به گزارش مشرق به نقل از ايران بالکان، کوزوو، جوانترين کشور بالکان (هم به لحاظ عمر سياسي و هم به لحاظ ساختار جمعيتي) است که همچنان با مشکلات فراواني در حوزه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي و اجتماعي مواجه است؛ بررسي بازار نشر و انتشارات در کشوري که نفوذ نيروهاي فرامنطقه‌اي به ويژه آمريکا در آن غيرقابل انکار بوده و حتي با هدف قدرداني از حمايت‌هاي واشنگتن خياباني به نام «بيل کلينتون» در آن نامگذاري شده، براي تحليل گران حوزه بالکان و ناظران رويدادهاي فرهنگي جهان قابل توجه خواهد بود.
آنچه در پي مي‌آيد، گفت‌وگويي است با «باسکيم عاوديواز» يکي از ناشران فعال در کوزوو:
نام مرکز انتشاراتي شما چيست؟
- نام انتشارات و کتابفروشي ما سيرا (سيره) است. اين مرکز در کوزوو پيشگام مراکز انتشاراتي اسلامي و در عين حال نماينده ناشران آلبانيايي است.
چند سال از تاسيس اين مرکز مي‌گذرد؟
- 11 سال است که مرکز ما کار خود را شروع کرده است.
کتابهايتان به چه زبان‌هايي است؟
- بوسنيايي و آلبانيايي.
آيا غيرمسلمان‌ها هم از شما کتاب خريداري مي‌کنند؟
- در پيريشتينا شمار غيرمسلمانان کم است. با اين حال آنها هم گاهي به مرکز ما مراجعه مي‌کنند.
استقبال جوانان از کارهاي شما چگونه است؟
- علاقمندان کتاب‌هاي ما اکثرا جوان هستند. 65 درصد جمعيت کوزوو زير 30 سال دارند. ما در اروپا جوانترين جمعيت را داريم.
آثار کداميک از نويسندگان جهان اسلام را به آلبانيايي ترجمه کرده ايد؟
- آثار نويسندگان متعددي را ترجمه و منتشر کرده ايم. کتاب‌هايي از نويسندگان مشهور جهان عرب مانند: عمرو خالد، يوسف قرضاوي، محمد غزالي، سيد قطب و ديگران ... از زبان بوسنيايي غالبا آثار علي عزت بگوويچ، شفيق کورديچ، محرم استولانوويچ، و انس کاريچ.
آثار «دکتر شريعتي» در صدر پر فروشهاي کوزوو!
از انگليسي آثار سعيد محمد، نقيب العطاس، مراد هافمن، محمد اسد، حسين نصر؛ از زبان اردو بيشتر کتاب‌هاي مودودي؛ از زبان فارسي کتاب‌هاي دکتر شريعتي و مرتضي مطهري و از ترکي هم کتاب‌هايي ترجمه کرده ايم.
از ترکي کدام کتابها را ترجمه کرده ايد؟
- آثار محمد عاکف ارسوي، شمس الدين سامي، احمد داوداوغلو، علي بولاچ، نجيب فاضل، فتح الله گولن و امثال اين ها.
کداميک از نويسندگان در کوزوو خواننده بيشتري دارند؟
- دکتر شريعتي، مولانا جلال الدين، احمد داوداوغلو و عصمت اوزل.
کتاب عمق استراتژيک از داوداوغلو ظاهرا در اسکوپيه توسط انتشارات لوگوس منتشر شده است. درباره اين انتشارات چه مي‌دانيد؟
- لوگوس مشهورترين مرکز انتشاراتي در بالکان است که به زبان آلبانيايي کتاب منتشر مي‌کند. مرکز مذکور در سال 1989 با ترجمه آثار محمد عاکف کار خود را شروع کرد. لوگوس تنها مرکز موفق و مستقل انتشاراتي در يوگسلاوي قديم و مقدونيه فعلي است. در طول بيست سال با تمام مشکلات بيش از 500 جلد کتاب در تيراز 3 ميليون نسخه منتشر کرده است. نيمي از اين تعداد ترجمه و نيم ديگر تاليف بوده است.
ترجيح مي‌دهيد کدام آثار به زبان آلبانيايي ترجمه شود؟
- من آثار کلاسيک مذهبي را بيشتر ترجيح مي‌دهم.
به نظر شما خوب است مسلمانان جهان با کداميک از نويسندگان آلبانيايي آشنا شوند؟
- بي ترديد پيش از همه بايد از «نجات ابراهيم» که داراي بيش از شصت عنوان کتاب است ياد کنيم.
به همين ترتيب ميلازيم کراسنيچي و انيس سولوسترووا نيز از نويسندگان مطرح ما هستند.
در پيريشتينا چند کتابفروشي يا ناشر هست؟
- در پيريشتينا پانزده ناشر مشغول فعاليتند که پنج تاي آنها کتاب‌هاي اسلامي منتشر مي‌کنند.
در مرکز انتشاراتي شما چند نفر مشغول فعاليت هستند؟ آيا به کارها مي‌رسيد؟
- من در مراکز مختلف کوزوو چهار کتابفروشي دارم که توسط شش نفراز دوستانم اداره مي‌شود. پنج نفر ديگر از رفقايم نيز با آماده سازي کتابها براي انتشار مشغول هستند. گمان مي‌کنم اين تعداد نيروي انساني براي کارهاي ما کافي است.
وضعيت فروش در حال حاضر نسبت به آن چه در ده سال پيش بود چه تغييري کرده است؟
- ده سال پيش تعداد عناوين کتاب در آلباني بسيار اندک بود. جنگ در کوزوو توجه به کتابخواني را کاهش داد. امروز ميزان علاقمندي به مطالعه بسيار افزايش يافته است. البته اينترنت از آفت‌هاي کتابخواني است. مردم با اينترنت به خيال خودشان ميان بُر مي‌زنند و زودتر به مقصد مي‌رسند.
آيا اسلام گرايان در کوزوو روزنامه و مجله هم دارند؟
- بله؛ نشرياتي مانند Dituria Islame, Etika, Paqja, Familja داريم که متاسفانه تيراژهايشان بالا نيست.