به گزارش مشرق به نقل از فارس، نوسانات نرخ ارز در یک سال و نیم گذشته آثار فراوانی بر قیمت کالاهای اساسی و به تبع بر سایر کالاها داشته است به نحوی که بر اساس آمارهای بانک مرکزی میتوان گفت قیمت انواع کالاها به دلیل نوسانات نرخ ارز در یکسال گذشته 50 تا 100 درصد افزایش داشته است.
با خلق حماسه سیاسی در روز 24 خردادماه ورق برگشت و بسیاری از اتفاقاتی که در یک سال و نیم گذشته رخ داده بود، حالت معکوس به خود گرفت.
بیشترین تاثیر انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور دولت یازدهم در بازار ارز، سکه ، طلا و بورس خودنمایی کرد تا آنجا که جو روانی ایجاد شده در بازار باعث کاهش شدید قیمت دلار از 3600 تومان به 3200 و یا حتی پایینتر هم شد و در کنار آن نیز قیمت سکه و طلا که به دلیل کاهش قیمت جهانی آن کاهش قابل توجهی داشت بنحوی که قیمت سکه طرح قدیم در روز گذشته به زیر یک میلیون تومان هم رسید.
با رصد در اخبار مربوط به بورس اوراق بهادار میتوان به این نتیجه رسید که آثار حماسه سیاسی 24 خردادماه در بازار بورس نیز بینظیر بوده و تا روز گذشته شاخص از 55 هزار واحد نیز عبور کرده است.
البته به عقیده برخی کارشناسان در شرایطی که تولید با حداقل ظرفیت خود کار میکند و رشد اقتصادی کمتر از صفر درصد است، رشد شاخصهای بورس می تواند معانی دیگری هم داشته باشد که در این مقال نمیگنجد.
در اینجا یک سوال اساسی مطرح است و آن این است که آیا دلیل کاهش قیمت انواع ارز فقط به خاطر جو روانی ناشی از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس دولت یازدهم بوده است یا عوامل دیگری نظیر ایجاد روابط مثبت خارجی و یا گشایش قابل توجه در مبادلات مالی خارج کشور رخ داده است.
* دولت دلار را با قیمت 3 هزار تومان به روحانی تحویل می دهد
اسداله عسگراولادی در پاسخ به این سوال میگوید: به هیچ کدام از این موارد که گفتید ربطی ندارد،در حال حاضر واردات به کمترین میزان خود رسیده و ثبت سفارش انجام نمیشود. بانک مرکزی و مرکز مبادلات ارزی دلاری در اختیار واردکنندگان قرار نمیدهند و کالاهای وارد شده در گمرکات جنوبی کشور در انتظار دلار است تا بتوانند وارد کشو شوند. در حال حاضر مقدار زیادی کالا در گمرکات انبار شده است.
این تاجر کهنه کار می گوید: شاید انتخاب آقای روحانی به لحاظ روانی در بازار تأثیرگذار باشد و این تصور وجود داشته باشد که با روی کار آمدن وی ایران با غرب وارد مذاکره میشود. شاید قیمت اسکناس دلار پایین آمده باشد و آنهم به این دلیل است که مردم پول خود را در بازار نقد میکنند، اما حواله کم شده است. دولت به دنبال آن است تا دلار را با قیمت 3 هزار تومان به دولت یازدهم تحویل دهد.
* مشکل کاهش واردات را در بانک مرکزی دنبال کنید
در مقابل کیومرث کرمانشاهی نیز در واکنش به اینکه عسگر اولادی از انجام نشدن ثبت سفارش و کاهش واردات به عنوان دلایلی برای کاهش قیمت دلار اعلام میکند میگوید: اینکه صادرات غیر نفتی از واردات پیشی گرفته است آرزوی دیرینه ما بوده اما نکته منفی در اینجا کاهش حجم تجارت خارجی کشور است به نحوی که صادرات غیر نفتی با احتساب میعانات نفتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 1.7 درصدی و بدون احتساب میعانات گازی رشد 7 درصدی داشته است، اما واردات نسبت به سه ماهه سال قبل کاهش 26 درصدی داشته است و این درحالی است که در آمار دو ماهه این شاخص کاهش 33 درصدی داشته است. صادرات باید از واردات پیشی بگیرد اما نباید حجم تجارت خارجی کاهش پیدا کند.
معاون کل سازمان توسعه تجارت معتقد است: سال گذشته حجم واردات کشور 53 میلیارد دلار بود که 11 میلیارد دلار آن به واردات کالای اساسی مربوط میشد و 90 درصد از مابقی آن مربوط به مواد اولیه خطوط تولید کشور بوده و کمتر از 10 درصد کالای مصرفی وارد شد. سال گذشته حجم واردات کشور 53 میلیارد دلار و صادرات غیرنفتی 41 میلیارد دلار بوده یعنی حجم تجارت ما 94 میلیارد دلار بوده که سهم 3 ماهه اول سال 23.5 میلیارد دلار در سال گذشته بوده است درحالیکه در سال جاری حجم تجارت ما در 3 ماهه 19.2 میلیارد بوده که این به مشکل واردات مربوط میشود. هیچ مشکلی در سیستم ثبت سفارش کشور وجود ندارد و ثبت سفارش انجام میشود اما اگر میخواهید به دنبال مشکل کاهش واردات باشید باید آن را در بانک مرکزی و تخصیص ارز دنبال کنید.
به نظر میرسد در شرایط فعلی و با کاهش واردات در اینده نه چندان دور با کاهش کالا در بخشهای مختلف تولیدی مواجه خواهیم بود به نحوی که شاید مشکل تامین مواد اولیه صنعتی جزو اولین مشکلاتی باشد که دولت یازدهم باید برای آن یک راهکار اساسی پیدا کند. از طرفی دیگر علیرغم اینکه برخی کارشناسان وضعیت موجودی کالاهای اساسی را نامناسب اعلام میکنند اما مسئولین دولتی از انبارهای مملو از کالا خبر میدهند و اعلام میکنند ذخایر کالاهای اساسی به حد کفایت وجود دارد هرچند که مهدی غضنفری پس از ارائه گزارش به حسن روحانی اعلام کرده بود ذخایر کالاهای اساسی را تا 6 ماه آینده تحویل خواهد داد اما در آخرین اظهارنظر خود رقم 6 ماه را به 3 ماه کاهش داد.
از طرفی دیگر، تعلل بیش از یک میلیون تن کالاهای اساسی در بنادر جنوبی کشور از دیگر مشکلات در تامین این گروه از کالاها بوده است که ظاهراً با دستور ویژه محمود احمدینژاد بانک مرکزی سر کیسهرا شل کرده و با ارز 1226تومانی ترخیص بیش از یک میلیون تن کالای اساسی را آغاز کرده است.