خبر توليد انبوه موشک بالستيک دريايي «خليج فارس» ايران را به عنوان دومين کشور دارنده اين نوع سلاح معرفي کرد تا اين بار هم صاحبان ناوهاي هواپيمابر با ابهامي جديد در قدرت دفاعي ايران مواجه شوند.

به گزارش گروه دفاع و امنيت مشرق، موشک هاي بالستيک گونه اي از موشک هاي سطح به سطح هستند که در واقع همگي فرزندان موشک وي-2 آلماني، بکار رفته در جنگ جهاني دوم محسوب مي شوند.
اين موشک ها از پيشرانه راکتي برخوردار بوده و اغلب به صورت عمودي پرتاب مي شوند و پس از اتمام سوخت موتور، وارد قوس نزولي شده و مطابق قوانين علم بالستيک، تا نقطه هدف، حرکت مي کنند. براي درک بهتر مسير حرکت اين نوع موشک ها، بخش اول پرواز، يعني تا نقطه اوج را مي توان مشابه يک ربع دايره و بخش دوم را به يک ربع بيضي تشبيه کرد.
بدين ترتيب موشک در هنگام شيرجه روي هدف، با استفاده از جاذبه زمين و جرم خود، به سرعت بيشتري دست مي يابد که موجب افزايش انرژي جنبشي موشک نيز مي شود.
پس از اينکه استفاده از موشک هاي بالستيک در دکترين نظامي کشورهاي قدرتمند جا باز کرد و روشهاي مقابله با آنها نيز در دستور کار دانشمندان موشکي قرار گرفت، سکوي پرتاب ديگري هم براي اين موشکها در نظر گرفته شد و آن هم زيردريايي بود.
در دوران جنگ سرد، شوروي سابق به فکر استفاده از موشک هاي بالستيک در برابر اهداف دريايي افتاد اما به خاطر چالشي بودن چنين سامانه هايي برنامه توسعه آنها را متوقف کرد.
علت رويکرد شوروي به چنين سامانه اي، قدرت ناوگان دريايي ايالات متحده آمريکا به عنوان ابرقدرت رقيب شوروي بود.
از حدود 10 سال پيش، چيني ها که روند فزاينده قدرتمند شدن آنها، لزوم برقراري توازن قواي نظامي را در درياهاي مشرق ايجاب مي کرد، به طور جدي به دنبال زنده کردن اين ايده بودند و در اين راستا موفق به توسعه موشک بالستيک ميانبرد «دي اف-21» شدند که آخرين نمونه آن، مدل D مي باشد. بدين ترتيب، چين اولين کشور دارنده موشک بالستيک ضد کشتي گرديد.
پاتريک کرونيين، از مديران ارشد برنامه امنيت نوين آسياپاسيفيک در مرکز امنيت نوين آمريکا در اين خصوص گفته است: قابليت نوظهور موشک ضدکشتي چين و به ويژه موشک دي اف21دي، نشان گر اولين توانمندي بعد از جنگ سرد است که مي تواند قدرت دريايي آمريکا را با چالش جدي روبرو کند.
اعتراف به اين مطلب از سوي يک مقام آمريکايي، به خودي خود موفقيت بزرگي براي چين است که قدرت دريايي دوربرد آن به هيچ وجه قابل مقايسه با ناوگان بيش از 10 فروندي ناوهاي هواپيمابر آمريکا نيست. در واقع اين نوع از موشک ها به «Carrier Killer» يا «قاتل حامل» (منظور ناوهاي هواپيمابر و بالگردبر است) مشهور شده اند.
البته پروفيل عملکرد موشک چيني ياد شده، کمي با موشک هاي بالستيک فعلي متفاوت است و به عنوان يک موشک شبه بالستيک، به نظر مي رسد برخلاف نمونه هاي معمول که بعد از مرحله اول پرواز، يک مسير پرواز بالستيک زير مداري را دنبال مي کنند، اين موشک از يک نوع سامانه هدايت ترمينال براي جاي گرفتن در هدف استفاده مي کند.
بدين ترتيب و در راستاي راهبرد نبرد نامتقارن با ظهور اين گونه از موشک هاي بالستيک، توازن قوا به روشي کم هزينه، تغيير کرده و به سمت تعادل پيش مي رود.
همانطور که مي دانيم، ناوهاي هواپيمابر هرگز به تنهايي به مأموريت اعزام نمي شوند و در کنار آنها چندين فروند ناوشکن موشک انداز، ناوهاي لجستيکي و حتي زيردريايي وجود دارد. ناوهاي هواپيمابر به تنهايي ارزشي در حدود 6 ميليارد دلار دارند و هزينه نگهداري آنها در سال بالغ بر 200 ميليون دلار است و به اينها بايستي ارزش ده ها فروند هواگرد، سوخت و تسليحات و مهمات موجود را نيز اضافه نمود، خدمه آموزش ديده و با تجربه نيز عملاً قابل قيمت گذاري نيستند. اما اين پايگاه هوايي بزرگ و متحرک که روزگاري تهديد عظيمي به حساب مي آمد، امروز به سادگي مورد تهديد موشک هاي بالستيک پرسرعت تاکتيکي و ميانبرد قرار گرفته است.
ناوگروه هاي هواپيمابر براي رهايي از تهديد اين سلاح هاي نوين، بايستي منطقه ايستايي خود را از سواحل کشور هدف، به اندازه برد اين موشک ها دور کنند که به معني دورتر شدن مسير حرکت هواپيماهاي موجود در آنها، کاهش جنگ افزارهاي قابل حمل به دليل لزوم حمل سوخت بيشتر و نيازمند شدن به سوختگيري هوايي(با توجه به برد موشک ضد کشتي) و همچنين افزايش خطر رهگيري و انهدام توسط نيروهاي مدافع است.
اما در صورتي که اين ضعف تاکتيکي تحميل شده پذيرفته نشود چه خواهد شد؟
موشک هاي بالستيک ضد کشتي، با استفاده از پرتابگرهاي متحرک، با خروج از مخفيگاه هاي خود و شليک چندين فروند موشک به ناوگروه مهاجم، يورش خواهند برد و با شليک تعداد بالايي از اين موشک هاي سوخت جامد که در زماني کمتر از يک دقيقه آماده پرتاب مي شوند و با شتاب بالاي خود، به سوي اهداف حرکت مي کنند امکان واکنش از سوي ناوگروه دشمن، بسيار ناچيز خواهد شد. با توجه برخورداري کشورمان از سواحل طولاني در جنوب و جزاير متعدد، امکان شليک از سمت هاي مختلف به ناوگروه دشمن ممکن شده و توان انهدام اين موشک ها عملاً ناممکن مي گردد. از آنجا که موشک «خليج فارس»، به عنوان نسل چهارم موشک موفق، دقيق، پرطرفدار و کاملاً بومي فاتح110، به صورت انبوه، توليد مي شود، فرماندهان نظامي از بابت نرخ آتش به سوي اهداف مهاجم، نگراني نخواهند داشت.
به گفته فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران، اين موشک در مرحله نهايي خود بر روي هدف قفل مي کند. اين جمله گوياي اين است که اولاً اين موشک از سامانه شناسايي و تشخيص هدف برخوردار است که مي تواند از هريک از انواع اپتيکي، فروسرخ، راداري يا ليزري باشد که عدم اعلام اين نوع هدايت، براي ناشناخته ماندن ماهيت عملکرد سامانه و سخت تر شدن مقابله با آن لازم به نظر مي رسد. دوماً سامانه اي که قابليت عمل قفل داشته و به پردازشگر هوشمند (داراي هوش مصنوعي) مجهز باشد قطعاً و يقيناً توان تعقيب اهداف متحرک را دارا است.
ضمناً اين نکته را نيز در نظر داريم که بنا به اعلام فرماندهان نظامي، هم اکنون تمام سطح و زيرسطح خليج فارس و درياي عمان توسط سامانه هاي مختلف به صورت 24ساعته و بلادرنگ مورد پايش قرار دارد و از بابت هدفيابي اوليه مشکلي وجود ندارد.


 

اين موشک با سرعت بالاي خود که حدود 3 برابر سرعت صوت اعلام شده (تقريباً 1020 متر بر ثانيه) داراي انرژي جنبشي بالايي است که با وجود حرکت شيرجه اي بر روي هدف در مرحله نهايي پرواز، که به اين انرژي مي افزايد، اثر تخريبي بسيار بالايي دارد و امکان واکنش را نيز از هدف خود سلب مي کنند.
مجهز بودن "خليج فارس" به يک کلاهک 650 کيلوگرمي که تنها 65 کيلوگرم کمتر از کل جرم يک موشک کروز ضدکشتي نور است، قدرت تخريبي باورنکردني براي اين سلاح ضد کشتي ايجاد مي کند و شايد تنها اصابت يک فروند از اين موشک براي آسيب رساني بسيار جدي به يک ناوشکن و يا خارج کردن يک ناوهواپيمابر از رده عملياتي کافي باشد.
همچنين برد 300 کيلومتري خليج فارس، تقريباً تمام خليج هميشه فارس و درياي عمان را پوشش مي دهد که به معني از بين رفتن امکان اجراي امن عمليات در اين گستره براي نيروهاي فرامنطقه اي است.
ترکيب موشکهاي ضد شناور رعد، نور، کوثر، نصر، حوت و اکنون خليج فارس، قطعا سطح بازدارندگي و پاسخگويي نيروهاي مسلح کشورمان را به نحو چشمگيري افزايش خواهد داد تا حتي اگر دشمنان علاقه اي به امنيت اين منطقه مهم ندارند، مجبور به اطاعت از دستورالعمل جمهوري اسلامي ايران باشند.