به گزارش گروه اجتماعی مشرق، ویتامین‌ها ترکیبات آلی هستند که به مقدار خیلی جزئی برای متابولیسم مواد غذایی و اعمال حیاتی بدن و رشد و نمو و تندرستی ضرورت دارند. تغذیه ناقص و رژیم غذایی نامناسب سبب کمبود یا فقدان یک یا چند ویتامین می‌شود و به بیماری‌های مختلف مانند بری بری و پلاگر می‌انجامد.
ویتامین D
یکی از مهمترین ویتامین‌های لازم برای بدن ویتامین D است که کمبود آن در بدن به بیماری‌های متعددی منجر می‌شود. ویتامین D را که کلسیفرول می‌نامند، یکی از ویتامین‌های لازم برای بدن و از ویتامین‌های محلول در چربی است، که به رشد و استحکام استخوان‌ها از طریق کنترل تعادل کلسیم و فسفر کمک می‌کند. این ویتامین با ایجاد افزایش جذب فسفر و کلسیم از روده‌ها و کاهش دفع از کلیه به متابولیسم استخوان‌ها کمک می‌کند و همچنین از طریق ترجمه ژنهای هسته سلول به رشد سلول کمک می‌کند.
6 مورد از فواید ویتامین D برای بدن
1- ضد سرطان
کمبود ویتامین D باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان می‌شود. مطالعات مختلف در این زمینه نشان می‌دهد احتمال سرطان‌هایی مثل سینه، کولون، پروستات و مرگ و میر ناشی از این بیماری‌ها در بین افرادی که ویتامین D بیشتری جذب می‌کنند بسیار کمتر است. متخصصان معتقدند ویتامین D روی ژن‌هایی که رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی را کنترل می‌کند تأثیر می‌گذارد.
2- ضد درد است
کمبود ویتامین D باعث می‌شود احساس درد شدیدتر باشد. دردهای مزمن معمولاً با کمبود ویتامین D در ارتباط بوده و تشدید می‌شود. محققان همچنین معتقدند ارتباطی بین دردهای عضلانی مزمن، خستگی شدید و اختلالات خواب و کمبود ویتامین D وجود دارد.
3- مفید برای مقابله با آلزایمر و پارکینسون
ویتامین D این قابلیت را دارد که با زوال سلول‌های مغزی که به آلزایمر و پارکینسون منجر می‌شود مقابله کند. پژوهش‌ها در بریتانیا و فنلاند نشان می‌دهد افرادی که کمبود ویتامین D داشته‌اند بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر و پارکینسون قرار می‌گیرند.
4- دوست استخوان‌ها
ویتامین D از ابتلا به پوکی استخوان پیشگیری کرده و همچنین با این بیماری خاموش مبارزه می‌کند. این ویتامین باعث می‌شود که بدن ما بتواند از کلسیم مورد نیاز خود استفاده کند. برای همین باعث تقویت و محکم شدن استخوان‌ها می‌شود. پزشکان برای درمان پوکی استخوان در افراد بالای 50 سال کلسیم و ویتامینD را با هم تجویز می‌کنند. اگر با کمبود ویتامین D مواجه باشید و کلسیم زیادی هم مصرف کنید باز این کلسیم به طور کامل جذب بدنتان نمی‌شود.
5- مفید برای دندان‌ها
ویتامین D از لق شدن دندان‌ها پیشگیری می‌کند. علاوه بر اینکه ویتامین D باعث تثبیت کلسیم در استخوان‌ها می‌شود و از افتادن دندان‌ها نیز پیشگیری به عمل می‌آورد. مصرف مکمل ویتامین D و کلسیم استخوان‌ها را تقویت می‌کند و باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن بهتر با التهاب مقابله کند و در عین حال افتادن دندان‌ها را تا 60 درصد کاهش می‌دهد.
6- با دیابت مقابله می‌کند
ویتامین D می‌تواند احتمال ابتلا به دیابت را کاهش دهد. کمبود این ویتامین می‌تواند به ابتلا به دیابت نوع2 منجر شود که در نتیجه‌ی چاقی و افزایش کلسترول خون به وجود می‌آید. ارتباط بین دردهای عضلانی مزمن، خستگی شدید و اختلالات خواب و کمبود ویتامین D وجود دارد. کودکانی که ویتامین D زیادی دریافت می‌کنند کمتر در سن بزرگسالی به دیابت مبتلا می‌شوند.
عوارض مصرف بی‌رویه و خودسرانه ویتامین D
مصرف بیش از حد ویتامین D به خصوص اگر همراه با مصرف زیاد کلسیم باشد، می تواند به مسمومیت منجر شود. استفاده از قرص و آمپول ویتامین D با میزان بالا و به طور مکرر، می تواند عوارضی از قبیل رسوب کلسیم در بافت های نرم مانند کلیه ها، ریه ها، قلب و گوش ایجاد نماید که در کلیه ها موجب بروز سنگ کلیه، در ریه ها و قلب باعث عوارض ریوی و قلبی، و در گوش به اختلالات شنوایی و کری منجر می شود.
همچنین عوارض دیگری مانند سردرد، تهوع، استفراغ، ضعف، تشنگی زیاد، افزایش حجم ادرار، یبوست، تاخیر در رشد در شیرخواران، اختلالات گوارشی و شکنندگی استخوان ایجاد می شود.
با توجه مختصری درمی یابیم که با وجود آن که ویتامین D برای سلامت انسان بسیار ضروری است و تاثیر مهمی در رشد و استحکام استخوان ها و دندان ها دارد و نیز کمبود آن موجب بروز راشیتیسم، نرمی استخوان در بزرگسالان و پوکی استخوان به خصوص در سالمندان می شود، ولی استفاده نا به جا و بیش از حد لازم این ویتامین می تواند اختلالات مهم و ناگواری بر سلامت انسان به جای گذارد و انسان را در معرض عوارض فراوانی قرار دهد.
12 منبع غنی ویتامین D
کارشناسان انستیتو پزشکی دانشگاه بوستون 12 منبع مفید برای تامین ویتامین D مورد نیاز بدن را معرفی کرده‌اند که عبارتند از:
1- اگر پوست بدن در تماس با نور خورشید قرار بگیرد، ویتامین D تولید می‌کند.
2- شیرغنی شده با ویتامین D که می‌توان از آن بستنی و پنیر غنی شده نیز تولید کرد.
3- ماهی تن نیز یکی از منابع مفید ویتامین D است و سطح ویتامین D موجود در آن به مراتب بیشتر از ماهی ساردین است.
4- مکمل‌ها نیز می‌توانند دوز مورد نیاز روزانه این ویتامین را در اختیار بدن قرار دهند.
5- زرده تخم‌مرغ نیز غنی از ویتامین D است و به همین دلیل توصیه می‌شود زرده و سفیده تخم‌مرغ را حتما با هم مصرف کنید.
6- جگر گاو نیز منبع سرشار از ویتامین D به همراه بسیاری دیگر از مواد مغذی مانند ویتامین A، آهن و پروتئین است.
7- روغن کبد ماهی که با طعم‌دهنده‌هایی چون نعنا یا مرکبات و یا به شکل کپسول‌های مکمل ارائه می‌شود، منبع غنی از این ویتامین به شمار می‌آید.
8- آب پرتقال غنی شده با ویتامین D نیز برای دریافت دوز مورد نیاز روزانه این ویتامین گزینه مفیدی است.
9- غلات غنی شده با ویتامین D نیز به همراه شیر یا آب پرتقال غنی شده منبع مفید این ویتامین هستند.
10- برخی قارچ‌ها نیز درست مانند انسان مقادیر زیادی ویتامین D در تماس با نور خورشید تولید می‌کنند. قارچ‌هایی که در تاریکی پرورش می‌یابند، عاری از این ویتامین هستند اما برخی از گونه‌های قارچ‌ها که در تماس با اشعه فرابنفش خورشیدی رشد می‌کنند، سرشار از ویتامین D هستند.
11- ماهی‌های چرب مانند ماهی آزاد از منابع اصلی و غنی ویتامین D به حساب می‌آیند.
12- چراغ‌ها و لامپ‌های فرابنفش نیز برای افرادی که در معرض خطر فقر شدید ویتامین D هستند، تجویز می‌شوند.
ویتامین D
یکی از مهمترین ویتامین‌های لازم برای بدن ویتامین D است که کمبود آن در بدن به بیماری‌های متعددی منجر می‌شود. ویتامین D را که کلسیفرول می‌نامند، یکی از ویتامین‌های لازم برای بدن و از ویتامین‌های محلول در چربی است، که به رشد و استحکام استخوان‌ها از طریق کنترل تعادل کلسیم و فسفر کمک می‌کند. این ویتامین با ایجاد افزایش جذب فسفر و کلسیم از روده‌ها و کاهش دفع از کلیه به متابولیسم استخوان‌ها کمک می‌کند و همچنین از طریق ترجمه ژنهای هسته سلول به رشد سلول کمک می‌کند.
6 مورد از فواید ویتامین D برای بدن
1- ضد سرطان
کمبود ویتامین D باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان می‌شود. مطالعات مختلف در این زمینه نشان می‌دهد احتمال سرطان‌هایی مثل سینه، کولون، پروستات و مرگ و میر ناشی از این بیماری‌ها در بین افرادی که ویتامین D بیشتری جذب می‌کنند بسیار کمتر است. متخصصان معتقدند ویتامین D روی ژن‌هایی که رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی را کنترل می‌کند تأثیر می‌گذارد.
2- ضد درد است
کمبود ویتامین D باعث می‌شود احساس درد شدیدتر باشد. دردهای مزمن معمولاً با کمبود ویتامین D در ارتباط بوده و تشدید می‌شود. محققان همچنین معتقدند ارتباطی بین دردهای عضلانی مزمن، خستگی شدید و اختلالات خواب و کمبود ویتامین D وجود دارد.
3- مفید برای مقابله با آلزایمر و پارکینسون
ویتامین D این قابلیت را دارد که با زوال سلول‌های مغزی که به آلزایمر و پارکینسون منجر می‌شود مقابله کند. پژوهش‌ها در بریتانیا و فنلاند نشان می‌دهد افرادی که کمبود ویتامین D داشته‌اند بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر و پارکینسون قرار می‌گیرند.
4- دوست استخوان‌ها
ویتامین D از ابتلا به پوکی استخوان پیشگیری کرده و همچنین با این بیماری خاموش مبارزه می‌کند. این ویتامین باعث می‌شود که بدن ما بتواند از کلسیم مورد نیاز خود استفاده کند. برای همین باعث تقویت و محکم شدن استخوان‌ها می‌شود. پزشکان برای درمان پوکی استخوان در افراد بالای 50 سال کلسیم و ویتامینD را با هم تجویز می‌کنند. اگر با کمبود ویتامین D مواجه باشید و کلسیم زیادی هم مصرف کنید باز این کلسیم به طور کامل جذب بدنتان نمی‌شود.
5- مفید برای دندان‌ها
ویتامین D از لق شدن دندان‌ها پیشگیری می‌کند. علاوه بر اینکه ویتامین D باعث تثبیت کلسیم در استخوان‌ها می‌شود و از افتادن دندان‌ها نیز پیشگیری به عمل می‌آورد. مصرف مکمل ویتامین D و کلسیم استخوان‌ها را تقویت می‌کند و باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن بهتر با التهاب مقابله کند و در عین حال افتادن دندان‌ها را تا 60 درصد کاهش می‌دهد.
6- با دیابت مقابله می‌کند
ویتامین D می‌تواند احتمال ابتلا به دیابت را کاهش دهد. کمبود این ویتامین می‌تواند به ابتلا به دیابت نوع2 منجر شود که در نتیجه‌ی چاقی و افزایش کلسترول خون به وجود می‌آید. ارتباط بین دردهای عضلانی مزمن، خستگی شدید و اختلالات خواب و کمبود ویتامین D وجود دارد. کودکانی که ویتامین D زیادی دریافت می‌کنند کمتر در سن بزرگسالی به دیابت مبتلا می‌شوند.
عوارض مصرف بی‌رویه و خودسرانه ویتامین D
مصرف بیش از حد ویتامین D به خصوص اگر همراه با مصرف زیاد کلسیم باشد، می تواند به مسمومیت منجر شود. استفاده از قرص و آمپول ویتامین D با میزان بالا و به طور مکرر، می تواند عوارضی از قبیل رسوب کلسیم در بافت های نرم مانند کلیه ها، ریه ها، قلب و گوش ایجاد نماید که در کلیه ها موجب بروز سنگ کلیه، در ریه ها و قلب باعث عوارض ریوی و قلبی، و در گوش به اختلالات شنوایی و کری منجر می شود.
همچنین عوارض دیگری مانند سردرد، تهوع، استفراغ، ضعف، تشنگی زیاد، افزایش حجم ادرار، یبوست، تاخیر در رشد در شیرخواران، اختلالات گوارشی و شکنندگی استخوان ایجاد می شود.
با توجه مختصری درمی یابیم که با وجود آن که ویتامین D برای سلامت انسان بسیار ضروری است و تاثیر مهمی در رشد و استحکام استخوان ها و دندان ها دارد و نیز کمبود آن موجب بروز راشیتیسم، نرمی استخوان در بزرگسالان و پوکی استخوان به خصوص در سالمندان می شود، ولی استفاده نا به جا و بیش از حد لازم این ویتامین می تواند اختلالات مهم و ناگواری بر سلامت انسان به جای گذارد و انسان را در معرض عوارض فراوانی قرار دهد.
12 منبع غنی ویتامین D
کارشناسان انستیتو پزشکی دانشگاه بوستون 12 منبع مفید برای تامین ویتامین D مورد نیاز بدن را معرفی کرده‌اند که عبارتند از:
1- اگر پوست بدن در تماس با نور خورشید قرار بگیرد، ویتامین D تولید می‌کند.
2- شیرغنی شده با ویتامین D که می‌توان از آن بستنی و پنیر غنی شده نیز تولید کرد.
3- ماهی تن نیز یکی از منابع مفید ویتامین D است و سطح ویتامین D موجود در آن به مراتب بیشتر از ماهی ساردین است.
4- مکمل‌ها نیز می‌توانند دوز مورد نیاز روزانه این ویتامین را در اختیار بدن قرار دهند.
5- زرده تخم‌مرغ نیز غنی از ویتامین D است و به همین دلیل توصیه می‌شود زرده و سفیده تخم‌مرغ را حتما با هم مصرف کنید.
6- جگر گاو نیز منبع سرشار از ویتامین D به همراه بسیاری دیگر از مواد مغذی مانند ویتامین A، آهن و پروتئین است.
7- روغن کبد ماهی که با طعم‌دهنده‌هایی چون نعنا یا مرکبات و یا به شکل کپسول‌های مکمل ارائه می‌شود، منبع غنی از این ویتامین به شمار می‌آید.
8- آب پرتقال غنی شده با ویتامین D نیز برای دریافت دوز مورد نیاز روزانه این ویتامین گزینه مفیدی است.
9- غلات غنی شده با ویتامین D نیز به همراه شیر یا آب پرتقال غنی شده منبع مفید این ویتامین هستند.
10- برخی قارچ‌ها نیز درست مانند انسان مقادیر زیادی ویتامین D در تماس با نور خورشید تولید می‌کنند. قارچ‌هایی که در تاریکی پرورش می‌یابند، عاری از این ویتامین هستند اما برخی از گونه‌های قارچ‌ها که در تماس با اشعه فرابنفش خورشیدی رشد می‌کنند، سرشار از ویتامین D هستند.
11- ماهی‌های چرب مانند ماهی آزاد از منابع اصلی و غنی ویتامین D به حساب می‌آیند.
12- چراغ‌ها و لامپ‌های فرابنفش نیز برای افرادی که در معرض خطر فقر شدید ویتامین D هستند، تجویز می‌شوند.