گروه فرهنگی مشرق - جشنواره فیلم فجر امسال در حالی به پایان رسید که اصلی ترین جوایز نصیب یکی از پرحاشیهترین فیلمهای سینمای ایران شد، رستاخیز که احمد رضا درویش آن را با سرمایه گذاران غیر ایرانی ساخته؛ فیلمی که میخواهد داستان بیعت گرفتن یزید از امام حسین(ع) و در نتیجه واقعه عاشورا را روایت کند. از زمان نخستین اکران این فیلم اما، اعتراضات بسیاری از سوی مردم به گوش رسید، چرا که در این فیلم از یک سو برخی رویدادهای واقعه عاشورا تحریف شده و از سوی دیگر بازیگرانی با چهره مشخص در نقش حضرت عباس (ع)، حضرت علی اکبر (ع) و حضرت قاسم (ع) بازی میکنند.
حالا هیئتهای مذهبی از پرچمداران مخالفت با این فیلم پر حاشیه شدهاند. به همین بهانه، قرار گفتوگویی با حاج حسین سازور گذاشتیم تا نظر این مداح اهل بیت را درباره فیلم رستاخیز و بازتابهای اکران عمومی آن بدانیم.
اخیرا در جشنواره فیلم فجر، فیلمی به نام رستاخیز نمایش داده شده و جایزههای فراوانی را از آن خود کرده است. حتما میدانید که در این فیلم چهره حضرت ابوالفضل ،حضرت علی اکبر و حضرت قاسم علیهم السلام را به نمایش گذاشته و از سوی دیگر طوری واقعه عظیم عاشورا روایت شده که با مقاتل مستند تطبیق ندارد. میخواهیم نظر شما را در این باره بدانیم.
بسم الله الرحمن الرحیم، ابتدا از شما قدردانی میکنم که در این باره دغدغه دارید و اطلاع رسانی میکنید. من قبلا هم عرض کردهام که اگر کسی بخواهد دین دار باشد باید آماده هر گونه تهاجم باشد. یعنی دشمن به آدم بیدین، و نظام سکولار کاری ندارد. امروز بسیاری از دولتهای جهان از آمریکا وام بلا عوض میگیرند، چون حکومتشان بیدین است. اما نظامی که قرار است پرچمدار اسلام و دین باشد، برای آنها خطرساز می شود و به همین دلیل از هر روزنهای برای نفوذ استفاده میکنند. از طریق فرهنگی، نظامی، سیاسی، اقتصادی، امنیتی و هر راه دیگری که بتوانند. آنها قصد دارند حکومت دینی را نابود کنند. بیشترین ضربه هم از راههای فرهنگی به نظامها وارد میشود. بالاخره بحث فرهنگ مقولهای است که از کوچکترین فرد جامعه تا بزرگترین افراد جامعه با آن سروکار دارند. امروز دشمن سرمایه گذاری بسیاری از طریق رسانهها و ماهواره کرده است، یکی از همین مراکز فرهنگی مورد نظر دشمن، فیلم و سینماست که متاسفانه بیش از حد به آن پرداخته میشود.
بی توجهی مسئولان به فرهنگ
با این جریانی که در جشنواره فیلم فجر امسال اتفاق افتاد، عیار برخی هنرمندان دست مردم و مسئولین آمد، البته حساب هنرمندان متعهد جداست. امسال بیشترین جایزه را به فیلم رستاخیز دادند که قلب همه ارادتمندان اهل بیت را به درد آورده و اینها بیحساب نیست. آیا مسئولین فرهنگی ما این مسائل را متوجه نمیشوند که به یک فیلم هنجار شکن و یک فیلم ضد باور و ضد اعتقاد این تعداد جایزه تعلق میگیرد؟ این مسائل عیار کسانی که متولیان امر سینما در جامعه هستند را مشخص میکند. البته این مشکلات فقط برای سینما نیست، بعضی از موسیقیهایی که در کشور پخش میشود هم حاوی اشعار کفر آمیز است. مثلاً در یکی از شعرها خواننده میگفت: هر اشتباهی با تو درست است! یعنی با تو هر گناهی انجام شود درست است. متاسفانه اینها محصولات فرهنگی کشور ماست.
سکوت جایز نیست
وقتی علمای ما و بزرگان ما به تمثال خیالی حضرت ابوالفضل (ع) ایراد گرفتند و گفتند که بهتر است که چنین تمثالهایی نصب نشود، چطور در برابر فیلمی که میخواهد چهره حضرت ابوالفضل را نشان بدهد سکوت کنیم؟ شما میدانید که حضرت ابوالفضل (ع) و حضرت علی اکبر (ع) هنر خلقت خدا هستند. یعنی خدای متعال با خلقت حضرت ابوالفضل اوج هنرنمایی خود را نشان میدهد. آن وقت شما با بازسازی این چهره میخواهید روی دست هنر الهی بلند شوید؟! حضرت ابوالفضل کسی است که تاب نگاهش را هیچ کس نداشته، نه دشمن و نه دوست. چگونه میخواهید قدرت این نگاه را در یک بازیگر نشان دهید؟!
شما معتقدید که این کار از سرناآگاهی و غفلت بوده یا برنامه ریزی شده است؟
من معتقدم این کارها غافلانه نبوده، بلکه عامدانه بوده است. اینها به خاطر اینکه جامعه دینی را در دولت جدید تست کنند و بفهمند که مردم دیندار ما نسبت به هنجارها و هنجارشکنیهایی که به وجود میآید، چه عکس العملی نشان میدهند، دست به این کار زدهاند.
وقتی که مسئولی راجع به ممیزی کتاب اظهارنظر میکند و میگوید که مردم بهترین ممیز هستند، یعنی هر کس هر چه دلش میخواهد منتشر کند، در چنین وضعی این سوال پیش میآید که اگر قرار باشد که مردم همه چیز را خودشان انتخاب کنند، پس روحانیت و علما برای چه این لباس را بر تن کردند و علمدار دین شدند؟ روحانیت باید جلودار دین و علمدار دین و راهنمای مردم باشد. معنای جایزه دادن به فیلم رستاخیز در این سطح، یعنی ما در برابر فیلمهایی که ارزشها را زیر پا میگذارند، نه تنها برخورد نمیکنیم بلکه به آنها جایزه هم میدهیم. این مسائل مانند زنجیر به هم متصل است و خیلی ساده لوحانه است که این مسائل را اتفاق فرض کنیم یا بگوییم که این اشتباهات سهوی انجام شده.
تاثیر اکران عمومی این فیلم را چگونه میدانید؟
فردا که این فیلم اکران شد، بالاخره جامعه مذهبی ما بیتفاوت نمیمانند و عکس العمل نشان میدهند. بعضیها هم ممکن است که عکس العمل سخت نشان بدهند. ممکن است که کار به تعطیلی سینما و تنبیه آقای کارگردان بکشد. دشمن میخواهد در این شرایط چالش امنیتی به وجود بیاورد. یعنی از طریق نفوذ عوامل ضد فرهنگی و سکولار، برای جامعه ما چالشهای امنیتی ایجاد کنند. وقتی چالش امنیتی ایجاد شد، آنها مقاصدشان را بیشتر پیش میبرند. راحتتر میتوانند در دنیا حرف بزنند. الان آمریکاییها مأموریتهای علیه جمهوری اسلامی را تقسیم کردند، مثلاً حقوق بشر را به کاناداییها دادند، تهدیدات نظامی را خودشان برداشتند، مقوله تهدیدات اقتصادی را به اتحادیه اروپا دادند، ضد فرهنگ را به شبکههای ماهوارهای دادند، به هر کدام مأموریتی داده شده تا بتوانند نفوذ کنند و کارشان را پیش بردند.
می گویند حضرت عباس معصوم نبود!
این اتفاقات اخیر، قطعا به هم ارتباط دارند. یک وقتی آن آقا، در یک جمع دانشگاهی و در جمعی که مرکز علم است میگوید امام حسین معصوم بوده و بچههایش معصوم نبودهاند، امروز هم این کارگردان همان حرف را به تصویر میکشد. یکی از مصیبتهایی که امروز در جامعه ما تجلی پیدا میکند، این است که یک کارگردان میخواهد برای ما معلوم کند حضرت ابوالفضل عصمت داشته یا نداشته. نستجیر بالله انگار علمای ما نیستند و درهای حوزههای علمیه بسته شده که این آقای کارگردان میخواهد در این باره اظهار نظر کند و بگوید قمر بنی هاشم معصوم نبود.
در حالی که وقتی درباره عدالت آیت الله خوانساری از حضرت امام سؤال کردند، امام فرمودند چرا از عصمت ایشان نمیپرسید؟ هزاران هزار آیت الله خوانساری خاک پای حضرت ابوالفضل هستند. من خودم سخنان مقام معظم رهبری را شنیدم که فرمودند هزاران هزار مثل ما، خاک پای حضرت ابوالفضل (ع) هم نمیشویم. حالا چطور یک کارگردان به خودش اجازه میدهد که در مقولههایی که هیچ تخصصی ندارد اظهار نظر کند؟
آسیب شناس های مجالس عزاداری، چرا امروز ساکت هستند؟!
متاسفانه این اتفاقات رخ میدهد و عدهای ساکت مینشینند، اما وقتی حرف مجالس سیدالشهدا به میان میآید، همه صاحب نظر میشوند و هجمه میکنند. یک وقتی برای یک بیت شعر -ولو نادرست- که کسی خوانده بود، چه هجمهای شد و راجع به برنامههای عزاداری سیدالشهدا (ع) در آستانه محرم خیلیها اظهار نظرهای عجیب کردند. تعابیری سخیف به کار میبرند مانند بدعت، خرافه، منکرات، یعنی کلمه «منکرات» را در مجموعه اهل بیت وارد میکنند برای دو بیت شعرنادرست! خود این کار بدعت نیست؟ این منکر نیست؟ من میخواهم به آن آقایی که سی سال است صداو سیما را در اختیار دارد و ترویج قرآن میکند، بگویم که چطور شما برای چیزی که ندیدید و فقط شنیدید، عبارت «منکرات در عزاداری» را به کار برید، ولی در برابر این منکر بیّن سکوت میکنید و حرفی نمیزنید؟
حتما تایید میکنید که در این مواقع، آنهایی که اعتراض میکنند را به تندروی محکوم میکنند.
اگر این عکس العمل نشان دادن به بیدینیها در جشنواره فجر تندی است ما از همه تندروها تندتر عمل میکنیم. من به یکی از علمای بزرگوار برای این قصه زنگ زدم، ایشان مطلع نبودند از این قصه و خیلی تأسف خوردند، احساس کردم که پشت تلفن گریه میکنند. باید به اینها خوب حساسیت نشان داد. اینها غیرت دینی است، نه تندروی. من باز هم تاکید میکنم که این قصه، سهوی نبوده است. کسانی که در جامعه ما کارهای اطلاعاتی میکنند، باید به سراغ این اشخاص بروند تا ببینند چه کسی پشت این قصه است.
سازنده فیلم امام خمینی(ره) علنا از علاقه اش به آمریکا می گفت!
این کارها در نهایت با دین مردم بازی میکند، الان عکسهایی هست از بازیگر نقش مریم مقدس، ببینید بعد آن فیلم با چه وضعی در جامعه ظاهر شده است.. میخواهند همین بلا را سر دین ما بیاورند. امروز بازیگران سینمای ما علیه السلام نیستد، معدودی از آنها هستند که سبقه دینی دارند. فیلمسازان هم همین طور، چهرههایی مثل آقای حاتمی کیا و سلحشور انگشت شمار هستند. نباید اجازه داد کارگردانان غیرارزشی، سراغ سوژههای دینی و اعتقادی بروند. ببینید کسی کارگردان فیلم زندگی امام خمینی (ره) شد که در مجلس شورای اسلامی علناً صحبت کرد که بچههای من میگویند دلمان برای آمریکا تنگ شده! این آدم میخواهد راجع به امام فیلم بسازد؟ امامی که تمام زندگیاش مبارزه با شیطان بود. اصلا این آقا باور ندارد. میخواهد دو هنرپیشه را در نقش امام بگذارد و فردا هزار فیلم ناجور بازی کنند، بعد میگویند که این کسی که نقش امام را بازی کرده، فلان کار را هم کرده!
اگر ممکن است به برخی اشکالات دیگر فیلم رستاخیز هم اشاره کنید.
ببینید! وقتی حضرت زینب (س) وارد کوفه شد، اینقدر خدا به حضرت تعصب و غیرت داشت که هنگام خطبه خواندن او، صدای مولا علی را در حنجره حضرت زینب قرار داد. مردم گفتند که علی دارد خطبه میخواند. یعنی خدا تُن صدا و لحن علی (ع) را به حضرت زینب (س) داد. آن وقت شما به چه اجازهای در این فیلم صوت حضرت زینب را پخش میکنید؟ خدا میخواهد صدای حضرت زینب را کسی نشنود، پس تُن صدای علی را به ایشان میدهد. شما در فیلمتان حرمله را با چه اجازهای حذف میکنید؟ میخواهید دشمنشناسی مردم تضعیف شود و در نهایت دشمنان امروز را نشناسند. حرمله امروز اسرائیل است، معاویه امروز انگلیس است. امروز حَجاج و منصور دوانیقی زمان آمریکاییها هستند.
آقای کارگردان! اگر اسمت هنرمند است و هنر داری بیا و جنایات آمریکاییها را به تصویر بکش. بیا و کسانی را که به اهل بیت جفا کردند را به تصویر بکش. چه کار به حضرت ابوالفضل داری؟ دقیقا کار این کارگردان مانند کار اهالی سقیفه است. وقتی قرار شد که امیرالمؤمنین بعد از پیغمبر ولی مردم نباشد، آنها دیدند که شرایط علی را ندارند، آنها اینقدر شرایط را پایین آوردند تا در حد خودشان شود. شما هم هنر خلقت خدا را آنقدر پایین کشیدید تا به حد فیلمسازی خودتان برسد. این را باید مردم بدانند، این به تصویر کشیدن باعث میشود فردا هر بیدینی به خودش اجازه دهد که بیاید و با مقدسات ما بازی کند.
رستاخیز و تقدس زدایی
یکی از اهداف مهم سازندگان این فیلم تقدس زدایی است. ما یادمان نرفته که زمان دوم خرداد گفتند که علیه خدا هم میشود راهپیمایی کرد. گفتند که میشود علیه معصوم هم حرف زد. آمدند زیارت عاشورا را پالایش کنند و لعنهایش را بردارند. گفتند زیارت عاشورا زیارت خشونت است. مگر نگفتند؟ گفتند که هر چه دلت بخواهد میتوانی به رهبری بگویی و به ولی فقیه هر حرفی را بزنی. این میشود تقدس زدایی. چطور شما برای کار خودتان مصونیت قائل هستید؟ شما که این حرفها اعتقاد دارید، چرا دوست ندارید درباره این فیلم ضد ارزش حرفی گفته شود؟ تا میآیند به شما حرفی بزنند، میخواهید آن فرد را بزنید.
حزب الله بیدار است
خدا را شکر جامعه دینی ما بیدار است و اینها آب در هاون میکوبند. هنوز خیلی از علمای ما بیدار هستند. هنوز حزب الله بیدار است. اگر گاهی اوقات میبینید که نسبت به هنجار شکنیهای اینها از طرف جامعه دینی حرکتی انجام نمیشود، خدا شاهد است که چشمها به دهان و اشاره رهبری است. اینها کوچکتر از آن هستند که بخواهند در برابر دین ما قد علم کنند. اینها کوچکتر از آن هستند که بخواهند به ذوات مقدس اهل بیت بیاحترامی کنند.
شنیدم اخیرا کسی نامهای را در اینترنت منتشر کرده که مثلا نامهای است به حضرت ابوالفضل که آقا چه میشد اگر شما امان نامه را قبول میکردید. حالا یا طنز گفته یا جدی، این مسائل خیلی باعث شرمندگی و شرمساری است. خاک بر سر همه آنهایی کنند که ببینند و بشنوند، ولی حرفی نزنند. پس ما برای چه زندهایم؟ سیدالشهدا یک جملهای دارد که میفرمایند «ان الحیات عقیدة و جهاد» یعنی زندگی عقیده و مبارزه و جهاد برای آن عقیده است. حالا عدهای به جای آنکه زندگی خود را وقف عقیده و جهاد کنند، فیلمی میسازند که دشمنان را خوشحال و مومنان را نارحت کرده است. واقعا این زندگی است که شما میکنید؟ شما وقتی حضرت علی اکبر را در نشان میدهید، در اصل پیامبر را هم نشان دادهاید. حضرت علی اکبر اشبه الناس به رسول الله بود. یعنی کاری که فیلم سازان غیر شیعی راجع به مقدسات ما نکردند، سازندگان این فیلم به خودشان اجازه دادند و انجام دادند.
این وزیر می خواهد مدافع فقه جعفری باشد؟
ببینید، مدتی پیش دو نفر در آتش سوزی خیابان جمهوری کشته شدند، مجلس داد زد، شورای شهر داد زد که فلان مسئول باید استعفاء بدهد. در صورتی که واقعا شهرداری مقصر نبود و یک اتفاق رخ داده بود. یک هواپیما سقوط میکند، میگویند وزیر باید استعفاء بدهد. با این جسارتی که به ساحت مقدس اهل بیت شده، نباید وزیر ارشاد را بازخواست کرد؟ اصلا نباید بگذارند که استیضاحش به مجلس هم برسد، باید استیضاح غیابی کنند و برکنارش کنند. وزیری که در برابر توهین به مقدسات شیعه ساکت مینشیند، فردا میخواهد مدافع فقه جعفری بشود؟ این را باید به نمایندههای مجلس گفت. چطور شما برای یک مسئله ساده حرف میزنید، ولی امروز ساکتید؟
من اعلام میکنم اگر درباره این فیلم عکس العمل قانونی و شرعی و عرفی از طرف نهادها و مراکز مرتبط انجام نگیرد، آن وقت دیگر نگویند حزب الله بیکار است. حزب الله وظیفه خودش را انجام خواهد داد. ما اعلام کردیم که یکشنبه در مسجد ارک، هم سالگرد شهدای مسجد ارک است و هم مراسم اعلام اعتراض به این کار. مسئولان اگر با این کار برخورد کردند که هیچ، اگر برخورد نکردند منتظر باشند که حزب الله برخورد کند. این هشدار به همه آقایان است. وقتی مسئولان نتوانند حق دین را از چهار تا ادم بیدین بگیرند، حزب الله خودش دست به کار میشود.
مسئولان ما باید دیندار باشند
یک بار رهبر معظم انقلاب برای مسئولین صحبت میکردند و فرمودند که ما در این مسند نشستهایم که اسلام را پیاده کنیم. اگر ما این مسندها را اشغال کنیم و پای کار اسلام نباشیم، فردا باید جواب بدهیم. هر مسئولی باید بداند که این مملکت جمهوری اسلامی است. دولت، قوه قضائیه، مجلس و کسانی که میخواهند مسئول به جامعه معرفی کنند، چرا اول از این مسئول تست دینی نمیگیرید؟
متاسفانه امروز برخی مسئولین ما و کسانی که باید در جامعه جلوه مذهبی باشند، هنوز محاسن ندارند یا محاسن غیر دینی دارند. اینقدر عادی شده که کسی حرفی نمیزند؟ این برازنده جمهوری اسلامی نیست. آقا فرمودند مثل این است که بعضیها خجالت میکشند که کار مذهبی انجام بدهند. ما تعارف نداریم، مملکت ما جمهوری اسلامی است. جامعه ما مذهبی است. حکومت برپایه فقه امام صادق است و همه چیزش باید در راستای فقه شیعه باشد. استاندار، فرماندار، وزیر، وکیل، مدیر کل، رئیس جمهور و هر کسی که در این مملکت مسئولیتی دارد باید خودش را با دین اسلام تطبیق دهد و نه دین را مطابق خودش کند. من امروز دوست دارم این طوری بگردم و اسلام امروز این طوری اقتضا میکند، این حرفها نیست. آنها باید زانو بزنند مقابل مراجع و علما. الان رئیس جمهور شخصیت روحانی است و لباس روحانی و پیغمبر بر تن دارد، ایشان باید مروج دین باشد.
اولا روحانی است و ثانیا قسم خورده که حافظ دین خدا باشد. به تبعش معاون و وزیر هم همین طور. اینها نباید خجالت بکشند که مروج دین هستند. باید طوری عمل کنند بگویند که جمهوری اسلامی است والا جامعهای که آمریکاییها مروجش باشند، میشود مانند ملک عبدالله که شراب را میخورد و میگوید من خادم الحرمین هستم! صدها انسان را در سوریه و جاهای دیگر سر میبرند و میگویند مسلمان هستیم. اسلام ناب اسلامی است که امام آورد. آقایانی که مدعی خط امام هستند جاهایی که تعرض به بیانات امام شد سکوت کردند و حرفی نزدند. مؤسسه نشر آثار امام هیچ حرفی نزد. امام فرمود من راجع به اسلام با کسی عقد اخوت ندارم. دیدید که چطور منتظری را کنار گذاشت. دیدید که چطور علیه هنجار شکنان موضع گرفت. کسی در رادیو راجع به حضرت زهرا چیزی گفت، امام طوری برافروخت که انگار تمام حکومت مورد تعرض قرار گرفته است. حالا چه طوری ما ساکت بنشینیم، وقتی که راجع به والاترین مقدسات ما هجمه میشود؟ امام حرف سیدالشهدا را در عمل هم نشان داد که زندگی عقیدهای است که باید برای آن مبارزه کرد.
این روزها مصادف شده با سالگرد حکم امام در مورد سلمان رشدی که از همان غیرت دینی ناشی می شود. در پایان اگر در این باره نکته ای برای بچه هیئتی ها دارید، بفرمایید.
امروز اگر کسی این توفیق نصیبش شد که سلمان رشدی را بکشد تمام ایدئولوژی غرب را زده است. اینقدر مهم بود که امام فرمودند در این راه اگر کسی موفق هم نشد و کشته شد، شهید است و خدا رحمت کند شهید مصطفی مازح از بچههای حزب الله لبنان را که اینقدر غیرت به خرج داد تا اولین شهید این راه شود. خدا به ما و حزب الله و کسانی که آرزو دارند این توفیق را بدهد که از کشندههای سلمان رشدی باشیم. هیئتی کسی است که نسبت به دین، نظام و اعتقاداتش غیرت داشته باشد و ان شاءالله ما جزء همین افراد باشیم.
*عقیق*