به گزارش گروه اجتماعی مشرق، سید حسن هاشمی، سیزدهمین وزیر بهداشت پس از پیروزی انقلاب برنامه های زیادی در سر دارد، او درست از 24 مرداد 92 که پشت میز وزارت نشست، وضعیت نظام سلامت را آشفته و حتی مراکز درمانی را ورشکسته اعلام کرد و گفت که نظام سلامت ایران از ریل خارج شده و بیمار است.
او که فوق تخصص چشم پزشکی است از اواسط اردیبهشت امسال طرحی را در زیر مجموعه خود در بیمارستانهای دولتی کلید زد که به طرح تحول نظام سلامت معروف شد. در فاز اول این طرح 3 محور اعلام شد. کاهش سهم مردم از هزینه های درمانی در بیمارستانهای دولتی به طوری که 90 درصد هزینه های بستری را دولت و بیمه‌ها و 10 درصد را مردم پرداخت کنند. رایگان شدن زایمان طبیعی و ارتقای کیفیت خدمات بیمارستانی از جمله ممنوعیت ارجاع بیماران به خارج بیمارستان برای تهیه تجهیزات پزشکی.
بعد از آن اعلام شد که در همین مسیر کلینیک های ویژه سرپایی نیز برای ساماندهی کیفیت خدمات سرپایی نیز ایجاد می شود تا سهم مردم از این هزینه ها نیز کاهش پیدا کند. قرار بود در فاز دوم طرح تحول سلامت، مراکز بهداشتی نیز تقویت و بازسازی شوند و مراکز بهداشتی در حاشیه شهرها برای 8.5 میلیون نفر ساکنان این مناطق که به گفته وزیر بهداشت محروم از هر گونه خدمات بهداشتی هستند نیز ایجاد شود.
حالا این پزشک 55 ساله می گوید: اجرای طرح تحول سلامت فقط مقدمه ای برای اجرای برنامه اصلی اوست که خصوصی سازی در نظام سلامت و ایجاد بیمارستانهای زنجیره‌ای است و منتظر است تا با اصلاح ساختار 7 تا 8 هزار میلیارد تومان از سرمایه مردمی وارد عرصه بهداشت و درمان شود.
گفت و گوی ما را با وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بخوانید:
طرح تحول سلامت از اواسط اردیبهشت آغاز شد و برنامه های وزارت بهداشت در این مسیر به خصوص در حوزه درمان و خدمات بیمارستانی و بعد هم خدمات سرپایی اعلام شد اما بعد از آن اعلام شد که در فاز دوم اجرای این برنامه طرح تحول سلامت در حوزه بهداشت و از جمله حاشیه شهرها نیز اجرا می شود اما هنوز فاز دوم شروع نشده، علت چیست؟
هاشمی: مشکل غیر قابل رفعی نداریم، برنامه‌های تحول درحوزه بهداشت هم تماماً آماده است، حقیقتاً هم قرار بود 2 هفته پیش اعلام کنیم ولی یک نگرانی در بین افراد دلسوز بهداشت و درمان و دوستان وجود دارد که در مورد تأمین منابع است. ما علاقه داریم زمانی کار را شروع کنیم که اطمینان 100 درصد داشته باشم، بعد کاری را شروع کنیم.بنابراین به نوعی دنبال ایجاد امنیت کامل برای همکاران مجری این برنامه در سراسر کشور هستیم از این جهت که هر اقدامی را زمانی شروع کنیم که اعتبارات آن هم به موقع برسد.یک مقدار از تعلل ما از این جهت است، مشکلی دیگری نیست.
برای تحول در مراکز بهداشتی چقدر اعتبار می خواهید؟
هاشمی: اعتبارات همان است که قبلاً اعلام کردیم، اعتباراتی که در قانون بودجه آمده است که با کمک دولت حدود 10 هزار میلیارد تومان برای تحول در نظام سلامت در سال جاری نیاز داریم. البته معمولاً تخصیص ها در ابتدای سال پایین است و امیدواریم در ادامه مسیر افزایش پیدا کند. باید به اطمینان برسیم که اگر خدمتی را شروع می‌کنیم، مجبور به قطع آن نیستیم که باعث آبروریزی نشود.
برخی معتقدند احتمال دارد در سالهای آینده چنین اعتباری در اختیار وزارت بهداشت نباشد و تأمین منابع نشود و در نتیجه این برنامه‌های شروع شده، متوقف شود.
هاشمی: من آرزو می‌کنم که این اتفاق نیفتد و هم دولت و هم مجلس در سال 94 هم در قانون بودجه، مشابه همین اعتبارات یک درصد را تأمین کنند و مسیرهای پایداری را برای تأمین منابع آن مشخص کند. تا ان شاء الله در سالهای بعد هم مشکلی نداشته باشیم
پس برنامه اصلی وزارت بهداشت اجرای طرح تحول سلامت است؟
هاشمی: داشتم فکر می‌کردم این نکته را بگویم یا نه.حقیقت این است که هر کاری کردیم، وظیفه مان بوده است. اجرای طرح تحول وظیفه ماست. اما این تازه شروع کار است ما خیلی کارهای مهمی داریم که باید با کمک دولت و مجلس انجام دهیم، برای اینکه خیال مردم را تا حدی از نظر مشکلات بهداشتی- درمانی راحت کنیم.
ما هنوز راه طولانی در پیش داریم. امیدوارم که هیچکدام از مردم و فعالان عرصه سیاستگذاری سلامت تصور نکنند که با این اقدامات، مشکلات بهداشت و درمان مردم حل شده است، واقعیت این است که بسیاری از مشکلات هنوز پا بر جاست، خیلی از این مشکلات هم فقط با پول حل نمی‌شود. باید ساختار را تغییر دهیم که باید روی آن کار کنیم.
چه کار می‌خواهید بکنید؟
هاشمی: پیشنهادهای خیلی خوبی در این زمینه داریم و دکتر دانش جعفری و دوستان دیگر زحمت زیادی در این زمینه کشیده‌اند. عمده آن هم آمدن بخش خصوصی در حوزه خدمات بهداشتی و درمانی است که البته دولت باید تسهیلات و مشوقهایی اعم از مالیات و غیره برای آن در نظر بگیرد. زمین و ساختمان بدهد و به علاوه در مورد تعرفه های خدمات هم تجدید نظر کند تا یک سرمایه گذار فکر کند که اگر بیاید و بیمارستان زنجیره‌ای در کشور راه بیندازد. یا مراکز بهداشتی در سراسر کشور راه بیندازد یا خانه بهداشت را مدیریت کند می‌تواند سود ببرد و فعالیت اقتصادی موفق داشته باشد.
بالاخره کسی که وارد این عرصه می‌شود باید سود ببرد، حالا نه مثل کسی که دلالی می‌کند اما فعالیتش باید اقتصادی باشد و سود معقولی داشته باشد. در این صورت است که می‌توانیم شاهد تحول واقعی در نظام سلامت کشور باشیم. بنابراین من خودم کار اصلی ام را در وزارت بهداشت تغییر ساختار می‌دانیم که تغییر نگاه دولت و مجلس است.
یعنی خصوصی سازی می‌کنید؟
هاشمی: به معنی استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در نظام سلامت،حالا مردم و منتقدان باید بدانند که این کار به معنای تبدیل کردن مراکز بهداشتی و درمانی کشور به بخش خصوصی رها شده امروزی نیست. اینکه فاجعه است، منظور من این است که وزارت بهداشت که الان کاملاً لَخت است و اصلاً قادر به تحرک چشمگیر نیست،چابک نیست، خیلی متورم شده است.
همین الان که 420 هزار نیرو داریم حداقل 300 هزار نیرو کم داریم و اگر همین مسیر را ادامه بدهیم اگر همه بودجه کشور را هم بگذاریم، خواهد بلعید. باید کاری کنیم که بخش خصوصی حداقل 7 تا 8 هزار میلیارد تومان پول بیاورد به بخش سلامت. کاری که کشورها و نظام های موفق سلامت کرده‌اند. البته خدمات را برای مردم به نرخ دولتی ارائه کنند تا به مردم آسیب نرسد و دولت باید سوبسید بدهد. چه در خرید خدمت و چه در سرمایه گذاری افراد. این کار می‌تواند از اداره برخی بیمارستانهای وزارت بهداشت شروع شود.باید با سوبسیدی که دولت می‌دهد، مردم بیایند پای کار؛ اگر مردم بیایند پای کار مدیریت خدمات خیلی بهتر از دولتی می شود. این بارها ثابت شده است.
از اول انقلاب هم مرتب می‌گویند، خصوصی سازی و این شده آرزویی دست نیافتنی، متأسفانه. اما هر جا که مردم حضور پیدا کنند، هزینه - فایده را حساب می‌کنند. در جایی که زیان ده است، اصول اقتصادی را مراعات می‌کنند. اما وقتی قرار است از جیب کسی دیگر که دولت است، هزینه شود، هم بهره وری پایین است، هم احترام و مشتری مداری خیلی ضعیف است و هم دلسوزی برای نگهداری اموال بیت المال و مردم کمتر است. ارائه کنندگان خدمات هم بالاخره سرگردان هستند و متناسب با فرهنگی که دارند، دلسوزی می‌کنند. راستش را بخواهید این طرح بهانه‌ای است برای اینکه بتوانیم تغییر ساختار بدهیم.
طرح نحول در نظام سلامت را می‌گویید.
هاشمی: بله، از نظر من کار ارزشمند آن است. اما اینکه واقعاً بتوانیم موفق شویم یا نه، البته به کمک دوستان واقعاً نمی‌دانم.
چرا؟
هاشمی: مهمترین مشکل ما ایجاد این فرهنگ است. ما حتی داخل سازمان وزارت بهداشت هم برای ایجاد این فرهنگ مشکل داریم برای اینکه همه فکر می‌کنند، حوزه بهداشت و درمان حاکمیتی است و فکر دولتی آنها را نمی‌شود تغییر داد. به خصوص در حوزه بهداشت که خیلی سخت تر است و در حوزه درمان هم مشکل داریم.
فکر می‌کنید بتوانید این تغییرات را ایجاد کنید؟
هاشمی: امیدوارم. بشود.گر این اتفاق نیفتد، من فکر می‌کنم کار چندانی انجام نداده‌ایم، اگر ساختار نظام سلامت و بیمه ها واقعاً متحول نشود ما در مسیری که می رویم به سر منزل مقصود نخواهیم رسید.
مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.
او که فوق تخصص چشم پزشکی است از اواسط اردیبهشت امسال طرحی را در زیر مجموعه خود در بیمارستانهای دولتی کلید زد که به طرح تحول نظام سلامت معروف شد. در فاز اول این طرح 3 محور اعلام شد. کاهش سهم مردم از هزینه های درمانی در بیمارستانهای دولتی به طوری که 90 درصد هزینه های بستری را دولت و بیمه‌ها و 10 درصد را مردم پرداخت کنند. رایگان شدن زایمان طبیعی و ارتقای کیفیت خدمات بیمارستانی از جمله ممنوعیت ارجاع بیماران به خارج بیمارستان برای تهیه تجهیزات پزشکی.
بعد از آن اعلام شد که در همین مسیر کلینیک های ویژه سرپایی نیز برای ساماندهی کیفیت خدمات سرپایی نیز ایجاد می شود تا سهم مردم از این هزینه ها نیز کاهش پیدا کند. قرار بود در فاز دوم طرح تحول سلامت، مراکز بهداشتی نیز تقویت و بازسازی شوند و مراکز بهداشتی در حاشیه شهرها برای 8.5 میلیون نفر ساکنان این مناطق که به گفته وزیر بهداشت محروم از هر گونه خدمات بهداشتی هستند نیز ایجاد شود.
حالا این پزشک 55 ساله می گوید: اجرای طرح تحول سلامت فقط مقدمه ای برای اجرای برنامه اصلی اوست که خصوصی سازی در نظام سلامت و ایجاد بیمارستانهای زنجیره‌ای است و منتظر است تا با اصلاح ساختار 7 تا 8 هزار میلیارد تومان از سرمایه مردمی وارد عرصه بهداشت و درمان شود.
گفت و گوی ما را با وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بخوانید:
طرح تحول سلامت از اواسط اردیبهشت آغاز شد و برنامه های وزارت بهداشت در این مسیر به خصوص در حوزه درمان و خدمات بیمارستانی و بعد هم خدمات سرپایی اعلام شد اما بعد از آن اعلام شد که در فاز دوم اجرای این برنامه طرح تحول سلامت در حوزه بهداشت و از جمله حاشیه شهرها نیز اجرا می شود اما هنوز فاز دوم شروع نشده، علت چیست؟
هاشمی: مشکل غیر قابل رفعی نداریم، برنامه‌های تحول درحوزه بهداشت هم تماماً آماده است، حقیقتاً هم قرار بود 2 هفته پیش اعلام کنیم ولی یک نگرانی در بین افراد دلسوز بهداشت و درمان و دوستان وجود دارد که در مورد تأمین منابع است. ما علاقه داریم زمانی کار را شروع کنیم که اطمینان 100 درصد داشته باشم، بعد کاری را شروع کنیم.بنابراین به نوعی دنبال ایجاد امنیت کامل برای همکاران مجری این برنامه در سراسر کشور هستیم از این جهت که هر اقدامی را زمانی شروع کنیم که اعتبارات آن هم به موقع برسد.یک مقدار از تعلل ما از این جهت است، مشکلی دیگری نیست.
برای تحول در مراکز بهداشتی چقدر اعتبار می خواهید؟
هاشمی: اعتبارات همان است که قبلاً اعلام کردیم، اعتباراتی که در قانون بودجه آمده است که با کمک دولت حدود 10 هزار میلیارد تومان برای تحول در نظام سلامت در سال جاری نیاز داریم. البته معمولاً تخصیص ها در ابتدای سال پایین است و امیدواریم در ادامه مسیر افزایش پیدا کند. باید به اطمینان برسیم که اگر خدمتی را شروع می‌کنیم، مجبور به قطع آن نیستیم که باعث آبروریزی نشود.
برخی معتقدند احتمال دارد در سالهای آینده چنین اعتباری در اختیار وزارت بهداشت نباشد و تأمین منابع نشود و در نتیجه این برنامه‌های شروع شده، متوقف شود.
هاشمی: من آرزو می‌کنم که این اتفاق نیفتد و هم دولت و هم مجلس در سال 94 هم در قانون بودجه، مشابه همین اعتبارات یک درصد را تأمین کنند و مسیرهای پایداری را برای تأمین منابع آن مشخص کند. تا ان شاء الله در سالهای بعد هم مشکلی نداشته باشیم
پس برنامه اصلی وزارت بهداشت اجرای طرح تحول سلامت است؟
هاشمی: داشتم فکر می‌کردم این نکته را بگویم یا نه.حقیقت این است که هر کاری کردیم، وظیفه مان بوده است. اجرای طرح تحول وظیفه ماست. اما این تازه شروع کار است ما خیلی کارهای مهمی داریم که باید با کمک دولت و مجلس انجام دهیم، برای اینکه خیال مردم را تا حدی از نظر مشکلات بهداشتی- درمانی راحت کنیم.
ما هنوز راه طولانی در پیش داریم. امیدوارم که هیچکدام از مردم و فعالان عرصه سیاستگذاری سلامت تصور نکنند که با این اقدامات، مشکلات بهداشت و درمان مردم حل شده است، واقعیت این است که بسیاری از مشکلات هنوز پا بر جاست، خیلی از این مشکلات هم فقط با پول حل نمی‌شود. باید ساختار را تغییر دهیم که باید روی آن کار کنیم.
چه کار می‌خواهید بکنید؟
هاشمی: پیشنهادهای خیلی خوبی در این زمینه داریم و دکتر دانش جعفری و دوستان دیگر زحمت زیادی در این زمینه کشیده‌اند. عمده آن هم آمدن بخش خصوصی در حوزه خدمات بهداشتی و درمانی است که البته دولت باید تسهیلات و مشوقهایی اعم از مالیات و غیره برای آن در نظر بگیرد. زمین و ساختمان بدهد و به علاوه در مورد تعرفه های خدمات هم تجدید نظر کند تا یک سرمایه گذار فکر کند که اگر بیاید و بیمارستان زنجیره‌ای در کشور راه بیندازد. یا مراکز بهداشتی در سراسر کشور راه بیندازد یا خانه بهداشت را مدیریت کند می‌تواند سود ببرد و فعالیت اقتصادی موفق داشته باشد.
بالاخره کسی که وارد این عرصه می‌شود باید سود ببرد، حالا نه مثل کسی که دلالی می‌کند اما فعالیتش باید اقتصادی باشد و سود معقولی داشته باشد. در این صورت است که می‌توانیم شاهد تحول واقعی در نظام سلامت کشور باشیم. بنابراین من خودم کار اصلی ام را در وزارت بهداشت تغییر ساختار می‌دانیم که تغییر نگاه دولت و مجلس است.
یعنی خصوصی سازی می‌کنید؟
هاشمی: به معنی استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در نظام سلامت،حالا مردم و منتقدان باید بدانند که این کار به معنای تبدیل کردن مراکز بهداشتی و درمانی کشور به بخش خصوصی رها شده امروزی نیست. اینکه فاجعه است، منظور من این است که وزارت بهداشت که الان کاملاً لَخت است و اصلاً قادر به تحرک چشمگیر نیست،چابک نیست، خیلی متورم شده است.
همین الان که 420 هزار نیرو داریم حداقل 300 هزار نیرو کم داریم و اگر همین مسیر را ادامه بدهیم اگر همه بودجه کشور را هم بگذاریم، خواهد بلعید. باید کاری کنیم که بخش خصوصی حداقل 7 تا 8 هزار میلیارد تومان پول بیاورد به بخش سلامت. کاری که کشورها و نظام های موفق سلامت کرده‌اند. البته خدمات را برای مردم به نرخ دولتی ارائه کنند تا به مردم آسیب نرسد و دولت باید سوبسید بدهد. چه در خرید خدمت و چه در سرمایه گذاری افراد. این کار می‌تواند از اداره برخی بیمارستانهای وزارت بهداشت شروع شود.باید با سوبسیدی که دولت می‌دهد، مردم بیایند پای کار؛ اگر مردم بیایند پای کار مدیریت خدمات خیلی بهتر از دولتی می شود. این بارها ثابت شده است.
از اول انقلاب هم مرتب می‌گویند، خصوصی سازی و این شده آرزویی دست نیافتنی، متأسفانه. اما هر جا که مردم حضور پیدا کنند، هزینه - فایده را حساب می‌کنند. در جایی که زیان ده است، اصول اقتصادی را مراعات می‌کنند. اما وقتی قرار است از جیب کسی دیگر که دولت است، هزینه شود، هم بهره وری پایین است، هم احترام و مشتری مداری خیلی ضعیف است و هم دلسوزی برای نگهداری اموال بیت المال و مردم کمتر است. ارائه کنندگان خدمات هم بالاخره سرگردان هستند و متناسب با فرهنگی که دارند، دلسوزی می‌کنند. راستش را بخواهید این طرح بهانه‌ای است برای اینکه بتوانیم تغییر ساختار بدهیم.
طرح نحول در نظام سلامت را می‌گویید.
هاشمی: بله، از نظر من کار ارزشمند آن است. اما اینکه واقعاً بتوانیم موفق شویم یا نه، البته به کمک دوستان واقعاً نمی‌دانم.
چرا؟
هاشمی: مهمترین مشکل ما ایجاد این فرهنگ است. ما حتی داخل سازمان وزارت بهداشت هم برای ایجاد این فرهنگ مشکل داریم برای اینکه همه فکر می‌کنند، حوزه بهداشت و درمان حاکمیتی است و فکر دولتی آنها را نمی‌شود تغییر داد. به خصوص در حوزه بهداشت که خیلی سخت تر است و در حوزه درمان هم مشکل داریم.
فکر می‌کنید بتوانید این تغییرات را ایجاد کنید؟
هاشمی: امیدوارم. بشود.گر این اتفاق نیفتد، من فکر می‌کنم کار چندانی انجام نداده‌ایم، اگر ساختار نظام سلامت و بیمه ها واقعاً متحول نشود ما در مسیری که می رویم به سر منزل مقصود نخواهیم رسید.
مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.