گروه بین‌الملل مشرق - بحران سوریه در آستانه کنفرانس صلح ژنو 2، اکنون در مرحله‌ای است که هر یک از طرف‌ها می‌خواهد در میدان نبرد دست پری داشته باشد تا در عرصه مذاکره صاحب دست برتر باشد.
باز شدن یک جبهه جدید علیه یکی از اصلی‌ترین گروههای تروریستی سلفی در آن سوی مرزهای سوریه و در استان الانبار که شاید یکی از مراکز اصلی تغذیه تروریست‌های سوری بوده است، می‌تواند گلوی این تروریست‌ها را از جناحی دیگر بفشارد.
استان الانبار در ادامه یک دالان با مرزهای اردن است که در سمت چپ با مرز های عربستان هم جوار است و از سمت راست با سوریه. این منطقه دالانی منطقه ای است که وهابی ها سعودی اخیرا و در دفعات متعدد نیرو و سلاح برای تروریست ها در منطقه غوطه شرقی ارسال کرده است و از طریق همین دالان و منطقه بیابانی و غیر مسکونی کمک های مالی، لوجستیک و تسلیحات خود را به تروریست های گروه داعش درون عراق و هم به خارج عراق و به سوریه می رسانند.
دولت اردن علی رقم همکاری های محتاطانه با آمریکایی ها و اسراییلی ها برای حمایت از بخشی از تروریست ها در منطقه این امکان را ندارد که همانند عربستان حمایت خود را از شورشیان و معارضان در سوریه به طور کامل علنی کند و عربستان از این اغماض اردن استفاده می کند و از دالان صحرای الانبار استفاده می کند برای ارسال نیرو و تسلیحات به منطقه شرق دمشق که اخیرا از این طریق حدود 3 تا 5 هزار نیروی جدید القاعده به سوریه اعزام شده اند تا بتوانند برگ برنده ای برای مذاکرات ژنو 2 را تدارک ببینند.
از آنجا که بحران در سوریه امنیت ملی را در عراق به خطر انداخته است طبیعی است که ارتش عراق برای بستن شریان هایی که برای گروه های تروریستی امکانات و تجهیزات ارسال می کنند تلاش های جدیدی را شروع کند که عملیات های هفته گذشته ارتش عراق در همین راستا بوده است تا از رسیدن تجهیزات به این گروه تروریستی جلوگیری کند و دوم اینکه مانع از بازگشت گروه داعش به اراضی عراق جلوگیری کند.
این اقدام ارتش عراق باعث می شود که عقبه جریان تروریستی القاعده در مناطق دیرالزور و رقه با موانع جدیدی مواجه شود و از طریق ضرباتی که ارتش عراق به آنها وارد می کند در تنگنایی جدید قرار بگیرد. خصوصا اینکه تلاش می شود از طریق این دالان کمک هایی به گروه های دیگری معارض در سوریه ارسال شود گروه هایی مانند جبهه اسلامی که از چند گروه ایجاد شده است و چه جبهه النصره.
ترکها به دلیل آسیبهایی که از حضور نیروهای افراطی القاعده مانند داعش و النصره در مناطق اسکندرون یا مناطق مرکزی خودشان با آن مواجه هستند مرزهای خود را با سوریه بسته اند و امکان امداد و لجستیک از مرزهای ترکیه وجود ندارد به همین دلیل در مرز باب الهوی که گروههای ارتش آزاد در پیرامون آن و در مناطق داخلی سوریه حضور دارند مورد حمایت ترکها هستند.
لذا اهمیت اهمیت مرزهای عراق و دالان بیابانی که از آن نام بردیم در استان الانبار در مرزهای اردن برای عربستان حائز اهمیت می شود بنابراین در مرزهای لبنان هم به دلیل عملیاتهایی که در قلمون انجام گرفته و فشارهایی که از داخل لبنان به این گروه تروریست وارد می شود، تنها نفسگاه امدادی این گروههای تروریست از این منطقه است. می شود اهمیت این عملیات را که توسط ارتش عراق در این منطقه به اجرا گذاشته شده و چندین مرکز اموزشی و لجستیکی مرتبط با القاعده در این منطقه هست و مورد هدف ارتش عراق هست پی ببریم.
وزیر دفاع عراق اعلام کرد است که گروههای شورشی که به سوریه می روند و عملیات انجام می دهند و هر زمان که توسط ارتش سوریه تحت فشار قرار می گیرند به استان الانبار می آیند و نفسی تازه می کنند، تجهیز می شوند و دوباره برمیگردند. به نظر شما این عملیات توسط عراق مقطعی خواهد بود یا اینکه تا زمان رفع تهدید گروه داعش ادامه خواهد داشت؟ این عملیات چقدر روی معادلات و تحرکات شورشیان در سوریه تاثیرگذار است؟
همانطور که عرض کردم مساله امنیتی یک موضوع قابل تجزیه برای کشورها نیست، این طور نیست که در عراق امنیت وجود داشته باشد و سوریه در نقطه نا امنی و بی ثباتی باشد. موضوع مربوط به مولفه های امنیتی در داخل سوریه به داخل عراق و کشورهای پیرامون تسری پیدا خواهد کرد.
عقبه اصلی گروه داعش یعنی القاعده عراق اساسا در خود عراق وجود داشته و مناطق استان الانبار، صلاح الدین و حواشی چند استان دیگر که از قبل هم فعال بودند به موازات شکل گیری بحران امنیتی در سوریه گروه داعش که یک پیوند اساسی با استخبارات عربستان دارد برای تاثیرگذاری براوضاع امنیتی سوریه از طریق مرزهای استان الانبار وارد سوریه شدند و از این جهت عقبه اصلی القاعده شاخه عراق در داخل خود عراق است و به همین دلیل عملیات ارتش عراق یک عملیات تاثیرگذار هم در امنیت ملی عراق و هم امنیت سوریه دارد و استمرار فعالیت ارتش عراق در این منطقه موجب می شود به میزان هدف قرار دادن مراکز آموزشی و لجستیکی و تامین نیرو در این استان به همین میزان ضریب امنیتی عراق افزایش پیدا کند و از دامنه بحران در سوریه کاهش پیدا کند.
از انجایی که گروه اعتصاب کننده عراق در مناطق سنی نشین عراق در الانبار یا صلاح الدین که مرتبط با جریان تروریستی القاعده هستند و دولت عراق هم که از زبان نوری مالکی هم اعلام شد مصمم است با این گروه و کسانی که با آن مرتبط هستند برخورد کند این عملیات عراق عملیاتی جدی و مستمر است که قطعا بازتاب امنیتی در عراق و سوریه قابل ارزیابی خواهد بود.
بیانیه ای از وزارت خارجه آمریکا منتشر شده که عین مضامین آن اینست:" گروه موسوم به داعش دشمن مشترک عراق و آمریکاست و تهدیدی علیه منطقه محسوب می شود" آیا رویکرد آمریکایی ها این چیزی است که عنوان می کنند و اگر این گونه است آیا تلاشی برای مقابله با این گروه خواهند کرد؟
از نگاه دستگاههای مختلف امنیتی در آمریکا ممکن است درخصوص یک پدیده چند نوع رفتار صورت بگیرد، وزارت خارجه امریکا داعش را به طور واقعی یک تهدید برای دولت امریکا به حساب می آورد ولی دستگاه های نظامی مانند FBI و CIA از طریق نوع ارتباطی که با دستگاه های استخباراتی عربستان دارند با این گروه در تماس هستند و می شود گفت که امکان کنترل آنها از طریق دستگاههای استخباراتی مثل پنتاگون و سیا برای آمریکایی ها میسر است ولی از انجایی که سقفی از ناامنی و بی ثباتی از طریق همین نیروهای تروریست در اولویت منافع پنهان آمریکا در سطح منطقه هست و امریکایی ها از همین طریق می توانند به دولت مستقل عراق فشار وارد کنند و امتیازهای سیاسی مختلفی را هم دریافت کنند می توان اینگونه تصور کرد که قلمداد کردن داعش به عنوان تهدید برای منافع امریکا دستگاه نظامی و امنیتی که پرونده عراق در دست آنها است از این برگه فشار علیه دولت مرکزی عراق استفاده می کنند.
خصوصا این که انتخابات پارلمانی در عراق نزدیک است و این کشور در آستانه رقابتهای انتخاباتی قرار دارد و آمریکایی‌ها نیازمند چنین برگه ای هستند و می شود گفت که پنتاگون و CIA حتما از این برگه استفاده خواهند کرد و به بیانیه وزارت خارجه آمریکا هم اهمیتی نخواهند داد.
باز شدن یک جبهه جدید علیه یکی از اصلی‌ترین گروههای تروریستی سلفی در آن سوی مرزهای سوریه و در استان الانبار که شاید یکی از مراکز اصلی تغذیه تروریست‌های سوری بوده است، می‌تواند گلوی این تروریست‌ها را از جناحی دیگر بفشارد.
از دیگر سو، در حالی که تاکنون این تروریست‌ها بودند که بازی را به زمین حاکمیت عراق کشانده و در عمق خاک این کشور مشغول عملیات تروریستی بودند، این بار این ارتش عراق است که با ورود به پایگاه اصلی تروریست‌ها، پناهگاه‌های امن آنها را هدف گرفته و به آنها و حامیانشان احساس ناامنی می‌بخشد.
در آستانه ژنو 2، تضعیف داعش می‌تواند از بعد دیگری نیز به کار دولت سوریه بیاید و دست برتر را به دولت قانونی این کشور ببخشد.
در گفتگو با آقای هادی محمدی، کارشناس مسائل خاورمیانه به بررسی وضعیت داعش و پشت پرده نبرد الانبار پرداخته ایم.
استان الانبار در ادامه یک دالان با مرزهای اردن است که در سمت چپ با مرز های عربستان هم جوار است و از سمت راست با سوریه. این منطقه دالانی منطقه ای است که وهابی ها سعودی اخیرا و در دفعات متعدد نیرو و سلاح برای تروریست ها در منطقه غوطه شرقی ارسال کرده است و از طریق همین دالان و منطقه بیابانی و غیر مسکونی کمک های مالی، لوجستیک و تسلیحات خود را به تروریست های گروه داعش درون عراق و هم به خارج عراق و به سوریه می رسانند.
دولت اردن علی رقم همکاری های محتاطانه با آمریکایی ها و اسراییلی ها برای حمایت از بخشی از تروریست ها در منطقه این امکان را ندارد که همانند عربستان حمایت خود را از شورشیان و معارضان در سوریه به طور کامل علنی کند و عربستان از این اغماض اردن استفاده می کند و از دالان صحرای الانبار استفاده می کند برای ارسال نیرو و تسلیحات به منطقه شرق دمشق که اخیرا از این طریق حدود 3 تا 5 هزار نیروی جدید القاعده به سوریه اعزام شده اند تا بتوانند برگ برنده ای برای مذاکرات ژنو 2 را تدارک ببینند.
از آنجا که بحران در سوریه امنیت ملی را در عراق به خطر انداخته است طبیعی است که ارتش عراق برای بستن شریان هایی که برای گروه های تروریستی امکانات و تجهیزات ارسال می کنند تلاش های جدیدی را شروع کند که عملیات های هفته گذشته ارتش عراق در همین راستا بوده است تا از رسیدن تجهیزات به این گروه تروریستی جلوگیری کند و دوم اینکه مانع از بازگشت گروه داعش به اراضی عراق جلوگیری کند.
این اقدام ارتش عراق باعث می شود که عقبه جریان تروریستی القاعده در مناطق دیرالزور و رقه با موانع جدیدی مواجه شود و از طریق ضرباتی که ارتش عراق به آنها وارد می کند در تنگنایی جدید قرار بگیرد. خصوصا اینکه تلاش می شود از طریق این دالان کمک هایی به گروه های دیگری معارض در سوریه ارسال شود گروه هایی مانند جبهه اسلامی که از چند گروه ایجاد شده است و چه جبهه النصره.
ترکها به دلیل آسیبهایی که از حضور نیروهای افراطی القاعده مانند داعش و النصره در مناطق اسکندرون یا مناطق مرکزی خودشان با آن مواجه هستند مرزهای خود را با سوریه بسته اند و امکان امداد و لجستیک از مرزهای ترکیه وجود ندارد به همین دلیل در مرز باب الهوی که گروههای ارتش آزاد در پیرامون آن و در مناطق داخلی سوریه حضور دارند مورد حمایت ترکها هستند.
لذا اهمیت اهمیت مرزهای عراق و دالان بیابانی که از آن نام بردیم در استان الانبار در مرزهای اردن برای عربستان حائز اهمیت می شود بنابراین در مرزهای لبنان هم به دلیل عملیاتهایی که در قلمون انجام گرفته و فشارهایی که از داخل لبنان به این گروه تروریست وارد می شود، تنها نفسگاه امدادی این گروههای تروریست از این منطقه است. می شود اهمیت این عملیات را که توسط ارتش عراق در این منطقه به اجرا گذاشته شده و چندین مرکز اموزشی و لجستیکی مرتبط با القاعده در این منطقه هست و مورد هدف ارتش عراق هست پی ببریم.
وزیر دفاع عراق اعلام کرد است که گروههای شورشی که به سوریه می روند و عملیات انجام می دهند و هر زمان که توسط ارتش سوریه تحت فشار قرار می گیرند به استان الانبار می آیند و نفسی تازه می کنند، تجهیز می شوند و دوباره برمیگردند. به نظر شما این عملیات توسط عراق مقطعی خواهد بود یا اینکه تا زمان رفع تهدید گروه داعش ادامه خواهد داشت؟ این عملیات چقدر روی معادلات و تحرکات شورشیان در سوریه تاثیرگذار است؟
همانطور که عرض کردم مساله امنیتی یک موضوع قابل تجزیه برای کشورها نیست، این طور نیست که در عراق امنیت وجود داشته باشد و سوریه در نقطه نا امنی و بی ثباتی باشد. موضوع مربوط به مولفه های امنیتی در داخل سوریه به داخل عراق و کشورهای پیرامون تسری پیدا خواهد کرد.
عقبه اصلی گروه داعش یعنی القاعده عراق اساسا در خود عراق وجود داشته و مناطق استان الانبار، صلاح الدین و حواشی چند استان دیگر که از قبل هم فعال بودند به موازات شکل گیری بحران امنیتی در سوریه گروه داعش که یک پیوند اساسی با استخبارات عربستان دارد برای تاثیرگذاری براوضاع امنیتی سوریه از طریق مرزهای استان الانبار وارد سوریه شدند و از این جهت عقبه اصلی القاعده شاخه عراق در داخل خود عراق است و به همین دلیل عملیات ارتش عراق یک عملیات تاثیرگذار هم در امنیت ملی عراق و هم امنیت سوریه دارد و استمرار فعالیت ارتش عراق در این منطقه موجب می شود به میزان هدف قرار دادن مراکز آموزشی و لجستیکی و تامین نیرو در این استان به همین میزان ضریب امنیتی عراق افزایش پیدا کند و از دامنه بحران در سوریه کاهش پیدا کند.
از انجایی که گروه اعتصاب کننده عراق در مناطق سنی نشین عراق در الانبار یا صلاح الدین که مرتبط با جریان تروریستی القاعده هستند و دولت عراق هم که از زبان نوری مالکی هم اعلام شد مصمم است با این گروه و کسانی که با آن مرتبط هستند برخورد کند این عملیات عراق عملیاتی جدی و مستمر است که قطعا بازتاب امنیتی در عراق و سوریه قابل ارزیابی خواهد بود.
بیانیه ای از وزارت خارجه آمریکا منتشر شده که عین مضامین آن اینست:" گروه موسوم به داعش دشمن مشترک عراق و آمریکاست و تهدیدی علیه منطقه محسوب می شود" آیا رویکرد آمریکایی ها این چیزی است که عنوان می کنند و اگر این گونه است آیا تلاشی برای مقابله با این گروه خواهند کرد؟
از نگاه دستگاههای مختلف امنیتی در آمریکا ممکن است درخصوص یک پدیده چند نوع رفتار صورت بگیرد، وزارت خارجه امریکا داعش را به طور واقعی یک تهدید برای دولت امریکا به حساب می آورد ولی دستگاه های نظامی مانند FBI و CIA از طریق نوع ارتباطی که با دستگاه های استخباراتی عربستان دارند با این گروه در تماس هستند و می شود گفت که امکان کنترل آنها از طریق دستگاههای استخباراتی مثل پنتاگون و سیا برای آمریکایی ها میسر است ولی از انجایی که سقفی از ناامنی و بی ثباتی از طریق همین نیروهای تروریست در اولویت منافع پنهان آمریکا در سطح منطقه هست و امریکایی ها از همین طریق می توانند به دولت مستقل عراق فشار وارد کنند و امتیازهای سیاسی مختلفی را هم دریافت کنند می توان اینگونه تصور کرد که قلمداد کردن داعش به عنوان تهدید برای منافع امریکا دستگاه نظامی و امنیتی که پرونده عراق در دست آنها است از این برگه فشار علیه دولت مرکزی عراق استفاده می کنند.
خصوصا این که انتخابات پارلمانی در عراق نزدیک است و این کشور در آستانه رقابتهای انتخاباتی قرار دارد و آمریکایی‌ها نیازمند چنین برگه ای هستند و می شود گفت که پنتاگون و CIA حتما از این برگه استفاده خواهند کرد و به بیانیه وزارت خارجه آمریکا هم اهمیتی نخواهند داد.