ایران با آکادمی کشورهای شرقی برابری نمی‌کند؟!
رئیس مؤسسه حکمت و فلسفه ایران گفت: دکتر داوری اردکانی نگرشی فلسفی به تجدد دارد از این‌رو متجدد شدن به خودی خود هم عیب نیست بلکه عیب آن است که زندگی متجددانه ما یک زندگی پریشان باشد.
حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه رئیس مؤسسه حکمت و فلسفه ایران در مراسم نکوداشت 80 سالگی «رضا داوری اردکانی» به بیان دغدغه‌های «فیلسوف فرهنگ» درباره علوم انسانی پرداخت و گفت: این جلسه، جلسه تکریم حکمت و فلسفه است؛ تکریم حکمت و فلسفه، تکریم انسانیت است. از این‌رو گاهی اوقات یک استاد بهانه‌ای می‌شود برای اینکه از حکمت سخن گفته شود خصوصاً حکمتی که برای امروز ما کارایی دارد.
وی با بیان اینکه اهل فلسفه چهار دسته‌اند، اظهار داشت: برخی مورخ فلسفه، عده‌ای فیلسوف‌شناسند و تعلیمات صاحب‌نظران را تکرار می‌کنند، برخی فلسفه‌شناس بوده و فلسفه حکمت متعالیه و فلسفه پوزیتوسیم را می‌شناسند و دسته چهارم اهل تفکر فلسفی بوده و دغدغه فلسفی دارند و البته داوری اردکانی فیلسوف است و مسائل امروز را با نگرش فلسفی بررسی می‌کند؛ نگرش فلسفی به علم مدرن و علم تجدد.
رئیس مؤسسه حکمت و فلسفه ایران عنوان کرد: از جمله دغدغه داوری‌های اردکانی نگرش به علوم انسانی است که یکی از نیازهای جدی روزگار ما به شمار می‌رود و البته فلسفه مضاف علوم و فلسفه مضاف امور انسانی نیز از دغدغه‌های این استاد است، دغدغه امور و علوم با نگرش فلسفی است.
وی افزود: ممکن است برخی با ادبیات فلسفی، حرف‌های سیاسی بزنند که نمی‌توانند کاری از پیش ببرند اما این نکته مهم است که بتوان سیاست را با نگاه فلسفی تبیین کرد.
خسروپناه گفت: بر اساس نگرش استاد داوری، علوم انسانی مخصوص جهان تجدد است و جامعه و جهان دینی به جامعه‌شناسی و روانشناسی و علوم اجتماعی نیازی نداشت و این سؤال جدی مطرح است که چرا ما در گذشته، در جامعه دینی روانشناسی و علوم اجتماعی نداشته‌ایم و این نیاز در جهان متجدد شکل پیدا کرده است؟ به تعبیر دکتر داوری اگر بتوانیم نیازهای جهان متجدد و ارزش‌های آن را کنار بگذاریم نیازی به علوم انسانی نداشتیم البته اینکه این دو از هم قابل تفکیک‌اند یا خیر، بحث جداگانه‌ای را می‌طلبد.
وی تصریح کرد: دکتر داوری اردکانی نگرشی فلسفی به تجدد دارد از این‌رو متجدد شدن به خودی خود هم عیب نیست بلکه عیب آن است که زندگی متجددانه ما یک زندگی پریشان است و ما نیامده‌ایم با نگرش فلسفی تجدد فلسفی را بپذیریم. بنابراین ما باید ابتدا جامعه و جهان دینی را تعریف و سپس شئون جهان متجدد را در آن مشخص می‌کردیم.
رئیس مؤسسه حکمت و فلسفه ایران تصریح کرد: برخی معتقدند استاد داوری بیشتر به طرح پرسش پرداخته است، البته به دلیل اینکه ما در بسیاری از مواقع سؤال را به صورت دقیق متوجه نمی‌شویم به پاسخ صحیح آن نیز دست نمی‌یابیم.
تابش: داوری از نوادگان خواجه نصیرالدین طوسی است/ اردکان یونان کوچک است
نماینده مردم میبد و اردکان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه اردکان به لحاظ تعدد علما و فلاسفه یونان کوچک است، گفت: دکتر داوری از نوادگان خواجه نصیرالدین طوسی است.
محمد رضا تابش نماینده مردم میبد و اردکان در مجلس شورای اسلامی در این مراسم گفت: اردکان به لحاظ تعدد علما و فلاسفه یونان کوچک است.
وی افزود: دکتر محقق داماد و دکتر داوری از شاهدان حاضر این مدعا در جلسه هستند. دکتر داوری از نوادگان خواجه نصیرالدین طوسی است. هنگامی که خواجه دوران تبعید خود را در عقدای یزد می گذراند همسری اختیار می کند.همگی نوادگان خواجه از خانواده های با فضیلت هستند. خاندانهای حائری، داوری و سنایی از نوادگان خواجه هستند.
وی افزود: دکتر داوری پرورش یافته این پیشینه خانوادگی است. خانواده ای که علم و ادب و اخلاق حرف اول را در آن می زند. شخصیتی که وجودش به زیور فرهنگ و ادب و اخلاق آراسته است.
وی تصریح کرد: داوری عالمی اخلاقی است و نسبت به اساتید خویش خاضع بوده است و به زادگاه خویش سخت علاقمند است. وی آگاهی نسبی از همه علوم روز دارد. آنچه ایشان را داوری ساخته ولایق تجلیل، به دلیل آن است که او در سلک روشنفکران و دیندارانی است که هویت جامعه را حفظ کرده است.
وی افزود: تلاش او حفظ هویت ایرانی در مقابل غرب زدگی است. او هم حکمت اسلامی را می داند وهم فلسفه غرب را می داند. امثال داوری هویت ایرانی مسلمان را در مقابل هویت غربی حفظ کرده است.
نماینده مردم اردکان در مجلس شورای اسلامی در ادامه تأکید کرد: داوری انسان تک ساحتی و تک بعدی نیست. او با تکیه بر فلسفه و اخلاق و عرفان از هویت انسان شرقی مسلمان دفاع کرده است.
وی در پایان تصریح کرد: مهمترین دغدغه دکتر داوری هویت انسانی است که دین و هویت اسلامی- ایرانی را نیز شامل می شود.
پیام دبیرکمیسیون فرهنگی ملی یونسکو
در ادامه این مراسم سعیدآبادی دبیرکمیسیون فرهنگی ملی یونسکو اظهار کرد: تلاش‌های مستمری که داوری برای میراث فرهنگی ایران انجام داده است، قابل وصف نیست. در طول تاریخ همواره بنیان‌های فرهنگ ایران را حفظ کرده است و از بنیانگذاران یونسکو بعد از انقلاب اسلامی ایران است. فیلسوفی است که همواره خود را در خدمت فرهنگ ایران قرار داده است و تمام مسائل را با عقل و عشق به اثبات رسانده است.
این مراسم به همت کتابخانه مجلس شورای اسلامی و فرهنگسرای ابن سینا با مشارکت کمیسیون ملی یونسکو، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، دانشگاه تهران، موسسه حکمت و فلسفه، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، موسسه کتابشهر ایران و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.