وی با اشاره به آیات قرآن دستور و برنامه اسلام را رعایت اعتدال خواند و اظهار کرد: خداوند در آیه 43 سوره بقره میفرماید «همانگونه که قبله شما خط اعتدال دارد امت شما هم امت وسط و معتدل است و در میان افراطها و تفریطها قرار گرفته است.
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه علمای اخلاق نیز همیشه به اعتدال توصیه میکنند و فضایل اخلاقی را حد وسط میان افراط و تفریط میدانند، ابراز داشت: در همه فضایل اخلاقی باید حد اعتدال و میانه را در پیش گرفت؛ طرف افراط و تفریط رذیله و حد وسط فضیلت است.
آیت الله مکارم شیرازی در ادامه سخنان خود با تأکید بر اینکه وحدت امت اسلامی در صورت رعایت اعتدال پا میگیرد، از افراط و تفریط در مسائل مذهبی انتقاد و تصریح کرد: اینکه برخی تنها بر روی افکار خود بایستند و به دیگران اهانت کنند خلاف دین و اسلام است.
وی توهین به مذاهب اسلامی را مورد نکوهش قرار داد و اظهار کرد: برخی در کشور مصر در مورد توهین به مذاهب اسلامی استفتاء کردند و بنده در جواب گفتم توهین به مذاهب دیگر اسلامی گناه و حرام است.
این مرجع تقلید با انتقاد از کسانی که برای حل مشکلات خواستار کنار گذاشتن اعتقادات مذهبی و اتحاد مذاهب هستند، ابراز داشت: مشترکات به قدری فراوان است که در سایه آنها و رعایت اعتدال میتوان به اتحاد رسید.
آیت الله مکارم شیرازی ادامه داد: نخستین باری که به مکه مکرمه مشرف شدم مشاهده کردم که در اعمال حج با اهل سنت تفاوت چندانی نداریم و تنها در برخی از فروع با هم اختلاف داریم و با توجه به این مشترکات میتوانیم یک امت واحده تشکیل دهیم.
وی بر ضرورت مقابله مسلمانان با دشمنان اسلام تأکید کرد و اظهار داشت: علمای اسلام باید به گونهای رفتار کنند که مسلمانان را با دشمنان اسلامی که موجودیت اسلام را قبول ندارند آشنا شده و بر مشترکات تأکید کنند.
استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه دشمنان نقاط اختلاف امت اسلامی را برجسته میکنند و با تحریک هر دو طرف به دنبال ایجاد دشمنی هستند، اظهار داشت: علمای اسلام با تکیه بر اعتدال باید به دنبال خنثی کردن نقشههای دشمنان برآیند.
وی کار دشمنان اسلام را آتش تفرقه و اختلاف انداختن در میان امت اسلامی ذکر کرد و افزود: دشمنان امروز مسلمانان را در مصر و دیگر کشورهای اسلامی به جان هم انداختهاند و خود در کناری ایستاده و به آنها میخندند.
این مرجع تقلید وهابیت را بلایی بزرگ در جهان اسلام دانست و اظهار کرد: جای تعجب است وهابیتی که این همه خون افراد بی گناه را به زمین ریخته خود را سلفی مینامد، سلف صالح پیامبر هیچ گاه علیه مسلمانان عملیات انتحاری نمیکردند و افراد بی گناه را در مساجد نمیکشتند و با این امور مخالف هستند؛ قطعاً اقدامات وهابیت بدعت است.
آیت الله مکارم شیرازی با بیان این که وهابیت امروز به دو دسته تقسیم شدهاند، ابراز داشت: گروهی تندرو و افراطی هستند که غیر از خود را کافر میدانند و قابل اصلاح نیستند اما باید کاری کرد تا گروهی از وهابیت که معتدل هستند با صحبت و مذاکره به یکدیگر نزدیک شوند.
وی یکی از مشکلات و موانع وحدت را تهمتهای ناروا به مذاهب اسلامی برشمرد و تصریح کرد: متأسفانه وهابیت این گونه نشان میدهد که شیعه اعتقادی به خانه خدا ندارد و تنها به زیارت امام حسین(ع) میروند، بنده از صدا و سیما خواستم که یک مستندی بسازند و نشان دهند که ما بیشترین زائران خانه خدا را در میان مسلمانان داریم.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به تهمتهای وارد شده به شیعیان خاطرنشان کرد: رئیس علمای یکی از جمعیتهای اسلامی به بنده گفت «شنیدهام شما قرآنی غیر از قرآن ما دارید» که بنده در جواب وی گفتم خود شما یا نمایندگانتان را به ایران بفرستید و در هر مسجد یا خانهای که خواستید بروید و قرآنهای ما را مشاهده کنید تا بدانید که یک کلمه یا یک نقطه تفاوتی ندارد.
آیت الله مکارم شیرازی برگزاری چنین همایشهایی را سبب از بین رفتن اختلافات خواند و تاکید کرد: تهمتها ما را از هم جدا میکند و با برگزاری چنین همایشهایی پردههای تیره و تار و تهمتهای ناروا کنار میرود.
وی با بیان اینکه مفسران شیعه در تفاسیر خود هیچ گاه به توهین و تهمت دست نزدهاند، ابراز داشت: بنده در تفسیر خود در کنار تفسیر آیات ولایت به هیچ فردی توهین نکرده و این ادبیات محترمانه و منطقی سبب شده که افراد فراوانی از علمای اهل سنت در خارج از کشور خواستار این تفسیر شوند.
آیت الله مکارم شیرازی با ابراز امیدواری از آینده جهان اسلام نقش علمای اسلام را سنگین ارزیابی کرده و یادآور شد: این گونه همایشها سبب نزدیک شدن افکار میشود؛ همه تلاش علمای اسلام باید این باشد که نگاهها را متوجه دشمنان اسلام کنند و با کسانی که به طرق مختلف به پیامبر و مقدسات توهین میکنند مقابله کنند نه اینکه نیروهای خود را علیه هم بسیج کنند.