گروه فرهنگی مشرق - به روال سالهای قبل و رسم آخر سالی، وضعیت اقتصادی سینمای ایران را در سالی که گذشت بررسی کرده است.

در سال 92 که از ابتدای آغاز آن، بسیاری از کارشناسان درباره وضعیت ریزش پیوسته مخاطب هشدارهایی جدی می‌دادند، تعداد مخاطبان سینمای ایران در کل کشور به چیزی کمتر از 9 میلیون نفر رسیده است!

فروش فیلم‌ها: 37 میلیارد و 400 میلیون تومان

فروش 58 فیلم ایرانی اکران شده در سال 92 نشان می‌دهد که میزان فروش سالن‌های سینمای کشور در سال جاری، حدود 37 میلیارد و 400 میلیون تومان بوده است؛ فروشی که به مدد افزایش قیمت بلیت نسب به سال 91، افزایش پنج میلیارد تومانی داشته است.

در سال جاری، فروش سینماهای تهران 21 میلیارد و 300 میلیون تومان و فروش سینماهای شهرستان، کمی بیش از 16 میلیارد تومان بوده است و همانطور که مشاهده می‌شود، باز هم مانند سال‌های قبل، میزان استقبال مخاطبان شهرستانی از سینما نسبت به تهرانی‌ها کمتر است.

با این حساب باید گفت، اکثر فیلم‌های نمایش داده شده در سینمای ایران در سال جاری، ورشکسته شدند و نتوانستند هزینه تولید خود را از محل فروش در گیشه بازگردانند. با این حساب، گویا باید مانند سال‌های قبل، بودجه عمومی و جیب ملت را قهرمان سینمای ایران دانست که باعث شد باز هم خیل «تهیه‌کنندگان نفروش‌ساز» (و البته نه تهیه‌کنندگان فیلم‌های فرهنگی) بتوانند به کار خود ادامه دهند!

امسال چند نفر به سینما رفتند؟

همانطور که پیش‌بینی می‌شد، تعداد مخاطبانی که فیلم‌ها را در سالن‌های سینمای کل کشور دیدند، نسبت به سال گذشته، کاهش یافته و روند ریزش مخاطب همچنان ادامه دارد.

بر اساس محاسبات خبرنگار ایسنا، در سال 92 حدود «هشت میلیون و 691 هزار نفر» در کل کشور به سینما رفته‌اند که نسبت به سال گذشته، 700 هزار نفر کمتر است.

در سال 91، حدود 9 میلیون و 390 هزار نفر به سینما رفته بودند و به ترتیب در سال‌های 90، 89 و 88، 14 میلیون نفر، 12 میلیون نفر و 18 میلیون نفر فیلم‌ها را در سینما دیده بودند. با این حساب باید گفت که تعداد مخاطبان سینمای ایران در سال 92 (پایان فعالیت دولت دهم) نسبت به سال 88 (آغاز فعالیت دولت دهم)، نصف شده است!

به عبارت دیگر می‌توان گفت که در سال 92، سهم مخاطب هر فیلم اکران شده، حدود 150 هزار نفر بوده که چیزی در حدود 0.2 درصد جمعیت کل کشور است. آیا جای اما و اگری برای این نکته که سینما از سبد فرهنگی خانوار ایرانی حذف شده است، باقی‌ می‌ماند؟

پرفروش‌ترین‌ها و کم فروش‌ترین‌های سال:

مانند سال قبل، جایگاه پرفروش‌ترین فیلم سال به مسعود ده‌نمکی و فیلم «رسوایی» رسیده که توانسته است حدود 5.5 میلیارد تومان در سراسر کشور فروش داشته باشد. پس از این فیلم هم، «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند» پوران درخشنده با چهار میلیارد و 100 میلیون تومان در جایگاه دوم ایستاده است.

نکته جالب توجه این است که «رسوایی» به عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال، تنها توانسته یک میلیون و 300 هزار نفر را به سینما بکشاند‌ (1.77 درصد جمعیت کشور). با این حساب باید پرسید فیلم‌های سینمایی که گاها نمایش یک سکانس چند ثانیه‌ای در آن‌ها باعث به راه اعتراضات فراوان می‌شود، چقدر می‌تواند روی اقشار مختلف جامعه تاثیر بگذارد؟!

همچنین در میان کم‌فروش‌های سال، «شرقی» به کارگردانی عبدالرضا منجزی در رتبه اول قرار دارد و تنها توانسته بود چهارمیلیون تومان بفروشد، «فیلادلفی» هم در جایگاه دوم کم مخاطب‌ترین فیلم سال نشسته است.

پرفروش‌ترین پخش‌کنندگان: چه می‌کنه این فیلمیران!

امسال نیز مانند چند سال قبل، موسسه «فیلمیران» پخش بیشترین تعداد فیلم را در سینمای ایران برعهده داشته است. این موسسه با پخش 12 فیلم، توانست 20 میلیارد و 500 میلیون تومان از کل فروش سینمای ایران را به خود اختصاص دهد. این رقم زمانی جالب می‌شود که بدانیم کل فروش سینمای ایران در سال گذشته 37 میلیارد تومان بوده است!!

همچنین موسسه «فیلمسازان» 8 فیلم، «حوزه هنری» و «نسیم صبا» 7 فیلم و «هدایت فیلم» 6 فیلم سینمایی را در سال 92 راهی پرده نقره‌ای کرده‌اند.

در یک نگاه می‌توان گفت:

×××‌ تعداد فیلم‌های اکران شده در سال 92: 58 فیلم

××× فیلم‌ها با فروش بالای یک میلیارد تومان: 14 فیلم

××× فیلم‌ها با فروش کمتر از 100 میلیون تومان: 21 فیلم

××× بیشترین فروش: «رسوایی» مسعود ده‌نمکی با 5.5 میلیارد تومان

××× کمترین فروش: «شرقی» عبدالرضا منجزی با 4 میلیون تومان

××× میزان فروش سینماهای تهران: 21 میلیارد و 325 میلیون تومان

××× میزان فروش سینمای شهرستان: 16 میلیارد و 67 میلیون تومان

××× میزان فروش کل سینمای ایران: 37 میلیارد و 392 میلیون تومان

××× تعداد تقریبی تماشاگران در سال جاری: 8 میلیون و 691 هزار نفر (تعداد تماشاگران در سال 91: 9 میلیون و 390 هزار نفر)

××× میانگین مخاطب هر فیلم: حدود 150 هزار نفر (حدود 0.2 درصد جمعیت کل کشور)

×××‌ پرمخاطب‌ترین فیلم: «رسوایی»ی مسعود ده‌نمکی با یک میلیون و 323 هزار نفر تماشاگر

××× کم مخاطب‌ترین فیلم: «شرقی» به کارگردانی عبدالرضا منجزی با 976 نفر تماشاگر

××× پرکارترین و موثرترین دفتر پخش: موسسه «فیلمیران» با پخش 12 فیلم و فروش 20 میلیارد و 500 میلیون تومانی

در زیر می‌توانید جدول کامل وضعیت اقتصادی و تعداد مخاطبان هر فیلم را مشاهده کنید:

نام فیلم	کارگردان	تهیه‌کننده	پخش‌کننده	فروش تهران	فروش شهرستان	فروش کل	تعداد مخاطب کل	توضیحات
رژیم طلایی	رضا سبحانی	حسین فرح‌بخش، عبداله علیخانی	پویا فیلم	386	475	861 میلیون تومان	207.825 نفر
تهران 1500	بهرام عظیمی	علی ابوالحسنی	فیلمیران	1211	1400	2611 میلیون تومان	627.200 نفر	رتبه سوم فروش سال
حوض نقاشی	مازیار میری	منوچهر محمدی	حوزه هنری	1317	1200	2517 میلیون تومان	593.401 نفر	رتبه چهارم فروش سال
رسوایی	مسعود ده‌نمکی	مسعود ده‌نمکی	فیلمیران	2493	3000	5493 میلیون تومان	1.323.600 نفر	رتبه اول فروش سال 92
قاعده تصادف	بهنام بهزادی	بهنام بهزادی	هدایت فیلم	233	90	323 میلیون تومان	71.350 نفر
زن مرد زندگی	مهدی ودادی	مهدی ودادی	هدایت فیلم	41	60	101 میلیون تومان	24.701 نفر
برف روی کاج‌ها	پیمان معادی	سیدجمال ساداتیان	بشرا فیلم	775	440	1215 میلیون تومان	276.000 نفر	رتبه هشتم فروش سال
ملکه	محمدعلی باشه‌آهنگر	ابوالقاسم حسینی	نسیم صبا	55	40	95 میلیون تومان	22.000 نفر
آقای الف	علی عطشانی	اصغر شرفی‌کیا	فارابی	76	----	76 میلیون تومان	15.200 نفر
بازنشسته‌ها	محسن ربیعی	مهدی احمدی	شکوفا فیلم	37	257	294 میلیون تومان	78.075 نفر
تلفن همراه رییس‌جمهور	علی عطشانی	محسن علی‌اکبری	فیلمسازان	442	310	752 میلیون تومان	173.650 نفر
یکی برای همه	محمد آهنگرانی	رضا آشتیانی	هدایت فیلم	213	100	313 میلیون تومان	70.100 نفر
چه خوبه که برگشتی	داریوش مهرجویی	رضا درمیشیان	فیلمیران	885	300	1185 میلیون تومان	259.500 نفر
خودزنی	احمد کاوری	اردشیر ایران‌نژاد	نسیم صبا	83	74	157 میلیون تومان	36.950 نفر
زبان مادری	قربان محمدپور	حسین زندباف	نسیم صبا	5.7	25	30.7 میلیون تومان	8.014 نفر
بیتابی‌ بیتا	مهرداد فرید	مهرداد فرید	فیلمسازان	196	170	366 میلیون تومان	85.950 نفر
گذشته	اصغر فرهادی	اصغر فرهادی	فیلمیران	1236	600	1836 میلیون تومان	412.200 نفر	رتبه پنجم فروش سال
گلوگاه	محمدابراهیم معیری	جهانگیر کوثری	فیلمسازان	39	70	109 میلیون تومان	27.050 نفر	فیلم اولی
یک مرد، یک شهر	حسن هدایت	احمد نجفی	موسسه راه عرفان	6.7	----	6.7 میلیون تومان	1.340 نفر
گهواره‌ای برای مادر	پناه‌برخدا رضایی	پناه برخدا رضایی و محمد احمدی	فیلمیران	23	30	53 میلیون تومان	12.850 نفر
هیس! دختر‌ها فریاد نمی‌زنند	پوران درخشنده	پوران درخشنده	فیلمیران	2474	1700	4174 میلیون تومان	962.300 نفر	دومین فیلم پرفروش سال
جا به جا	علی توکل‌نیا	حسن توکل‌نیا	یکتا فیلم	815	810	1625 میلیون تومان	385.750 نفر	هفتمین فیلم پرفروش سال
دهلیز	بهروز شعیبی	سیدمحمود رضوی	فیلمیران	940	450	1390 میلیون تومان	311.750 نفر	نهمین فیلم پرفروش سال
فرزند چهارم	وحید موساییان	وحید موساییان	فارابی	65	20	85 میلیون تومان	18.500 نفر	ساخته شده در آفریقا
هیچ‌کجا هیچ کس	ابراهیم شیبانی	حسن کلامی	حوزه هنری	368	230	598 میلیون تومان	136.850 نفر	با سرمایه‌گذاری مستقیم «بابک زنجانی»
پل چوبی	مهدی کر‌م‌پور	علی سرتیپی، مهدی داوری	فیلمیران	1139	600	1739 میلیون تومان	392.800 نفر	ششمین فیلم پرفروش سال
بخاطر پونه	هاتف علیمردانی	امیرعباس گردان	شکوفا فیلم	635	453	1088 میلیون تومان	251.576 نفر
کلاس هنرپیشگی	علیرضا داودنژاد	رضا داودنژاد	نسیم صبا	33	30	63 میلیون تومان	14.850 نفر
دربند	پرویز شهبازی	امیر سمواتی	فیلمیران	960	450	1410 میلیون تومان	315.750 نفر	دهمین فیلم پرفروش سال
گناهکاران	فرامرز قریبیان	فرامرز قریبیان	فیلمیران	191	80	271 میلیون تومان	60.200 نفر
بشارت به یک شهروند هزاره سوم	محمدهادی کریمی	علی لدنی	فیلمسازان	288	140	428 میلیون تومان	96.100 نفر
587 روز انتظار	احمد عبداللهیان	هادی مشکات	شکوفا فیلم	5.3	39	44.3 میلیون تومان	11.785 نفر
خاک و مرجان	مسعود اطیابی	سیدامیر پروین‌حسینی	نسیم صبا	3.2	18	21.2 میلیون تومان	5.590 نفر	ساخته شده در کشور افغانستان
آزادراه	عباس رافعی	عباس رافعی	فیلمسازان	61	60	121 میلیون تومان	28.700 نفر
تنهای تنهای تنها	احسان عبدی‌پور	ادریس عبدی‌پور	حوزه هنری	92	45	137 میلیون تومان	30.775 نفر	پدیده فجر 31
ترنج	مجتبی راعی	مجتبی راعی	حوزه هنری	24	15	39 میلیون تومان	8.925 نفر
استرداد	علی غفاری	محسن علی‌اکبری	نسیم صبا	387	180	567 میلیون تومان	126.900 نفر	هزینه تولید: 6 میلیارد تومان
آسمان زرد کم‌عمق	بهرام توکلی	سعید ملکان	هدایت فیلم	255	35	290 میلیون تومان	61.000 نفر
نازنین	مهدی گلستانه	حسین فرح‌بخش، عبداله علیخانی	پویا فیلم	308	410	718 میلیون تومان	175.000 نفر	اکران بدون حضور در جشنواره فجر
عملیات مهد‌کودک	فرزاد اژدری	رویا شریف	گویا فیلم	396	235	631 میلیون تومان	144.000 نفر
سر به مهر	هادی مقدم‌دوست	محمدرضا شفیعی	حوزه هنری	420	10	430 میلیون تومان	87.000 نفر	فیلم اولی
ابرهای ارغوانی	سیامک شایقی	سیامک شایقی	فیلمسازان	91	50	141 میلیون تومان	32.000 نفر
جیب‌بر خیابان جنوبی	سیاوش اسعدی	علی سرتیپی	فیلمیران	287	50	337 میلیون تومان	71.000 نفر
خسته نباشید!	محسن قرایی، افشین هاشمی	سیدرضا میرکریمی	حوزه هنری	91	60	151 میلیون تومان	35.000 نفر	فیلم اولی
بوی گندم	محمدرضا خاکی	داریوش باباییان	شکوفا فیلم	650	895	1545 میلیون تومان	376.125 نفر	فیلم اولی
روز روشن	حسین شهابی	حسین شهابی	هدایت فیلم	91	39	130 میلیون تومان	31.000 نفر	فیلم اولی
سگ‌های پوشالی	رضا توکلی	رضا توکلی و رضا نوروزی	فیلمسازان	136	150	286 میلیون تومان	68.000 نفر	فیلم اولی
برلین منفی هفت	رامتین لوافی	سیامک پورشریف	هدایت فیلم	56	24	80 میلیون تومان	19.000 نفر	فیلم اولی با بودجه فاخر
اکباتان	مهرشاد کارخانی	سیدمحسن جاهد، رویا شریف	گویا فیلم	45	--	45 میلیون تومان	13.000 نفر
پنج‌شنبه آخر ماه	ماشاله شاهمرادی‌زاده	ابراهیم اصغری	جبرئیل فیلم	94	46	140 میلیون تومان	32.000 نفر	فیلم اولی
چارسو	فرهاد نجفی	فرهاد نجفی	راه عرفان	55	20	75 میلیون تومان	15.000 نفر	فیلم اولی
سه نفر روی خط	خسرو ملکان	خسرو ملکان، عباس حقیقی	پخش‌کننده نامعلوم	40	22	62 میلیون تومان	14.000 نفر
صبح خاکستر	حسن ناظر	رضا آشتیانی	پراه عرفان	20	5	25 میلیون تومان	6.300 نفر
دل بی‌قرار	قربان محمد‌پور	قربان محمدپور	فیلمیران	30	30	60 میلیون تومان	13.000 نفر
فیلادلفی	اسماعیل رحیم‌زاده و سیدمجتبی اسدی‌پور	عزت‌اله جامعی‌ندوشن	نسیم صبا	1.2	9	7.2 میلیون تومان	1.900 نفر	فیلم اولی
دو ساعت بعد، مهرآباد	علیرضا فرید	محمد احمدی	کویر فیلم	16	11	27 میلیون تومان	6.300 نفر	اکران بالافاصله پس از فجر 32
بزرگمرد کوچک	صادق‌ صادق‌دقیقی	پروانه مرزبان	حوزه هنری	5	5	10 میلیون تومان	2.400 نفر	فیلم اولی
شرقی	عبدالرضا منجزی	عبدالرضا منجزی	فیلمسازان	4	0	چهار میلیون تومان	976 نفر	کم فروش‌ترین فیلم سال

نکات قابل توجه:

فیلم‌های «معراجی‌ها»، «خط ویژه»، «طبقه حساس»، «چ» و «با دیگران» که در اکران نوروزی روی پرده رفته‌اند، در این گزارش سالانه محاسبه نشده است.

همچنین فروش سینماهای تهران بر اساس آمار رسمی بنیاد فارابی و آمار فروش سینماهای شهرستانی بر اساس اعلام پخش‌کنندگان است که قطعا در بسیاری از فیلم‌ها با ارقام واقعی تطابق ندارد و کمی بیشتر است اما به هرصورت هیچ‌یک از مراکز دولتی سینمای ایران، آماری درباره فروش سینماهای شهرستانی ارائه نمی‌دهند.

مخاطبان محترم گروه فرهنگی مشرق می توانند مقالات، اشعار، مطالب طنز، تصاویر و هر آن چیزی که در قالب فرهنگ و هنر جای می گیرد را به آدرس culture@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود.