به گزارش مشرق به نقل از ايسنا، 42 ميليون کودک زير پنج سال در دنيا دچار اضافه وزن و چاقي هستند. علل اضافه وزن و چاقي در کودکان متفاوت است که به چند مورد از آنها اشاره مي‌کنيم.
علل اضافه وزن و چاقي در کودکان
- عوامل مربوط به ژنتيک و ارث: خطر ابتلا به اضافه وزن و چاقي در کودکاني که والدين چاق دارند و يا از مادران ديابتي متولد مي‌شوند، بيشتر از ساير کودکان است. کودکاني که يکي از والدينشان چاق است حتي با حفظ وزن ايده ال، در معرض اضافه وزن و چاقي دوران نوجواني و جواني هستند.
- عوامل مربوط به محيط و شيوه زندگي شامل رفتارهاي غذايي نامناسب مانند عادت به مصرف غذاهاي پرکالري، غذاهاي آماده و رستوراني، تنقلات کم ارزش و غذاهاي پرچرب زمينه ساز ابتلا به اضافه وزن و چاقي هستند. در دسترس بودن غذاهاي پرکالري در محيط کودک مانند خانه، مهد کودک، مدرسه و محل‌هاي بازي و تفريح، سبب تشويق کودک به مصرف اين مواد و در نتيجه اضافه وزن و چاقي مي‌شود.
- بي تحرکي کودکان: کاهش فعاليت بدني (استفاده بيش از حد از کامپيوتر، تماشاي تلويزيون به مدت طولاني و ...) و کاهش فرصت‌هاي بازي در خارج از منزل موجب مي‌شود تا بخشي از انرژي دريافتي از مواد غذايي در بدن به صورت چربي تجمع پيدا کرده و سبب اضافه وزن و چاقي شود. توجه کنيد کودکاني که 5 ساعت در روز تلويزيون تماشا مي‌کنند، 5 برابر بيشتر از ساير کودکان به اضافه وزن و چاقي مبتلا مي‌شوند.
مشکلات ناشي از اضافه وزن و چاقي در کودکان
- افزايش ميزان ابتلا بيماري‌هاي متعدد شامل بيماري‌هاي قلب و عروق، ديابت، پرفشاري خون، افزايش چربي‌هاي خون، بيماري‌هاي کبدي و بيماري‌هاي تنفسي.
- عوارض اجتماعي شامل اضطراب، افسردگي، اعتماد به نفس پايين و موفقيت‌هاي تحصيلي کمتر.
- بروز اضافه وزن و چاقي در بزرگسالي. متاسفانه کودکان چاق امروز بزرگسالان چاق آينده خواهند بود.
بر اساس اعلام دفتر بهبود تغذيه جامعه وزارت بهداشت، خانواده نقش مهمي در شکل گيري عادات کودک در زمينه غذا، فعاليت بدني و کنترل وزن بر عهده دارد. والدين تصميم گيرندگان نهايي در انتخاب غذاي خانواده هستند. عادات غذايي هر فرد از کودکي شکل مي‌گيرد که اين عادات متاثر از رفتارهاي تغذيه‌اي خانواده است.
در صورتي که کودک شما مبتلا به اضافه وزن و چاقي است، با همکاري متخصص تغذيه و به کارگيري توصيه‌هاي علمي مي‌توانيد عادات غذايي او را اصلاح کرده و با ايجاد زمينه براي افزايش تحرک و فعاليت بدني، کودک خود را به سوي کاهش و کنترل وزن هدايت کنيد. به خاطر داشته باشيد لازمه موفقيت کودک در کاهش وزن، تغيير و اصلاح الگوي تغذيه‌اي و فعاليت بدني خود شما است!
توصيه‌هاي تغذيه‌اي
- تغذيه کودک در شش ماه اول زندگي فقط با شير مادر و تداوم آن تا دو سالگي.
- مصرف روزانه صبحانه به عنوان يکي از سه وعده اصلي غذايي.
- مصرف روزانه حداقل دو ميان وعده غذايي مناسب.
- صرف غذا همراه خانواده.
- خودداري از مجبور کردن کودک به خوردن و آشاميدن.
- خودداري از دادن غذا يا تنقلات هنگام تماشاي تلويزيون.
- خودداري از وادار کردن کودک به اتمام غذا.
- ندادن شکلات و شيريني به عنوان پاداش به کودک.
- محدود کردن مصرف غذاهاي آماده.
- محدود کردن مصرف غذاهاي چرب، سرخ شده و تنقلات پر کالري و پرچرب مانند سيب زميني سرخ شده، چيپس، پفک، شکلات، کيک‌هاي خامه‌اي و شکلاتي، بستني، شير کاکائو و ...
- نوشيدن آب يا دوغ کم نمک به جاي نوشابه.
- مصرف لبنيات کم چرب براي کودکان بزرگتر از دو سال.
- محدود کردن مصرف کره، سرشير، خامه و سس مايونز.
- مصرف ميوه يا آب ميوه تازه و طبيعي به جاي آب ميوه آماده و شربت.
- استفاده روزانه از سبزي‌هاي تازه يا پخته و ميوه تازه در برنامه غذايي کودک.
- مصرف غذاهاي فيبردار مانند نان سبوس‌دار (نان سنگک)، بيسکويت سبوس‌دار، خشکبار و ميوه‌هاي خشک، ميوه‌ها و سبزي‌هاي خام.
- محدود کردن مصرف آجيل و مغزها به جاي تنقلات بي‌ارزش.
- محدوديت در غذا خوردن در خارج از منزل.
- اصلاح عادات غذايي والدين.
چند توصيه در خصوص فعاليت بدني
- افزايش فعاليت بدني روزانه کودک.
- انجام فعاليت بدني روزانه به مدت 60 دقيقه.
- تشويق کودک به پياده رفتن به مدرسه و استفاده از پله به جاي آسانسور.
- تشويق کودک به انجام ورزش‌هايي مانند دوچرخه سواري، دويدن و شنا.
- استفاده از مشارکت کودک در انجام کارهاي روزمره منزل مانند نظافت خانه.
- تشويق کودک به بازي با ساير کودکان.
- محدود کردن سرگرمي‌هاي غيرفعال مانند تماشاي تلويزيون يا بازي‌هاي کامپيوتري به کمتر از 2 ساعت در روز.
- انجام فعاليت بدني در کودکان موجب افزايش قدرت بدني و تقويت عضلات، کاهش استرس، افزايش اعتماد به نفس، حفظ وزن ايده‌آل، کاهش يبوست و کاهش خطر ابتلا به ديابت، پرفشاري خون و بيماري قلبي - عروقي مي‌شود.