گروه فرهنگی مشرق -

۱-پایه‏ هاى اسلام
قال الباقر علیه السلام: بنى الاسلام على خمسه اشیاء، على الصلوه و الزکاه و الحج و الصوم و الولایه.
امام باقر علیه السلام فرمود: اسلام بر پنج چیز استوار است، برنماز و زکات حج و روزه و ولایت (رهبرى اسلامى).
فروع کافى، ج ۴ ص ۶۲، ح ۱
 
۲-فلسفه روزه
قال الصادق علیه السلام: انما فرض الله الصیام لیستوى به الغنى و الفقیر.
امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند روزه را واجب کرده تا بدین وسیله دارا و ندار (غنى و فقیر) مساوى گردند.
من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۴۳، ح ۱
 
۳-روزه آزمون اخلاص
قال امیرالمومنین علیه السلام: فرض الله … الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق‏
امام على علیه السلام فرمود: خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
نهج البلاغه، حکمت ۲۵۲
 
۴-روزه یاد آور قیامت
قال الرضا علیه السلام: انما امروا بالصوم لکى یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا على فقر الاخر.
امام رضا علیه السلام فرمود: مردم به انجام روزه امر شده‏اند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگى آخرت را بیابند.
وسائل الشیعه، ج ۴ ص ۴ ح ۵ علل الشرایع، ص ۱۰
 
۵-روزه زکات بدن
قال رسول الله صلى الله علیه و آله: لکل شیئى زکاه و زکاه الابدان الصیام.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: براى هر چیزى زکاتى است و زکات بدنها روزه است.
الکافى، ج ۴، ص ۶۲، ح ۳
 
۶-روزه سپر آتش
قال رسول الله صلى الله علیه و آله: الصوم جنه من النار.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: روزه سپر آتش (جهنم) است. «یعنى بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»
الکافى، ج ۴ ص ۱۶۲
 
۷-اهمیت روزه
قال رسول الله صلى الله علیه و آله: الصوم فى الحر جهاد.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: روزه گرفتن در گرما، جهاد است.
بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۲۵۷
 
۸-روزه نفس
قال امیرالمومنین علیه السلام : صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام.
امیرالمومنان على علیه السلام فرمود: روزه نفس از لذتهاى دنیوى سودمندترین روزه‏هاست.
غرر الحکم، ج ۱ ص ۴۱۶ ح ۶۴
 
۹-روزه واقعى
قال امیرالمومنین علیه السلام : الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام و الشراب.
امام على علیه السلام فرمود: روزه پرهیز از حرامها است همچنانکه شخص از خوردنى و نوشیدنى پرهیز مى‏کند.
بحار ج ۹۳ ص ۲۴۹
 
۱۰-برترین روزه
قال امیرالمومنین علیه السلام : صوم القلب خیر من صیام اللسان و صوم اللسان خیر من صیام البطن.
امام على علیه السلام فرمود: روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
غرر الحکم، ج ۱، ص ۴۱۷، ح ۸۰
 
۱۱-روزه چشم و گوش
قال الصادق علیه السلام : اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.
امام صادق علیه السلام فرمود: آنگاه که روزه مى‏گیرى باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‏دار باشند.«یعنى از گناهان پرهیز کند.»
الکافى ج ۴ ص ۸۷، ح ۱
 
۱۲-روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام الله علیها : ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
حضرت زهرا علیها السلام فرمود: روزه‏دارى که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه‏اش به چه کارش خواهد آمد.
بحار، ج ۹۳ ص ۲۹۵
 
۱۳-روزه ناقص
قال الباقر علیه السلام : لا صیام لمن عصى الامام و لا صیام لعبد ابق حتى یرجع و لا صیام لامراه ناشزه حتى تتوب و لاصیام لولد عاق حتى یبر.
امام باقر علیه السلام فرمود:
 
روزه این افراد کامل نیست:
۱ – کسى که امام (رهبر) را نافرمانى کند.
۲ – بنده فرارى تا زمانى که برگردد.
۳ – زنى که اطاعت شوهر نکرده تا اینکه توبه کند.
۴ – فرزندى که نافرمان شده تا اینکه فرمانبردار شود.
بحار الانوار ج ۹۳، ص ۲۹۵٫
 
۱۴-روزه بى ارزش
قال امیرالمومنین علیه السلام : کم من صائم لیس له من صیامه الا الجوع و الظما و کم من قائم لیس له من قیامه الا السهر و العناء.
امام على علیه السلام فرمود: چه بسا روزه‏دارى که از روزه‏اش جز گرسنگى و تشنگى بهره‏اى ندارد و چه بسا شب زنده‏دارى که از نمازش جز بیخوابى و سختى سودى نمى‏برد.
نهج البلاغه، حکمت ۱۴۵
 
۱۵-روزه و صبر
عن الصادق علیه السلام فى قول الله عزوجل : «واستعینوا بالصبر و الصلوه‏»
قال: الصبر الصوم.
امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند عزو جل که فرموده است: از صبر و نماز کمک بگیرید، صبر، روزه است.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۸، ح ۳
 
۱۶-روزه و صدقه
قال الصادق علیه السلام : صدقه درهم افضل من صیام یوم.
امام صادق علیه السلام فرمودذ یک درهم صدقه دادن از یک روز روزه مستحبى برتر و والاتر است.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۱۸، ح ۶
 
۱۷-پاداش روزه
قال رسول الله صلى الله علیه و آله: قال الله تعالى: الصوم لى و انا اجزى به
رسول خدا فرمود خداى تعالى فرموده است: روزه براى من است و من پاداش آن را مى‏دهم.
وسائل الشیعه ج ۷ ص ۲۹۴، ح ۱۵ و ۱۶ ; ۲۷ و ۳۰
 
۱۸-جرعه نوشان بهشت
قال رسول الله صلى الله علیه و آله : من منعه الصوم من طعام یشتهیه کان حقا على الله ان یطعمه من طعام الجنه و یسقیه من شرابها.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: کسى که روزه او را از غذاهاى مورد علاقه‏اش باز دارد برخداست که به او از غذاهاى بهشتى بخورانند و از شرابهاى بهشتى به او بنوشاند.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۳۱
 
۱۹-خوشا بحال روزه داران
قال رسول الله صلى الله علیه و آله : طوبى لمن ظما او جاع لله اولئک الذین یشبعون یوم القیامه
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: خوشا بحال کسانى که براى خدا گرسنه و تشنه شده‏اند اینان در روز قیامت سیر مى‏شوند.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۹، ح‏۲٫
 
۲۰-مژده به روزه‏ داران
قال الصادق علیه السلام : من صام لله عزوجل یوما فى شده الحر فاصابه ظما و کل الله به الف ملک یمسحون وجهه و یبشرونه حتى اذا افطر.
امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس که در روز بسیار گرم براى خدا روزه بگیرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را مى‏گمارد تا دست‏به چهره او بکشند و او را بشارت دهند تا هنگامى که افطار کند.
الکافى، ج ۴ ص ۶۴ ح ۸; بحار الانوار ج ۹۳ ص ۲۴۷
 
۲۱-شادى روزه دار
قال الصادق علیه السلام : للصائم فرحتان فرحه عند افطاره و فرحه عند لقاء ربه
امام صادق علیه السلام فرمود: براى روزه دار دو سرور و خوشحالى است:
۱ – هنگام افطار ۲ – هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قیامت)
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۰ و ۲۹۴ ح‏۶ و ۲۶٫
 
۲۲-بهشت و باب روزه‏داران
قال رسول الله صلى الله علیه و آله : ان للجنه بابا یدعى الریان لا یدخل منه الا الصائمون.
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: براى بهشت درى است‏بنام (ریان) که از آن فقط روزه داران وارد مى‏شوند.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۵، ح‏۳۱ _ معانى الاخبار ص ۱۱۶
 
۲۳-دعاى روزه‏‌داران
قال الکاظم (علیه السلام) : دعوه الصائم تستجاب عند افطاره
امام کاظم (علیه السلام) فرمود: دعاى شخص روزه‏دار هنگام افطار مستجاب مى‏شود.
بحار الانوار ج ۹۲ ص ۲۵۵ ح ۳۳٫
 
۲۴-بهار مومنان
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) : الشتاء ربیع المومن یطول فیه لیله فیستعین به على قیامه و یقصر فیه نهاره فیستعین به على صیامه.
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود: زمستان بهار مومن است از شبهاى طولانى‏اش براى شب زنده‏دارى واز روزهاى کوتاهش براى روزه دارى بهره مى‏گیرد.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۳۰۲، ح ۳٫
 
۲۵-روزه مستحبى
قال الصادق (علیه السلام) : من جاء بالحسنه فله عشر امثالها من ذلک صیام ثلاثه ایام من کل شهر.
امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس کار نیکى انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۳۱۳، ح ۳۳
 
۲۶-روزه ماه رجب
قال الکاظم (علیه السلام) : رجب نهر فى الجنه اشد بیاضا من اللبن و احلى من العسل فمن صام یوما من رجب سقاه الله من ذلک النهر.
امام کاظم (علیه السلام) فرمود: رجب نام نهرى است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرین‏تر هرکس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد خداوند از آن نهر به او مى‏نوشاند.
من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۵۶ ح ۲ _ وسائل الشیعه ج ۷ ص ۳۵۰ ح ۳
 
۲۷-روزه ماه شعبان
قال الصادق (علیه السلام) : من صام ثلاثه ایام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان کتب الله له صوم شهرین متتابعین.
امام صادق (علیه السلام) فرمود: هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پى در پى را برایش محسوب مى‏کند.
وسائل الشیعه ج ۷ ص ۳۷۵،ح ۲۲
 
۲۸-افطارى دادن(۱)
قال الصادق (علیه السلام) : من فطر صائما فله مثل اجره
امام صادق (علیه السلام) فرمود: هر کس روزه دارى را افطار دهد، براى او هم مثل اجر روزه دار است.
الکافى، ج ۴ ص ۶۸، ح ۱
 
۲۹-افطارى دادن (۲)
قال الکاظم (علیه السلام) : فطرک اخاک الصائم خیر من صیامک.
امام کاظم (علیه السلام) فرمود: افطارى دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه (مستحبى) بهتر است.
الکافى، ج ۴ ص ۶۸، ح ۲
 
۳۰-روزه خوارى
قال الصادق (علیه السلام) : من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه
امام صادق (علیه السلام)فرمود: هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد – روح ایمان از او جدا مى‏شود
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۱۸۱، ح ۴ و ۵ _ من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۷۳، ح ۹
 
۳۱-رمضان ماه خدا
قال امیرالمومنین (ع): شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهرى
امام على (علیه السلام) فرمود: رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۶۶، ح ۲۳٫
 
۳۲-رمضان ماه رحمت
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) … و هو شهر اوله رحمه و اوسطه مغفره و اخره عتق من النار.
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود: رمضان ماهى است که ابتدایش رحمت است و میانه‏اش مغفرت و پایانش آزادى از آتش جهنم.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۲
 
۳۳-فضیلت ماه رمضان
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) ان ابواب السماء تفتح فى اول لیله من شهر رمضان و لا تغلق الى اخر لیله منه
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود: درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۴
 
۳۴-اهمیت ماه رمضان
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) لو یعلم العبد ما فى رمضان لود ان یکون رمضان السنه
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود: اگر بنده «خدا» مى‏دانست که در ماه رمضان چیست [چه برکتى وجود دارد] دوست مى‏داشت که تمام سال، رمضان باشد.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۶
 
۳۵-قرآن و ماه رمضان
قال الرضا (علیه السلام) من قرا فى شهر رمضان ایه من کتاب الله کان کمن ختم القران فى غیره من الشهور.
امام رضا (علیه السلام) فرمود: هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههاى دیگر تمام قرآن را بخواند.
بحار الانوار ج ۹۳، ص ۳۴۶
 
۳۶-شب سرنوشت‏ ساز
قال الصادق (علیه السلام) راس السنه لیله القدر یکتب فیها ما یکون من السنه الى السنه.
امام صادق (علیه السلام) فرمود: آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته مى‏شود.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۸ ح ۸
 
۳۷-برترى شب قدر
قیل لابى عبد الله (علیه السلام) کیف تکون لیله القدر خیرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیله القدر.
از امام صادق (علیه السلام) سوال شد: چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟
حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۶، ح ۲
 
۳۸-تقدیر اعمال
قال الصادق (علیه السلام) التقدیر فى لیله تسعه عشر و الابرام فى لیله احدى و عشرین و الامضاء فى لیله ثلاث و عشرین.
امام صادق (علیه السلام) فرمود: برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مى‏گیرد و تصویب آن در شب بیست ویکم و تنفیذ آن در شب بیست‏ و سوم.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۹
 
۳۹-احیاء شب قدر
عن فضیل بن یسار قال: کان ابو جعفر (علیه السلام) اذا کان لیله احدى و عشرین و لیله ثلاث و عشرین اخذ فى الدعا حتى یزول اللیل فاذا زال اللیل صلى.
فضیل بن یسار گوید: امام باقر (علیه السلام) در شب بیست و یکم و بیست‏ و سوم ماه رمضان مشغول دعا مى‏شد تا شب بسر آید و آنگاه که شب به پایان مى‏رسید نماز صبح را مى‏خواند.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۶۰، ح ۴
 
۴۰-زکات فطره
قال الصادق (علیه السلام) ان من تمام الصوم اعطاء الزکاه یعنى الفطره کما ان الصلوه على النبى (صلى الله علیه و آله) من تمام الصلوه.
امام صادق (علیه السلام) فرمود: تکمیل روزه به پرداخت زکاه یعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله) کمال نماز است.