به گزارش گروه فرهنگی مشرق، «معمای شاه» قرار است وقایع تاریخی‌ای را به تصویر بکشد که تاکنون در قاب تلویزیون شاهد آنها نبوده‌ایم. این سریال تاریخی قرار است 40 سال از تاریخ معاصر ایران را نمایش دهد.
ورزی معتقد است: سریال «معمای شاه» با نگاهی که به برخی مسائل دارد، می‌تواند شرایط ویژه‌ای را جهت اطلاع‌رسانی ایجاد کند.
وی می‌گوید: سریال «معمای شاه» قرار نیست تاریخ ایران را تحریف کند. او تاکید فراوان دارد بر اینکه برای کلمه به کلمه‌ی سریالش سند و مدرک دارد و با اسناد معتبر کارش را پیش می‌برد.
شرح کامل پرسش و پاسخ‌های با محمدرضا ورزی را درباره ساخت سریال «معمای شاه» در زیر می‌خوانید:
ورزی ابتدا درباره چگونه پیش رفتن پروژه «معمای شاه» توضیح داد: تاکنون حدود 65 درصد از کل کار پیش رفته است و فکر می‌کنم حدود 1200 دقیقه تصویربردای شده است.
وی درخصوص اینکه نگارش کل فیلمنامه «معمای شاه» چقدر زمان برد؟ توضیح داد: فیلمنامه حدود دو سال و نیم زمان برد تا به پایان برسد و در حال حاضر هم 10 ماه است که در حال تولید است.
*** سعی می‌کنم «معمای شاه» را تا آخر امسال آماده کنم
او درباره‌ی پخش سریال «معمای شاه» گفت: همچنان در حال تولید هستیم. سعی می‌کنیم تا آخر امسال «معمای شاه» را آماده پخش کنیم اما نمی‌توانم زمان دقیقی برای آماده شدن آن اعلام کنم.
کارگردان سریال «معمای شاه» در پاسخ به اینکه تاکنون کدام شخصیت‌ها بازسازی شده‌اند و مقابل دوربین رفته‌اند؟ خاطرنشان کرد: در کل این سریال 600 پرسناژ دارد که حدود 200 نفر آنها مربوط به بخش داستانی ما می‌شوند و در شهر اتفاق می‌افتد و 400 نفر آنها هم از پرسوناژهای حقیقی تاریخ معاصر ایران هستند که در قصه حضور دارند.
*** این سریال تاریخی در سه فاز مجزا تصویربرداری می‌شود
ورزی تاکید کرد: لازم است بگویم تمام شخصیت‌های سریال «معمای شاه» همه با هم مقابل دوربین نمی‌آیند. کار ما فازبندی شده است و در کل سه فاز برای «معمای شاه» طراحی شده؛ هر شخصیت در یک فاز کارش را انجام می‌دهد و می‌رود و سپس نفرات جدید ورود می‌کنند.
وی اضافه کرد: در «معمای شاه» حتی نخست‌وزیرها و وزرای دربار هم تغییر می‌کنند و افراد جدیدی می‌آیند. برخی شخصیت‌ها هم فوت می‌کنند و در واقع فاز به فاز بازیگران جدید می‌آیند. شاید در مجموع چهار الی پنج نفر باشند که در بخش تاریخی از اول تا آخر حضور دارند که یکی از آنها محمدرضا پهلوی است؛ ضمن اینکه مادر و خواهر وی هم حضور دارند و حتی حضور زن‌های شاه هم مقطعی است و در زمانی می‌آیند و می‌روند.
*** ازدواج محمدرضا شاه با فوزیه؛ فاز اول «معمای شاه»
کارگردان «معمای شاه» در ادامه گفت‌و‌گوی خود با بیان اینکه فاز اول سریالش از سال 1317 شروع می‌شود، خاطرنشان کرد: در واقع فاز اول «معمای شاه» از سال 1317 آغاز می‌شود و تا سال 1328 ادامه دارد که در مجموع یک دهه را شامل می‌شود. فاز اول این مجموعه از اولین ازدواج محمدرضا شاه با فوزیه در دوران ولایتعهدی شروع می‌شود و سپس به وقایع جنگ جهانی دوم، اشغال ایران توسط متفقین خواهیم پرداخت.
*** فاز دوم سریال ورزی از کجا شروع می‌شود؟
ورزی با معرفی فاز دوم سریال «معمای شاه» ادامه داد: فاز دوم این سریال از ملی شدن صنعت نفت آغاز می‌شود. در این فاز حضور فداییان اسلام خیلی برجسته است و حضور شخصیت‌هایی چون دکتر مصدق، آیت‌الله کاشانی، قوام السلطنه، فضل‌الله زاهدی، در این فاز پررنگ می‌شود. همچنین فاز دوم این کار تاریخی ازدواج ثریا، ملی شدن صنعت نفت و کودتای 28 مرداد را دربر‌می‌گیرد و تا پایان تشکیل ساواک و ریاست تیمور بختیار ادامه دارد. در واقع فاز دوم خیلی مهم است.
*** «معمای شاه» 40 سال از تاریخ معاصر ایران را روایت می‌کند
این کارگردان در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «معمای شاه» قرار است در کل، تاریخ چند سال را روایت کند؟ گفت: «معمای شاه» قرار است 40 سال از تاریخ معاصر ایران را دربر‌گیرد که از این مدت بیش از 30 سال، سلطنت خود محمدرضا شاه را شامل می‌شود. در بخش‌هایی هم سلطنت رضا شاه، زمانی که محمدرضا ولیعهد است، ازدواج محمدرضا پهلوی با فوزیه را به تصویر خواهیم کشید.
وی نقش روحانیت در سریال «معمای شاه» را بسیار مهم دانست و اینگونه بیان کرد: مردم ایران از دیرباز هم نگاهشان به مذهب ویژه بود. حتی پیش از اسلام هم ملت ایران، ملتی بودند که هیچ وقت بت پرست نبودند و حتی قبل از ورود دین اسلام، مردم ایران بسیار مومن و معتقد، یکتاپرست و اخلاق‌گرا و مبادی آداب و قانون‌گرا بودند که با ظهور اسلام عزیز به اکمل رسیدند.
*** نقش روحانیت در «معمای شاه» بسیار برجسته است
کارگردان سریال «معمای شاه» با بیان اینکه در عصر پهلوی، روحانیت و علما همیشه پرچم‌دار و طلایه‌دار بودند، خاطرنشان کرد: در آن زمان حزب‌های گوناگونی وجود داشتند که فقط حزب بودند و آنچه که انقلاب را به پیروزی رساند حزب و سازمان نبود بلکه مردم با عقایدشان بودند که تحت رهبری یک عالم بزرگ دینی انقلاب را به پیروزی رساندند؛ بر این اساس ما نقش روحانیت را در «معمای شاه» بسیار برجسته می‌دانیم چرا که تاریخ این طور رقم زده است.
وی از مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی(ره) به عنوان یکی از بزرگان دین نام برد و اضافه کرد: مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی(ره) یکی از بزرگان دین به حساب می‌آیند. وی نقش بسیار موثری در بحث ولایت فقیه داشتند؛ این در حالی است که برخی‌ها فکر می‌کنند ولایت فقیه مربوط به بعد از انقلاب می‌شود اما اصلا این طور نیست و جالب است بدانیم ولایت فقیه از همان صدر اسلام هم مطرح بود.
او در توضیح صحبت‌هایش درباره‌ی فضای مذهبی در ایران گفت: آیت‌الله کاشانی و آیت‌الله العظمی بروجردی برایشان فضای فقهی و مذهبی در جامعه بسیار مهم و حائز اهمیت بود. این دو شخصیت برای عموم مردم اعتبار زیادی داشتند و حتی خود محمدرضا شاه هم از این دو شخصیت خوف زیادی داشت و به نوعی از آنها حساب می‌برد. این روند ادامه داشت تا اینکه بعد از فوت آیت‌الله بروجردی در سال 1340 که آخر همان سال هم آیت‌الله کاشانی فوت می‌کند، محمدرضا شاه مطمئن شد که دیگر مزاحم ندارد و می‌تواند برنامه‌هایش را پیاده کند. اولین اتفاقی که بعد از مرگ این دو شخصیت بزرگ افتاد، مطرح کردن لایحه‌ی انجمن‌های ایالتی و ولایتی در مجلس بود که یکی از مفاد این لایحه حذف قرآن کریم از قسم‌های مجلس بود و به جای آن باید به یک کتاب آسمانی قسم می‌خوردند. این عمل یعنی رسما دین رسمی کشور حذف می‌شود و توطئه پلیدی در شرف شکل‌گیری بود.
ورزی به صحبت‌هایش اینگونه ادامه داد: اتفاقی که در سال 1340 می‌افتد با اولین افشاگری امام خمینی(ره) مصادف می‌شود. به اعتقاد من نهضت اسلامی امام خمینی از سال 1340 در اصل رونمایی می‌شود و در سال 1342 عملیاتی می‌شود که به کشتار وسیعی منجر می‌شود.
کارگردان سریال «معمای شاه» با بیان اینکه این سریال تاریخی در پایان، مرگ محمدرضا شاه را رقم می‌زند، یادآور شد: فاز سوم سریال «معمای شاه» از سال 1340 شروع می‌شود و در انتها هم با مرگ شاه پایان می‌پذیرد. کل ماجرای «معمای شاه» از سال 1317 تا سال 1359 در سه فاز تولید می‌شود.
*** یکسری اتفاقات تاریخی اولین بار در «معمای شاه» رخ می‌دهد
ورزی سپس در پاسخ به اینکه آیا مخاطب «معمای شاه» قرار است با وقایع تاریخی که تاکنون در تلویزیون دیده نشده است، مواجه شود؟ اینگونه مطرح کرد: طی 35 سالی که گذشته است تلویزیون معمولا به مساله کشف حجاب، کاپیتولاسیون یا به عنوان مثال ماموریت ژنرال هایزر که خودم در مورد این سوژه فیلم ساختم و خیلی مسائل دیگر مربوط به انقلاب، پرداخته است اما هیچ وقت مستقیما زندگی خصوصی، سیاسی و اجتماعی محمدرضا پهلوی مورد بررسی قرار نگرفته بود و این اولین باری است که قرار است در «معمای شاه» این اتفاق بیفتد.
وی گفت: تمام زاویا از قبیل ازدواج‌های محمدرضا پهلوی، مسائل سیاسی، اخلاقی، اقتصادی به طور کامل بررسی خواهد شد.
کارگردان سریال «معمای شاه» در ادامه تاکید کرد که «معمای شاه» با نگاهی که به برخی مسائل دارد، می‌تواند شرایط ویژه‌ای را جهت اطلاع‌رسانی ایجاد کند.
*** «معمای شاه» ناگفته‌های زیادی دارد
وی تصریح کرد: پیش از این به برخی مسائل تاریخی و مربوط به زمان رضاشاه و پهلوی دوم به شکل قصه در سریال‌هایی چون «کیف انگلیسی» و «کلاه پهلوی» پرداخته شده بود؛ به عنوان مثال سریال «پدرخوانده» که نزدیک به 10 سال پیش تولید و پخش شد و کار مناسبتی هم محسوب می‌شد، با استقبال خوبی روبه‌رو شد، اما در ارتباط با سریال «معمای شاه» برای اولین بار است که از این منظر به این موضوع نگاه می‌شود. «معمای شاه» به نوعی ناگفته‌های زیادی دارد که رونمایی خواهد شد؛ ضمن اینکه اسناد خوب و مفیدی را برای این کار به دست آورده‌ایم و لازم است بگویم من چه باشم چه نباشم این مسیر کار خودش را ادامه دهد.
*** برای کلمه به کلمه‌ی سریال «معمای شاه» یک سند دارم
او اضافه کرد: بنده بسیار خرسندم که بعد از 35 سال با همکاری مرکز پژوهش‌های سیاسی و مرکز تحقیقات و مطالعات تاریخ معاصر ایران و بسیاری از ارگان‌ها و دوایر دولتی، موزه عبرت و موزه‌هایی که سر و کارشان با اسناد است، همکاری بسیار گسترده و خوبی را با ما داشتند و من برای کلمه به کلمه سریال «معمای شاه» یک سند دارم و لازم است بگویم هر مقطعی که جلو می‌رویم اسناد و مدارک موجود هم داریم.
*** آنقدر سند و مدرک داریم که بعد از «معمای شاه» می‌توان 10 کار تاریخی دیگر ساخت
ورزی درباره اسناد و مدارکی که برای «معمای شاه» استفاده شده است، بیشتر توضیح داد و گفت: جا دارد بگویم برای تولید این کار تاریخی از اسناد و مدارک ساواک، نامه‌های وزارت دربار، خاطرات اشخاص که برخی از آنها شفاهی و برخی دیگر مکتوب است، اسناد مربوط به دوایر دولتی مثل وازرت‌خانه‌ها، حتی آموزش و پرورش و وزارت کشور و جنگ هم استفاده کردیم که تمام آنها موجود است و در کتاب‌های مختلفی رونمایی شده و قرار است در این سریال به شکل تصویری هم رونمایی شود؛ ضمن اینکه تمام بازجویی‌های پیش از انقلاب و پس از انقلاب نیز وجود دارد. خوشبختانه آنقدر منبع تاریخی بر اساس واقعیت داریم که من فکر می‌کنم بعد از «معمای شاه» 10 سریال دیگر هم می‌توان ساخت.
*** می‌گویند تحریف تاریخ می‌کنیم! باید ثابت شود
این کارگردان همچنین در پی گفت‌و‌گویی که انجام داد، درباره‌ی حساسیت‌های پیش‌آمده در آثار تاریخی و تحریف بخش‌هایی از تاریخ در کارهای تلویزیونی اینگونه بیان کرد: متاسفانه برخی‌ها می‌گویند که ما تاریخ ایران را تحریف می‌کنیم. حتی در سریال «مختارنامه» به آقای میرباقری کم نگفتند که تاریخ را تحریف کرده است اما همین که یک کارگردان غربی یا اروپایی یک سریال تلویزیونی می‌سازد و تاریخ را مطرح می‌کند، حتی به اندازه‌ی یک کلمه کسی نمی‌گوید که کارش تحریف است. آنها سریالی به نام «تئودورها» را ساختند که زندگی «هنری هشتم» را روایت می‌کند. بنده اطلاعاتی از تاریخ فرانسه، انگلستان و روسیه هم دارم به همین خاطر وقتی به این کار نگاه می‌کنم و «هنری هشتم» را با خوانده‌هایم تطبیق می‌دهم، می‌بینیم آنچه که آنها از وی به تصویر می‌کشند یک افسانه، یعنی فراتر از تحریف است.
وی گفت: سریالی مثل «تئودورها» و «حریم سلطان» بیشتر به افسانه شباهت دارند. آیا تاریخ عثمانی اینگونه بوده؟ آیا زن‌ها در زمان عثمانی به این شکل می‌گشتند؟ هیچ روزنامه و سایتی را ندیدم که این سریال‌ها تحلیل کنند، هیچ وقت انتقادی از این سریال‌ها نشد. ولی وقتی ما یک کاری انجام می‌دهیم و برایش هم زحمت می‌کشیم و تلاش می‌کنیم که مستند کار کنیم، عده‌ای موجی را به راه می‌اندازند که تحریف شده است!
او ادامه داد: تا به حال من خیلی به این قضیه اعتنا نکردم اما بعد از این باید با سند و مدرک ثابت شود که تحریف شده است.
*** هر سکانسی که بالا و پایین می‌شود از فیلتر دکتر حقانی رد می‌شود
وی تصریح کرد: دکتر حقانی یکی از مورخین معتبر کشور ماست، این حرف من نیست و اکثر صاحب‌نظران در حوزه تاریخ معاصر و مراکز اسناد اذعان دارند به این که ایشان پژوهشگر توانمندی است و هر دیالوگ و سکانسی که می‌خواهیم بالا و پایین کنیم اول باید از فیلتر ایشان رد شود و این طور نیست که من هر چه دلم خواست بنویسم و رسانه هم به من آزادی عمل بدهد.
این کارگردان سینما و تلویزیون اظهار کرد: بنده خودم با تحریف مخالفم و اعتقادم بر این است که دراماتیزه کردن فضا با تحریف خیلی تفاوت دارد و این مساله‌ای نیست که فقط سبک من ورزی باشد بلکه سبک تمام فیلم‌سازان داخلی و خارجی است.
*** کجایند آنهایی که برای تلویزیون کارهای تاریخی فاخر می‌ساختند؟
ورزی با گلایه از اینکه چرا برخی فیلم‌سازان حوزه‌ی تاریخ که پیش از این آثار فاخری می‌ساختند، دیگر نیستند؟ بیان کرد: آیا می‌دانید چرا حسن فتحی دیگر سریال تاریخی نمی‌سازد؟ ایشان سریال فاخری مثل «مدار صفر درجه» را ساخت و دیگر ادامه نداد، دلیلش همین حرف و حدیث‌هاست. وقتی این سریال را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که واقعا یک کار جذاب، فاخر و درجه یک تولید شده، به گونه‌ای که می‌توان به آن افتخار کرد. «مدار صفر درجه» حسن فتحی این همه برای رسانه ملی افتخارآفرینی کرد تا جایی که خارجی‌ها گفتند این کار در حد و اندازه استانداردهای بین‌المللی است اما چرا این آدم نباید بعد از آن برگی دیگر از تاریخ را ورق بزند؟! و به سراغ قصه‌هایی برود که شاید افراد دیگر هم بتواند آن‌را تولید کنند.
*** کارگردان «سربداران» در سریالم نقش قوام‌سلطنه را بازی می‌کند!
وی در ادامه‌ی صحبت‌هایش درباره‌ی عدم فعالیت محمد علی نجفی - کارگردان سریال «سربداران» - در حوزه‌ی تاریخ توضیحاتی ارائه داد و گفت: بسیاری از کارگردانان معروف ما دیگر کار تاریخی نمی‌کنند؛ به عنوان مثال محمد علی نجفی که سریال «سربداران» را ساخت چرا نباید بعد از آن دیگر سریال تاریخی بسازد. ایشان برای من در سریال «معمای شاه» نقش «قوام السلطنه» را بازی می‌کند و من بارها گفتم که اگر وی دوباره فیلم بسازد، حاضرم دستیاری‌اش را بکنم. سوال من این است که چرا خالق سریال «سربداران» نباید دیگر سریال تاریخی ارزشمند بسازد؟
ورزی سپس خطاب به خبرنگار گفت: من امروز با زدن این حرف‌ها درد دل می‌کنم و از قول سایر دوستانم حرف می‌زنم. بنده اعتراض دارم که چرا دیگر فیلم‌سازان مطرح ما کار تاریخی نمی‌کنند؟ به نظرم باید محمدعلی نجفی و امثال او را با ساخت آثار فاخر تاریخی آشتی دهیم چرا که آنها اساتید ما بودند و من امثال آنها را دیدم که الگو گرفتم و امروز فیلم‌سازی می‌کنم. من کارهایی مثل: «سربداران»، «ابوعلی سینا»، «امیر کبیر» و «امام علی(ع)» داود میرباقری را دیدم. ما به عشق و انگیزه کاری آنها جلو آمده‌ایم.
*** حتی به «هزاردستان» حاتمی هم در آن زمان نقدهای تندی شد
ورزی درباره‌ی سریال «هزاردستان» مرحوم حاتمی گفت: حتی از سریال «هزاردستان» حاتمی که آن زمان خیلی طرفدار داشت، عده‌ای خوششان نمی‌آمد. بنده به یاد دارم که عده‌ای این سریال را مورد نقدهای تندی قرار می‌دادند و دیالوگ‌های حاتمی را هجویاتی را می‌پنداشتند که معلوم نیست ادبیات است یا شعر و یا هجویاتی است که از مغز نویسنده برگرفته شده است.
*** برای ساخت «معمای شاه از کسی کمک نگرفتم
ورزی درباره‌ی اینکه آیا برای ساخت «معمای شاه» از فیلم‌سازان با تجربه‌ی حوزه تاریخی کمک گرفتید؟ اینگونه پاسخ داد: هر فیلم‌سازی سبک فیلم‌سازی خودش را دارد. بعضا پیش آمده که کمک‌های کوچکی از هم بگیریم ولی در نهایت هر فیلم‌ساز روش‌های خاص خودش را دارد. من برای سریال «معمای شاه» از کسی کمک نگرفتم. در چنین مواقعی معمولا از تکنسین‌های یکدیگر مثل تصویربردار، گریمور و ... کمک می‌گیریم و استفاده می‌کنیم اما اینکه بخواهیم از همدیگر استفاده کنیم، خیر.
*** متولیان میراث فرهنگی حق دارند که نگران آثار تاریخی باشند
وی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه بعضا می‌بینیم که متولیان میراث فرهنگی نسبت به آثار تاریخی حساسیت‌هایی دارند و نگران هستند، شما به عنوان کارگرانی که تجارب زیاری در ساخت آثار تاریخی داشتید چقدر نسبت به این موضوع حساسیت دارید؟ اینگونه توضیح داد: آنها حق دارند که نگران میراث فرهنگی باشند. من به عنوان کارگردان خیلی حساس هستم و حق می‌دهم که مسؤولان سازمان میراث فرهنگی حساس باشند. ما فیلم‌سازان موظف هستیم بر اساس ضوابط آنها به گونه‌ای که نه سیخ بسوزد نه کباب، کارمان را بسازیم البته این را هم بگویم که لطمه به میراث فرهنگی در گذشته به سبب گرمایش پروژکتورها برمی‌گشت که خوشبختانه تکنولوژی این مشکل را حل کرده است. در حال حاضر پروژکتورهای ما دیگر مثل سابق گرما ندارند.
ورزی در این خصوص گفت: ما برای ساخت آثار تاریخی که در بناهای تاریخی انجام می‌گیرد خیلی رعایت می‌کنیم به گونه‌ای که وسایلی که داخل کاخ می‌بریم تمام پایه‌هایشان را به اسفنج‌های نرمی مجهز کرده‌ایم که به فرش و به سنگ‌های کف زمین آسیبی وارد نشود.
او معتقد است: در حفظ و نگهداری آثار تاریخی باید ضابطه‌مند عمل کرد و قوانین سازمان میراث فرهنگی مدنظر فیلم‌سازان باشد و طبق ضوابط آنها کار کرد تا آسیبی وارد نشود.
وی اظهار کرد: به هر حال کار تاریخی ساختن این مشکلات را هم دارد. وقتی ما می‌خواهیم راجع به محمدرضا پهلوی فیلم بسازیم قطعا باید به جایی برویم که زندگی می‌کرد در غیر این صورت تحریف لوکشینی می‌شود ولی واقعیت امر این است که اگر تعامل باشد مشکل پیش نمی‌آید.
*** ورزی برای سریالش توانایی را مدنظر قرار داده یا شباهت؟
ورزی در ادامه گفت‌و‌گوی یک ساعته‌ای که داشت، در پاسخ به اینکه در حوزه‌ی انتخاب بازیگران، میان قدرت بازی و شباهت به شخصیت تاریخی، کدام یک را بیشتر مدنظر قرار داده است؟ اینگونه گفت: این سوال شما بزرگترین مشکل سریال ما بود؛ چرا که ما باید هم شبیه انتخاب می‌کردیم و هم اینکه قدرت بازی را مدنظر قرار می‌دادیم به دلیل اینکه نمی‌توانستیم بازیگری را صرف اینکه فقط شبیه است مقابل دوربین بیاوریم. اگر خروجی کار ما را ببینید متوجه می‌شوید که هم موفق شدیم هنرپیشه خیلی خوبی بیاوریم که از قدرت بازی خوبی برخوردار باشد و هم اینکه بالای 90 درصد شبیه است.
وی با اشاره به گریم بازیگر نقش امام خمینی (ره) در سریال «معمای شاه» یادآور شد: شکرخدا گودرزی -بازیگر نقش امام (ره) - یکی از بازیگران، کارگردانان و نویسندگان خوب در عرصه تئاتر است. جعفر دهقان هم که در این سریال نقش رضا شاه را عهده‌دار است به نظرم بازیگر بسیار خوب و کاملا حرفه‌ای است.
ورزی تاکید کرد: آقای دهقان از لحاظ شخصیت، رفتار و بازی عالی است و یکی از بهترین‌های مملکت ماست. او شبیه رضا شاه درست شده و بالای 90 درصد شبیه است.
*** ورزی از هویدا تشکر کرد
کارگردان سریال «معمای شاه» در ادامه صحبت‌هایش از داریوش کاردان - بازیگر نقش هویدا - تشکر کرد و گفت: آقای کاردان نقش امیر عباس هویدا را در این سریال بازی می‌کند، لازم است من همین جا از وی به سبب زحمتی که کشید تشکر کنم. وی نقشش را به واقعیت نزدیک کرد.
*** شرایط مالی تلویزیون به «معمای شاه» ورزی آسیب رساند؟
وی در بخشی از سخنان خود درباره‌ی اینکه آیا شرایط مالی تلویزیون به روند سریال «معمای شاه» آسیب رساند؟ اینگونه اظهار کرد: مسلما این شرایط به پروژه ما هم آسیب رساند اما رسانه ملی در سخت‌ترین شرایط همیشه سعی کرد که از پروژه‌هایش مراقبت کند و این طور نبوده که ما رها شویم. مسؤولان رسانه ملی به ما خیلی کمک کردند.
*** دعا می‌کنم دولت یازدهم به صداوسیما نگاه ویژه‌ای داشته باشد
او اظهار امیدواری کرد که در دولت جدید به صداوسیما نگاه ویژه‌تری شود و گفت: در مقطعی بودجه تلویزیون داده نشد و این بحران زیاد شد اما مدیریت تلویزیون در این بحران‌ها بسیار خوب بود. دعا می‌کنم آقای روحانی در دولت یازدهم نگاهشان به صداوسیما نگاه ویژه‌تری باشد تا ان‌شاءالله تلویزیون هم مطالباتش را بگیرد چراکه وقتی تلویزیون پول نگیرد ممکن است برنامه‌سازی کمتر شود و بیننده هم کمتر شود. در واقع با ندادن بودجه به صدا و سیما لطمه بزرگ فرهنگی به کشور وارد می‌شود.
*** اگر با تلویزیون سر دعوا داریم نباید به کشورمان لطمه بزنیم
ورزی تاکید کرد: اگر با تلویزیون هم سر دعوا داریم نباید به کشور لطمه بزنیم به دلیل اینکه نتیجه‌اش این است که ماهواره‌ها مسابقه می‌دهند تا بیننده‌های ما را از آن خودشان کنند اما هنوز هم دیر نشده و رسانه ملی بیننده خودش را دارد و می‌تواند بیشتر هم باشد. رسانه ملی می‌تواند به زودی به جایی برسد که شبکه‌های ماهواره‌ای اصلا جایگاهی نداشته باشند. مردم ایران کار و قصه خوب می‌خواهند که تا چندی پیش رسانه ملی این را فراهم کرده بود. سریال‌های خوبی که در ماه رمضان یا نوروز مثل سریال «پایتخت» را می‌توان مطرح کرد که خیلی خوب بودند.
ورزی در ادامه اظهار امیدواری کرد تا دولت و مجلس کمک کنند که بودجه صداوسیما افزایش پیدا کند.
این کارگردان همچنین گفت: باید تولیدات ما به گونه‌ای باشد که در یک روز، پخش چند سریال را در برنامه‌مان داشته باشیم تا بتوانیم مخاطب را کاملا از ماهواره جدا کنیم.
*** و سخن آخر ورزی به تشکر از روابط عمومی صداوسیما ختم شد
ورزی در پایان سخنان خود از روابط عمومی صداوسیما تشکر کرد و گفت: خوشحالم که روابط عمومی صدا و سیما سعی می‌کند فضای خوبی را بین برنامه‌سازان و خبرگزاری‌ها و مطبوعات ایجاد کند. این سیاستی است که جناب آقای سهرابی پیش گرفته است و من از ایشان تشکر ویژه می‌کنم. دعا کنید ما از این کار سربلند بیرون بیاییم.
ورزی معتقد است: سریال «معمای شاه» با نگاهی که به برخی مسائل دارد، می‌تواند شرایط ویژه‌ای را جهت اطلاع‌رسانی ایجاد کند.
وی می‌گوید: سریال «معمای شاه» قرار نیست تاریخ ایران را تحریف کند. او تاکید فراوان دارد بر اینکه برای کلمه به کلمه‌ی سریالش سند و مدرک دارد و با اسناد معتبر کارش را پیش می‌برد.
شرح کامل پرسش و پاسخ‌های با محمدرضا ورزی را درباره ساخت سریال «معمای شاه» در زیر می‌خوانید:
ورزی ابتدا درباره چگونه پیش رفتن پروژه «معمای شاه» توضیح داد: تاکنون حدود 65 درصد از کل کار پیش رفته است و فکر می‌کنم حدود 1200 دقیقه تصویربردای شده است.
وی درخصوص اینکه نگارش کل فیلمنامه «معمای شاه» چقدر زمان برد؟ توضیح داد: فیلمنامه حدود دو سال و نیم زمان برد تا به پایان برسد و در حال حاضر هم 10 ماه است که در حال تولید است.
*** سعی می‌کنم «معمای شاه» را تا آخر امسال آماده کنم
او درباره‌ی پخش سریال «معمای شاه» گفت: همچنان در حال تولید هستیم. سعی می‌کنیم تا آخر امسال «معمای شاه» را آماده پخش کنیم اما نمی‌توانم زمان دقیقی برای آماده شدن آن اعلام کنم.
کارگردان سریال «معمای شاه» در پاسخ به اینکه تاکنون کدام شخصیت‌ها بازسازی شده‌اند و مقابل دوربین رفته‌اند؟ خاطرنشان کرد: در کل این سریال 600 پرسناژ دارد که حدود 200 نفر آنها مربوط به بخش داستانی ما می‌شوند و در شهر اتفاق می‌افتد و 400 نفر آنها هم از پرسوناژهای حقیقی تاریخ معاصر ایران هستند که در قصه حضور دارند.
*** این سریال تاریخی در سه فاز مجزا تصویربرداری می‌شود
ورزی تاکید کرد: لازم است بگویم تمام شخصیت‌های سریال «معمای شاه» همه با هم مقابل دوربین نمی‌آیند. کار ما فازبندی شده است و در کل سه فاز برای «معمای شاه» طراحی شده؛ هر شخصیت در یک فاز کارش را انجام می‌دهد و می‌رود و سپس نفرات جدید ورود می‌کنند.
وی اضافه کرد: در «معمای شاه» حتی نخست‌وزیرها و وزرای دربار هم تغییر می‌کنند و افراد جدیدی می‌آیند. برخی شخصیت‌ها هم فوت می‌کنند و در واقع فاز به فاز بازیگران جدید می‌آیند. شاید در مجموع چهار الی پنج نفر باشند که در بخش تاریخی از اول تا آخر حضور دارند که یکی از آنها محمدرضا پهلوی است؛ ضمن اینکه مادر و خواهر وی هم حضور دارند و حتی حضور زن‌های شاه هم مقطعی است و در زمانی می‌آیند و می‌روند.
*** ازدواج محمدرضا شاه با فوزیه؛ فاز اول «معمای شاه»
کارگردان «معمای شاه» در ادامه گفت‌و‌گوی خود با بیان اینکه فاز اول سریالش از سال 1317 شروع می‌شود، خاطرنشان کرد: در واقع فاز اول «معمای شاه» از سال 1317 آغاز می‌شود و تا سال 1328 ادامه دارد که در مجموع یک دهه را شامل می‌شود. فاز اول این مجموعه از اولین ازدواج محمدرضا شاه با فوزیه در دوران ولایتعهدی شروع می‌شود و سپس به وقایع جنگ جهانی دوم، اشغال ایران توسط متفقین خواهیم پرداخت.
*** فاز دوم سریال ورزی از کجا شروع می‌شود؟
ورزی با معرفی فاز دوم سریال «معمای شاه» ادامه داد: فاز دوم این سریال از ملی شدن صنعت نفت آغاز می‌شود. در این فاز حضور فداییان اسلام خیلی برجسته است و حضور شخصیت‌هایی چون دکتر مصدق، آیت‌الله کاشانی، قوام السلطنه، فضل‌الله زاهدی، در این فاز پررنگ می‌شود. همچنین فاز دوم این کار تاریخی ازدواج ثریا، ملی شدن صنعت نفت و کودتای 28 مرداد را دربر‌می‌گیرد و تا پایان تشکیل ساواک و ریاست تیمور بختیار ادامه دارد. در واقع فاز دوم خیلی مهم است.
*** «معمای شاه» 40 سال از تاریخ معاصر ایران را روایت می‌کند
این کارگردان در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «معمای شاه» قرار است در کل، تاریخ چند سال را روایت کند؟ گفت: «معمای شاه» قرار است 40 سال از تاریخ معاصر ایران را دربر‌گیرد که از این مدت بیش از 30 سال، سلطنت خود محمدرضا شاه را شامل می‌شود. در بخش‌هایی هم سلطنت رضا شاه، زمانی که محمدرضا ولیعهد است، ازدواج محمدرضا پهلوی با فوزیه را به تصویر خواهیم کشید.
وی نقش روحانیت در سریال «معمای شاه» را بسیار مهم دانست و اینگونه بیان کرد: مردم ایران از دیرباز هم نگاهشان به مذهب ویژه بود. حتی پیش از اسلام هم ملت ایران، ملتی بودند که هیچ وقت بت پرست نبودند و حتی قبل از ورود دین اسلام، مردم ایران بسیار مومن و معتقد، یکتاپرست و اخلاق‌گرا و مبادی آداب و قانون‌گرا بودند که با ظهور اسلام عزیز به اکمل رسیدند.
*** نقش روحانیت در «معمای شاه» بسیار برجسته است
کارگردان سریال «معمای شاه» با بیان اینکه در عصر پهلوی، روحانیت و علما همیشه پرچم‌دار و طلایه‌دار بودند، خاطرنشان کرد: در آن زمان حزب‌های گوناگونی وجود داشتند که فقط حزب بودند و آنچه که انقلاب را به پیروزی رساند حزب و سازمان نبود بلکه مردم با عقایدشان بودند که تحت رهبری یک عالم بزرگ دینی انقلاب را به پیروزی رساندند؛ بر این اساس ما نقش روحانیت را در «معمای شاه» بسیار برجسته می‌دانیم چرا که تاریخ این طور رقم زده است.
وی از مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی(ره) به عنوان یکی از بزرگان دین نام برد و اضافه کرد: مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی(ره) یکی از بزرگان دین به حساب می‌آیند. وی نقش بسیار موثری در بحث ولایت فقیه داشتند؛ این در حالی است که برخی‌ها فکر می‌کنند ولایت فقیه مربوط به بعد از انقلاب می‌شود اما اصلا این طور نیست و جالب است بدانیم ولایت فقیه از همان صدر اسلام هم مطرح بود.
او در توضیح صحبت‌هایش درباره‌ی فضای مذهبی در ایران گفت: آیت‌الله کاشانی و آیت‌الله العظمی بروجردی برایشان فضای فقهی و مذهبی در جامعه بسیار مهم و حائز اهمیت بود. این دو شخصیت برای عموم مردم اعتبار زیادی داشتند و حتی خود محمدرضا شاه هم از این دو شخصیت خوف زیادی داشت و به نوعی از آنها حساب می‌برد. این روند ادامه داشت تا اینکه بعد از فوت آیت‌الله بروجردی در سال 1340 که آخر همان سال هم آیت‌الله کاشانی فوت می‌کند، محمدرضا شاه مطمئن شد که دیگر مزاحم ندارد و می‌تواند برنامه‌هایش را پیاده کند. اولین اتفاقی که بعد از مرگ این دو شخصیت بزرگ افتاد، مطرح کردن لایحه‌ی انجمن‌های ایالتی و ولایتی در مجلس بود که یکی از مفاد این لایحه حذف قرآن کریم از قسم‌های مجلس بود و به جای آن باید به یک کتاب آسمانی قسم می‌خوردند. این عمل یعنی رسما دین رسمی کشور حذف می‌شود و توطئه پلیدی در شرف شکل‌گیری بود.
ورزی به صحبت‌هایش اینگونه ادامه داد: اتفاقی که در سال 1340 می‌افتد با اولین افشاگری امام خمینی(ره) مصادف می‌شود. به اعتقاد من نهضت اسلامی امام خمینی از سال 1340 در اصل رونمایی می‌شود و در سال 1342 عملیاتی می‌شود که به کشتار وسیعی منجر می‌شود.
کارگردان سریال «معمای شاه» با بیان اینکه این سریال تاریخی در پایان، مرگ محمدرضا شاه را رقم می‌زند، یادآور شد: فاز سوم سریال «معمای شاه» از سال 1340 شروع می‌شود و در انتها هم با مرگ شاه پایان می‌پذیرد. کل ماجرای «معمای شاه» از سال 1317 تا سال 1359 در سه فاز تولید می‌شود.
*** یکسری اتفاقات تاریخی اولین بار در «معمای شاه» رخ می‌دهد
ورزی سپس در پاسخ به اینکه آیا مخاطب «معمای شاه» قرار است با وقایع تاریخی که تاکنون در تلویزیون دیده نشده است، مواجه شود؟ اینگونه مطرح کرد: طی 35 سالی که گذشته است تلویزیون معمولا به مساله کشف حجاب، کاپیتولاسیون یا به عنوان مثال ماموریت ژنرال هایزر که خودم در مورد این سوژه فیلم ساختم و خیلی مسائل دیگر مربوط به انقلاب، پرداخته است اما هیچ وقت مستقیما زندگی خصوصی، سیاسی و اجتماعی محمدرضا پهلوی مورد بررسی قرار نگرفته بود و این اولین باری است که قرار است در «معمای شاه» این اتفاق بیفتد.
وی گفت: تمام زاویا از قبیل ازدواج‌های محمدرضا پهلوی، مسائل سیاسی، اخلاقی، اقتصادی به طور کامل بررسی خواهد شد.
کارگردان سریال «معمای شاه» در ادامه تاکید کرد که «معمای شاه» با نگاهی که به برخی مسائل دارد، می‌تواند شرایط ویژه‌ای را جهت اطلاع‌رسانی ایجاد کند.
*** «معمای شاه» ناگفته‌های زیادی دارد
وی تصریح کرد: پیش از این به برخی مسائل تاریخی و مربوط به زمان رضاشاه و پهلوی دوم به شکل قصه در سریال‌هایی چون «کیف انگلیسی» و «کلاه پهلوی» پرداخته شده بود؛ به عنوان مثال سریال «پدرخوانده» که نزدیک به 10 سال پیش تولید و پخش شد و کار مناسبتی هم محسوب می‌شد، با استقبال خوبی روبه‌رو شد، اما در ارتباط با سریال «معمای شاه» برای اولین بار است که از این منظر به این موضوع نگاه می‌شود. «معمای شاه» به نوعی ناگفته‌های زیادی دارد که رونمایی خواهد شد؛ ضمن اینکه اسناد خوب و مفیدی را برای این کار به دست آورده‌ایم و لازم است بگویم من چه باشم چه نباشم این مسیر کار خودش را ادامه دهد.
*** برای کلمه به کلمه‌ی سریال «معمای شاه» یک سند دارم
او اضافه کرد: بنده بسیار خرسندم که بعد از 35 سال با همکاری مرکز پژوهش‌های سیاسی و مرکز تحقیقات و مطالعات تاریخ معاصر ایران و بسیاری از ارگان‌ها و دوایر دولتی، موزه عبرت و موزه‌هایی که سر و کارشان با اسناد است، همکاری بسیار گسترده و خوبی را با ما داشتند و من برای کلمه به کلمه سریال «معمای شاه» یک سند دارم و لازم است بگویم هر مقطعی که جلو می‌رویم اسناد و مدارک موجود هم داریم.
*** آنقدر سند و مدرک داریم که بعد از «معمای شاه» می‌توان 10 کار تاریخی دیگر ساخت
ورزی درباره اسناد و مدارکی که برای «معمای شاه» استفاده شده است، بیشتر توضیح داد و گفت: جا دارد بگویم برای تولید این کار تاریخی از اسناد و مدارک ساواک، نامه‌های وزارت دربار، خاطرات اشخاص که برخی از آنها شفاهی و برخی دیگر مکتوب است، اسناد مربوط به دوایر دولتی مثل وازرت‌خانه‌ها، حتی آموزش و پرورش و وزارت کشور و جنگ هم استفاده کردیم که تمام آنها موجود است و در کتاب‌های مختلفی رونمایی شده و قرار است در این سریال به شکل تصویری هم رونمایی شود؛ ضمن اینکه تمام بازجویی‌های پیش از انقلاب و پس از انقلاب نیز وجود دارد. خوشبختانه آنقدر منبع تاریخی بر اساس واقعیت داریم که من فکر می‌کنم بعد از «معمای شاه» 10 سریال دیگر هم می‌توان ساخت.
*** می‌گویند تحریف تاریخ می‌کنیم! باید ثابت شود
این کارگردان همچنین در پی گفت‌و‌گویی که انجام داد، درباره‌ی حساسیت‌های پیش‌آمده در آثار تاریخی و تحریف بخش‌هایی از تاریخ در کارهای تلویزیونی اینگونه بیان کرد: متاسفانه برخی‌ها می‌گویند که ما تاریخ ایران را تحریف می‌کنیم. حتی در سریال «مختارنامه» به آقای میرباقری کم نگفتند که تاریخ را تحریف کرده است اما همین که یک کارگردان غربی یا اروپایی یک سریال تلویزیونی می‌سازد و تاریخ را مطرح می‌کند، حتی به اندازه‌ی یک کلمه کسی نمی‌گوید که کارش تحریف است. آنها سریالی به نام «تئودورها» را ساختند که زندگی «هنری هشتم» را روایت می‌کند. بنده اطلاعاتی از تاریخ فرانسه، انگلستان و روسیه هم دارم به همین خاطر وقتی به این کار نگاه می‌کنم و «هنری هشتم» را با خوانده‌هایم تطبیق می‌دهم، می‌بینیم آنچه که آنها از وی به تصویر می‌کشند یک افسانه، یعنی فراتر از تحریف است.
وی گفت: سریالی مثل «تئودورها» و «حریم سلطان» بیشتر به افسانه شباهت دارند. آیا تاریخ عثمانی اینگونه بوده؟ آیا زن‌ها در زمان عثمانی به این شکل می‌گشتند؟ هیچ روزنامه و سایتی را ندیدم که این سریال‌ها تحلیل کنند، هیچ وقت انتقادی از این سریال‌ها نشد. ولی وقتی ما یک کاری انجام می‌دهیم و برایش هم زحمت می‌کشیم و تلاش می‌کنیم که مستند کار کنیم، عده‌ای موجی را به راه می‌اندازند که تحریف شده است!
او ادامه داد: تا به حال من خیلی به این قضیه اعتنا نکردم اما بعد از این باید با سند و مدرک ثابت شود که تحریف شده است.
*** هر سکانسی که بالا و پایین می‌شود از فیلتر دکتر حقانی رد می‌شود
وی تصریح کرد: دکتر حقانی یکی از مورخین معتبر کشور ماست، این حرف من نیست و اکثر صاحب‌نظران در حوزه تاریخ معاصر و مراکز اسناد اذعان دارند به این که ایشان پژوهشگر توانمندی است و هر دیالوگ و سکانسی که می‌خواهیم بالا و پایین کنیم اول باید از فیلتر ایشان رد شود و این طور نیست که من هر چه دلم خواست بنویسم و رسانه هم به من آزادی عمل بدهد.
این کارگردان سینما و تلویزیون اظهار کرد: بنده خودم با تحریف مخالفم و اعتقادم بر این است که دراماتیزه کردن فضا با تحریف خیلی تفاوت دارد و این مساله‌ای نیست که فقط سبک من ورزی باشد بلکه سبک تمام فیلم‌سازان داخلی و خارجی است.
*** کجایند آنهایی که برای تلویزیون کارهای تاریخی فاخر می‌ساختند؟
ورزی با گلایه از اینکه چرا برخی فیلم‌سازان حوزه‌ی تاریخ که پیش از این آثار فاخری می‌ساختند، دیگر نیستند؟ بیان کرد: آیا می‌دانید چرا حسن فتحی دیگر سریال تاریخی نمی‌سازد؟ ایشان سریال فاخری مثل «مدار صفر درجه» را ساخت و دیگر ادامه نداد، دلیلش همین حرف و حدیث‌هاست. وقتی این سریال را نگاه می‌کنیم می‌بینیم که واقعا یک کار جذاب، فاخر و درجه یک تولید شده، به گونه‌ای که می‌توان به آن افتخار کرد. «مدار صفر درجه» حسن فتحی این همه برای رسانه ملی افتخارآفرینی کرد تا جایی که خارجی‌ها گفتند این کار در حد و اندازه استانداردهای بین‌المللی است اما چرا این آدم نباید بعد از آن برگی دیگر از تاریخ را ورق بزند؟! و به سراغ قصه‌هایی برود که شاید افراد دیگر هم بتواند آن‌را تولید کنند.
*** کارگردان «سربداران» در سریالم نقش قوام‌سلطنه را بازی می‌کند!
وی در ادامه‌ی صحبت‌هایش درباره‌ی عدم فعالیت محمد علی نجفی - کارگردان سریال «سربداران» - در حوزه‌ی تاریخ توضیحاتی ارائه داد و گفت: بسیاری از کارگردانان معروف ما دیگر کار تاریخی نمی‌کنند؛ به عنوان مثال محمد علی نجفی که سریال «سربداران» را ساخت چرا نباید بعد از آن دیگر سریال تاریخی بسازد. ایشان برای من در سریال «معمای شاه» نقش «قوام السلطنه» را بازی می‌کند و من بارها گفتم که اگر وی دوباره فیلم بسازد، حاضرم دستیاری‌اش را بکنم. سوال من این است که چرا خالق سریال «سربداران» نباید دیگر سریال تاریخی ارزشمند بسازد؟
ورزی سپس خطاب به خبرنگار گفت: من امروز با زدن این حرف‌ها درد دل می‌کنم و از قول سایر دوستانم حرف می‌زنم. بنده اعتراض دارم که چرا دیگر فیلم‌سازان مطرح ما کار تاریخی نمی‌کنند؟ به نظرم باید محمدعلی نجفی و امثال او را با ساخت آثار فاخر تاریخی آشتی دهیم چرا که آنها اساتید ما بودند و من امثال آنها را دیدم که الگو گرفتم و امروز فیلم‌سازی می‌کنم. من کارهایی مثل: «سربداران»، «ابوعلی سینا»، «امیر کبیر» و «امام علی(ع)» داود میرباقری را دیدم. ما به عشق و انگیزه کاری آنها جلو آمده‌ایم.
*** حتی به «هزاردستان» حاتمی هم در آن زمان نقدهای تندی شد
ورزی درباره‌ی سریال «هزاردستان» مرحوم حاتمی گفت: حتی از سریال «هزاردستان» حاتمی که آن زمان خیلی طرفدار داشت، عده‌ای خوششان نمی‌آمد. بنده به یاد دارم که عده‌ای این سریال را مورد نقدهای تندی قرار می‌دادند و دیالوگ‌های حاتمی را هجویاتی را می‌پنداشتند که معلوم نیست ادبیات است یا شعر و یا هجویاتی است که از مغز نویسنده برگرفته شده است.
*** برای ساخت «معمای شاه از کسی کمک نگرفتم
ورزی درباره‌ی اینکه آیا برای ساخت «معمای شاه» از فیلم‌سازان با تجربه‌ی حوزه تاریخی کمک گرفتید؟ اینگونه پاسخ داد: هر فیلم‌سازی سبک فیلم‌سازی خودش را دارد. بعضا پیش آمده که کمک‌های کوچکی از هم بگیریم ولی در نهایت هر فیلم‌ساز روش‌های خاص خودش را دارد. من برای سریال «معمای شاه» از کسی کمک نگرفتم. در چنین مواقعی معمولا از تکنسین‌های یکدیگر مثل تصویربردار، گریمور و ... کمک می‌گیریم و استفاده می‌کنیم اما اینکه بخواهیم از همدیگر استفاده کنیم، خیر.
*** متولیان میراث فرهنگی حق دارند که نگران آثار تاریخی باشند
وی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه بعضا می‌بینیم که متولیان میراث فرهنگی نسبت به آثار تاریخی حساسیت‌هایی دارند و نگران هستند، شما به عنوان کارگرانی که تجارب زیاری در ساخت آثار تاریخی داشتید چقدر نسبت به این موضوع حساسیت دارید؟ اینگونه توضیح داد: آنها حق دارند که نگران میراث فرهنگی باشند. من به عنوان کارگردان خیلی حساس هستم و حق می‌دهم که مسؤولان سازمان میراث فرهنگی حساس باشند. ما فیلم‌سازان موظف هستیم بر اساس ضوابط آنها به گونه‌ای که نه سیخ بسوزد نه کباب، کارمان را بسازیم البته این را هم بگویم که لطمه به میراث فرهنگی در گذشته به سبب گرمایش پروژکتورها برمی‌گشت که خوشبختانه تکنولوژی این مشکل را حل کرده است. در حال حاضر پروژکتورهای ما دیگر مثل سابق گرما ندارند.
ورزی در این خصوص گفت: ما برای ساخت آثار تاریخی که در بناهای تاریخی انجام می‌گیرد خیلی رعایت می‌کنیم به گونه‌ای که وسایلی که داخل کاخ می‌بریم تمام پایه‌هایشان را به اسفنج‌های نرمی مجهز کرده‌ایم که به فرش و به سنگ‌های کف زمین آسیبی وارد نشود.
او معتقد است: در حفظ و نگهداری آثار تاریخی باید ضابطه‌مند عمل کرد و قوانین سازمان میراث فرهنگی مدنظر فیلم‌سازان باشد و طبق ضوابط آنها کار کرد تا آسیبی وارد نشود.
وی اظهار کرد: به هر حال کار تاریخی ساختن این مشکلات را هم دارد. وقتی ما می‌خواهیم راجع به محمدرضا پهلوی فیلم بسازیم قطعا باید به جایی برویم که زندگی می‌کرد در غیر این صورت تحریف لوکشینی می‌شود ولی واقعیت امر این است که اگر تعامل باشد مشکل پیش نمی‌آید.
*** ورزی برای سریالش توانایی را مدنظر قرار داده یا شباهت؟
ورزی در ادامه گفت‌و‌گوی یک ساعته‌ای که داشت، در پاسخ به اینکه در حوزه‌ی انتخاب بازیگران، میان قدرت بازی و شباهت به شخصیت تاریخی، کدام یک را بیشتر مدنظر قرار داده است؟ اینگونه گفت: این سوال شما بزرگترین مشکل سریال ما بود؛ چرا که ما باید هم شبیه انتخاب می‌کردیم و هم اینکه قدرت بازی را مدنظر قرار می‌دادیم به دلیل اینکه نمی‌توانستیم بازیگری را صرف اینکه فقط شبیه است مقابل دوربین بیاوریم. اگر خروجی کار ما را ببینید متوجه می‌شوید که هم موفق شدیم هنرپیشه خیلی خوبی بیاوریم که از قدرت بازی خوبی برخوردار باشد و هم اینکه بالای 90 درصد شبیه است.
وی با اشاره به گریم بازیگر نقش امام خمینی (ره) در سریال «معمای شاه» یادآور شد: شکرخدا گودرزی -بازیگر نقش امام (ره) - یکی از بازیگران، کارگردانان و نویسندگان خوب در عرصه تئاتر است. جعفر دهقان هم که در این سریال نقش رضا شاه را عهده‌دار است به نظرم بازیگر بسیار خوب و کاملا حرفه‌ای است.
ورزی تاکید کرد: آقای دهقان از لحاظ شخصیت، رفتار و بازی عالی است و یکی از بهترین‌های مملکت ماست. او شبیه رضا شاه درست شده و بالای 90 درصد شبیه است.
*** ورزی از هویدا تشکر کرد
کارگردان سریال «معمای شاه» در ادامه صحبت‌هایش از داریوش کاردان - بازیگر نقش هویدا - تشکر کرد و گفت: آقای کاردان نقش امیر عباس هویدا را در این سریال بازی می‌کند، لازم است من همین جا از وی به سبب زحمتی که کشید تشکر کنم. وی نقشش را به واقعیت نزدیک کرد.
*** شرایط مالی تلویزیون به «معمای شاه» ورزی آسیب رساند؟
وی در بخشی از سخنان خود درباره‌ی اینکه آیا شرایط مالی تلویزیون به روند سریال «معمای شاه» آسیب رساند؟ اینگونه اظهار کرد: مسلما این شرایط به پروژه ما هم آسیب رساند اما رسانه ملی در سخت‌ترین شرایط همیشه سعی کرد که از پروژه‌هایش مراقبت کند و این طور نبوده که ما رها شویم. مسؤولان رسانه ملی به ما خیلی کمک کردند.
*** دعا می‌کنم دولت یازدهم به صداوسیما نگاه ویژه‌ای داشته باشد
او اظهار امیدواری کرد که در دولت جدید به صداوسیما نگاه ویژه‌تری شود و گفت: در مقطعی بودجه تلویزیون داده نشد و این بحران زیاد شد اما مدیریت تلویزیون در این بحران‌ها بسیار خوب بود. دعا می‌کنم آقای روحانی در دولت یازدهم نگاهشان به صداوسیما نگاه ویژه‌تری باشد تا ان‌شاءالله تلویزیون هم مطالباتش را بگیرد چراکه وقتی تلویزیون پول نگیرد ممکن است برنامه‌سازی کمتر شود و بیننده هم کمتر شود. در واقع با ندادن بودجه به صدا و سیما لطمه بزرگ فرهنگی به کشور وارد می‌شود.
*** اگر با تلویزیون سر دعوا داریم نباید به کشورمان لطمه بزنیم
ورزی تاکید کرد: اگر با تلویزیون هم سر دعوا داریم نباید به کشور لطمه بزنیم به دلیل اینکه نتیجه‌اش این است که ماهواره‌ها مسابقه می‌دهند تا بیننده‌های ما را از آن خودشان کنند اما هنوز هم دیر نشده و رسانه ملی بیننده خودش را دارد و می‌تواند بیشتر هم باشد. رسانه ملی می‌تواند به زودی به جایی برسد که شبکه‌های ماهواره‌ای اصلا جایگاهی نداشته باشند. مردم ایران کار و قصه خوب می‌خواهند که تا چندی پیش رسانه ملی این را فراهم کرده بود. سریال‌های خوبی که در ماه رمضان یا نوروز مثل سریال «پایتخت» را می‌توان مطرح کرد که خیلی خوب بودند.
ورزی در ادامه اظهار امیدواری کرد تا دولت و مجلس کمک کنند که بودجه صداوسیما افزایش پیدا کند.
این کارگردان همچنین گفت: باید تولیدات ما به گونه‌ای باشد که در یک روز، پخش چند سریال را در برنامه‌مان داشته باشیم تا بتوانیم مخاطب را کاملا از ماهواره جدا کنیم.
*** و سخن آخر ورزی به تشکر از روابط عمومی صداوسیما ختم شد
ورزی در پایان سخنان خود از روابط عمومی صداوسیما تشکر کرد و گفت: خوشحالم که روابط عمومی صدا و سیما سعی می‌کند فضای خوبی را بین برنامه‌سازان و خبرگزاری‌ها و مطبوعات ایجاد کند. این سیاستی است که جناب آقای سهرابی پیش گرفته است و من از ایشان تشکر ویژه می‌کنم. دعا کنید ما از این کار سربلند بیرون بیاییم.
مخاطبان محترم گروه فرهنگی مشرق می توانند مقالات، اشعار، مطالب طنز، تصاویر و هر آن چیزی که در قالب فرهنگ و هنر جای می گیرد را به آدرس culture@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود.