به گزارش مشرق، سخنان روز سه شنبه مقام معظم رهبری در جمع فرماندهان سپاه پاسداران و تاکید بر این که در دیپلماسی معتقد به نرمش قهرمانانه هستند، بازتاب بسیاری در رسانه های غربی داشت.
بسیاری تحلیل کردند که این سخنان در آستانه سفر حسن روحانی، رئیس جمهور ایران به نیویورک، حمایت از رویکرد تعامل گرایانه دولت جدید است.
آیا تغییری در استراتژی ایران در سیاست خارجی رخ داده است؟ این سوالی است که با محمد فرهاد کلینی کارشناس ارشد مسائل استراتزیک در میان گذاشته ایم که در زیر می‌خوانید:
* اخیرا رهبر انقلاب در فرمایشات خود اشاره ای به نرمش قهرمانانه در دیپلماسی داشتند و از سوی دیگر همزمانی این ادبیات با سفر رئیس جمهور به نیویورک در اجلاس دوره‌ای سازمان ملل هستیم همچنین فضای تعامل ایران با کشورهای غربی و خصوصا امریکا در حال تغییر است جنابعالی این وضعیت جدید را چکونه ارزیابی می کنید ؟
نرمش قهرمانانه و اشاره مجدد به این موضوع قابل توجه است. از بعد از انتخابات با شکوه ریاست جمهوری و اثبات مجدد مردم سالاری دینی یا دمکراسی انقلابی و درطی ماه اخیر شاهد جنبش وجوش جدید در فرصت سازی و تولید ابتکار در دیپلماسی هستیم و تیم جدید سیاست خارجی بصورت فعال در حال مدیریت اقدام در عرصه‌های مختلف ار قبیل مدیریت تهدیدات در موضوع سوریه، بستر سازی جدید در موضوع هسته ای، بررسی جدید در مناسبات ایران با همسایگان خصوصا با عربستان، ادامه تعاملات با روسیه و چین، تغییر شرایط با کشورهای اروپایی خصوصا با فرانسه و انگلیس، آزمون جدید در تغییر رویکرد آمریکا است.
بدیهی است که این سیاست ها در چارچوب اجماع ملی در حال شکل‌گیری است و اعلام ادبیات نرمش قهرمانانه تاکیدی بر حفظ کرامت و عزت سیاست خارجی و تقویت تاکتیک‌های در چارچوب انعطاف برابر با حوزه کشورهای رقیب است.
ارسال نامه‌ها و پیام‌ها در طی این مدت از یک شتاب جدید برخوردار و براوردها تازه شد و با رایرنی‌هایی كه صورت پذیرفت، دوران گذار جدید در تقویت جایگاه هرچه بیشتر دیپلماسی کشور در دستور کار قرار دارد و با هماهنگی‌هایی که رئیس جمهور محترم اقای روحانی با مقام معظم رهبری دنبال کردند، عملا معنای نرمش قهرمانانه برابر با فرصت مجدد به تصحیح محاسبات غرب و درک مناسب برای اعتماد افرینی غرب بسوی جمهوری اسلامی ایران شکل مجدد یافت.
تعامل سازنده که مصوب اسناد بالا دستی در چرخه اجرا قرار دارد ولی این به معنای یک سیاست یکطرفه نیست بلکه براساس یک تکمیل متقابل امکان پذیر است. هرگونه تعامل بر اساس اعتماد و احترام متقابل، قرائت تکریم به مردم ایران و بر اساس حقوق مردم و شرایط مناسب به پیش خواهد رفت.
* در چند روز اخیر فضای رسانه‌های امریکا تغییر محسوسی دارد و بنظر یک نوع بسترسازی در افکار عمومی امریکا در حال اتفاق است با توجه به همزمانی این موضوع با سفر رئیس جمهور کشورمان به امریکا ایا امکان یک نقطه عطف در مناسبات ایران با امریکا وجود دارد؟
متاسفانه طی سالیان اخیر چهره و جایگاه ایران را برخی از جریانات ثالت مخدوش کردند و اکنون بایستی این وضعیت جبران شود و این مقامات حاکمیتی امریکا هستند که بایستی چاره اندیشی کنند و بنظر می‌رسد وضعیت کمی تکان خورده است؛ هم اکنون نیز دست‌هایی در جریان است تا کماکان سنگ انداری کنند و زمینه‌های احتمالی را در امریکا تغییر دهد.
معنای نقطه عطف نمی‌تواند در چارچوب پرونده محوری خلاصه شود. امریکا یک روند داشته است و بایستی نگاه تقابلی یه نگاه تعاملی تغییر پیدا کند؛ بنظر می رسد روند محوری گویای نقطه عطف را تعیین می کند. امروزه در شرایط تعریف از میزان امادگی قرار داریم و سفر جناب اقای روحانی و میزان توجه به مواضع جمهوری اسلامی ایران ملاک است. نخبگان امریکایی به تغییر لحن و تغییر رفتار اشاره داشته‌اند و زمینه‌های شراکت را قابل امکان می‌دانند. بنظر می‌رسد که این موضوع بایستی اثبات‌پذیر باشد.
جمهوری اسلامی در عالیترین سطح، مواضع خود بر علیه سلاح‌های کشتارجمعی اعلام کرده است و خواهان شناسایی و تضمین حقوق خود در چارچوب NPT است و همچنانکه اشاره شد ایران چیزی بیشتر از حقوق و حق توامندی قانونمند خود نمی‌خواهد و در گذشته نیز قدرت خود را در ثبات سازی و تشکیل روندهای صلح امیز در منطقه نشان داده است.
ادامه سیاست فشار و تحریم بایستی تغییر کند و زمان زیادی برای تلف کردن وجود ندارد. ایران مذاکره برای مذاکره نخواهد کرد و چنانچه مقامات امریکا اطلاع دارند خانم اشتون نماینده کشورهای 1+5 است و مذاکرات اتی بایستی مفید و معطوف به نتیجه باشد. ایده‌های جدید برای رسیدن به نتیجه و راه‌های متعدد برای تقویت اعتماد و شفافیت متقابل می‌تواند ثمر بخش باشد.
* اخیرا شاهد برخی از اخبار مبنی بر رد سیاست های تحربمی در دادگاه‌های عالی اتحادیه اروپا بودیم که هنوز نهایی نشده است ولی زمزمه‌های تغییر سیاست‌ها بچشم می‌خورد، مجموعا شرایط جمهوری اسلامی ایران با اتحادیه اروپا وکشورهای مهم این اتحادیه را در شرایط جدید چکونه ارزیابی می‌کنید؟
اینکه واقع بینی در نگاه اتحادیه اروپا بیشتر می شود همواره مورد استقبال مقامات تهران بوده است. دولت انگلیس به رایزنی خود برای عادی سازی روابط ادامه می دهد و در این مورد تماس ها و تلاش های از جانب طرفین در حال اجرا است و در طی اجلاس سازمان ملل، ملاقات‌های مسئولین دو کشور می‌تواند نوید بخش باشد. دولت المان همواره سعی کرده است تا امتداد روابط ایران با اروپا حفظ شود و با اعتبار خود بر اهمیت نقش ایران در مناسبات منطقه ای تاکید داشته است.
در طی هفته اینده شاهد ملاقات جناب اقای اورلاند با جناب اقای روحانی خواهیم بود. فرانسه در گذشته در ابعاد صنعت حمل و نقل و انرژی همکاری مفیدی با کشورمان داشته است. مقامات سیاست خارجی ایتالیا بلافاصله بعد از انتخابات به تهران امدند و ملاقات‌های مفیدی انجام شد.
در طی بحران جدید در موضع سوریه شدت سیاست برخی از کشورهای اروپایی تغییر کرد که مفید ارزیابی نمی‌شود در گذشته اشاره کردم که برخی جریانات منطقه‌ای تلاش می‌کنند تا با سناریو جدید در سوریه، تعامل ایران با غرب را بعد از انتخابات مسدود کنند چون احساس می‌کنند با تغییر رفتار غرب در برابر ایران مختصات منافع و برنامه‌ای انها به هم خواهد خورد.
جمهوری اسلامی ایران همواره سیاست تعامل سازنده را مد نظر داشته است و حسن نیت خود را با توجه به کیفیت روابط معنوی خود با کشورها و احزاب قدرتمند نشان داده است.
دمشق تلاش‌های متعددی برای تغییر شرایط با پاریس دنبال کرده است و پاریس این موضع را بخوبی می‌داند، دولت اقای بشار اسد ارزش روابط سنتی با فرانسه را درک می‌کند و بنظرم بایستی همه تلاش کنند تا مشکلات به راه حل ختم شود و ابتکار دیپلماسی بر خشم جنگ پیروز شود.
مقام معظم رهبری در اوایل سال خورشیدی در سخنرانی خود اشاره ای به نقش فرانسه داشتند و همچنین رئیس جمهور محترم در اولین مصاحبه خود به اهمیت توافقات با فرانسه اشار کردند، مقامات سیاسی وزارت امورخارجه فرانسه به تهران سفر کردند و دیالوگ سیاسی در سطح مدیران در ابعاد دوجانبه ومنطقه ای انجام شد که بنظرمی رسد این همکاری ها می تواند گسترش و ادامه یابد.
چندی پیش اخبار نا خوشایند موضوع ناپدید شدن برخی از خبرنگاران SOL مطرح شده بود دمشق وپاریس بایستی تلاش کنند تا در خصوص شهروندان آسیب دیده پیگیری کنند.
این موضوعات سیاسی نیست یلکه بایستی در ابعاد بشر دوستانه به ان نگاه کرد. ار طریق همین گام های کوچک است که دیپلماسی و رفع نگرانی ها شکل می گیرد. سیاست فشار وتهدید وحمله و....کارساز نیست.
شما کمی به تلاش‌های دیپلماتیک اخیر توجه کنید بعنوان مثال در طی بکار گیری سلاح‌های شیمیایی توسط افراد جنایت کار در صحنه سوریه، دولت‌های منطقه و روسیه تلاش زیادی به خرج داده و می دهند تا غرب به یک اشتباه مجدد سقوط نکند و این بحران فراگیر و دامنگیر نشود. بنظرم با توجه به شرایط منطقه در سال 2014 نوع روابط ایران با اتحادیه اروپا می توند ار اهمیت بیشتری برخوردار گردد.
ديپلماسي ايراني
بسیاری تحلیل کردند که این سخنان در آستانه سفر حسن روحانی، رئیس جمهور ایران به نیویورک، حمایت از رویکرد تعامل گرایانه دولت جدید است.
آیا تغییری در استراتژی ایران در سیاست خارجی رخ داده است؟ این سوالی است که با محمد فرهاد کلینی کارشناس ارشد مسائل استراتزیک در میان گذاشته ایم که در زیر می‌خوانید:
* اخیرا رهبر انقلاب در فرمایشات خود اشاره ای به نرمش قهرمانانه در دیپلماسی داشتند و از سوی دیگر همزمانی این ادبیات با سفر رئیس جمهور به نیویورک در اجلاس دوره‌ای سازمان ملل هستیم همچنین فضای تعامل ایران با کشورهای غربی و خصوصا امریکا در حال تغییر است جنابعالی این وضعیت جدید را چکونه ارزیابی می کنید ؟
نرمش قهرمانانه و اشاره مجدد به این موضوع قابل توجه است. از بعد از انتخابات با شکوه ریاست جمهوری و اثبات مجدد مردم سالاری دینی یا دمکراسی انقلابی و درطی ماه اخیر شاهد جنبش وجوش جدید در فرصت سازی و تولید ابتکار در دیپلماسی هستیم و تیم جدید سیاست خارجی بصورت فعال در حال مدیریت اقدام در عرصه‌های مختلف ار قبیل مدیریت تهدیدات در موضوع سوریه، بستر سازی جدید در موضوع هسته ای، بررسی جدید در مناسبات ایران با همسایگان خصوصا با عربستان، ادامه تعاملات با روسیه و چین، تغییر شرایط با کشورهای اروپایی خصوصا با فرانسه و انگلیس، آزمون جدید در تغییر رویکرد آمریکا است.
بدیهی است که این سیاست ها در چارچوب اجماع ملی در حال شکل‌گیری است و اعلام ادبیات نرمش قهرمانانه تاکیدی بر حفظ کرامت و عزت سیاست خارجی و تقویت تاکتیک‌های در چارچوب انعطاف برابر با حوزه کشورهای رقیب است.
ارسال نامه‌ها و پیام‌ها در طی این مدت از یک شتاب جدید برخوردار و براوردها تازه شد و با رایرنی‌هایی كه صورت پذیرفت، دوران گذار جدید در تقویت جایگاه هرچه بیشتر دیپلماسی کشور در دستور کار قرار دارد و با هماهنگی‌هایی که رئیس جمهور محترم اقای روحانی با مقام معظم رهبری دنبال کردند، عملا معنای نرمش قهرمانانه برابر با فرصت مجدد به تصحیح محاسبات غرب و درک مناسب برای اعتماد افرینی غرب بسوی جمهوری اسلامی ایران شکل مجدد یافت.
تعامل سازنده که مصوب اسناد بالا دستی در چرخه اجرا قرار دارد ولی این به معنای یک سیاست یکطرفه نیست بلکه براساس یک تکمیل متقابل امکان پذیر است. هرگونه تعامل بر اساس اعتماد و احترام متقابل، قرائت تکریم به مردم ایران و بر اساس حقوق مردم و شرایط مناسب به پیش خواهد رفت.
* در چند روز اخیر فضای رسانه‌های امریکا تغییر محسوسی دارد و بنظر یک نوع بسترسازی در افکار عمومی امریکا در حال اتفاق است با توجه به همزمانی این موضوع با سفر رئیس جمهور کشورمان به امریکا ایا امکان یک نقطه عطف در مناسبات ایران با امریکا وجود دارد؟
متاسفانه طی سالیان اخیر چهره و جایگاه ایران را برخی از جریانات ثالت مخدوش کردند و اکنون بایستی این وضعیت جبران شود و این مقامات حاکمیتی امریکا هستند که بایستی چاره اندیشی کنند و بنظر می‌رسد وضعیت کمی تکان خورده است؛ هم اکنون نیز دست‌هایی در جریان است تا کماکان سنگ انداری کنند و زمینه‌های احتمالی را در امریکا تغییر دهد.
معنای نقطه عطف نمی‌تواند در چارچوب پرونده محوری خلاصه شود. امریکا یک روند داشته است و بایستی نگاه تقابلی یه نگاه تعاملی تغییر پیدا کند؛ بنظر می رسد روند محوری گویای نقطه عطف را تعیین می کند. امروزه در شرایط تعریف از میزان امادگی قرار داریم و سفر جناب اقای روحانی و میزان توجه به مواضع جمهوری اسلامی ایران ملاک است. نخبگان امریکایی به تغییر لحن و تغییر رفتار اشاره داشته‌اند و زمینه‌های شراکت را قابل امکان می‌دانند. بنظر می‌رسد که این موضوع بایستی اثبات‌پذیر باشد.
جمهوری اسلامی در عالیترین سطح، مواضع خود بر علیه سلاح‌های کشتارجمعی اعلام کرده است و خواهان شناسایی و تضمین حقوق خود در چارچوب NPT است و همچنانکه اشاره شد ایران چیزی بیشتر از حقوق و حق توامندی قانونمند خود نمی‌خواهد و در گذشته نیز قدرت خود را در ثبات سازی و تشکیل روندهای صلح امیز در منطقه نشان داده است.
ادامه سیاست فشار و تحریم بایستی تغییر کند و زمان زیادی برای تلف کردن وجود ندارد. ایران مذاکره برای مذاکره نخواهد کرد و چنانچه مقامات امریکا اطلاع دارند خانم اشتون نماینده کشورهای 1+5 است و مذاکرات اتی بایستی مفید و معطوف به نتیجه باشد. ایده‌های جدید برای رسیدن به نتیجه و راه‌های متعدد برای تقویت اعتماد و شفافیت متقابل می‌تواند ثمر بخش باشد.
* اخیرا شاهد برخی از اخبار مبنی بر رد سیاست های تحربمی در دادگاه‌های عالی اتحادیه اروپا بودیم که هنوز نهایی نشده است ولی زمزمه‌های تغییر سیاست‌ها بچشم می‌خورد، مجموعا شرایط جمهوری اسلامی ایران با اتحادیه اروپا وکشورهای مهم این اتحادیه را در شرایط جدید چکونه ارزیابی می‌کنید؟
اینکه واقع بینی در نگاه اتحادیه اروپا بیشتر می شود همواره مورد استقبال مقامات تهران بوده است. دولت انگلیس به رایزنی خود برای عادی سازی روابط ادامه می دهد و در این مورد تماس ها و تلاش های از جانب طرفین در حال اجرا است و در طی اجلاس سازمان ملل، ملاقات‌های مسئولین دو کشور می‌تواند نوید بخش باشد. دولت المان همواره سعی کرده است تا امتداد روابط ایران با اروپا حفظ شود و با اعتبار خود بر اهمیت نقش ایران در مناسبات منطقه ای تاکید داشته است.
در طی هفته اینده شاهد ملاقات جناب اقای اورلاند با جناب اقای روحانی خواهیم بود. فرانسه در گذشته در ابعاد صنعت حمل و نقل و انرژی همکاری مفیدی با کشورمان داشته است. مقامات سیاست خارجی ایتالیا بلافاصله بعد از انتخابات به تهران امدند و ملاقات‌های مفیدی انجام شد.
در طی بحران جدید در موضع سوریه شدت سیاست برخی از کشورهای اروپایی تغییر کرد که مفید ارزیابی نمی‌شود در گذشته اشاره کردم که برخی جریانات منطقه‌ای تلاش می‌کنند تا با سناریو جدید در سوریه، تعامل ایران با غرب را بعد از انتخابات مسدود کنند چون احساس می‌کنند با تغییر رفتار غرب در برابر ایران مختصات منافع و برنامه‌ای انها به هم خواهد خورد.
جمهوری اسلامی ایران همواره سیاست تعامل سازنده را مد نظر داشته است و حسن نیت خود را با توجه به کیفیت روابط معنوی خود با کشورها و احزاب قدرتمند نشان داده است.
دمشق تلاش‌های متعددی برای تغییر شرایط با پاریس دنبال کرده است و پاریس این موضع را بخوبی می‌داند، دولت اقای بشار اسد ارزش روابط سنتی با فرانسه را درک می‌کند و بنظرم بایستی همه تلاش کنند تا مشکلات به راه حل ختم شود و ابتکار دیپلماسی بر خشم جنگ پیروز شود.
مقام معظم رهبری در اوایل سال خورشیدی در سخنرانی خود اشاره ای به نقش فرانسه داشتند و همچنین رئیس جمهور محترم در اولین مصاحبه خود به اهمیت توافقات با فرانسه اشار کردند، مقامات سیاسی وزارت امورخارجه فرانسه به تهران سفر کردند و دیالوگ سیاسی در سطح مدیران در ابعاد دوجانبه ومنطقه ای انجام شد که بنظرمی رسد این همکاری ها می تواند گسترش و ادامه یابد.
چندی پیش اخبار نا خوشایند موضوع ناپدید شدن برخی از خبرنگاران SOL مطرح شده بود دمشق وپاریس بایستی تلاش کنند تا در خصوص شهروندان آسیب دیده پیگیری کنند.
این موضوعات سیاسی نیست یلکه بایستی در ابعاد بشر دوستانه به ان نگاه کرد. ار طریق همین گام های کوچک است که دیپلماسی و رفع نگرانی ها شکل می گیرد. سیاست فشار وتهدید وحمله و....کارساز نیست.
شما کمی به تلاش‌های دیپلماتیک اخیر توجه کنید بعنوان مثال در طی بکار گیری سلاح‌های شیمیایی توسط افراد جنایت کار در صحنه سوریه، دولت‌های منطقه و روسیه تلاش زیادی به خرج داده و می دهند تا غرب به یک اشتباه مجدد سقوط نکند و این بحران فراگیر و دامنگیر نشود. بنظرم با توجه به شرایط منطقه در سال 2014 نوع روابط ایران با اتحادیه اروپا می توند ار اهمیت بیشتری برخوردار گردد.
ديپلماسي ايراني