گروه فرهنگی مشرق - رضا برجی را باید جزو مخلص ترین سینماگران ایرانی دانست. هرمند جانبازی که در تمامی سالهای اخیر بدون حاشیه و با کمترین ادعایی فقط و فقط سعی داشته راوی صادقی باشد از جنکهای ددمنشانه ای که درکشورهای مسلمان مانند بوسنی، لبنان، افغانستان و عراق به راه افتاده اند. برجی که کار هنری خود را سالها قبل با عکاسی در مجموعه "روایت فتح" آغاز کرد این روزها سرگرم تولید مجموعه ای مستند است با عنوان "سالهای گلوله و زنبق" که نوعی تصویرنگاری است از سالهای جنگ بوسنی.
*** سعی کردم راوی صادق نقل قولهای مردمان بوسنی باشم
برجی با بیان جزییاتی که در این مجموعه مورد توجه قرار داده به مشرق می گوید:«برای خلق یک واقعه نگاری درست و حسابی سعی کردم تا می توانم بر جزییات تمرکز کنم. بارها و بارها و به هنگام فیلمبرداری در بوسنی مسلمانانی جلوی مرا گرفته و از ظلم و ستمی که صربها به آنها روا ساخته بودند سخن گفتند و من نیز سعی کردم بدون کمترین تحریفی این نقل قولها را ثبت کنم.»
رضا برجی که چندین ماه را صرف فیلمبرداری "سالهای گلوله و زنبق" کرده است درباره اینکه آیا درباره روزگار پس از جنگ بوسنی هم در این سریال اطلاعاتی به مخاطبان ارائه داده یا نه می افزاید:«سعی کردم مستندم پلی باشد میان گذشته و امروز و صدالبته نقش کشورهای مسلمانی را که چه به هنگام جنگ و چه حالا کنار مردمان بوسنی هستند را بررسی کردم. در این میان به نقش ارزنده کشور خودمان در حمایت از مسلمانان بوسنی اشاره شده است.»
*** آوینی گفت حق نداری مستند را رها کنی
برجی در پاسخ به این سوال که آیا وقتش نشده که یک اثر سینمایی داستانی درباره بوسنی بسازد به مشرق می گوید:«سالها قبل در اواخر دهه 60 یک کار داستانی ساختم اما سیدبزرگوار شهیدآوینی از دستم ناراحت شد و گفت حیف تو نیست که مستند را رها کنی و به سراغ سینمای بلند بروی. وقتی به ایشان گفتم خیلیها مانند حاتمی کیا هم به سینمای بلند رفته اند او گفت تو با آنها فرق داری. استعدادی که تو در مستند داری کمتر کسی دارد پس حق نداری سینمای مستند را رها کنی.»
وی ادامه می دهد:«خوشحالم که حالا دو دهه بعد از آن موقع خودم هم ثمرات حرف آوینی را می بینم چون در این سالها همواره بیشتر از قبل متوجه این نکته شده ام که روحیاتم با سینمای داستانی سروکار ندارد. اما درباره ورود سینمای داستانی به جنگ بوسنی هم باید مدیران سینمایی ما وارد کارزار شده و کم کاریها را جبران کنند.»
*** کم کاری سینماگران ما فضا را فراهم کرده برای تحریفهای آمریکا!
وی با اشاره به فیلمهای سطحی که در سالهای اخیر در گونه دفاع مقدس ساخته شده است اظهار می دارد:«خیلی بد است که بعد از دو دهه هنوز واقعیتها جنگ خودمان را هم درست ادا نکرده ایم و آن قدر سینمای جنگ را کمیک کرده ایم که بسیاری نسبت به فلسفه دفاع هم بدبین شده اند.»
برجی ادامه می دهد:«کشورهایی را داریم که یک جنگ یک ماهه را می کنند مجالی برای ساختن یک سلسله فیلم و سریال اما ما هنوز کار بزرگی در حیطه سینمای جنگ انجام نداده ایم. همین جنگ بوسنی را نگاه کنید. آن قدر که آمریکاییها که دشمن مردمان این منطقه هستند درباره اش فیلم ساخته اند ما که دوست آنها هستیم فیلم نساخته ایم.»
این کارگردان با اشاره به یکی از فیملهای آمریکایی که با محوریت جنگ بوسنی ساخته شده است اظهار می دارد:«هالیوود می آید و با تحریف واقعیت از عشق یک دختر بوسنیایی به سرباز صربی که بهش تجاوز کرده فیلم می سازد. در صورتی که من در همین مجموعه خودم حتی با یک مسلمان بوسنیایی روبرو نشدم که جز کشتار وحشیانه و تجاوز و تعدی گری نیروهای صرب بگویند.»
وی ادامه می دهد:«سینماگران ما غفلت کردند که به موضوعی چون بوسنی چنان که باید نپرداختند و فضا را فراهم کردند برای تحریفهای آمریکا.»
*** حتی پسر خودم هم درکی درست از جنگ ندارد
رضا برجی که سابقه ساخت مستندهایی مانند "مادران صربرنیتسا"،"لعل بدخشان" و "در امتداد غدیر" را در کارنامه دارد با اشاره به اینکه کم کاری سینماگران در تصویرگری اتفاقات مهم جهان اسلام باعث می شود نسل جوان هم چنان که باید در این باره داده نداشته باشند به مشرق می گوید:«چرا راه دور برویم. حتی وقتی با پسر خودم درباره دفاع مقدس و دوران جنگ حرف می زنم درست نمی تواند فضای آن دوران را درک کند. می دانید چرا؟ چون در سیستم آموزشی ما و بخصوص دوران تحصیلات ابتدایی کمترین اطلاعات واقعگرایانه درباره جنگ هشت ساله به دانش آموز ارائه نمی شود و از آن طرف در سینما و تلویزیون هم آثاری که واقعا با زبانی جذابیت برانگیز حرفهای دفاع مقدس را برای کودکان و نوجوانان بگویند یافت نمی شوند.»
*** پایان نامه دکترا دانشجویان بوسنیایی درباره عملیاتهای جنگی است و ما اینجا...
برجی ادامه می دهد:«در این زمینه شاید بتوان گفت بوسنی از ما جلوتر است چراکه در آنجا همه ساله ده ها دانشجو هستند که هر کدام درباره یکی از عملیاتهای دوران جنگشان پایان نامه هایی تفصیلی ارائه می کند که حتی درباره جزییات گفتگوهای شب عملیات یا غذایی که در شب عملیات سرو شده هم اطلاعات در اختیار مخاطب قرار داده شده اما اینجا اغلب پایان نامه هایمان به دنبال این هستند که ببینند در جنگ جهانی دوم چه گذشت!»
*** کارگاههای دفاع مقدس را در مدارس راه بیندازیم
رضا برجی در پایان صحبتهایش با بیان اینکه باید تصویرسازیهای دفاع مقدس را از کودکی در برابر مخاطبان بگذاریم خاطر نشان می سازد:«چرا در دوران دبستان یا دبیرستان کارگاههای آزادی را نمی گذاریم تا دانش آموزان درباره درک شان از جنگ هشت ساله صحبت کنند و از آن طرف هم گروهی از رزمندگان دوران جنگ را در این کارگاهها به کار نمی گیریم که از تجربیاتشان در آن دوران برای کودکان و نوجوانان بگویند. این یکی از دهها کاری است که می توان برای کمک به احیای فرهنگ دفاع مقدس انجام داد.»
*** سعی کردم راوی صادق نقل قولهای مردمان بوسنی باشم
برجی با بیان جزییاتی که در این مجموعه مورد توجه قرار داده به مشرق می گوید:«برای خلق یک واقعه نگاری درست و حسابی سعی کردم تا می توانم بر جزییات تمرکز کنم. بارها و بارها و به هنگام فیلمبرداری در بوسنی مسلمانانی جلوی مرا گرفته و از ظلم و ستمی که صربها به آنها روا ساخته بودند سخن گفتند و من نیز سعی کردم بدون کمترین تحریفی این نقل قولها را ثبت کنم.»
رضا برجی که چندین ماه را صرف فیلمبرداری "سالهای گلوله و زنبق" کرده است درباره اینکه آیا درباره روزگار پس از جنگ بوسنی هم در این سریال اطلاعاتی به مخاطبان ارائه داده یا نه می افزاید:«سعی کردم مستندم پلی باشد میان گذشته و امروز و صدالبته نقش کشورهای مسلمانی را که چه به هنگام جنگ و چه حالا کنار مردمان بوسنی هستند را بررسی کردم. در این میان به نقش ارزنده کشور خودمان در حمایت از مسلمانان بوسنی اشاره شده است.»
*** آوینی گفت حق نداری مستند را رها کنی
برجی در پاسخ به این سوال که آیا وقتش نشده که یک اثر سینمایی داستانی درباره بوسنی بسازد به مشرق می گوید:«سالها قبل در اواخر دهه 60 یک کار داستانی ساختم اما سیدبزرگوار شهیدآوینی از دستم ناراحت شد و گفت حیف تو نیست که مستند را رها کنی و به سراغ سینمای بلند بروی. وقتی به ایشان گفتم خیلیها مانند حاتمی کیا هم به سینمای بلند رفته اند او گفت تو با آنها فرق داری. استعدادی که تو در مستند داری کمتر کسی دارد پس حق نداری سینمای مستند را رها کنی.»
وی ادامه می دهد:«خوشحالم که حالا دو دهه بعد از آن موقع خودم هم ثمرات حرف آوینی را می بینم چون در این سالها همواره بیشتر از قبل متوجه این نکته شده ام که روحیاتم با سینمای داستانی سروکار ندارد. اما درباره ورود سینمای داستانی به جنگ بوسنی هم باید مدیران سینمایی ما وارد کارزار شده و کم کاریها را جبران کنند.»
*** کم کاری سینماگران ما فضا را فراهم کرده برای تحریفهای آمریکا!
وی با اشاره به فیلمهای سطحی که در سالهای اخیر در گونه دفاع مقدس ساخته شده است اظهار می دارد:«خیلی بد است که بعد از دو دهه هنوز واقعیتها جنگ خودمان را هم درست ادا نکرده ایم و آن قدر سینمای جنگ را کمیک کرده ایم که بسیاری نسبت به فلسفه دفاع هم بدبین شده اند.»
برجی ادامه می دهد:«کشورهایی را داریم که یک جنگ یک ماهه را می کنند مجالی برای ساختن یک سلسله فیلم و سریال اما ما هنوز کار بزرگی در حیطه سینمای جنگ انجام نداده ایم. همین جنگ بوسنی را نگاه کنید. آن قدر که آمریکاییها که دشمن مردمان این منطقه هستند درباره اش فیلم ساخته اند ما که دوست آنها هستیم فیلم نساخته ایم.»
این کارگردان با اشاره به یکی از فیملهای آمریکایی که با محوریت جنگ بوسنی ساخته شده است اظهار می دارد:«هالیوود می آید و با تحریف واقعیت از عشق یک دختر بوسنیایی به سرباز صربی که بهش تجاوز کرده فیلم می سازد. در صورتی که من در همین مجموعه خودم حتی با یک مسلمان بوسنیایی روبرو نشدم که جز کشتار وحشیانه و تجاوز و تعدی گری نیروهای صرب بگویند.»
وی ادامه می دهد:«سینماگران ما غفلت کردند که به موضوعی چون بوسنی چنان که باید نپرداختند و فضا را فراهم کردند برای تحریفهای آمریکا.»
*** حتی پسر خودم هم درکی درست از جنگ ندارد
رضا برجی که سابقه ساخت مستندهایی مانند "مادران صربرنیتسا"،"لعل بدخشان" و "در امتداد غدیر" را در کارنامه دارد با اشاره به اینکه کم کاری سینماگران در تصویرگری اتفاقات مهم جهان اسلام باعث می شود نسل جوان هم چنان که باید در این باره داده نداشته باشند به مشرق می گوید:«چرا راه دور برویم. حتی وقتی با پسر خودم درباره دفاع مقدس و دوران جنگ حرف می زنم درست نمی تواند فضای آن دوران را درک کند. می دانید چرا؟ چون در سیستم آموزشی ما و بخصوص دوران تحصیلات ابتدایی کمترین اطلاعات واقعگرایانه درباره جنگ هشت ساله به دانش آموز ارائه نمی شود و از آن طرف در سینما و تلویزیون هم آثاری که واقعا با زبانی جذابیت برانگیز حرفهای دفاع مقدس را برای کودکان و نوجوانان بگویند یافت نمی شوند.»
*** پایان نامه دکترا دانشجویان بوسنیایی درباره عملیاتهای جنگی است و ما اینجا...
برجی ادامه می دهد:«در این زمینه شاید بتوان گفت بوسنی از ما جلوتر است چراکه در آنجا همه ساله ده ها دانشجو هستند که هر کدام درباره یکی از عملیاتهای دوران جنگشان پایان نامه هایی تفصیلی ارائه می کند که حتی درباره جزییات گفتگوهای شب عملیات یا غذایی که در شب عملیات سرو شده هم اطلاعات در اختیار مخاطب قرار داده شده اما اینجا اغلب پایان نامه هایمان به دنبال این هستند که ببینند در جنگ جهانی دوم چه گذشت!»
*** کارگاههای دفاع مقدس را در مدارس راه بیندازیم
رضا برجی در پایان صحبتهایش با بیان اینکه باید تصویرسازیهای دفاع مقدس را از کودکی در برابر مخاطبان بگذاریم خاطر نشان می سازد:«چرا در دوران دبستان یا دبیرستان کارگاههای آزادی را نمی گذاریم تا دانش آموزان درباره درک شان از جنگ هشت ساله صحبت کنند و از آن طرف هم گروهی از رزمندگان دوران جنگ را در این کارگاهها به کار نمی گیریم که از تجربیاتشان در آن دوران برای کودکان و نوجوانان بگویند. این یکی از دهها کاری است که می توان برای کمک به احیای فرهنگ دفاع مقدس انجام داد.»