به گزارش مشرق، محمدولی قره‌نی سال ۱۲۹۲ در تهران به دنیا آمد و پدرش را که یکی از مدیران مخابرات تهران بوده است در ۱۰ سالگی از دست داد. از آن پس در کنار مادرش زندگی سختی را آغاز کرد. تحصیلات ابتدایی را در دبستان «گلبهار» اصفهان به پایان رساند و پس از یکسال، تحصیلات متوسطه خود را در دبیرستان «دارالفنون» تهران آغاز و در دبیرستان نظام (دبیرستان ارتش) خاتمه داد.
سال ۱۳۰۹ وارد دانشکدهٔ افسری ارتش«مدرسهٔ صاحب‌منصبی» دورهٔ دهم و در سال ۱۳۱۱ با درجه ستوان دومی در رشته توپخانه فارغ‌التحصیل شد.
قره‌نی در زمان شاه و نظام طاغوت تا درجه سرلشکری ارتقا یافت اما زمانی که متوجه اسلام‌زدایی وستم‌کاری شاه و جنایات و خیانات آمریکا در ایران شد، به تمام مزایای مادی و منزلت سرلشکری پشت پا زد.
سرلشکر محمدولی قره‌نی، نخستین رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی و همزمان عضو شورای انقلاب بود.
وی سال ۱۳۰۹ وارد دانشکده افسری شد و پس از کودتای ۲۸ مرداد به ریاست رکن دوم ارتش رسید. در مهرماه سال ۱۳۳۶ موفق به اخذ درجه سرلشکری شد ولی کمتر از یکسال بعد در تیرماه ۱۳۳۷ در پی کشف طرح کودتا علیه رژیم شاهنشاهی پهلوی دستگیر و پس از محاکمه و تحمل سه سال زندان از ارتش اخراج شد.
سپهبد قره‌نی سوم اردیبهشت ۱۳۵۸ بدست گروه «فرقان» به شهادت رسید. از «حمید نیکنام» و همفکرانش به عنوان ضارب و عامل ترور نام برده می شود.
مزار وی در قم و حرم حضرت معصومه (س) قرار دارد.
این سپهبد شهید نخستین قربانی ضد انقلاب بعد از پیروزی انقلاب به شمار می‌آید. غائلهٔ کردستان در زمان او آغاز شد و او در این قضیه با تصمیم‌گیری قاطع و به موقع توانست جلوی پیشروی ضد انقلاب را بگیرد.
آنچه یکی از اسناد تاریخی سازمان امنیت و اطلاعات کشور(ساواک) نشان می‌دهد وقتی تیمسار ارتشبد«فردوست» هدیه سه میلیون تومانی محمدرضا پهلوی را برای ارتشبد شهید محمد ولی قره‌نی می‌برد شهید قره‌نی می‌گوید مشغول نماز و عبادت است. این در حالیست که در آن زمان ارتشبد قره‌نی به دلیل قطع شدن حقوق و مزایا در سخت‌ترین شرایط مادی قرار داشته است.