به گزارش مشرق، برای اغلب مردم سکته قلبی اولین علامت بیماری قلبی است. بنابراین همه افراد بایستی علائم مشخص کننده بیماری قلبی و هم چنین چگونگی کمک کردن پزشکی اورژانس را بدانند. یک درمان موثر بایستی در ساعات اولیه شروع علائم آغاز شود. به یاد داشته باشید آگاهی از علائم و کمک سریع نجات بخش زندگی شماست.
سكته قلبي چيست ؟
به طور طبيعي ديواره رگهاي بدن نرم و قابل ارتجاع هستند به طوري كه خون به راحتي مي تواند داخل آن جريان داشته باشد به مرور زمان چربي و مواد ديگري كه در خون وجود دارند روي سطح داخلي رگ رسوب نموده و اين رسوب مجراي رگ را تنگ مي كند.
عروق قلب نيز ممكن است دچار اين حالت شده و در نتيجه قسمتي از عضله قلب كه به وسيله اين عروق تغذيه مي شده اند بر اثر كم خوني صدمه مي بينند كه به اين حالت سكته قلبي مي گويند.
علائم سكته قلبي
كاهش خون رساني به عضله قلب ايجاد درد مي کند، اين درد معمولا شديد و ناگهاني در جلو سينه يا زير جناغ سينه در حين فعاليت يا استراحت بروز ميكند.
▪ سوءهاضمه یا حالت تهوع:
این نشانه یکی از علایمی است که به آن توجه نمی شود. علایم می تواند شامل سوءهاضمه خفیف، حالت تهوع شدید، درد و استفراغ باشد. برخی افراد در قسمت بالای شکم احساس درد می کنند. زنان و افراد مسن بالای ۶۰ سال به احتمال زیاد این علایم را تجربه می کنند بی آن که بدانند این علایم با بیماری های قلبی مرتبط است. البته اغلب موارد درد شکم و حالت تهوع با حمله قلبی ارتباط ندارد و در صورتی نگران کننده است که ناگهانی و بدون دلیل ظاهر شود.
▪ درد فک، گوش، گردن و شانه:
بی حسی در شانه و دست نشانه حمله قلبی است اما بیشتر مردم این نوع علایم را تجربه نمی کنند. به جای آن در قسمت گردن یا شانه یا از فک به بالا تا ناحیه گوش درد دارند. برخی نیز از درد بین استخوان کتف شاکی هستند. از آن جا که این درد موقتی است اغلب به فراموشی سپرده می شود.
▪ خستگی مفرط:
خستگی مفرط و ادامه دار که برای چندین روز باقی می ماند، علامت دیگر حمله قلبی است. طی بررسی ۷۰ درصد زنان داوطلب خستگی مفرط چند هفته و یا چند ماه قبل از حمله را گزارش کردند.
منظور از خستگی مفرط، خستگی است که مانع از بلند شدن فرد از رختخواب می شود. اگر فرد فعالی هستید و ناگهانی دچار خستگی مفرط شده اید، با پزشک خود مشورت کنید.
▪ کمبود نفس و سرگیجه:
نرسیدن خون کافی به قلب یعنی نرسیدن اکسیژن کافی به قلب که این امر باعث کمبود نفس و سرگیجه می شود.
▪ ورم و درد پا:
هنگامی که عضله قلب درست عمل نمی کند، فضولات از طریق خون از بافت ها حمل نمی شود و در نتیجه باعث ورم می شود. ورم ابتدا در کف پا و قوزک آغاز می شود. علاوه بر آن هنگامی که خون کافی به بافت ها نمی رسد، درد ایجاد می شود.
▪ خواب آلودگی، بی خوابی و اضطراب:
افرادی که با حمله قلبی رو به رو شده بودند یک ماه یا چند هفته قبل از حمله به طور نامعلوم دچار کم خوابی شده بودند.
▪ علایم مشابه آنفلوآنزا:
عرق کردن، احساس سبکی در سر، خستگی مفرط و ضعف علایم آنفلوآنزا نیست بلکه ممکن است علایم یک حمله قلبی باشد. علایم حاد مشابه آنفلوآنزا بدون تب و سرفه حاد ممکن است علایم حمله قلبی باشد.
▪ ضربان تند و نامنظم قلب:
در این مواقع احساسی که به فرد دست می دهد، این است که گویی با سرعت دویده است. برخی این حالت را با حمله عصبی اشتباه می کنند.اگر بدون آن که کار سنگینی انجام داده اید دچار ضربان تند و نامنظم قلب شده اید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
خودتان منجی خودتان باشید
وی معتقد است که سرفه زدن عمیق عمل ماساژ قلبی را انجام داده و تنفس عمیق نیز اکسیژن‌رسانی به سلول‌های مغزی را انجام می‌دهد که به این عمل CPR خودامدادی می‌گویند.
این کارشناس و مدرس امداد و نجات خاطرنشان کرد: چنانچه این کار بدون وقفه و در هر دو ثانیه تکرار شود، حمله قلبی فرد مرتفع می‌شود. CPR خودامدادی مورد تایید انستیتو پاستور ایران است.
اگر با کسی که دچار سکته قلبی شده مواجه شدیم چه کار کنیم؟
1. حتي المقدور بيمار را از هرگونه فعاليت اضافي مانند راه رفتن، دويدن، صعود از پلکان و ... باز داريد و وي را در وضعيت استراحت کامل قرار دهيد.
2. سعي کنيد بر روحيه خود مسلط باشيد و تمامي تلاش خود را براي کاهش اضطراب بيمار بکار ببنديد.از سر و صدا کردن، گريه و ساير مواردي که باعث اضطراب بيشتر بيمار مي شود خودداري کنيد.
3. از دادن خوراکي و آشاميدني به بيمار اجتناب کنيد.
4. در صورتي که بيمار ، دچار تنگي تنفس است، وي را در وضعيت نشسته قرار دهيد و پاهايش را از تخت آويزان کنيد.
5. در صورتي که بيمار ، دچار افت فشار خون است وي را در وضعيت خوابيده قرار دهيد و پاهايش را بالاتر از سطح بدن نگهداريد. . لباس هاي اطراف گردن و قفسه سينه را شل كنيد
6.انتقال هر چه سريع تر بيمار به مراکز درماني با آمبولانس یا وسیله شخصی نکته بسيار مهمي است، بنابراين سعي کنيد در اين موارد، زمان را از دست ندهيد.
7. اگر بیمار بی هوش باشد سعی کنید عملیات احیاء قلبی عروقی را به درستی برایش اجرا نمایید
بهبودي پس از سكته قلبي
بسياري از بيماران پس از سكته قلبي بهبود يافته و به راحتي به زندگي ثمر بخش خود بازگشته اند. بهبود علائم سكته قلبي به تدريج صورت ميگيرد و باز گشت به فعاليتهاي سابق بايد به طور دقيق و حساب شده باشد. همكاري متقابل بيمار ، فاميل و پزشك معالج باعث تسريع بهبودي بيماري است.
آموزشهاي لازم پس از ترخيص در منزل
داروهاي تجويز شده بايد به طور منظم و با كمال دقت مصرف شده تا بيشترين اثر را در جهت بهبودي شما داشته باشد. داروهاي خود را فقط با دستور پزشك كم يا زياد يا قطع كنيد.در صورت بروز علائمي از قبيل سردرد و تشديد ، تاري ديد خشكي دهان سرگيجه كه بعد از مصرف داروها ايجاد مي شود با پزشك مشورت كنيد.
عيادت كنندگان
عيادت كننده زياد باعث خستگي شديد شما شده بنابراين در زمان كه احساس خستگي مي كنيد از ديد دوستان عذر خواهي كنيد ، از ملاقات با افرادي كه شما را عصباني مي كنند پرهيز كنيد.
مراجعه به پزشك
زمان مرخص شدن از بيمارستان وقت مراجعه بعدي به پزشك به شما گفته مي شود. در صورت بروز هرگونه علائم غير عادي مانند درد شديد و طولاني و مكرر در قفسه سينه به پزشك مراجعه كنيد.
حمام كردن
معمولا پس از دو هفته تا 10 روز مي توانيد حمام كنيد. به صورت نشسته حمام كنيد و سعي كنيد دستهاي خود را بالاي سر نبريد. مدت زمان حمام شما بايد كوتاه بوده و از 15 تا 20 دقيقه تجاوز نكند. با آب ولرم حمام كنيد.
سيگار كشيدن
هيچ گونه شكي نيست كه لازم است استعمال دخانيات متوقف گردد. با ترك دخانيات خواهيد ديد كه از نظر وضع بدني و روحي بهبودي چشمگيري خواهيد داشت.
كنترل وزن
چاقي مي تواند زمينه ساز بسياري از بيماريها باشد. چنانچه اضافه وزن داريد با صلاحديد پزشك وزن خود را به حد طبيعي برسانيد.
رژيم غذايي
توصیه اصلی استفاده از غذاي كم نمك و كم چرب است. پيشنهاد مي شود كه از غذاهايي مانند مرغ، ماهي گوشت تازه و بدون چربي ، سبزيجات و ميوه تازه و نوشيدني هاي غير شيرين استفاده نمائيد و از خوردن غذاهايي مانند گوشت چرب، تخم مرغ ،كره ،بستني،
شيرينهاي كرم دار، قهوه ، چاي پررنگ و ساير غذاهاي سنگين خود داراي نماييد. غذاي كم و مناسب بخوريد. با عجله غذا نخوريد و بعد از خوردن غذا حتما استراحت كنيد.
پياده روي
فعاليت هاي شما بايد آرام و تدريجي باشد به اين صورت كه بايد به آهستگي و به مقدار كم آغاز شود و به تدريج افزايش يابد. پياده روي يك ورزش مفيد مي باشد. بعد از استراحت يا زماني كه خسته نباشيد پياده روي كنيد. از تپه يا سر بالايي بالا نرويد. فعاليت فيزيكي بايد به تدريج افزايش يابد و از 3-4 هفته بعد از سكته قلبي شروع شود.
كارهاي منزل
كارهاي معمول متداول را پس از دوران نقاهت كم كم مي توان شروع نمود. انجام كارهاي معمولي منزل نه تنها براي قلب مفيد نيست بلكه باعث سرگرمي بوده و از خستگي و افسردگي جلوگيري مي كند.
بازگشت به كار
4 تا6 هفته بعد از بازگشت به منزل با در نظر گرفتن وضعيت جسمي نوع شغل شما پزشك در مورد رفتن به سر كارتان تصميم مي گيرد. هدف از برنامه درمان برگرداندن شما به كار و فعاليت ها ي روزمره است.
1) از فعاليتهايي كه باعث درد قفسه سينه، خستگي، تنگي نفس مي شود خوداري كند.
2) از كشيدن سيگار خوداري كند.
3) در محيط هايي كه استرس و اضطراب زياد است قرار نگيرد.
4) در معرض سرما قرار نگيرد.
در صورتي كه دچار فشار خون بالا باشید نكات زير را رعايت كند:
1) از مصرف غذاهايي كه كنسرو شده ،گوشت خشك ،و غذاهايي كه چربي بالايي دارد پرهيز شود.
2) بيمار بايد كشيدن سيگار را متوقف كند.
3) بيمار بايد مصرف كافئين را كاهش دهد.
4) در صورتيكه بيمار چاق است بايد وزن خود را كاهش دهد.
5) غذاهاي سرخ شده كمتر مورد استفاده قرار گيرد.
توصيه مي شود درصورت بروز علائم زير حتما پزشك مراجعه كنید:
1) احساس فشار يادرد جلو قفسه سينه اي كه به مدت 15دقيقه بعد از مصرف قرص زير زباني نيترو گليسرين برطرف نشود
2) تنگي نفس.
3) تاكيكاردي يا براديكاردي (ضربان قلب تند يا كند)
4) تورم در مچ پا يا بالاتر
سكته قلبي چيست ؟
به طور طبيعي ديواره رگهاي بدن نرم و قابل ارتجاع هستند به طوري كه خون به راحتي مي تواند داخل آن جريان داشته باشد به مرور زمان چربي و مواد ديگري كه در خون وجود دارند روي سطح داخلي رگ رسوب نموده و اين رسوب مجراي رگ را تنگ مي كند.
عروق قلب نيز ممكن است دچار اين حالت شده و در نتيجه قسمتي از عضله قلب كه به وسيله اين عروق تغذيه مي شده اند بر اثر كم خوني صدمه مي بينند كه به اين حالت سكته قلبي مي گويند.
علائم سكته قلبي
كاهش خون رساني به عضله قلب ايجاد درد مي کند، اين درد معمولا شديد و ناگهاني در جلو سينه يا زير جناغ سينه در حين فعاليت يا استراحت بروز ميكند.
▪ سوءهاضمه یا حالت تهوع:
این نشانه یکی از علایمی است که به آن توجه نمی شود. علایم می تواند شامل سوءهاضمه خفیف، حالت تهوع شدید، درد و استفراغ باشد. برخی افراد در قسمت بالای شکم احساس درد می کنند. زنان و افراد مسن بالای ۶۰ سال به احتمال زیاد این علایم را تجربه می کنند بی آن که بدانند این علایم با بیماری های قلبی مرتبط است. البته اغلب موارد درد شکم و حالت تهوع با حمله قلبی ارتباط ندارد و در صورتی نگران کننده است که ناگهانی و بدون دلیل ظاهر شود.
▪ درد فک، گوش، گردن و شانه:
بی حسی در شانه و دست نشانه حمله قلبی است اما بیشتر مردم این نوع علایم را تجربه نمی کنند. به جای آن در قسمت گردن یا شانه یا از فک به بالا تا ناحیه گوش درد دارند. برخی نیز از درد بین استخوان کتف شاکی هستند. از آن جا که این درد موقتی است اغلب به فراموشی سپرده می شود.
▪ خستگی مفرط:
خستگی مفرط و ادامه دار که برای چندین روز باقی می ماند، علامت دیگر حمله قلبی است. طی بررسی ۷۰ درصد زنان داوطلب خستگی مفرط چند هفته و یا چند ماه قبل از حمله را گزارش کردند.
منظور از خستگی مفرط، خستگی است که مانع از بلند شدن فرد از رختخواب می شود. اگر فرد فعالی هستید و ناگهانی دچار خستگی مفرط شده اید، با پزشک خود مشورت کنید.
▪ کمبود نفس و سرگیجه:
نرسیدن خون کافی به قلب یعنی نرسیدن اکسیژن کافی به قلب که این امر باعث کمبود نفس و سرگیجه می شود.
▪ ورم و درد پا:
هنگامی که عضله قلب درست عمل نمی کند، فضولات از طریق خون از بافت ها حمل نمی شود و در نتیجه باعث ورم می شود. ورم ابتدا در کف پا و قوزک آغاز می شود. علاوه بر آن هنگامی که خون کافی به بافت ها نمی رسد، درد ایجاد می شود.
▪ خواب آلودگی، بی خوابی و اضطراب:
افرادی که با حمله قلبی رو به رو شده بودند یک ماه یا چند هفته قبل از حمله به طور نامعلوم دچار کم خوابی شده بودند.
▪ علایم مشابه آنفلوآنزا:
عرق کردن، احساس سبکی در سر، خستگی مفرط و ضعف علایم آنفلوآنزا نیست بلکه ممکن است علایم یک حمله قلبی باشد. علایم حاد مشابه آنفلوآنزا بدون تب و سرفه حاد ممکن است علایم حمله قلبی باشد.
▪ ضربان تند و نامنظم قلب:
در این مواقع احساسی که به فرد دست می دهد، این است که گویی با سرعت دویده است. برخی این حالت را با حمله عصبی اشتباه می کنند.اگر بدون آن که کار سنگینی انجام داده اید دچار ضربان تند و نامنظم قلب شده اید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
خودتان منجی خودتان باشید
وی معتقد است که سرفه زدن عمیق عمل ماساژ قلبی را انجام داده و تنفس عمیق نیز اکسیژن‌رسانی به سلول‌های مغزی را انجام می‌دهد که به این عمل CPR خودامدادی می‌گویند.
این کارشناس و مدرس امداد و نجات خاطرنشان کرد: چنانچه این کار بدون وقفه و در هر دو ثانیه تکرار شود، حمله قلبی فرد مرتفع می‌شود. CPR خودامدادی مورد تایید انستیتو پاستور ایران است.
اگر با کسی که دچار سکته قلبی شده مواجه شدیم چه کار کنیم؟
1. حتي المقدور بيمار را از هرگونه فعاليت اضافي مانند راه رفتن، دويدن، صعود از پلکان و ... باز داريد و وي را در وضعيت استراحت کامل قرار دهيد.
2. سعي کنيد بر روحيه خود مسلط باشيد و تمامي تلاش خود را براي کاهش اضطراب بيمار بکار ببنديد.از سر و صدا کردن، گريه و ساير مواردي که باعث اضطراب بيشتر بيمار مي شود خودداري کنيد.
3. از دادن خوراکي و آشاميدني به بيمار اجتناب کنيد.
4. در صورتي که بيمار ، دچار تنگي تنفس است، وي را در وضعيت نشسته قرار دهيد و پاهايش را از تخت آويزان کنيد.
5. در صورتي که بيمار ، دچار افت فشار خون است وي را در وضعيت خوابيده قرار دهيد و پاهايش را بالاتر از سطح بدن نگهداريد. . لباس هاي اطراف گردن و قفسه سينه را شل كنيد
6.انتقال هر چه سريع تر بيمار به مراکز درماني با آمبولانس یا وسیله شخصی نکته بسيار مهمي است، بنابراين سعي کنيد در اين موارد، زمان را از دست ندهيد.
7. اگر بیمار بی هوش باشد سعی کنید عملیات احیاء قلبی عروقی را به درستی برایش اجرا نمایید
بهبودي پس از سكته قلبي
بسياري از بيماران پس از سكته قلبي بهبود يافته و به راحتي به زندگي ثمر بخش خود بازگشته اند. بهبود علائم سكته قلبي به تدريج صورت ميگيرد و باز گشت به فعاليتهاي سابق بايد به طور دقيق و حساب شده باشد. همكاري متقابل بيمار ، فاميل و پزشك معالج باعث تسريع بهبودي بيماري است.
آموزشهاي لازم پس از ترخيص در منزل
داروهاي تجويز شده بايد به طور منظم و با كمال دقت مصرف شده تا بيشترين اثر را در جهت بهبودي شما داشته باشد. داروهاي خود را فقط با دستور پزشك كم يا زياد يا قطع كنيد.در صورت بروز علائمي از قبيل سردرد و تشديد ، تاري ديد خشكي دهان سرگيجه كه بعد از مصرف داروها ايجاد مي شود با پزشك مشورت كنيد.
عيادت كنندگان
عيادت كننده زياد باعث خستگي شديد شما شده بنابراين در زمان كه احساس خستگي مي كنيد از ديد دوستان عذر خواهي كنيد ، از ملاقات با افرادي كه شما را عصباني مي كنند پرهيز كنيد.
مراجعه به پزشك
زمان مرخص شدن از بيمارستان وقت مراجعه بعدي به پزشك به شما گفته مي شود. در صورت بروز هرگونه علائم غير عادي مانند درد شديد و طولاني و مكرر در قفسه سينه به پزشك مراجعه كنيد.
حمام كردن
معمولا پس از دو هفته تا 10 روز مي توانيد حمام كنيد. به صورت نشسته حمام كنيد و سعي كنيد دستهاي خود را بالاي سر نبريد. مدت زمان حمام شما بايد كوتاه بوده و از 15 تا 20 دقيقه تجاوز نكند. با آب ولرم حمام كنيد.
سيگار كشيدن
هيچ گونه شكي نيست كه لازم است استعمال دخانيات متوقف گردد. با ترك دخانيات خواهيد ديد كه از نظر وضع بدني و روحي بهبودي چشمگيري خواهيد داشت.
كنترل وزن
چاقي مي تواند زمينه ساز بسياري از بيماريها باشد. چنانچه اضافه وزن داريد با صلاحديد پزشك وزن خود را به حد طبيعي برسانيد.
رژيم غذايي
توصیه اصلی استفاده از غذاي كم نمك و كم چرب است. پيشنهاد مي شود كه از غذاهايي مانند مرغ، ماهي گوشت تازه و بدون چربي ، سبزيجات و ميوه تازه و نوشيدني هاي غير شيرين استفاده نمائيد و از خوردن غذاهايي مانند گوشت چرب، تخم مرغ ،كره ،بستني،
شيرينهاي كرم دار، قهوه ، چاي پررنگ و ساير غذاهاي سنگين خود داراي نماييد. غذاي كم و مناسب بخوريد. با عجله غذا نخوريد و بعد از خوردن غذا حتما استراحت كنيد.
پياده روي
فعاليت هاي شما بايد آرام و تدريجي باشد به اين صورت كه بايد به آهستگي و به مقدار كم آغاز شود و به تدريج افزايش يابد. پياده روي يك ورزش مفيد مي باشد. بعد از استراحت يا زماني كه خسته نباشيد پياده روي كنيد. از تپه يا سر بالايي بالا نرويد. فعاليت فيزيكي بايد به تدريج افزايش يابد و از 3-4 هفته بعد از سكته قلبي شروع شود.
كارهاي منزل
كارهاي معمول متداول را پس از دوران نقاهت كم كم مي توان شروع نمود. انجام كارهاي معمولي منزل نه تنها براي قلب مفيد نيست بلكه باعث سرگرمي بوده و از خستگي و افسردگي جلوگيري مي كند.
بازگشت به كار
4 تا6 هفته بعد از بازگشت به منزل با در نظر گرفتن وضعيت جسمي نوع شغل شما پزشك در مورد رفتن به سر كارتان تصميم مي گيرد. هدف از برنامه درمان برگرداندن شما به كار و فعاليت ها ي روزمره است.
1) از فعاليتهايي كه باعث درد قفسه سينه، خستگي، تنگي نفس مي شود خوداري كند.
2) از كشيدن سيگار خوداري كند.
3) در محيط هايي كه استرس و اضطراب زياد است قرار نگيرد.
4) در معرض سرما قرار نگيرد.
در صورتي كه دچار فشار خون بالا باشید نكات زير را رعايت كند:
1) از مصرف غذاهايي كه كنسرو شده ،گوشت خشك ،و غذاهايي كه چربي بالايي دارد پرهيز شود.
2) بيمار بايد كشيدن سيگار را متوقف كند.
3) بيمار بايد مصرف كافئين را كاهش دهد.
4) در صورتيكه بيمار چاق است بايد وزن خود را كاهش دهد.
5) غذاهاي سرخ شده كمتر مورد استفاده قرار گيرد.
توصيه مي شود درصورت بروز علائم زير حتما پزشك مراجعه كنید:
1) احساس فشار يادرد جلو قفسه سينه اي كه به مدت 15دقيقه بعد از مصرف قرص زير زباني نيترو گليسرين برطرف نشود
2) تنگي نفس.
3) تاكيكاردي يا براديكاردي (ضربان قلب تند يا كند)
4) تورم در مچ پا يا بالاتر