کلاه سبزها یا تکاوران دریایی در میان کوهستان‌ها، رودخانه‌های خروشان، جنگل‌ها و شنزارهای منجیل تربیت می‌شوند تا در دل موج‌های خروش آب‌های آزاد به کمین دزدان دریایی بنشینند. دزدانی که همگان فکر می‌کردند داستان آن‌ها به افسانه‌ها پیوسته است، راهزنانی با یک چشم. اما آن‌ها دوباره بادبان‌ها را برافراشتند و به کمین نفتکش‌ها و کشتی‌های تجاری نشستند؛ آنطور که «دریادار علیرضا بیاتی» فرمانده مرکز آموزش تفنگداران دریایی منجیل می‌گوید، کلاه‌سبزها در 40 سال گذشته همه نقشه‌های دزدان دریایی در خلیج عدن و دریای سرخ را نقش بر آب کرده‌اند.

به گزارش مشرق، آخرین عملیات کلاه‌سبزهای منجیل آزادسازی کشتی تجاری چینی در فروردین ماه سال گذشته بود، عملیاتی که به دستگیری 9 تن از دزدان دریایی منجر شد. مرکز آموزش تفنگداران دریایی منجیل، نخستین آموزشگاهی است که در سال 1348 در کشور و با هدف تربیت نیروهای تفنگدار و تکاور برای عملیات‌های واکنش سریع تأسیس شد. گروهی از غواصان قدیمی نیروی دریایی معروف به آب‌بازان نخستین هسته تفنگداران دریایی منجیل را تشکیل دادند، آن‌ها نخستین گروه راهنما و مربی شدند که هر سال تفنگداران و تکاوران به یگان‌های عملیات نیروی دریایی ارتش تحویل می‌دادند.

 بیدارباش

ساعت 4 و 30 دقیقه بامداد است. ارشد دسته با روشن کردن چراغ آسایشگاه و فریاد برپا، همه را بیدار میکند تا آماده ادای نماز صبح شوند.

پس از نماز و صرف صبحانه، تکاوران آموزشی که در طول دوره آنها را دانشآموز خطاب میکنند مشغول نظافت عمومی مثل نظافت آسایشگاه و محوطه بیرون آنجا میشوند و پس از پایان در میدان صبحگاه آماده میشوند تا مراسم را اجرا کنند.

هوا کمکم روشن شده و با سوت مربی، گروه 15 نفره تکاوران فعالیت خود را آغاز میکنند، آنها با 16 کیلومتر دویدن کار خود را شروع میکنند، وقتی بدنهایشان به خوبی گرم شد، نوبت به تمرین در میدان موانع است، محوطهای بسیار بزرگ که شامل برجهای راپل، ماکتهای شبیهسازی شده شناورهای کوچک و بزرگ، موانع پاندولی، سیمخاردار، حوضچههای آب، رودخانه خروشان و موانع طبیعی دیگر است که عبور موفقیتآمیز از هر یک از آنها نیاز به آمادگی جسمانی بسیار بالایی دارد.



دریادار علیرضا بیاتی، فرمانده آموزشگاه تفنگداران دریایی منجیل میگوید: پس از گزینش و شروع آموزش مقدماتی که 6 ماه به طول میانجامد، از کسانی که در این دوره آموزشی میخواهند آموزشهای تکاوری را فرا بگیرند، تستهایی همچون، آموزش جسمانی، معاینات پزشکی، تست شنا و چند تست تخصصی دیگر گرفته میشود و در صورت قبولی وارد گروه تکاوری میشوند، تکاوری خود نیز یکی از تخصصهای تفنگداری است که به صورت شبانهروزی به داوطلبان آموزش داده میشود، دوره سختی که هر کسی توان گذراندن آن را ندارد و حداقل 6 ماه زمان میبرد.

یک تکاور آموزشهای آمادگی جسمانی، تیراندازی، غواصی، راپل و آموزش زبان انگلیسی میبیند، آنها باید توانایی بیدار ماندن برای یک عملیات 48 ساعته را داشته باشند، ضریب هوشی بالا برای طرح و اجرای نقشههای متفکرانه شرط لازم برای تکاور شدن است.

تکاوران یا همان کلاه سبزها در دوره نخست در صورت قبولی موفق به کسب تخصص SBS2  میشوند و در دوره بعدی که آشنایی با غواصی با عمق بسیار زیاد است با فراگرفتن آموزشهای زیرسطحی میتوانند تخصصی SBS1 را کسب کنند.

 مرحله تاب و توان

در این مرحله تکاوران داخل حفرههای پر از آب میشوند و با عبور از داخل آنها وارد حوضچههایی با عمق بیشتری میشوند و این مرحله سخت که نیاز به قدرت بالای هواگیری در زیر آب را دارد را باید پشت سر بگذارند. اجرای این تمرین در همه فصلهای سال صورت میگیرد.

ناخدا سوم حسینی مقدم که فرمانده آموزش تکاوران است، میگوید: «این تمرین در روزهای سرد و یخبندان زمستان نیز به اجرا درمیآید و تکاوران نیز باید با شکستن یخ حوضچه از آنجا خارج شوند و این مرحله را با موفقیت به پایان برسانند.»



عبور از حوضچه پایان کار نیست، تکاوران آموزشی وقتی از حوضچه بیرون میآیند با لباس خیس و پوتین پر از آب به سوی موانع بعدی میدوند و دویدن در این حالت کار آسانی نیست!

 آرایش آبی

تکاوران خسته نشدهاند و به قول خودشان با توجه به این که خیس شدهاند ولی تازه گرم شده و هنوز به میانه راه نرسیدهاند، آنها باید از رودخانه خروشان عبور کنند و هنگامی که میخواهند از آنجا بگذرند، آرایش خاص نظامی بگیرند و دقایقی را در آن آب سرد سپری کنند و با استتار مخصوص از لابهلای گیاهانی که کنار رودخانه قرار دارند به نحوی که دشمن فرضی آنان را نبینند از آنجا بگذرند، این مرحله نیز سختیهای خاص خود را دارد زیرا آب با سرعت زیادی موانع خود را از مقابلش برمیدارد و تکاوران باید آنقدر قوی باشند که تسلیم جریان آب نشوند.

دریادار بیاتی درباره چگونگی تأسیس این مرکز در شهر منجیل و برگزاری این گونه آموزشها، میگوید: «منطقه منجیل موقعیت جغرافیایی ویژهای برای آموزش تکاوران کلاه سبز دارد، در این منطقه، کوهستان، رودخانه، جنگل، شنزار، موانع طبیعی خاص و باد را به صورت یک مجموعه شاهد هستیم و این عوامل محیطی کمک بسیار خوبی برای آماده شدن تکاوران دارد و یک داوطلب تکاوری با آموزشهایی که فرا میگیرد باید بتواند مأموریتهایش را در محیطهای آبی، کوهستان، جنگل، شنزار و... به خوبی به اجرا بگذارد.»

 شلیک به سیبلها از فراز تپه ها

تکاوران با عبور از تپههای پیش روی خود وارد منطقهای با پوشش گیاهی زیاد شبیه به یک جنگل میشوند و این مسیر را باید همچون مراحل پیش با دویدن بگذرانند، آنها تاحدودی خسته شدهاند و انرژیشان تحلیل رفته است، حالا آنان با دویدن چندکیلومتری باید در منطقهای که به آن رسیدهاند، با 12 فشنگی که در اختیار دارند به سوی سیبلهایی که پیش رو دارند شلیک کنند.

نکته مهمی که در این بخش وجود دارد این است که ضربان قلب تکاوران بالا رفته است، بنابراین تمرکز به روی هدفهایی که مقابلشان است کمی سخت میشود ولی به هر حال باید آنان یاد بگیرند با تمرکز بسیار بالا به سیبلها شلیک کنند و نمره بالایی بگیرند.

پس از پایان تیراندازی تکاوران دوباره همان مسیر را بازمیگردند و با طی مسافت چند کیلومتری به موقعیت ابتدایی شان برمیگردند.

تکاوران آموزشی به طور متوسط روزانه بین 16 تا 25 کیلومتر میدوند و بدین صورت آمادگی جسمانی را علاوه بر این که حفظ میکنند بلکه روز بعد باید آمادهتر از پیش باشند.

مربیان حرفهای نیروی دریایی در طول تمرین با یادآوری و آموزش نکات کلیدی تکاوران را راهنمایی و تا غروب خورشید با آنان تمرین میکنند.
در طول تابستان گرمای طاقتفرسا و در طول زمستان سرما و یخبندان آنان مشغول تمرین هستند و فعالیتهایشان به این تمرینها منتهی نمیشود.

 عملیات روانی شبانه

پس از خاموشی و شروع استراحت تکاوران، برنامه دیگری در حال شکلگیری است. شاید دقایقی بعد یا ساعاتی بعد یکی از مربیان آنان را از خواب بیدار کند و آموزشهای شبانه آغاز شوند.

عقربههای ساعت یک بامداد را نشان میدهد که دوباره چراغهای آسایشگاه روشن میشود و این بار آنان با صدای «برپای» مربی از خواب بیدار میشوند و از تختهایشان پایین میآیند، پس از آنکارد تختهای خود به صورت خبردار میایستند. مربی از آنان میخواهد درباره موضوعی که عنوان میکند تکاوران آموزشی نظر خود را بدهند و درباره آن به تبادل اطلاعات بپزدازند.

پرداختن به یک موضوع آن هم ساعت یک بامداد و با پشت سرگذاشتن یک روز سخت و پرکار بسیار مشکل است. این ماجرا بخشی از آموزش است، زیرا آنان باید بدانند در هر شرایطی باید قدرت تصمیمگیری و برخورد با هر اتفاقی را داشته باشند.

تکاوران معمولاً در هر شب چنین برنامه هایی را دارند و به قول معروف شبها خواب خوش ندارند و باید همیشه آماده باشند.فرمانده مرکز آموزش تفنگداران دریایی منجیل در رابطه با این گونه آموزشها عنوان میکند: «عملیات در دریا سختیهای خاص خود را دارد و تخصصهای ویژهای را میطلبد. یک تکاور باید آموزشهای سطحی، زیرسطحی و بالاسطحی را فرابگیرد و بتواند از زیر دریا، بالای دریا یا سطح دریا به دشمن حمله کند، پس باید در آمادگی صد درصد باشد.»

کسانی که وارد این حرفه میشوند در ابتدا میدانند این کار سخت و طاقتفرساست و با عشق و علاقه مثال زدنی این لباس را بر تن میکنند و سختی آموزشها را به جان میخرند تا تکاور شوند و به کشورشان خدمت کنند. تکاوری برای تفنگداران دریایی یک افتخار است و آموزشهایشان هرچقدر به انتهای دوره نزدیک میشوند سخت و سختتر میشود زیرا آنان در روزهای آخرین باید هر روز بین 20 تا 30 مایل یعنی 50 کیلومتر بدوند تا بتوانند در هر شرایطی موفق شوند.

 تمرینهای ویژه

تکاوران علاوه بر این که هرچند روز یک بار به تمرین تاب و توان میپردازند، تمرینهای دیگری نیز انجام میدهند مثل شبیهسازی شرایط رهایی شناورهای دزدیده شده.

آنان باید از یک صفحه آهنی به ارتفاع 7 متر بالا بروند و خود را به قسمت عرشه برسانند، در ابتدا هریک کولهپشتی همراه با همه ادوات جنگی به وزن 25 کیلوگرم و اسلحه را پس از تحویل گرفتن به خود میبندند و سپس با گرفتن طناب باید با دست خالی و در سریعترین زمان ممکن خود را به عرشه رسانده و دوباره از طناب پایین بیایند و اگر رکوردشان بیشتر از میانگین لازم باشد از ادامه دوره تکاوری بازمیمانند و باید در دوره عمومی یا دوره تفنگداران دریایی مشغول به آموزش شوند.

ناخداسوم حسینی مقدم، فرمانده آموزش تکاوران دریایی در رابطه با آموزشهای دیگر میگوید: «تکاوران هر روز تحت آموزشهای خاصی همچون گذراندن موانع سبک، موانع سنگین، تاب و توان، بازوبست کردن قایق بادشونده Gmini به صورت تئوری و عملی و داخل سالن شناور یا سد قرار گیرند که هرکدام از این مراحل روشهای خاص خود را دارد.»

 راپل

تکاوران برای آماده شدن و تمرین حفظ تعادل و بالا و پایین آمدن از یک سازه برای اجرای عملیاتشان باید تمرینهای ویژهای را در دستور کارشان قرار دهند، یکی از این تمرینها راپل است.



کلاهسبزهای آموزشی باید با استفاده از یک طناب چندمتری برای خود یک طنابچه درست کنند و بتوانند از سازههای بلند که ارتفاع 20 تا 30 متری دارند پایین بیایند یا این که از طریق کابلهایی که بین این دو سازه وجود دارد عبور و در بین راه تعادل خود را حفظ کنند و به سلامت به مقر دیگر وارد شوند. این تمرین اهمیت ویژهای در عملیاتهای واقعی تکاوران دارد.

 موانع سبک و سنگین

کلاه سبزها باید از زیر سیمخاردارها عبور کنند، این مرحله نیز سختی خاص خود را دارد، زیرا ارتفاع سیمخاردارها نسبت به سطح زمین بسیار کم است و آنان باید در کوتاهترین زمان از زیر آنها عبور کنند و به مانع بعدی که پاندولی است برسند.

تکاوران با همراه داشتن کولههای مخصوصی که وزن 25 کیلویی دارند و با همراه داشتن اسلحه ژ3 به موانع پاندولی و با عبور از آنها به طناب معلق میرسند که در ارتفاع 4متری از زمین قرار دارد. آنان باید از این طناب چندمتری بدون آن که آویزان شوند و با یک شگرد بسیار جالب عبور کنند.طی کردن و موفق شدن در هریک از مراحل بسیار مشکل و طاقتفرساست و نیاز به آمادگی جسمانی بالا و به کار انداختن فکر دارد.

 باز و بست کردن قایق بادشونده

یکی از مهمترین فعالیت تکاوران آشنایی با تجهیزات مورد استفاده در عملیاتهای شناسایی یا حمله است. آنان گذشته از فراگرفتن غواصی باید با راهاندازی قایق Gmini به صورت تئوری و عملی آشنا شوند.مربیان کارآزموده ابتدا طریقه استفاده از تجهیزاتی همچون راهاندازی قایق بادشونده را در کلاسهای ویژه به دانشآموزان آموزش میدهند سپس برای یادگیریهای عملی آنان را به داخل سالنهای مخصوص این کار میبرند در ادامه و در آموزش تکمیلی تکاوران باید باز و بست کردن قایق و استفاده از آن را در سد آبی به اجرا بگذارند.

 آموزش طراحی نقشه عملیاتی

تکاوران گذشته از این که آمادگی جسمانیشان بالا میرود در مهمترین بخش باید بتوانند منطقه عملیاتی خود را بخوبی شناسایی و سپس آن را در مقیاس بسیار کوچک طراحی کنند و آن را به همرزمانشان توضیح دهند.

در این بخش تکاوران باید پس از شناسایی منطقه عملیاتی با هر وسیلهای مثل قوطی، شیشه، گیاه، شاخه درخت و... بتوانند نقشه منطقه را روی زمین ترسیم کنند و در طراحی آن پستی و بلندیها، پوشش گیاهی، قبرستان و هرچیز دیگری که شاید هیچ ارزشی نداشته باشد رسم کنند، سپس نقشه را به افراد دیگر توضیح دهند و آنان را بخوبی توجیه کند.

دریادار بیاتی در تشریح سایر فعالیتهای آموزشی تکاوران میگوید: «برای آموزش کسانی که در راه رسیدن به کلاهسبز نیروی دریایی هستند آموزشهای تخصصی زیادی ارائه می شود به طور مثال از تجهیزات شبیهسازی شده استفاده میشود و هدف از این آموزشها به کارگیری آنان در سطوح مختلف فعالیتهای عملیاتی است.»



دریادار علیرضا بیاتی ، فرمانده مرکز آموزش تفنگداران دریایی نداجا

به گفته او آموزشهای ما به روز است و پس از مدتی آموزشها و تجهیزات به روزرسانی میشود تا تکاوران همیشه در آمادگی کامل باشند و بتوانند در صورتی که دزدان دریایی یا دشمن به یک شناور تجاری یا نفتکش حمله کرد در سریعترین زمان آن را از چنگشان رها سازند.

دریادار بیاتی معتقد است اجرای هر مأموریتی نیاز به تاکتیکهای خاصی دارد و تکاوران با توجه به بهره هوشی بالایی که دارند و آموزشهایی که دیدهاند باید در هر شرایط تصمیم ویژهای بگیرند و موفق شوند.

او میگوید: «اجرای مأموریت در دریا شرایط ویژه و خاصی دارد و از 4 سال پیش تاکنون که با معضل فعالیت دزدان دریایی و حمله آنان به شناورهای تجاری و نفتکشها روبهرو هستیم تکاورانمان در همه مأموریتها موفق بودهاند و آخرین عملیات آنان آزادسازی کشتی تجاری چینی در فروردینماه سال گذشته بود که در این عملیات 9 تن از دزدان دریایی نیز دستگیر شدند.»

به گفته فرمانده مرکز آموزش تفنگداران دریایی همه عملیاتهای رهاسازی کشتیهای دزدیدهشده با موفقیت بوده و نیروی دریایی حملات دزدان در خلیج عدن و دریای سرخ را با شکست روبهرو ساخته است.

او میگوید: «هماکنون تعدادی از تکاورانی که سال گذشته از این آموزشگاه فارغ التحصیل شده اند برای مأموریت به آبهای آزاد در خلیج عدن اعزام شدهاند و مأموریتهایشان تا چند ماه به طول میانجامد. دوری از خانواده یکی از مشکلات آنان است که این عزیزان با تحمل آن به ایفای نقش خود میپردازند.»

دریادار بیاتی اضافه می کند: عشق به خدمت در رفتار و کردار سربازان وطن بویژه تکاوران به چشم میخورد، زیرا در عمل میبینیم آنان پس از بازگشت از مأموریت چندماهه و کمی استراحت دوباره خود را برای مأموریتهای طولانیمدت آماده میکنند و گاهی شاهدیم که فرزندانشان به دنیا آمدهاند ولی آنان روی دریا در حال انجام وظیفه هستند.

 
منبع: روزنامه ایران