کد خبر 240252
تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۳۹۲ - ۰۹:۲۲

نگاهی به تحولات كشورهای جنوب و شرق آسیا نشان دهنده اوج گیری تهدیدات وجودی پیش روی جوامع اقلیت مسلمانان بوده است كه بیشتر با هدف پاكسازی نژادی-مذهبی در این كشورها صورت می گیرد.

به گزارش مشرق به نقل از ایرنا، در ادامه سلسله حملات بوداییان افراطی به مسلمانان سریلانكا، روز شنبه نیز گروهی از نمازگزاران مسجدی در كلمبو پایتخت تجاری این كشور مورد هجوم بودایی ها قرار گرفتند.

در جریان این حمله كه پس از اقامه نماز مغرب مسجد منطقه گراندپاس كلمبو صورت گرفت، چند تن از نمازگزاران مجروح شدند و تعدادی از خانه های مسلمانان نیز در معرض تخریب قرار گرفت.

طی ماه های اخیر، این چندمین مورد از حملات بوداییان افراطی به مكان ها و اجتماعات مسلمانان در سریلانكا بوده است.

ریشه های خشونت علیه مسلمانان در سریلانكا

سریلانكا كشوری ۲۱ میلیون نفری در منطقه جنوب آسیا است كه اكثریت نژادی و مذهبی این كشور را سینهالی های بودایی مذهب تشكیل می دهند.

در برابر اكثریت حدود ۷۰ درصدی سینهالی ها، اقلیت های مذهبی و قومی دیگری نیز در سریلانكا ساكن هستند كه مسلمانان را می توان بزرگترین این اقلیت ها به شمار آورد. در زمان حاضر مسلمان نزدیك به ۱۰ درصد از جمعیت سریلانكا را تشكیل می دهند كه بیشتر آنان تامیلی زبان هستند.

و اما سریلانكا تا سال ۲۰۰۹ میلادی (۱۳۸۸ ه. شمسی) شاهد درگیری های شدید بین نیروهای دولتی و شورشیان جدایی طلب اقلیت قومی تامیل موسوم به ببرهای تامیل بود.

این در گیری ها كه در سال ۱۹۸۳ میلادی (۱۳۶۲ ه.شمسی) و به دنبال تنش های قومی در سریلانكا آغاز شد، نزدیك به سه دهه این كشور را گرفتار جنگ داخلی ساخت و هزاران كشته، مجروح و آواره بر جای گذاشت.

در طول این سال ها، همراهی مسلمانان با اكثریت سینهالی های سریلانكا سبب شد تا اجتماعات و روستاهای مسلمان نشین به طور مكرر مورد هجوم شورشیان جدایی طلب تامیل قرار گیرد.

و اما با پایان جنگ داخلی و شكست كامل ببرهای تامیل، تهدیدات پیش روی مسلمانان فروكش نكرد، زیرا به باور بسیاری از ناظران، اقلیت مسلمانان به عنوان دشمن جدید اكثریت تعریف شد تا یكپارچگی سینهالی های بودایی در برابر این دشمن جدید حفظ و تثبیت شود.

علاوه بر آنچه گفته شد، این دشمن انگاری مسلمانان ناشی از موفقیت های اقتصادی بود كه مسلمانان سریلانكا توانسته بودند در برابر رقبای بودایی نصیب خود سازند.

به باور بسیاری از بوداییان افراطی كه از سوی راهبان خشونت طلب تحریك می شوند، موقعیت اقتصادی مسلمانان منافع اقتصادی اكثریت سینهالی های بودایی مذهب را تهدید می كند.

از این منظر خصمانه همچنین، نرخ رشد بالای جمعیتی مسلمانان می تواند موجب افزایش وزن اجتماعی و نیز سیاسی این اقلیت مهم در سریلانكا شود.

در این میان، رشد چشمگیر شمار گروندگان به آیین اسلام در این كشور آسیایی، حساسیت راهبان افراطی بودایی را برانگیخته و انگیزه آنان برای هجوم به مسلمانان را افزایش داده است.

علاوه بر این متغیرهای دخیل در افزایش سطح تهدیدات وجودی علیه مسلمانان، برخی تحلیلگران سیاسی معتقدند كه سكوت در برابر تقابل های نژادی و مذهبی در سریلانكا با هدف سرپوش گذاشتن بر معضلات اقتصادی و اجتماعی در این كشور كمتر توسعه یافته آسیایی صورت می گیرد.

با این حال، وضعیت مسلمانان سریلانكایی در شرایط كنونی قابل تحمل تر از وضعیت هم كیشان این اقلیت مذهبی در میانمار است. كشوری دیگر در آسیای جنوب شرقی كه در آن مسلمانان از هرگونه حقوق شهروندی محروم و در سال های گذشته و اخیر آماج حملات گسترده و متعدد بوداییان افراطی بوده اند.

وضعیت مسلمان میانمار زیر تیغ تیز پاكسازی و تصفیه جمعیتی سازمان یافته در این كشور به شكلی بوده كه در گزارش های رسمی سازمان ملل از آنان به عنوان یكی از ستمدیده ترین اقلیت های جهان یاد شده است.

در این پیوند، با روشن شدن مجدد موتور كشتار مسلمانان میانماری ساكن ایالت راخین موسوم به روهینگیا، از بهار سال گذشته تا كنون هزاران تن به كام مرگ گرفتار شده و دهها هزار نفر از مسلمانان نیز از سكونتگاه هایشان آواره شده اند.

این در حالی است كه متصدیان اصلی كشتار مسلمانان خود را با عناوینی چون بن لادن میانمار معرفی كرده اند و با صراحت از لزوم تصفیه نژادی و مذهبی سخن به میان آورده اند.

در مقابل، جنایت های ضد اسلامی افراطیان بودایی زیر سایه مواضع كجدار و مریز دالایی لاما رهبر معنوی بوداییان جهان، و سكوت چهره های سیاسی تحول خواهی چون آنگ سانگ سوچی ادامه یافته و این مساله مناطق مسلمان نشین غرب میانمار را به یكی از مهمترین كانون های نگرانی حقوق بشری مبدل ساخته است.

در این خصوص كارشناسان به بسترها و زمینه های یكسانی برای رخدادهای سریلانكا و میانمار اشاره می كنند. نگرانی های روحانیون افراطی بودایی و هواداران آنان از افزایش اهمیت فعالیت ها و نقش های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان كه در سال های اخیر ظهور بیشتری داشته و البته با توجه به دیدگاه های سیاسی و امنیتی متفاوت دولت های دو كشور نسبت به مسائل قومی و مذهبی، شدت و نمودی غیر متناظر را به تصویر كشیده است.

به عنوان مثال و به گزارش رسانه ها، در رخدادهای اخیر سریلانكا شماری از نیروهای پلیس برای جلوگیری از حملات بوداییان افراطی مجروح شده اند و این در حالی است كه ناظران مستقل از همراهی یا دستكم بی تفاوتی نیروهای امنیتی نسبت به كشتار روهینگیاها ها در میانمار خبر می دهند.

با توجه به آنچه گفته شد ناظران بر این باورند كه در صورت حاكمیت نخبگان سیاسی نظیر رهبران میانمار در دیگر كشورهای آسیایی با اقلیت مذهبی مسلمانان، افراطیان مذهبی بودایی یا هندو مجال بیشتری برای اعمال خشونت و ارعاب علیه مسلمانان یافته و تحولات میانمار می توانست دارای نمونه هایی مشابه در دیگر كشورهای جنوب و شرق آسیا باشد.